Komendy Chorągwi Żeńskiej,

Śląska Chorągieew Żeńska Z. H. P. obejmuje obszarem swym teren Województwa Śląskiego i na'terenie tym prowa­

dzi pracę ideowo-wychowawczą nad miodem pokoleniem dziewcząt. Ostatni rok pracy, będący przedmiotem niniejszego sprawozdania, to dalszy krok na dirodize pogłębienia i skonso­

lidowania Chorągwi Żeńskiej, do którego Komenda; celowo dąży w swym programie. Biorąc pod uwagę specjalne wa­

runki, wśród jakich wyrasta tutejsza młodzież ze względu na to, że Śląsk jest Województwem kresowem, a z drugiej' strony dzielnicą przemysłową. Komenda Chorągwi, realizując swój program harcerski metody i środki dostosowuje do terenu pracy.

Charakterystyczną cechą naszej pracy jest to. że w sto­

sunku do obszaru mamy drużyn bardzo wiele, że drużyny te są częstokroć ogromnie liczne i że do drużyn należy zarówno młodzież w większych miastach i ośrodkach przemysłowych, jak też i w małych wioskach, że wreszcie w drużynach prócz młodzieży uczącej się, mamy znaczmy odsetek młodzieży poza­

szkolnej i robotniczej. Gdy do powyższych cech dodamy i to, że Śląsk przez tyle wieków odłączony był od Macierzy, wa­

dzimy, że praca harcerska w tutejiszej Chorągwi specjalnie wielkie i ważne ma znaczenie.

Ciężkie warunki bytu, w jakich żyją szerokie warstwy robotnicze, praca w kopalniach i przemyśle, wiełoletnia nie­

wola — wszystko to razem sprawiło, że młodzież tutejsza wytworzyła pew ien typ szczególnie potrzebujący kształcenia w organizacji dającej warunki rozwoju moralnego i fizycznego i budzącej zdrową radość życia, jaką jest harcerstwo. Trzeba przyznać, że dziewczęta bardzo chętnie garną siię w szeregi drużyn i z ochotą w nich pracują. Zadaniem Komendiy Cho­

rągwi jest pracą tą kierować i czuwać nad nią, dać drużynom warunki rozwoju) i pogłębić ich pracę przedeWszystkiem przez zapewnienie im odpowiednich kierowniczek, utrzymać łącz­

ność między drużynami Chorągwi nawzajem i Władzami na- czelnemi harcerstwa w Warszawie, opracowywać metody i środki, przy pomocy których drużyny najlepiej w myśl ide­

ałów harcerskich mogą pracować. Po tej linji Szła praca Ko­

mendy' Chorągwi w ostatnim roku i idzie po niej nadal.

Pod względem składu osobowego- Komendy zaszły w niej pewne zmiany, przedewszystkiem) ta, że z początkiem wrze­

śnia 1927 r. złożyła obowiązki komendantki Chorągwi dhna pluń. Olga Kordecka (pełniąca je od kwietnia 1926 r.) a ob­

jęła je dba phm. Jadwiga Laszczkówna. Obecnie skład Ko­

mendy przedstawia się następująco: dhna phm:. Jadwiga Laszczkówna, komendantka Chorągwi, dhna phm. Olga Kor­

decka, referentka zlotowa i członek Komendy, dhna phm1. Ja­

nina Chojnacka, członek Komendy, dhna phm. Zofja Twor­

kowska, referentka obozów i koloriji i sekretarka, dba pd.

Klotylida Kosowska, członek Komendy, dhna Marja Siwo- niówna, skarbniczka i ' ref. gospodarcza, dhna pd. Marja Za­

krzewska, członek Komendy.

Mimo tak licznego grona1 członków Komendy kilka wa­

żnych wydziałów, jak programowy, zuchów, organizacyjny i wychowania fizycznego nie są obsadzone. Tłumaczy się to tern, że dhny członkinie Komendy, mieszkając przeważnie poza Katowicami, prowadzą pracę harcerską w swoich środo­

wiskach i nie mogą wskutek tego zbyt wiele czasu poświęcić . pracy w Komendzie. Stopniowo jednak pozyskuje Komenda referentki dla poszczególnych działów i tak np. jest nadzieja pozyskania w najbliższym czasie fachowej instruktorki, jako

referentki wychowania fizycznego.

Komenda chorągwi pracuje, zbierając się co tydzień i aa tych posiedzeniach omawiając wszelkie aktualne sprawy Cho­

rągwi, oraz wizytując drużyny w celiu zapoznania się z ich potrzebami ii poziomem prapy. Wizytacje te odbywają człon- konie Komendy na terenie swych hufców, jako tamtejsze huí-'' cowe, komendantka Chorągwi na terenie całej Chorągwi. Za­

sadniczo Komenda Chor. dąży do tego, by każde środowisko było wizytowane przynajmniej dwa razy w ciągu roku; do­

tychczas jednak nie- dało się to uskutecznić z powodu braku instruktorek objazdowych. Ogółem w uli. roku dokonano z ra­

mienia Kom. Chor. 39 wizytacji w 24 środowiskach.

