Hałas drogowy

Kolejnym czynnikiem wpływającym na stan klimatu akustycznego jest hałas komunikacyjny, do którego zalicza się między innymi hałas drogowy czyli hałas pochodzący od środków transportu, jest to hałas typu liniowego.

Z przeprowadzonych analiz wynika, że najbardziej uciążliwy jest hałas drogowy, generowany przez pojazdy samochodowe, który ma charakter ciągły i obejmuje swoim zasięgiem coraz większy obszar. Przez ostatnie lata liczba samochodów na drogach systematycznie rośnie, co powoduje wzrost emisji hałasu, nie tylko przez pojazdy osobowe, ale również przez pojazdy ciężarowe i motocykle.

W latach 2018-2020 obserwuje się na drogach powiatu wałbrzyskiego niewielki spadek liczby pojazdów samochodowych i ciągników (od 70 229 szt. w 2018 roku do 69 546 szt. w 2020 roku). W 2020 r. odnotowano niewielki spadek liczby pojazdów samochodowych, zarejestrowanych w powiecie o 683 szt., w stosunku do 2018 roku.

Łączna długość dróg publicznych w powiecie wałbrzyskim wynosi ok. 583 km. Drogi, które przebiegają przez teren powiatu to drogi gminne, powiatowe, wojewódzkie i krajowe. Długość dróg wynosi odpowiednio:

 gminne 303,5 km, w tym 199,2 km o nawierzchni twardej ulepszonej,

 powiatowe 178 km, w tym 175,8 km o nawierzchni twardej ulepszonej

 wojewódzkie 88 km,

 droga krajowa nr 35 Golińsk – granice miasta Wałbrzych, długość 13,57 km.

Zarządcami dróg, do właściwości, których należą sprawy z zakresu planowania budowy, modernizacji, utrzymania i ochrony dróg, są następujące organy:

 dróg krajowych – Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad we Wrocławiu,

 dróg wojewódzkich – Dolnośląska Służba Dróg i Kolei,

 dróg powiatowych – Zarząd Powiatu Wałbrzyskiego,

 dróg gminnych – władze Gmin.

Rysunek 16 Drogi krajowe i wojewódzkie na terenie powiatu wałbrzyskiego Źródło: DSDiK we Wrocławiu

Na oddziaływanie hałasu ma niewątpliwy wpływ zieleń izolacyjna szczególnie wzdłuż dróg oraz na posesjach mieszkańców chroniąca mieszkańców przed hałasem okolicznych dróg i działalności w najbliższym sąsiedztwie.

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad w okresie 2018-2020 na obszarze powiatu posadziła 4 drzewa oraz dokonała wycinki 22 drzew, Dolnośląska Służba Dróg i Kolei we Wrocławiu w analogicznym okresie usunęła 11 drzew nie sadząc nowych.³

W latach 2018-2020 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu, a później Regionalny Wydział Monitoringu Środowiska we Wrocławiu nie wykonywał pomiarów monitoringowych hałasu na terenie powiatu wałbrzyskiego.

W 2018 r. został opracowany Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa dolnośląskiego dla dróg wojewódzkich i dróg głównych na terenie miasta Jelenia Góra, po których przejeżdża ponad 3 mln pojazdów rocznie oraz linii kolejowych, po których przejeżdża ponad 30 tys. pociągów rocznie jest sporządzany dla terenów leżących poza aglomeracjami wzdłuż głównych dróg i linii kolejowych, których eksploatacja spowodowała negatywne oddziaływanie akustyczne tj. przekroczone zostały dopuszczalne poziomy hałasu określone wskaźnikami hałasu LDWN i LN.

Podstawowym celem Programu ochrony środowiska przed hałasem jest wyznaczenie priorytetowych i racjonalnych działań mających za zadanie dostosowanie poziomu hałasu do stanu dopuszczalnego na obszarach położonych wzdłuż dróg objętych niniejszą aktualizacją. Oczekiwaną zmianą wprowadzenia zaleceń ujętych w Programie jest ograniczenie szkodliwego oddziaływania hałasu na mieszkańców, co wpłynie pozytywnie na ich zdrowie i poczucie komfortu akustycznego.

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa dolnośląskiego dla dróg wojewódzkich i dróg głównych na terenie miasta Jelenia Góra, po których przejeżdża ponad 3 mln pojazdów rocznie oraz linii kolejowych, po których przejeżdża ponad 30 tys. pociągów rocznie jest sporządzany dla terenów leżących poza aglomeracjami wzdłuż głównych dróg i linii kolejowych, których eksploatacja spowodowała negatywne oddziaływanie akustyczne tj. przekroczone zostały dopuszczalne poziomy hałasu określone wskaźnikami hałasu

3 dane GDDKIA, DSDiK, 2021

LDWN i LN. Celem programu jest określenie działań naprawczych odniesionych do ww. terenów. Program objął odcinek drogi wojewódzkiej nr 375 na terenie powiatu wałbrzyskiego w Szczawnie-Zdrój.

