W
sali wykładowej Biblioteki Śląskiej w Katowicach 31 sierpnia 2010 roku odbyły się drugie warsztaty na temat Kształtowania wize-runku organizacji (pierwsze odbyły się w Warszawie). Organizatorem spotkania był Zarząd Główny Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.Zamysłem organizatorów było zebranie jak największej liczby infor-macji i danych, które w przyszłości mają posłużyć do stworzenia no-wej koncepcji marketingono-wej Stowarzyszenia.
Spotkanie miało kameralny charakter, uczestniczyło w nim dwu-nastu bibliotekarzy, członków Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich Okręgu Katowickiego oraz Częstochowskiego. Wśród zebranych zna-leźli się przedstawiciele bibliotek publicznych z Sosnowca, Czeladzi, Zabrza, Siemianowic i Częstochowy, a także pracownicy bibliotek szkół wyższych, zarówno państwowych (Politechnika Śląska, Uniwer-sytet Śląski), jak i niepaństwowych (Wyższa Szkoła Humanitas z Sos-nowca, Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu, Wydział Zamiejscowy w Chorzowie). Zajęcia prowadziła Agata Szczotka-Sarna, od lat spe-cjalizująca się w zagadnieniach public relations i marketingu.
Celem spotkania była analiza obecnego wizerunku Stowarzysze-nia tak wśród jego członków, jak i na tle różnych grup otoczeStowarzysze-nia.
Uczestnicy warsztatów mieli poszukiwać odpowiedzi na trzy pytania, sformułowane przez prowadzącą warsztaty:
1. Jak wykorzystać najnowsze techniki i narzędzia do budowania pozytywnego, nowoczesnego, profesjonalnego wizerunku Stowarzy-szenia Bibliotekarzy Polskich?
2. Jak sprawić, by członkowie Stowarzyszenia z dumą mówili o przynależności do SBP?
3. Jak pokazać otoczeniu – urzędnikom, firmom, klientom oraz pracownikom bibliotek – potencjał i doświadczenie Stowarzyszenia?
Bibliotekarze uczestniczący w projekcie, kilka dni przed rozpo-częciem zajęć, otrzymali elektroniczny skrypt, w którym opisano na-stępujące zagadnienia:
1. Rola komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej w budowaniu wi-zerunku organizacji;
2. Obszary public relations;
3. Z pogranicza PR i reklamy;
4. Nowoczesne narzędzia komunikacji czyli Witamy w Internecie.
W trakcie bloku wstępnego uczestnicy spotkania odpowiadali na pytanie: gdzie jesteśmy i dokąd zmierzamy? Podsumowano dotych-czasowe działania promujące wizerunek SBP jako organizacji również dla młodych bibliotekarzy oraz przeprowadzono badanie oczekiwań uczestników wobec Stowarzyszenia. Pozwoliło to na określenie obsza-rów, którymi w czasie zajęć praktycznych zajęły się poszczególne gru-py uczestników. Zajęcia były prowadzone metodą treningu. Modera-torka omówiła przykłady działań marketingowych i wizerunkowych na przykładzie różnych organizacji, zwracając uwagę na wartość i użyteczność stron internetowych dla potencjalnych klientów.
Rozbudowana struktura Stowarzyszenia stwarza poważne trud-ności w komunikacji. Istotną sprawą wydaje się zatem komunikacja wewnętrzna, która w zasadzie nie funkcjonuje. Propozycją jej popra-wienia jest stworzenie listy mailingowej dla poszczególnych Kół, Od-działów i Okręgów. Adresy powinny zawierać nazwę domeny SBP, która identyfikowałaby jednoznacznie członków stowarzyszenia. Po-prawiłoby to niewątpliwie komunikację wewnętrzną w organizacji.
Należy także zwrócić uwagę na rygorystyczne przestrzeganie zasady odpowiadania na maile w możliwie najkrótszym czasie.
Następnym elementem omawianym w trakcie spotkania było lo-go SBP, które zdaniem uczestników ma formę dość archaiczną. Na-leży zlecić firmie zewnętrznej wykonanie logo, które byłoby nowo-czesne, ale równocześnie odwoływało się do długiej historii i tradycji Stowarzyszenia.
Dużo czasu poświęcono nowoczesnym narzędziom komunikacji.
