1.Podstawowe informacje o sytuacji społeczno – gospodarczej w Białej Podlaskiej
Prezydent miasta, jako organ władzy wykonawczej na terenie samorządu wykonuje uchwały rady miasta i realizuje uchwalony przez nią budżet. Do kompetencji prezydenta miasta należy także gospodarowanie mieniem komunalnym oraz zatrudnianie i zwalnianie kierowników miejskich jednostek organizacyjnych. W realizacji zadań własnych gminy miejskiej prezydent miasta podlega wyłącznie radzie miasta, która stanowi także o kierunkach oraz decyduje w strategicznych kwestiach majątkowych gminy. Jako organ administracji posiada ustalone kompetencje do rozstrzygania w sprawach indywidualnych – wydaje indywidualne decyzje w zakresie zadań gminy. Prezydent miasta wykonuje swoje zadania przy pomocy urzędu miasta. Prezydent miasta podejmuje decyzje także w formie zarządzeń.
Rok 2018 był rokiem kończącym i zaczynającym kadencję rady miasta i prezydenta miasta. Do 20 listopada 2018 r. funkcję Prezydenta Miasta Biała Podlaska sprawował Pan Dariusz Stefaniuk. Od dnia 20 listopada 2018 r. stanowisko Prezydenta Miasta Biała Podlaska sprawuje Pan Michał Litwiniuk, po wygraniu w drugiej turze wyborów na to stanowisko.
Opis sytuacji społeczno - gospodarczej zawiera charakterystykę struktury lokalnego rynku pracy wraz z poziomem rozwoju gospodarczego, dostępności komunikacyjnej i obszarów inwestycyjnych oraz zaplecza badawczo – rozwojowego. Przedstawione informacje dotyczące środowiska kulturowego, infrastruktury społecznej, komunikacji miejskiej i oświaty.
Struktura lokalnego rynku pracy, związanych z nim trendów demograficznych oraz informacji o kapitale ludzkim:
Biała Podlaska to miasto na prawach powiatu w województwie lubelskim, stanowiące siedzibę powiatu bialskiego i gminy Biała Podlaska. Liczba ludności miasta wynosi 57 545 z czego 52,1%
stanowią kobiety, a 47,9% mężczyźni. Powierzchnia miasta wynosi około 49 km2.
Według danych z rejestru REGON wśród podmiotów posiadających osobowość prawną w Białej Podlaskiej najwięcej jest spółek handlowych z ograniczoną odpowiedzialnością. Pod kątem liczby zatrudnionych pracowników można stwierdzić, że najwięcej jest mikro-przedsiębiorstw, zatrudniających do 9 pracowników. W mieście Biała Podlaska 82,4% działających podmiotów jest zakwalifikowana do kategorii pozostała działalność. Wśród osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w Białej Podlaskiej najczęściej deklarowanymi rodzajami przeważającej działalności są handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle (28,5%) oraz budownictwo (11,0%).
Do największych pracodawców w mieście zaliczane są firmy z następujących sektorów: produkcyjny - Aluteam Sp. z o.o., budowlany – Budomex Sp. z o.o., Vikking KTS Sp. z o.o., odzieżowy - Bialcon
Strona 4 z 131 Barbara Chwesiuk. Wśród największych pracodawców instytucjonalnych można wymienić Lubelski Urząd Celno – Skarbowy w Białej Podlaskiej oraz Wojewódzki Szpital Specjalistyczny.
Liczba ludności miasta Biała Podlaska charakteryzuje się dodatnim przyrostem naturalnym wynoszącym 2,51 na 1000 mieszkańców, ujemnym saldem migracji ogółem na 1000 osób wynoszącym -2,3, oraz saldem migracji zagranicznych na 1000 osób wynoszącym 0,77.
Według danych GUS na koniec 2017 r. pracujący mieszkańcy stanowili 13 571 osób wobec 2 621 zarejestrowanych bezrobotnych. Stopa bezrobocia w 2017 r. wynosiła 11,2%, przy poziomie bezrobocia równym 8,8% w województwie lubelskim. Bezrobocie ma charakter strukturalny, istnieje potrzeba dostosowania kwalifikacji pracowników do potrzeb gospodarki;
Poziom miesięcznego wynagrodzenia brutto w 2017 r. stanowił 3 763 PLN, wobec 4 020 PLN w województwie lubelskim i 4 528 PLN na terenie kraju.