Okres pracy od stycznia do lipca 1927 r. poświęciła Ko­

menda Chorągwi przedewszystkiem na przygotowanie akcji letniej, czego rezultatem' było 5 obozów drużyn pod namio­

tami, 3 kolon je hufców i drużyn pod dachem, kurs dla druży­

nowych pod- namiotami i kurs dla zastępowych również pod namiotami. Obozy te, a zwłaszcza kursy przyczyniły się zna­

cznie do podniesienia poziomu pracy drużyn i wzmogły tętno życia w Chorągwi.

Po wakacjach ze względu na zmianę na stanowisku ko­

mendantki Chor. pracą nowej komendantki zwrócić się mu­

siała przedewszystkiem w kierunku poznania drużyn. To też dokonano całego szeregu objazdów, z początkiem listopada odbył się zjazd hufcowych, a z końcem tegoż miesiąca zjazd

•drużynowych całej Chorągwi Na zjeździć tym, ¡który zacie­

śnił kontakt między drużynowemi a Komendą, była obecną z ramienia Ministerstwa W . R. i O. P. Naczelna Inspektorka harc., dhna Mar ja Woealcwska.

Jak już zaznaczono, praca Komendy w roku ubiegłym szła przedewszystkiem w kierunku podniesienia poziomu dru­

żyn i pogłębienia ich pracy.

Dlatego Komenda zwróciła baczną uwagę na kształcenie zastępowych i wprowadzenia we wszystkich drużynach Cho­

rągwi systemu zastępowego oraz na kształcenie drużyno­

wych. W tym celu na zjeździć drużynowych w listopadzie wygłosiła komendantka Chorągwi referat p. t. „System zastę­

powy jako podstawa pracy drużyn harcerskich“. Wskutek tej inicjatywy Komendy Chorągwi cały szereg komend hufców zorganizował kursy dla zastępowych i tak kursy takie odby­

wają się w hufcu rybnickim, brzezińskimi, nowowiejskim (3), święloehłowickim, ponadto hufce cieszyński: i katowicki pro­

wadzą kursy dla drużynowych, przygotowujący drużynowe i przyboczne do próby na drużynową.

Aby w jaknajwiększej ilości drużyn zapewnić fachowe i odpowiedzialne kierownictwo, a zarazem by ułatwić pracę harcerską chętnym nauczycielkom, urządziła Komenda Chor.

kurs harcerski dla nauczycielek, Kurs ten jest pierwszą tego rodzaju próbą na terenie naszej Chorągwi i jak dotychczas rokuje dobre wyniki.

W kursie bierze udział 38 nauczycielek, które raz w ty­

godniu zbierają się na 3 godziny w Katowicach, by zapoznać się z ideologią i metodyką pracy harcerskiej. Program kursu obejmuje przygotowanie do próby na drużynową, którą uczest­

niczki mogą odbyć, jeśli w lecie uzupełnią swe przygotowanie udziałem w obozie dla drużynowych. Powodzenie swe kurs zawdzięcza po części doskonałej komunikacji w przemysłowej części tutejszego województwa, przedewszystkiem jednak do­

brej woli i uspołecznieniu nauczycielek, które na własny koszt dojeżdżają do Katowic z miejscowości odległych niejednokro­

tnie o 2 godziny drogi koleją. Zaznaczyć trzeba, że ani jedna uczestniczka kursu nie mieszka w Katowicach. Kurs rozpo­

czął się 10. XII. 1927 r. i potrwa do Wie liki ejinocy, poczem uzu­

pełnią go wycieczki i ćwiczenia polowe.

Dalszym krokiem zmierzającym do ułatwienia pracy dru­

żynowym i zastępowym, jest zakupienie przez Komendę Cho­

rągwi bibljotek dla wszystkich hufców. Biblioteki te zawie­

rają narazie przeważnie księżki harcerskie i w miarę możności będą uzupełniane przez Komendy Hufców.

Prócz kształcenia instruktorek, zmierzającego do podnie­

sienia poziomu pracy drużyn, Komenda kładzie specjalny na­

cisk na zakładanie w drużynach warsztatów, gdzie1 dziewczęta

z'jednej strony uczyłyby się rzemiosł, z drugiej miały możność zarobkowania na potrzeby drużyny. W ten sposób Komenda Chorągwi chce zerwać ze zwyczajem kupowania tutejszej młodzieży mundurków i odznak harcerskich z funduszów pu­

blicznych, oraz wysyłania Jej na obozy fletnie zupełnie za dar­

mo, a pragnie kształcić w niej poczucie zaradności i samo­

dzielności. Drużyny, które zakładają warsztaty, otrzymują na tein cel subwencje, aby w miarę możności' stworzyć w ten ’spo­

sób podstawy bytu materialnego dla całej Chorągwi.

Aby w dalszym ciągu przyzwyczaić młodzież do rozsą­

dnego używania grosza i do oszczędności», Komenda popiera zakładanie kas oszczędności i dąży do tego, aby istniały one we wszystkich drużynach.