Niepokojącym jest fakt, że Stowarzyszenie prawie nie istnieje w Inter-necie. Jedynie na platformie EBIB znajdują się bieżące informacje na temat działalności organizacji. Jednakże część menu poświęcona SBP jest mało czytelna.
Wiele zastrzeżeń uczestników spotkania budziło także hasło Sto-warzyszenie Bibliotekarzy Polskich zamieszczone na stronach Wikipe-dii. Organizacja działająca od 1917 roku, mająca długą historię, jest opisana krótko i chaotycznie. Brakuje wielu podstawowych informacji – historii SBP poświęcono dwie linijki, co pogarsza tylko wizerunek or-ganizacji. Działaniem, które należy podjąć natychmiast, jest poprawie-nie i uzupełpoprawie-niepoprawie-nie hasła Stowarzyszenia zamieszczonego w Wikipedii.
Można do tego celu zaangażować wolontariuszy, którzy będą na bieżą-co uzupełniać materiał, lub znaleźć bibliotekarzy, którzy redagują już hasła w tej encyklopedii. Należałoby uwzględnić także biogramy znako-mitych bibliotekarzy i przypomnieć je na łamach sieciowej publikacji.
Kolejnym omawianym podczas warsztatów zagadnieniem było przekazywanie 1% podatku na rzecz Stowarzyszenia, które jest orga-nizacją pożytku publicznego. Brak dokładnej informacji, na jakie cele kwoty zebrane w tej kampanii zostają przekazywane. Muszą one być jasno i wyraźnie sformułowane. Powinno się też ukazywać sprawoz-danie z rozdysponowania całej zebranej sumy. Jedną z form zachęty do przekazywania datków może być napis Przekaż 1% umieszczony jako wygaszacz na monitorach komputerów w bibliotekach w miesią-cach składania zeznania podatkowego.
Innymi możliwościami zaprezentowania się Stowarzyszenia jest umieszczenie profilu na serwisach społecznościowych, szczególnie na Facebooku, z którego korzysta już ponad 500 mln użytkowni-ków. Dobrym sposobem jest także prowadzenie blogu, ale wymaga on stałej aktualizacji, szybkiego odpowiadania na pytania, reagowa-nia na wpisy użytkowników. Na blogu ponadto można zamieszczać zdjęcia, krótkie filmy, które zawsze przyciągają uwagę użytkowni-ków. Strona internetowa powinna mieć bardzo jasny, przejrzysty, dobrze przemyślany układ. Musi stwarzać warunki do uzyskania in-formacji od zaraz, bez konieczności wchodzenia w kolejne kategorie i podkategorie w menu. Strona powinna pełnić funkcję informatora dla grup związanych z organizacją, np.: dla wolontariuszy, dla par-tnerów, dla bibliotekarzy i in. Niezwykle ważne jest także pozycjono-wanie. W przypadku poszukiwania informacji w Internecie, strona domowa SBP musi pokazywać się na pierwszym miejscu listy wyni-ków wyszukiwania, wówczas zapewni to dotarcie z informacją do wszystkich zainteresowanych osób.
Druga część warsztatów miała formę bloku kreatywnego, w cza-sie którego przeprowadzono ćwiczenia pobudzające twórcze myślenie przy wykorzystaniu metod Edwarda de Bono. Każdy z uczestników
brał udział w ćwiczeniu grupowym, a następnie rozdzielono zadania indywidualne. Prowadząca zajęcia podzieliła obecnych na trzy grupy, przydzielając każdej temat do opracowania.
Pierwszy zespół pracował nad kampanią Przekaż 1% podatku, dru-gi – przygotował projekt wizerunku Stowarzyszenia w Internecie, trzeci – starał się opracować program lojalnościowy dla członków SBP, ze szczególnym zwróceniem uwagi na osoby młode. Opracowano projekt karty – legitymacji SBP, która byłaby jednocześnie kartą rabatową up-rawniającą do korzystania ze zniżek w instytucjach kultury, takich jak księgarnie, hurtownie, kina, teatry. Zaproponowano także program lo-jalnościowy, umożliwiający członkom SBP korzystanie z wiedzy i umie-jętności ekspertów-bibliotekarzy, dostępny po wpisaniu hasła.
W trakcie spotkania przyjęto m.in. wniosek skłaniający do prze-prowadzenia warsztatów z zagadnień komunikacji wewnętrznej oraz przeprowadzenie audytu wewnętrznego SBP. Zapoczątkowano ró-wnież tworzenie listy mailingowej dla Kół Oddziału Katowickiego oraz rozpoczęto zbieranie materiałów do opracowania hasła w Wikipedii.