Dostępność komunikacyjna, obszary inwestycyjne:
Miasto cechuje dobra dostępność komunikacyjna (droga krajowa nr 2/E30) i kolejowa (linia nr 2 /E20), jednak ich atrakcyjność inwestycyjną ogranicza brak autostrady A2 – planowany termin realizacji przypada na 2024 r. Ograniczenie stanowi również brak obwodnicy wschodniej w ciągu dróg wojewódzkich 812-811. Na możliwość rozwoju gospodarczego miasta wpływ ma położenie przygraniczne oraz bliskie sąsiedztwo jednego z największych w Polsce i Europie centrów logistycznych tworzone przez zespół terminali położonych w miejscowości Małaszewicze.
Lokalizacja bazy logistycznej oprócz przygranicznego położenia uwarunkowana została układem komunikacyjnym w skład którego wchodzi: paneuropejski korytarz transportowy nr II Berlin – Warszawa – Moskwa w ciągu magistrali linii kolejowej E20, będącej przedłużeniem magistrali Transsyberyjskiej oraz droga krajowa nr 2/E30 z Cork (Irlandia) do Omska (Rosja) będąca w strukturze Europejskiej Sieci Transportowej TEN – T.
Obszar miasta Biała Podlaska wynosi 4 940 ha, z czego 24% tej powierzchni (1180 ha) jest własnością miasta. W strukturze gruntów miejskich przeważają grunty zabudowane i zurbanizowane (78%), wśród których 40% to grunty pod drogami, 26% to inne grunty zabudowane i zurbanizowane, a 3% to tereny mieszkaniowe. Tereny otwarte zajmują 22% powierzchni należących do miasta Biała Podlaska, z których ponad 85% stanowią grunty rolne.
W związku z działaniami resortu Obrony Narodowej dotyczącymi zagospodarowania terenów dawnego lotniska wojskowego w Białej Podlaskiej na potrzeby nowotworzonej 18 Dywizji Zmechanizowanej obecnie ofertę inwestycyjną miasta tworzą:
- grupa działek miejskich położonych w Strefie Aktywności Gospodarczej „Północna” przy skrzyżowaniu ul. Celników Polskich i ul. Elektrycznej o łącznej powierzchni 2,35 ha,
- grupa działek należących do właścicieli prywatnych tworząca Strefę Aktywności Gospodarczej
"Solidarności". Teren ten obejmuje blisko 76 ha terenu objętego miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
Strona 5 z 131 Zaplecze badawczo – rozwojowe, działalność innowacyjna:
Miasto dysponuje nowoczesnym zapleczem naukowo – badawczym, które funkcjonuje przy Państwowej Szkole Wyższej w Białej Podlaskiej oraz przy Akademii Wychowania Fizycznego, Zamiejscowego Wydziału AWF w Białej Podlaskiej. Infrastruktura badawczo – naukowa Państwowej Szkoły Zawodowej funkcjonuje w ramach: Centrum Badań nad Innowacjami oraz Regionalnego Centrum Badań Środowiska Rolnictwa i Technologii Innowacyjnych „EKO-AGRO-TECH”, stwarza możliwość współpracy z sektorem: medycznym, energetycznym (w tym odnawialne źródła energii), drogowym, kolejowym, lotniczym, branżą budowlaną, a także z sektorem turystycznym, przetwórstwa spożywczego i branżą hodowlaną. Natomiast infrastruktura badawcza i innowacyjna Zamiejscowego Wydziały AWF funkcjonująca w ramach Regionalnego Ośrodka Badań i Rozwoju (13 laboratoriów badawczych) stwarza możliwości do wykorzystania na rzecz gospodarki w strategicznych dziedzinach badawczych: biochemia, biomechanika, fizjologia, kinezjologia, elektromiografia, kosmetyka, diagnostyka molekularna, technologia rehabilitacji, narządu ruchu, diagnostyka postaw ciała, psychomotoryka. Dodatkową możliwość współpracy i rozwoju gospodarczego stwarza otwarte w ramach ośrodka badań: Centrum Upowszechniania Wyników Badań i Obsługi Przedsiębiorców oraz Centrum Udostępniania Informacji Naukowej. Infrastruktura badawczo – rozwojowa, którą dysponuje miasto jest podstawą do zwiększenia atrakcyjności inwestycyjnej dla działalności przemysłowej oraz zaawansowanej technologicznie, w szczególności do rozwoju firm z branży medycznej, farmaceutycznej, fizjoterapeutycznej, kosmetycznej, informatyczno-psychologicznej.
