Z drugiej strony
3.8 Jakie s¹ tendencje, przeszkody i czynniki sprzyjaj¹ce mobilnoci?
Zagadnienia mobilnoci w dokumentach unijnych
|
Mobilnoæ edukacyjna szans¹ dla wszystkich3
bariera finansowa wynika bezporednio ze spo³eczno-ekonomicznego pochodze-nia studentów i sta¿ystów. Forum jest prze-konane, ¿e w przysz³oci dostêp do mo-bilnoci nie powinien zale¿eæ odwielko-ci osobistych zasobów finansowych.
Kwestie uznawania i powiadczenia odgry-waj¹ wa¿n¹ rolê w kontekcie mobilnoci edukacyjnej znaczna grupa mobilnych uczniów nadal nie uzyskuje odpowiednie-go uznania umiejêtnoci; przed³u¿aj¹ca siê niepewnoæ w tej kwestii z pewnoci¹ dzia³a odstraszaj¹co na innych.
W koñcu brak mo¿liwoci przenoszenia ubezpieczenia, emerytur, dostêpu do opieki zdrowotnej i innych wiadczeñ so-cjalnych stanowi¹ znaczne przeszkody dla ludzi aktywnych na rynku pracy. Ze wszyst-kich grup, o których mowa w niniejszym sprawozdaniu wspomniane bariery bêd¹ najbardziej odczuwalne dla naukowców, m³odych przedsiêbiorców i osób zawo-dowo zajmuj¹cych siê sztuk¹. W przypad-ku tej ostatniej grupy mo¿e istnieæ kolejna przeszkoda dotycz¹ca obowi¹zku p³ace-nia podatku VAT i podatku dochodowego od prowadzonej dzia³alnoci artystycznej.
Z drugiej jednak strony istnieje kilka istot-nych czynników sprzyjaj¹cych mobilnoci edukacyjnej, na bazie których powinna byæ tworzona polityka europejska:
istnienie wspólnej europejskiej przestrzeni poprzez po³¹czone oddzia³ywanie ka-na³ów telewizyjnych, stron internetowych, wystêpów w jêzykach obcych, waluty euro oraz ³atwoci podró¿owania, któ-re zwiêkszaj¹ wiedzê obywateli ka¿-dego pañstwa cz³onkowskiego na
te-mat obywateli innych pañstw. Poszu-kiwanie nowego dowiadczenia oso-bistego w innym kraju jest teraz ³a-twiejsze i coraz bardziej popularne, zw³aszcza wród m³odzie¿y;
jednolity rynek i rynki wiatowe pobu-dzaj¹ przedsiêbiorstwa, a coraz czê-ciej tak¿e uniwersytety, orodki badaw-cze i szkoleniowe, do rozszerzenia swoich ram odniesienia na skalê miê-dzynarodow¹. Proces ten bêdzie szczególnie intensywny w obszarach, w których w Europie wystêpuj¹ braki umiejêtnoci takich, jak badania, prze-mys³ kreatywny i kulturalny, energety-ka i technologie rodowiskowe, us³ugi zdrowotne i biznesowe lub w dzia³a-niach zewnêtrznych UE;
postêp osi¹gniêty dziêki procesowi boloñskiemu dotycz¹cemu szkolnictwa wy¿szego, a tak¿e, w mniejszym stop-niu, dziêki procesowi kopenhaskiemu w po³¹czeniu z niedawno przyjêtymi europejskimi ramami kwalifikacji i ma-j¹cym zostaæ wprowadzonym Europej-skim systemem transferu osi¹gniêæ w kszta³ceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET) zapewniaj¹ stabilniejsze pod-stawy dla europejskiej mobilnoci edu-kacyjnej;
Co wiêcej obecnie trwa proces ulep-szania ram prawnych ogólnej i zawo-dowej mobilnoci w granicach Unii Europejskiej poprzez:
lepsze okrelenie prawa obywateli Unii i cz³onków ich rodzin do swo-bodnego przemieszczania siê i po-bytu na terytorium pañstw cz³on-kowskich (dyrektywa 2004/38/WE);
uznawanie kwalifikacji zawodowych (dyrektywa 2005/36/WE);
jednolite ramy wspólnotowe dla przejrzystoci kwalifikacji i kompe-tencji (Europass) (dyrektywa 2241/
2004/WE);
koordynacjê systemów zabezpie-czenia spo³ecznego (rozporz¹dze-nie 883/2004);
wpieranie poszukiwania pracy na terytorium ca³ej Europy za pored-nictwem EURES Europejskiego Portalu Mobilnoci Zawodowej.