Spotkanie było pierwszym krokiem zmierzającym do poprawy ob-razu SBP i zainteresowania młodych ludzi działalnością organizacji.
Wnioski i propozycje ulepszenia wizerunku sformułowane przez ucze-stników warsztatów, zebrane przez trenerkę A. Szczotkę-Sarnę, zosta-ną przekazane Zarządowi Głównemu SBP i poddane dalszej dyskusji.
S
PRAWOZDANIEZ
14. T
ARGÓWK
SIĄŻKI WK
RAKOWIE(K
RAKÓW, 4-7
LISTOPADA2010)
IWONABLICHARSKA
Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
T
egoroczna, 14. edycja krakowskich Targów Książki odbyła się od 4 do 7 listopada. W hali, przy ulicy Centralnej, swoją produkcję wydawniczą zaprezentowało ponad 450 wystawców, a odwiedziła je rekordowa liczba ponad 300 tys. osób interesujących się książką. Dla sprawnego przebiegu imprezy hale zostały podzielone na sekcje tema-tyczne. Nowością ekspozycji był Salon Nowych Mediów.Targi to nie tylko okazja do refleksji nad sytuacją książki oraz rynku wydawniczego, ale także miejsce atrakcyjnych zakupów i możliwość ucze-stnictwa w interesujących wydarzeniach towarzyszących. Tradycyjnie dwa pierwsze dni imprezy były skierowane przede wszystkim do osób związa-nych z branżą księgarską, a kolejne adresowano do szerszej publiczności.
W tym roku Targi Książki były okazją do przeprowadzenia rozmów na temat kondycji rynku wydawniczego. Zorganizowano także wiele wystąpień poświęconych nowym technologiom wytwarzania książki, coraz dynamiczniej wkraczającym na rodzimy rynek wydawniczy. Je-dnym z głównych tematów były książki przyszłości – książki elektroni-czne. Pierwszego dnia krakowskiej imprezy portal eLib.pl przeprowa-dził prezentację E-czytnik w edukacji, po której przedstawiciele Biblio-teki Narodowej zaprosili na dyskusję poświęconą koncepcji wprowa-dzenia elektronicznej formy egzemplarza obowiązkowego książek. Panel dyskusyjny poprowadził dyrektor BN Tomasz Makowski. Równolegle odbywała się dyskusja panelowa z udziałem przedstawicieli branży no-wych mediów zatytułowana Jak przyspieszyć rozwój rynku e-książki w Polsce. Zwolennicy książek w wersji elektronicznej mogli czuć się usatysfakcjonowani, ponieważ firmy wydawnicze wyszły naprzeciw oczekiwaniom posiadaczy e-czytników, prezentując cyfrowe kolekcje
i sprzęt. Firma VM.pl zorganizowała spotkanie, poświęcone zagadnie-niom nowych technologii wydawniczych – Więcej niż e-książka, czyli nowe interaktywne produkty w branży wydawniczej.
Podczas drugiego z targowych dni odbyły się trzy prezentacje:
Bartłomieja Roszkowskiego Self publishing – zagrożenie czy szansa dla wydawnictw; Digitalizacja treści do formatu Pub, czyli w jakim for-macie sprzedawać e-booki i Modele sprzedaży e-booków oraz kwestie polityki cenowej.
Dyskusje w salach seminaryjnych zdominowały głównie dwa te-maty: książki elektroniczne i wprowadzenie podatku VAT na książki oraz czasopisma naukowe. Powszechnie wiadomo, że od 1 stycznia 2011 roku stawka VAT na książki i czasopisma specjalistyczne wzrośnie z 0% do 5%. Środowisko wydawców i księgarzy obawia się wejścia nowej stawki podatku, przewidując, iż zaowocuje ona wzro-stem cen książek wyższym niż 5%. Spodziewane jest podrożenie usług pośrednich oraz papieru. Szacuje się, że w 2011 roku ceny książek wzrosną o minimum 10%. Wydawcy obawiają się również, że podniesienie podatku VAT na książki może mieć skutki uboczne w postaci zwrotu dużej liczby egzemplarzy książek od dystrybutorów do hurtowników i wydawców. Dla przybliżenia tych zagadnień Biblio-teka Analiz zainicjowała dyskusję pod tytułem Czy spotka nas coś gorszego niż VAT? Kontynuacją tego tematu była konferencja zorga-nizowana wspólnie przez „Wiadomości Księgarskie” i Stowarzyszenie Księgarzy Polskich zatytułowana Co z tym VAT-em?
