^ 'S łu g u ją c y c h na uwzględnienie, może prze- któremu na podstawie art. 111 cii tia’ a Prawo trzymania uczniów,
przywró-10 r
prawo po upływie roku.
'^4 ^ brzinten’u nadanym ustawą z dn r ‘ tDz. U. R. P. N r 40. poz. 350).
Art.
a 10 marca
tv4(j “ ^13. Przemysłowcom, którzy z powodu
°!|Pcwmysłowych luk fizycznych są niezdolni do k’yc^ ,edni,3go kształcenia uczniów przemysło
wą ^ pracy zawodowej, władza przemysło- zabronić trzym ania uczniów przemy- c"> dopóki te wady trw ają,
«
Celem zapobieżenia obejściu przez
^ zn ió SlowcAw, którym zabroniono trzymania JU j zarządzeń, wydanych na zasadzie art.
k<łiitr j w ladza przemysłowa może zarządzić
|Wze. P uad zatrudnianiem przez nich w swym Jesz0. ysle pracowników, którzy nie skończyli
10 loku życia.
A rt. 115. Od zarządzeń, wydanych na podsta
wie art. 111, 113 i 114, wolno odwołać się do władzy przemysłowej wyższej
instancji-A rt. 116.1) W arunki, tyczące się nauki, winny być w ciągu 4 tygodni po rozpoczęciu nauki ustalone umową pisemną.
W umowie należy:
1. określić przemysł, w którym uczeń ma być kształcony;
2 podać czas trwania nauki;
3. wyszczególnić wzajemne świadczenia;
4. przytoczyć warunki rozwiązania umowy.
Umowa winna być podpisana przez przemy
słowca (pryncypała) albo jego zastępcę oraz przez ucznia i, jeżeli uczeń jest małoletni, przez jogo ojca lub opiekuna.
Jeden egzemplarz umowy należy wręczyć uczniowi lub jego ojcu albo
opiekunowi-Na żądanie miejscowego u r z ę d u g m i n- n e g o") i inspektora pracy należy przedstawić umowę do przejrzenia.
Jeżeli przemysłowiec jest członkiem zrzesze
nia przemysłowego, winien odpis zawartej umo
wy przesłać zrzeszeniu przemysłowemu w cią
gu dni 14.
Zrzeszenia przemysłowe oraz cechy mają pra
wo postanowić, żc przed nimi należy zawierać umowę o naukę w przedsiębiorstwie członka zrzeszenia przemysłowego lub cechu. W takim razie ob‘e strony otrzymują odpisy umowy.
Przemysłowcy, a w przypadkach określonych w poprzednim ustępie zrzeszenia przemysłowe oraz cechy, mają przesyłać w ciągu 14 dni odpi
sy umów o naukę przemysłu izbie przemysło
wo-handlowej, a odpisy umów o naukę rzemio
sła izbie rzemieślniczej.
Izby przemysłowo-handlowe oraz rzemieślni
cze prowadzą rejestry umów q naukę i przesy
łają wyciągi z rejestrów władzom przemysło
wym i inspekcji pracy na żądanie tych władz.
Minister Przemysłu i Handlu oraz Minister O p i e k i S p o ł e c z n e j") mogą w miarę potrzeby — w drodze łącznie wydawanych roz
porządzeń — ustalać w poszczególnych rodza
jach przemysłu organizację nauki zawodu oraz zasadnicze postanowienia umów o naukę. ‘)
Bezpłatne zatru d n ian i uczniów przemysło
wych jest wzbronione. Wzbronione jest ró w nież przyjmowanie przzz przemysłowca (p ryn cypała) wynagrodzenia za naukę uczniów.
Rozporządzenie Ministra Przemysłu i Handlu oraz Ministra O p i e k i S p o ł e c z n e j !) określi rodzaje rzemiosła, w których dopuszczo
ny będzie w yjątek od zakazu pobierania opłat za naukę.5) ')
') W brzmień u nadanym ustawą z dnia 10 marca 1934 r. (Dz. U. R. P. N r 40, poz. 350).
a) Obecnie: zarządu gminnego (miejskiego).
») Obecnie: Minister Pracy i Opieki Spot^rznej.
■*) Rozporządzenia tak;e wydane nie były.
r‘) Patrz rozp. Miln. Przem. i Handlu oraz Mm. Op.
28 PRZEPISY Z ZAKRESU PRAWA ADMINISTRACYJNEGO S;p. z dnia 9 czerwca 1938 r. (Dz. U. R. P. N r 52,
poz. 407) — przedr. pcd poz. 21 rin . wyd.