Forum ekspertów proponuje nowe
podej-cie do polityki w zakresie mobilnoci edukacyjnej, które zak³ada eliminacjê ist-niej¹cych przeszkód i wykorzystanie czyn-ników sprzyjaj¹cych mobilnoci.
Zagadnienia mobilnoci w dokumentach unijnych
|
Mobilnoæ edukacyjna szans¹ dla wszystkich3
Pole X.Obszary mobilnoci
oraz wspieraj¹ce je polityki i programy Ró¿norodne programy mobilnoci UE wspieraj¹ zorganizowan¹ mobilnoæ edukacyjn¹ w szerokim zakresie obszarów. Obejmuj¹ one:
szkolnictwo wy¿sze (Erasmus, Erasmus Mundus) zarówno dla studentów, jak i pracowników;
szkolnictwo wy¿sze/badania (Marie Curie, mo-bilnoæ w ramach sieci doskona³oci i platform technologicznych);
transfery ze szkolnictwa wy¿szego do biznesu (sta¿e w ramach programu Erasmus);
kszta³cenie zawodowe i praktykê (Leonardo);
przedsiêbiorców (program Erasmus dla m³o-dych przedsiêbiorców, którego inauguracja nast¹pi w tym roku);
edukacjê w szko³ach rednich (Comenius);
edukacjê osób doros³ych (Grundtvig);
sferê kultury (Program Kultura);
wolontariat (M³odzie¿ w Dzia³aniu) oraz spo³e-czeñstwo obywatelskie (Prawa Podstawowe i Obywatelstwo).
Na podstawie przedmiotowej oceny Fo-rum opracowa³o nastêpuj¹ce wnioski:
Dzia³ania w ramach ka¿dego obszaru s¹ uzasadnione i faktyczne. Programy mobilnoci, rozpatrywane zbiorczo, maj¹ mo¿liwoæ dotarcia do ca³ego po-kolenia europejskiej m³odzie¿y. Forum wskaza³o grupê, która nie uzyska³a wystarczaj¹cego wsparcia w ramach bie¿¹cych programów i na któr¹
nale-¿y zwróciæ szczególn¹ uwagê oso-by aktywne zawodowo, które zakoñ-czy³y okres edukacji, b¹d szkolenia.
W stosunku do reszty, je¿eli programy mobilnoci maj¹ przyczyniæ siê do
re-alizacji wizji Forum o uczynieniu mo-bilnoci integraln¹ czêci¹ edukacji i szkolenia m³odych Europejczyków, nale¿y dzia³aæ na rzecz znacznego zwiêkszenia skali mo¿liwoci uczest-niczenia w mobilnoci oraz poprawy zarówno kontekstu, jak i sposobu
dzia-³ania programów.
Zakres wszystkich programów bez wyj¹tku jest niski w stosunku do roz-miarów populacji ich odbiorców ka¿-dego roku mniej ni¿ 0,4% populacji m³odzie¿y w wieku 16-29 lat decyduje siê na wziêcie udzia³u w mobilnoci edukacyjnej. Takie tendencje obserwu-je siê tak¿e w sektorze uniwersytec-kim, gdzie mobilnoæ jest najsilniej rozwiniêta (rocznie oko³o 0,8% popu-lacji studentów uczestniczy w mobil-noci edukacyjnej). Je¿eli wizja Forum ekspertów wprowadzenia mobilnoci jako integralnej czêci wszystkich eta-pów kszta³cenia i szkolenia we wszyst-kich obszarach objêtych programami
ma zostaæ zrealizowana, nale¿y zni-welowaæ braki obecne we wszystkich tych obszarach.
Istnieje wiele dowodów wiadcz¹cych o tym, ¿e we wszystkich obszarach objêtych programami z³o¿onoæ pro-cedur zniechêca do udzia³u w progra-mach. To demobilizuj¹ce oddzia³ywa-nie jest z pewnoci¹ najwiêksze w przy-padku programów anga¿uj¹cych niewielkie i zdecentralizowane podmio-ty, przyk³adowo w Programie Kultura, w sektorze wolontariatu lub wród MP bior¹cych udzia³ w programie Leonar-do. Istnieje pilna potrzeba uproszcze-nia procedur. Przedmiotowa potrzeba jest tym bardziej silna, ¿e wizja Forum