Środowisko kulturowe, infrastruktura społeczna:
Na terenie miasta działa Bialskie Centrum Kultury, które zapewnia bogatą ofertę zajęć dla dzieci, młodzieży i seniorów z zakresu śpiewu, tańca, fotografii, teatru, sztuk plastycznych, Muzeum Południowego Podlasia, Miejska Biblioteka Publiczna oraz Galeria Podlaska. W mieście funkcjonują dwa kina posiadające 5 sal z 877 miejscami na widowni. Do dyspozycji turystów jest 15 obiektów świadczących usługi noclegowe z czego 6 to hotele, w tym 4 trzygwiazdkowe.
Na terenie miasta działa dość dobrze rozbudowana infrastruktura pomocy społecznej. Składają się na nią zarówno ośrodki pomocy społecznej prowadzone przez samorządy szczebla gminnego jak i powiatowego oraz prowadzone przez organizacje pozarządowe i inne podmioty prywatne. Z pomocy społecznej w 2017 r. w mieście Biała Podlaska korzystało 4% ludności ogółem. Miasto Biała Podlaska oferuje szeroki katalog usług z zakresu ochrony zdrowia. Liczba placówek ambulatoryjnych opieki zdrowotnej na 10 tys. mieszkańców w 2016 r. wynosiła 8 placówek. W 2018 r. na terenie miasta Biała Podlaska funkcjonowało 12 placówek podstawowej opieki zdrowotnej, 19 poradni specjalistycznej opieki zdrowotnej, która również jest realizowana przez poradnie Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Białej Podlaskiej. Stacjonarną opiekę medyczną zabezpiecza mieszkańcom Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Białej Podlaskiej prowadzony przez Samorząd Województwa Lubelskiego. W 2018 r. na terenie miasta Biała Podlaska funkcjonowały 24 apteki ogólnodostępne,
Strona 6 z 131 pracujące w godzinach dostosowanych do potrzeb ludności i zapewniające dostępność do świadczeń również w porze nocnej, w niedziele, święta i inne dni wolne od pracy.
Komunikacja miejska:
Przewozy komunikacją miejską są realizowane przez Miejski Zakład Komunikacyjny obsługujący 8 linii stałych i jedną linię weekendową. Komunikacja dalekobieżna realizowana jest z dworca autobusowego, który znajduje się przy pl. Wojska Polskiego (obecnie zarządzany przez prywatną firmę „Garden Service”) oraz specjalnie wyznaczony dla przewoźników przystanek przy ul. Żeromskiego. Duże znaczenie w komunikacji pozamiejskiej mają prywatne mikrobusy, zapewniające szybkie połączenia z Warszawą, Lublinem, Terespolem, Parczewem, Białymstokiem, Konstantynowem i Janowem Podlaskim oraz innymi miastami. Komunikacja pozamiejska zwłaszcza na linii wschód – zachód w dużej mierze jest realizowana koleją z dworca PKP znajdującego się w ciągu magistrali linii kolejowej E20. Miasto realizuje program rozbudowy ścieżek rowerowych, które docelowo utworzą sieć o długości ok 40 km.
Oświata:
Na terenie miasta infrastruktura oświatowa koncentruje: 17 przedszkoli, 11 szkół podstawowych, 13 liceów ogólnokształcących, 4 szkoły zawodowe, 4 technika oraz 10 szkół policealnych.
Zlokalizowana jest również infrastruktura 2 wyższych uczelni: Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie Filia w Białej Podlaskiej wraz z jedyną w Polsce Szkołą trenerów PZPN oraz Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej. Poziom wykształcenia mieszkańców rośnie, czego odzwierciedleniem jest zwiększający się odsetek osób z wykształceniem wyższym i malejący udział osób z wykształceniem podstawowym. Jest to możliwe dzięki lepszej dostępności dzieci i młodzieży do coraz wyższej jakości kształcenia, a także coraz lepszemu wyposażeniu szkół w pomoce i sprzęt komputerowy. Wg Narodowego Spisu Powszechnego 2011 na terenie miasta Biała Podlaska 23,9% ludności posiada wykształcenie wyższe, 3,9%
wykształcenie policealne, 17,2% średnie ogólnokształcące, a 18,7% średnie zawodowe.
Wykształceniem zasadniczym zawodowym legitymuje się 17,7% mieszkańców Białej Podlaski, gimnazjalnym 5,5%, natomiast 12,6% podstawowym ukończonym. 0,6% mieszkańców zakończyło edukację przed ukończeniem szkoły podstawowej.
Strona 7 z 131