8) Co do pcśrednctwa pracy i pośrednictwa przy zawtieraniu umów o naukę zawodu — patrz róz.p. M n.
P r i Op. Sp. z dn a 24 września 1945 r. (Dz; U. R. P.
Nr 41, poz, 231).
I. F a kt sporządzenia z uczniami p rzem ysłow y
m i dopiero po ustalonym w art. 116 pra w a prze
m ysłowego okresie pisemnej um ow y, ofoe jonują
cej również ich pracę poprzednią, nie pozbawra tej pra cy cech charakteru naukowego luib p rz y gotowawczego. Przekroczenie zatem term inu, w k tó ry m zgodnie z art. 116 praw a przem ysło
wego, należało ustalić po rozpoczęciu nauki przez uczniów przem ysłow ych je j w a ru n ki, może służyć jedynie za podstawę do odpow ie
dzialności karnej z. art. 126 tegoż prawa, nie może jednak uzasadniać uznania uczniów za z w y k ły c h ro b otn ikó w (z w y ro k u S N. Zb. Orz.
306/37).
A rt. 117. Pryncypał winien starać się, ażeby uczeń m iał sposobność i możność praktycznego wykształcenia się w przemyśle, przestrzegać, ażeby uczeń zachowywał się przyzwoicie, ażeby uczęszczał regularnie na naukę do szkoły do
kształcającej. Powinien ścśle przestrzegać, aże
by uczeń nie był obarczony pracą, nie mającą nic wspólnego z nauką w przemyśle, albo prze
chodzącą siły fizyczno ucznia, oraz ażeby uczeń nie był źle traktowany przez pracowników i do
mowników.
Obowiązki te ciążą także na zastępcy pryn_
cypała.
A rt. 118. Uczeń winien być posłuszny pryncy- pałowi i tej osobie, która w miejsce pryncypała kieruje zawodowym wykształceniem ucznia, zachowywać się przyzwoicie, pracować p inie oraz uczęszczać regularnie na naukę do szkoły dokształcającej — w myśl obowiązujących w tym względzie przepisów.
A rt. 119. Umowę o naukę można jednostron
nie rozwiązać, o ile nie umówiono dłuższego czasu próby, w ciągu pierwszych 4 tygodni po rozpoczęciu nauki.
Umowa, według której czas próby ma trwać dłużej, aniżeli trzy miesiące, jest nieważna.
Art. 12«. Po upływie czasu próby pryncypał może rozwiązać umowę o naukę przed ukończe
niem umówionego czasu nauki, jeżeli uczeń mi
mo upomnień wykracza przeciw obowiązkom, określonym w a r t 118, albo jeżeli zaniedbuje uczęszczania na naukę do szkoły dokształca
jącej.
Uczeń lub jego ojciec albo opiekun może roz
wiązać umowę o naukę przed upływem czasu nauki:
1. jeżeli uczeń nie może pozostać w nauce bez uszczerbku dla zdrowia;
2. jeżeli pryncypał zaniedbuje swoje obowiąz
ki względem ucznia w sposób, zagrażający
zdrowiu lub moralności ucznia, zaniedk"!
jego wykształcon e w przemyśle lub utf'1, nia regularne uczęszczanie na naukę szkoły dokształcającej;
3. jeżeli pryncypał stał się niezdolnym do ^ leżytcgo spełniania ustalonych urnowi bowiązań;
4. jeżeli pryncypał przes edla się ze sY°'J przeds ębicrstwem przemysłowym do i0’1 gminy; z tego powodu można jednak wiązać umowę o naukę tylko w czasie F nogo miesiąca, licząc od dnia przesca nia się.
A rt. 121. Jeżeli uczeń lub jego ustawowy * s tępe a oświadczy p semnie pryncypałowi , uczeń zmienia zawód lub przechodzi do Vtl!
mysłu innego rodzaju, albo że wskutek zirófb, nych stosunków jest zniewolony powróci® j rodziców, ażeby im pomagać w przemyśl® Y gospodarstwie, następuje rozwiązanie UJY°'j
o naukę z upływem 4 tygodni, o ile pryn®^
nie zwolni ucznia wcześniej.
A rt. 122.') Umowa o naukę wygasa w ,af, zwinięcia przedsiębiorstwa, w razie śmierci 11 nia lub pryncypała.
W razie śmierci pryncypała zarząd zrzes^i przemysłowego, a jeżeli zmarły nie. należ3*
zrzeszenia przemysłowego, u r z ą d g m u(((
n y wyda uczniowi świadectwo, stwierdź3^
przebyty czas nauki.