Droga wojewódzka nr 375 o długości ok. 20 km łączy Dobromierz oraz Wałbrzych. Droga przechodzi przez miejscowości Chwaliszów, Stare Bogaczowice oraz Szczawno-Zdrój.

Tabela 16 Zestawienie odcinków dróg położonych w graniach powiatu wałbrzyskiego wraz z kilometrażem, długością oraz powierzchnia obszaru objętego opracowaniem

Nr drogi Kilometraż odcinka

gmina długość odcinka powierzchnia obszaru analizy

od km do km km km²

375 15,8 do km 17,5 Szczawno-Zdrój 1,7 1,36

Źródło: Mapy akustyczne drogi wojewódzkiej nr 375, DSDiK we Wrocławiu

Rysunek 17 Poziomy dźwięku w środowisku określone przez wskaźnik LDWN oraz obszary narażone na hałas – Szczawno-Zdrój Źródło: Mapa akustyczna drogi wojewódzkiej nr 375, DSDiK we Wrocławiu, 2017 rok

0,106 0,063 0,049 0,032 0,002

104

63

38 27

7 414

252

153

108

27 0

50 100 150 200 250 300 350 400 450

55-60 dB 60-65 dB 65-70 dB 70-75 dB > 75 dB

Powierzchnia obszarów eksponowanych w danym zakresie [km2]

Liczba lokali mieszkalnych w danym zakresie Liczba eksponowanych mieszkańców w danym zakresie

Rysunek 18 Poziomy dźwięku w środowisku określone przez wskaźnik LN oraz obszary narażone na hałas – Szczawno-Zdrój Źródło: Mapa akustyczna drogi wojewódzkiej nr 375, DSDiK we Wrocławiu

Z przeprowadzonych w ramach niniejszego opracowania analiz, wynika że odsetek osób narażonych na hałas od analizowanego odcinka drogi wojewódzkiej 375, zamieszkujących tereny Szczawna-Zdroju, dla których stan warunków akustycznych środowiska określony wskaźnikiem LDWN jako niedobry wynosi 92%, a zły – 8%.

Oszacowana łączna powierzchnia tych terenów wynosi ok. 0,10 km². Dla wskaźnika LN odsetek ten kształtuje się odpowiednio na poziomie 85% i 15%, a łączna suma terenów, dla których stan warunków akustycznych środowiska w porze nocy określony jako niedobry i zły wynosi ok. 0,11 km².

Prezentowane wyniki obliczeń i analiz obrazują, że wokół analizowanego odcinka obecnie nie występują tereny, dla których akustyczny stan środowiska można zakwalifikować jako bardzo zły. Wyniki analiz rozkładu hałasu przy elewacjach budynków, przeprowadzonych na różnych wysokościach budynków zlokalizowanych w pierwszej linii zabudowy (dla najbardziej narażonych budynków mieszkalnych) wskazują, że na ponadnormatywny hałas narażeni są mieszkańcy wszystkich kondygnacji tych budynków w porównywalnym stopniu.

4.2.3.

Analiza SWOT

Zagrożenie hałasem MOCNE STRONY

czynniki wewnętrzne

SŁABE STRONY czynniki wewnętrzne realizowane corocznie działania upłynniające ruch

budowa obwodnicy Wałbrzycha, kontrola i ograniczanie emisji hałasu przemysłowego

przekroczenia drogowego hałasu komunikacyjnego brak aktualnych pomiarów hałasu kolejowego SZANSE

czynniki zewnętrzne ZAGROŻENIA

czynniki zewnętrzne planowane dalsze modernizacje dróg

opracowany POH z działaniami priorytetowymi możliwość rozwoju gospodarczego dzięki dobrej komunikacji regulacje hałasu w miejscowych PZP gmin należących do powiatu

większa ilość kontroli przedsiębiorców

zwiększanie się ilości pojazdów szczególnie tych ciężarowych dyskomfort akustyczny dla mieszkańców zamieszkujących tereny

wzdłuż dróg

lokowanie działalności gospodarczych na terenach mieszkaniowych

Źródło: opracowanie własne

0,073 0,054 0,034 0,013 0

45

32

14

0 0

180

126

54

0 0

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200

50-55 dB 55-60 dB 60-65 dB 65-70 dB >70 dB

Powierzchnia obszarów eksponowanych w danym zakresie [km2]

Liczba lokali mieszkalnych w danym zakresie Liczba eksponowanych mieszkańców w danym zakresie