Kolejnymi wydarzeniami, które rokrocznie wpisują się w panora-mę targów, były rozstrzygnięcia licznych konkursów. Jednym z waż-niejszych był konkurs im. Jana Długosza dla autorów prac humani-stycznych, który krakowskiemu wydarzeniu towarzyszy niemal od sa-mego początku. W tym roku zgłoszono rekordową liczbę, bo aż sześ-ćdziesięciu tytułów. Jury w składzie: Władysław Stróżowski (przewo-dniczący) oraz Ryszard Nycz, Jan Ostrowski, Leszek Polony, Jerzy Wyrozumski, Piotr Sztompka wytypowało dziesięciu finalistów, wśród których aż pięć to publikacje wydawców ze szkół wyższych. Konkurs został rozstrzygnięty na zakończenie pierwszego dnia Targów, pod-czas czwartkowej Gali w Operze Krakowskiej. Nagrodzoną książkę Gorycz zwycięstwa, autorstwa Mieczysława Nurka, opublikowało Wy-dawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
W konkursie na „Najlepszy podręcznik i skrypt akademicki 2010”, organizowanym przez Stowarzyszenie Wydawców Szkół Wyż-szych oraz spółkę Targi w Krakowie, nagroda główna przypadła
Wy-dawnictwu Naukowemu UAM w Poznaniu za publikację Juliusz Sło-wacki. Poematy w opracowaniu Jacka Brzozowskiego i Zbigniewa Przychodniaka. Nagrodę „Gaudeamus 2010” przyznano Wydawni-ctwu Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi za publikację Pamięć podróżna. Fragmentozbiór filmowy au-torstwa Jana Jakuba Kolskiego.
Organizatorom Targów nie można odmówić ogromnego zaangażo-wania w realizację przedsięwzięcia. W przypadku ostatniej edycji dało to plon w postaci niezwykle bogatego programu wydarzeń towarzyszących.
Równolegle do Targów Książki trwał 2. Międzynarodowy Festiwal Literatury im. Josepha Conrada. Niezależnie od spotkań organizowa-nych w halach targowych można było uczestniczyć również w dysku-sjach odbywających się w różnych miejscach Krakowa. Festiwal prze-biegał pod hasłem Inne światy, inne języki. Głównym gościem impre-zy była urodzona w Rumunii, pisząca po niemiecku, laureatka Nagro-dy Nobla Herta Müller. Autorka wraz z czytelnikami pisała książkę rozpoczynającą się od słów: „Muzykanci grają na drzewach”. Pierwsze zdanie zostało przez Noblistkę podane kilka dni wcześniej, kolejne frazy dopisywali czytelnicy i autorzy podczas targów. Całość powstałej w ten sposób opowieści ma zostać zlicytowana na rzecz Wielkiej Or-kiestry Świątecznej Pomocy.
Spośród zagranicznych pisarzy pojawili się m.in. mistrz sensacji i kryminałów Jeffrey Archer, niemiecka królowa kryminałów – Char-lotte Link; ponadto Delphine de Vigan, Natalia Śniadanko. Tradycyj-nie Tradycyj-nie zawiedli czytelników polscy poeci i pisarze – odwiedzający tar-gi mieli okazję spotkać m.in. Julię Hartwig, Ernesta Brylla, Ryszarda Krynickiego, Adama Ziemianina, Michała Zabłockiego, Olgę Tokar-czuk, Romę Ligocką, Katarzynę Grocholę, Janusza L. Wiśniewskiego.
Udział w targach wzięli także popularni aktorzy, dziennikarze, po-dróżnicy, zakonnicy.
W dniach od 4 do 7 listopada Kraków zamienił się w miasto pisa-rzy, publicystów, poetów, a nade wszystko w miasto książek.
Parafrazując tegoroczne motto imprezy Godzina czytania jest go-dziną skradzioną z raju, można powiedzieć, że te cztery dni na Tar-gach Książki były dniami skradzionymi z raju.
PRZEMYSŁAWKASPERKIEWICZ
Biblioteka Główna Politechniki Śląskiej Filia w Katowicach