. W brzm /enu nadanym ustawą z dnia 1° ^ 1934 r. (Dz. U. R. p. N r 40, poz. 350).
Art. 123.') w wypadkach, określonych Y 120 i 121, jeżeli ustawowy zastępca nie m°*e „¡i we właściwym czasie oświadczyć, zrz®s przemysłowe jest obowiązane złożyć 0^ ° oświadczenie jako zastępca ucznia. ¡J
Jeżeli umowa o naukę została rozw ‘ązaHi! r<l, winy ucznia, zrzeszenie przemysłowe, do J go należy pryncypał ucznia, powinno P s.ę, ażeby uczeń znalazł pomieszczenie w P1" ¡¡.»
siębiorsiw.e przemysłowym innego ®z’°
zrzeszenia przemysłowego- i
Przy zawieraniu nowej umowy o naukę ’*
ży uwzględnić przebyty już czas w nauc®-1034 y m ZmTTn c fładanym ustawą z dn a 10 1934 r. (Dz. U. R. p. N r 40, poz, 350).
A rt. 124.') W razie rozwiązania umowy t kę albo jej wygaśnięcia wskutek zvYl!
przedsiębiorstwa przemysłowego pryncyPati;
men wydać uczniowi świadectwo, s tw ier^ 3' przebyty czas nauki
W razi
pryncypał winien w ciągu 8 dni wydać prawidłowego ukończenia Ą - . winien w ciągu 8 dni wydać śy'*
two, stwierdzające przebyty czas n a u ki. •
pryncypał jest członkiem zrzeszenia prze«1^
weso, zarząd zrzeszenia przemysłowego "
iF
PRAWO PRZEMYSŁOWE y^ać uczniowi na podstawie świadectwa nauki
c ?z Szkolnych świadectw z nauki dokształcają- n ^ równorzędnej — świadectwo ukończenia
uki przemysłowej.
e-eli pryncypał nie należy do zrzeszenia
^«myślowego, wydane przez niego świadec- r stwierdzające przebyty czas nauki, uwie- u r z ą d g m i n n y bezpłatnie.
1934 W brzmieniu nadanym ustawą z dn a 10 marca r' (Dz. U. R. P. N r 40, poz, 350).
dzi^ pt. 124-a ') W drodze rozporządzeń, przewi
anych w art. 116 ust. 10, mogą być w prow a.
d*(v x
eg2aminy na wykwalifikowanych praco- eu, °'v °raz określony sposób odbywania tych
s‘ aminów/-)
?<laSZam*n na wykwalifikowanego pracownika
^ ać mogą uczniowie po przebyciu w prze-unow'-)
Przepisanego czasu nauki.
kY .ePisy ust. 1 i 2 nie stosują się do działu
^J^aiejszego rozporządzenia.
l934^rt^ uł t en wprowadziła ustawa z dnia 10 marca
*) p (Dz. U. R. P. N r 40, poz. 350).
° zPorządzenia tak e wydane nie były.
125.1) 2) Jeżeli przemysłowiec przyjm uje Po uczniów w liczbie większej, aniżeli od- w icttt°ści lub sposobowi prowadzenia ej, jj sYbiorstwa, władza przemysłowa I instan.
Porozumieniu z obwodowym inspektorem Wo.^ ’ Po wysłuchaniu opinii izby przemysło
wo , an.dlpwej może zobowiązać przemysłowca Pie niejszen:a liczby uczniów przez rozwiozą
Pftiowy o naukę oraz zabronić mu przyjmo-Q.a Uc2niów ponad oznaczoną liczbę. _ Włąm takiego zarządzenia wolno odwołać się do
^St V P o m y s ło w e j wyższej instancji-
'vieta£Uty zrzeszeń przemysłowych mogą za- iiebn ^ustanowienia, ustalające stosunek
li-. Uczniów do zatrudnionych w tym samym W }S, iorstwie pomocników-
Piie^i Za przemysłowa wojewódzka po porozu- tvysłu z okręgowym inspektorem pracy i po fcj c \ a*iu op:nii izby przemysłowo-handło-. . . ^ ______ _ sUąpv ?.Ze w drodze rozporządzenia ustalić sto-
. K lic
-t)1°c1ikóCZebny ucZ'niów do zatrudnionych
po-l93 t J . bb n u e n iu n a d a n ym ustawą z d n ia 10 m arca
> PatrTi V- R- P' Nr 40' P02' 3500 ■ z s 30 rozp. wyk. poz. 3 nin. wyd.