Specjalną troską Komendy jest przygotowanie Chorągwi do wzięcia udziału w żeńskim Zlocie Narodowym, który od­

będzie się w dniach 5—30 lipca b. r. w Sulejowskich lasach pod Łodzią, dla uczczenia 500-letniej rocznicy śmierci Zawi­

szy Czarnego. Z Chorągwi Śląskiej na Zlot wybiera się 7 dru­

żyn oraz drużyna nauczycielska, wobec tego1, aby ułatwić im pracę przygotowawczą zorganizowano w Komendzie referat zlotowy, który prowadzi dhna phrn. Olga Kordecka. Poszcze­

gólne działy pracy podzielono między instruktorki, a na ze­

braniach zlotowych, których dotychczas odbyło się 2, układa się. plan działania, zdaje sprawę z; dotychczasowego stanu przygotowań i przede wszy stkiem udziela wskazówek druży­

nowym drużyn zlotowych. Chorągiew Śląska podjęła się zorganizować na Zlocie sklep dla całego Zlotu, gdyż każda z Chorągwi biorących udział w Zlocie przygotowuje jakieś przedsiębiorstwo użyteczności publicznej, jak szpital, go­

spoda i t. p.

Zaznaczyć wreszcie wypada, że Chorągiew żeńska speł­

niła swój harcerski obowiązek niesienia pomocy bliźnim, bio­

rąc udział w akcji na rzecz powodzian. Każda drużyna Cho­

rągwi ofiarowała na ten cel czy to pieniądze przez siebie za­

robione, czy to dary w naturze, czy wreszcie pracę, którą dopomogła miejscowemu Komitetowi Akcji dla Powodzian,.

Pod względem cyfrowym Chorągiew żeńska przedsta­

wia się następująco: na terenie Chorągwi istnieje 11 hufców i 1 samodzielna drużyna, a to hufiec: 1) Katowicki, 2) Kroili - Hucki, 3) Mysiowicki, 4) Mikułowski, 5) Rudzki, 6) Rybnicki, 7) Tarnogórski, 8) Nowowiejski, 9) Świętoehlowieki, 10) Brze­

ziński, 11) Cieszyński, oraz 1 drużyna w Bielsku podległa wprost Komendzie Chorągwi.

Na terenie tych hufców pracuje 65 drużyn, których szcze­

gółowy wykaz znajduje się na końcu niniejszego sprawozdania.

Harcerek liczy Żeńska Chorągiew śląska 1600,

Talk w ogólnym zarysie przedstawia się praca zeszło­

roczna i stan obecny Żeńskiej Chorągwi Śląskiej. Okres ten to znów krok naprzód w osiągnięciu celu naszego1, jakim jest wychowanie prawego i dzielnego pokolenia kobiet, umieją­

cych służyć Bogu, Ojczyźnie i swemu otoczeniu. Wiele jesz­

cze pracy i planów przed nami — wierzymy, że zralizować ie pozwolą nam lata następne.

SPRAWOZDANIE

Sądu Honorowego Oddziału Śląskiego ZHP.

Sąd Honorowy został wybrany równocześnie z Zarzą­

dem Oddziału przez Zjazd Oddziału i ukonstytuował się w sposób następujący:

Przewodniczący: Dh. Q. Rokita.

Członkowie: Dh. Dh. Kamieńska, Kenizanka, Karpała, Grztwelia.

Sąd żadnych spraw nie'załatwiał.

Zestawienie

liczbowe członków Chorągwi Męskiej z dnia 31. grudnia 1927 r.

Starszyzna:

Podharcmistrzów . . . 1 Przodowników .4 . . . 14

Razem 15

Przybocznych bez stop­

nia instruktorskiego . 129 Drużynowych ze stopn.

instrukt... 1 Drużynowych bez stopn,

instrukt. . . . 126 Drużyfl. pełnol...

' Drużynowych ¡¡iepehi. . 45 84 Ilość harcerzy:

Harcerzy Rzecz. . . . 8 Ć w i k ó w ... 56 Wywiadowców . . . . 359 Młodzików7 ... 1209 Bez stopn... 2002 Wilcząt . . ._ . . . 489 Razem 4123

Wiek młodzieży:

od 7— l i ... 489

„ 12— 1 5 ... 2159

„ 16—2 0 ... 1219

„ 2 1 ...256 Sprawności w 1927 r. . 1609 Środowisk harcetsk. . . 77 H u f c ó w ... 16

Ilość drużyn;

Włóczęgów . . . 5 H a r c e r z y ... 121 P o ż a r n y c h ... 2 Żeglarskich . . . . ._____ 1 Razem 129 Z a s tę p ó w ... .... 381

W całej Polsce Harcerstwo urządziło w r. 1927:

Obozów i koioji męskich . 321

żeńskich 150

kursów obozowych męskich . 30

żeńskich . 19

razem- 520 obozów i kolionji na 11.440 młodzieży

z 254.717 liarcerzodniam.