, Art
D Z I A Ł V II.
p o s t a n o w i e n i a k a r n e.
V Prowadzący przemysł z narnsze-
^ież * * I s * w niniejszego rozporządzenia, tu - i °zPor/ ą j“P^s<aW’ wydanych w wykonaniu tego będą karani w drodze
admini-1. upomnieniem;
2. grzywną do 1 0 0 0 zł.; 2) 3. aresztem do 14 dni;
4. odebraniem koncesji lub licencji na okre
ślony czas lub na zawsze;1)
Naruszenie przep:sów regulaminu targowego fart. 68), jeżeli do niego nie ma zastosowania przepis ustępu pierwszego, będzie karane grzywą do 5 0 zł.4) lub karą aresztu do dni 3/’)
*) W brzm eniu nadanym ustawą z dn a 10 marca 1934 r. (Dz. U. R. P. N r 40, poz. 350) oraz dekretem Pr. Rzp. z dnia 14 stycznia 1936 r. (Dz. U. R. P. N r 3, poz. 16).
2) Obecnie w myśl art. 1 dekretu z dnia 26 kw iet
nia 1948 r. o podwyższeniu grzywien, kar pieniężnych, kar porządkowych i nawiązek (Dz. U. R. P. N r 24, poz. 161) górna granica przewidzianej grzywny jest podwyższona 50-krotnie, t. j. do wysokości 50 000 zł, W przypadku zamiany grzy wny na areszt przyjmuje s’ę na podstawie art. 5 ust. 2 wym. wyż. dekretu 1 dzeń aresztu za równoważnik grzywny od 50 do 250 zł.
:i) Bezprawny wyrób broni i amunicji podlega obec
nie karze więzienia od lat 5 do dożywo.niego adoo karze śm,)ancj, a to w myśl art. 4 dekr. z dnia 13 czerwca 1946 r. 0 przestępstwach szczególnie niebez
piecznych w okres.e odbudowy Państwa (Dz. U. R, P. N r 30, poz. 192).
*) Obeon.e na podanej w uw. 2 podstawie prawnej:
do 2.500 zł.
r>) Wykroczenia z art. 126 ust, 2 podlegają karaniu w drodze sądowej.
1. W m yśl a rt. 126 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z 7 czerwca 1927 (poz- 468) o pra w ie przem ysłow ym , przepisy karne tego rozporządzenia mogą być zastosowane ty lk o wówczas, gdy czyn ten nie jest zagrożony karą w powszechnych ustawach karn ych (z w yro ku S. N. z 23.X.1929 r. I I 1K. 684 29).
II . 1. O bowiązek zgłoszenia rozpoczętego przem ysłu ma charakter trw a ły , nieuczynienie zaś zadość tem u obow iązkow i stanow i przestęp
stwo ciągłe.
2. Naruszenie przewidzianego w art. 7 prawa przemysłowego obowiązku zgłoszenia przem ysłu jest karalne w m yśl art. 126 tego pra w a (z w y ro ku S. N. z 15X1937 r. II. 1K. 1149 37).
III. O parte na § 33 rozporządzenia M in is tra Spraw W ew nętrznych z 29 października 1929 ,r poz. 582 Dz. Ust. zarządzenie w ładzy o zam k
nięciu w y tw ó rn i pieczywa nie może być u w a żane za karę za niew ykonanie przepisów obo
wiązujących, lecz za zarządzenie, wydane w y łącznie w celu ochrony zdrow ia publicznego, wobec czego odnośny przepis § 33 nie jest sprzeczny z przepisam i d zia łu V I I praw a prze
mysłowego (z w v ro k u N. T. A. z 21.11.1933 r.
L. re j. 4825 32).
IV . P a trz pod art. 7 tezę I I I .
V. W m y ś l art. 5, 126 i 129 praw a przem ysło
wego odpowiedzialność karna obciąża ty lk o tych czło n ków zarządu, k tó rz y faktyczn ie p ro wadza przedsiębiorstwo ’( z w y ro k u S. N. z 2 .III 1932 r. II. 2K. 192/32).
PRZEPłŚY Ż ZAKRESU PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
*h
30
A rt. 127.l) Rzeczoznawcy, winni naruszenia odnoszących się do nich przepisów niniejszego rozporządzenia, będą karani:
kułu rzeczoznawca, zdradzający tajemnicę przedsię
biorstwa (art. 21 ustawy przemysłowej), podlega ka rze więzienia do lat dwu lub aresztu do lat dwu. Ści
ganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.
') Wykroczenia z art. 127 podlegają karaniu w dro.
dze sądowej.
A b t 128.*) Karę odebrania koncesji i licencji można orzec, jeżeli trzykrotne prawomocne ukaranie przemysłowca w ciągu trzech lat karą grzywny lub aresztu (art. 126 1. 2 i 3) okazało się bezskuteczne i przemysłowiec ten nie stosuje się nadal do przepisów', dotyczących prowadzo
nego przez niego przemysłu koncesjonowanego, rzemiosła koncesjonowanego lub przemysłu okrężnego.
J> W brzmieniu nadanym ustawą z dn a 8 B.erpn a 1938 r. (Dz. U. R. P. N r 60, poz. 463).
A rt. 129. Za wykroczenia, popełnione przez zastępcę, ulega karze także przemysłowiec, je żeli nie przeszkodził popełnieniu wykroczenia, chociaż mógł to uczynić.
Wlenia o terminach przedawnienia ścigania wykroczeń z ustawy przemysłowej. W miejsce uchylonych wsią- piły odpowiednie przepisy „Prawa o wykroczeń.ach“
z dnia 11 lipca 1932 r. (DŻ. Ú. R. P. N r 60 poz 572), a m'anow.cle art. 11— 13 i 16 tego prawa. Patrz poza tym art. 13 rozp. Pr. Rap. z dnia U lipca 1932 r (Dz.
Ü. R. P. N r 60, poz. 573).. zawierającego przepisy Wpro
wadzające prawo o wykroczeniach. Przytoczone tu przepisy prawne są zawarte w zeszyt e 14 „Przep.sów których zostały ustanowione inne władze jako władze administracyjne I instancji, władze te są władzami przemysłowymi I instancji. W m
ia-stach: Warszawie, Łodzi, Wilnie, Poznaniu, ^l!
•-aC1' runiu, Bydgoszczy, Grudziądzu, Katow k3 i Królewskiej Hucie władzami przemysłowy1’
I instancji są z mocy niniejszego rozporządź^]
rozporządzenia we wszystkich sprawach, co których prawo zarządzenia i decyzji nie zoS , zastrzeżone niniejszym rozporządzaniem vVL szym władzom przemysłowym lub innym )v,((
dzom1); czuwają nad przestrzeganiem prz3j»s(U ustawowych oraz rozporządzeń i zarząd*
władz przemysłowych; przeprowadzają do<:
dzc nia w sprawach przekroczeń przepisów P* nizacji i zakresie działania władz a-dmlnieiracji .«i’
m . . T T 1-1 TS i r . . - , / . -»T r . « C C C ) lik ? 1 «1'
nej (Dz. U. R. P. z 1936 ,r. N r 80, pdz. 555) wiło dla m ast, stanowiących odrębne pow' a'-y skie dla celów administracji rządowej, s,ł-a?
grodzJk.ch jako powiatowe- władze dministrar.)1 ¿f:
nej. Ustawodawstwo ipolłpccwe, a mianoW-C ’ •■¡A 29 dekretu z dn,a 23 Estopada 1944 r. o o r g ^ t) i zakresie- działania samorządu terytorialnego- (R R. P. N r 14, poz. 74) powierzy! pełnienie fun k« p ros'ów grodzkich prezydentom odnośnych
tykuł ten ma zastosowanie nie tylko do rnl ąst wlącydh odrębne powiaty miejskie dla celów' •¡f nistracji rządowej, lecz również i do PoZ°? ft miast prezydenckich, t j. do miast w y d z ie lo n y ^ w w.SIt-owych związków samorządowych, ch-oćby I1' Vv|
ly one odrębnymi powiatami miejskimi. ObecO-®^*
we ■wszystkich miastach, w których prezydenciJr jfi lub pełnić będą (na podstawie okóln ka
Mm-s-r ł i - W Mm-s-r a ł i Mm-s-r - c i . Mm-s-r t T . : U > , „ ; tvt c c ... j • 1 a . . * i ł * . ^
nimiatracjii Publicznej N-r1 55 -z dpia 16 sierpni L. dz. I I I SO 5164147 oraz na podstawie an'a^C£n^c.
go okólnika Ministra Ziem Odzyskanych) 1 j k starostów grodzkeh, władzami przemysłowy1111^
stancji są wymienieni prezydenci względnie im zarządy miejskie.
W mieście st. Warszawie i w m. Łodzi, w art. 2 § 2 ustawy z dnia 11 września 1944 r. p
zakresie -działania rad narodowych 1 ti]f niza-cji i
R. P. z 1946 r, N r 3, poz. 26), -prezydenci tych