stronach tarczy umieszczone są wyróż-niki służące do identyfi kacji urzędu:
■ dwie sześcioramienne gwiazdki po obu stronach tarczy (przy legalizacji wykonywanej przez Prezesa Głów-nego Urzędu Miar);
■ sześcioramienna gwiazdka umiesz-czona po prawej stronie tarczy i wyróżnik cyfrowy identyfi kujący właściwy okręgowy urząd miar, umieszczony po lewej stronie tarczy (przy legalizacji wykonywanej przez Dyrektora Okręgowego Urzędu Miar);
■ wyróżnik cyfrowy identyfi kujący wła-ściwy obwodowy urząd miar, z tym że po lewej stronie tarczy umiesz-czona jest pierwsza cyfra wyróżnika, a po prawej stronie tarczy druga cyfra wyróżnika (przy legalizacji wy-konywanej przez naczelnika Obwo-dowego Urzędu Miar).
Cechy legalizacji powinny być nano-szone za pomocą nośników zapew-niających ich czytelność, trwałość i od-porność na zniszczenie. Administracja miar stosuje naklejki holografi czne oraz plomby metalowe, na których wyciskany jest odpowiedni wzór.
W przypadku wodomierzy wpro-wadzanych do obrotu na podsta-wie przepisów przejściowych, tj. na podstawie decyzji zatwierdzenia typu i po dokonaniu legalizacji pierwot-nej, mogą mieć miejsce dwie sytua-cje szczegółowe:
■ decyzja zatwierdzenia typu wodo-mierza jest decyzją o zasięgu krajo-wym – w takim przypadku dowo-dem poddania wodomierza prawnej kontroli metrologicznej jest cecha
legalizacji, której wzór omówiono;
■ decyzja zatwierdzenia typu wodomie-rza jest decyzją o zasięgu europejskim (tzw. zatwierdzenie typu EWG).
Ta ostatnia sytuacja wymaga bardziej szczegółowego omówienia. Decyzje zatwierdzenia typu EWG potwierdza-ły zgodność konstrukcji wodomierzy z wymaganiami dyrektyw UE tzw.
starego podejścia, które to dyrektywy obowiązywały w odniesieniu do wo-domierzy o konstrukcji mechanicznej na terenie UE przed wprowadzeniem oceny zgodności. Fakt przeprowadze-nia prawnej kontroli metrologicznej zgodnie z wymaganiami dyrektyw sta-rego podejścia EWG potwierdzany był umieszczeniem na wodomierzu znaku zatwierdzenia typu EWG oraz cechy legalizacji pierwotnej EWG. Cecha ta w postaci nakładanej w Polsce składa się z (rys. 2):
■ małej litery „e”, zawierającej w gór-nej części duże litery „PL”, a w dol-nej wyróżnik cyfrowy identyfi kujący właściwy urząd miar;
■ dwóch ostatnich cyfr roku, w którym dokonano legalizacji, umieszczo-nych w sześciokącie.
Dowody przeprowadzenia prawnej kontroli metrologicznej zgodnej z dy-rektywami starego podejścia są takie same we wszystkich państwach UE, z tym że w przypadku legalizacji pier-wotnej EWG przeprowadzonej w in-nym państwie członkowskim litery „PL”
zastąpione są literami identyfi kującymi państwo, w którym dokonywana jest legalizacja pierwotna, a umieszczo-ny w dolnej części wyróżnik cyfrowy identyfi kuje weryfi katora lub urząd
n o r m a li z a c j a i n o r m y p r a w o
dokonujący legalizacji działający na ob-szarze tego państwa. Tak oznakowane przyrządy pomiarowe są dopuszczone do obrotu i stosowania w Polsce na podstawie art. 2a [1], który stano-wi, że przyrządy pomiarowe wpro-wadzone do obrotu w państwach członkowskich UE, zgodnie z dyrekty-wami Unii, dopuszcza się do obrotu na terytorium Polski.
Podsumowując powyższe, należy stwierdzić, że wodomierze oraz cie-płomierze lub podzespoły ciepłomierzy wprowadzone w Polsce do obrotu lub użytkowania zgodnie z obowiązują-cym prawem powinny mieć albo
■ naniesione oznakowanie zgodności, jeżeli wprowadzane były na podsta-wie przepisów ustawy o systemie oceny zgodności, albo
■ naniesione ważne dowody prawnej kontroli metrologicznej, jeżeli wpro-wadzenie do obrotu odbywało się na mocy [3].
Dodatkowo w przypadku wodo-mierzy mechanicznych możliwe jest wprowadzanie ich do obrotu na podstawie zatwierdzenia typu EWG oraz legalizacji pierwotnej EWG.
W takim wypadku na wodomierzu po-winna być umieszczona cecha legali-zacji pierwotnej EWG.
Wodomierze i podzespoły ciepło-mierzy wprowadzone do obrotu lub oddane do użytkowania podlegają w użytkowaniu legalizacji ponow-nej. Okres, przed upływem którego należy zgłosić te przyrządy do legali-zacji ponownej, liczony jest:
■ dla przyrządów pomiarowych wpro-wadzonych do obrotu po dokonaniu oceny zgodności i zgłaszanych do legalizacji ponownej po raz pierw-szy – od 1 grudnia roku, w którym dokonano oceny zgodności;
■ dla przyrządów wprowadzonych do obrotu na mocy przepisów przejściowych, czyli po zatwierdze-niu typu i legalizacji pierwotnej, oraz dla przyrządów po ocenie zgodności
zgłaszanych do legalizacji ponownej po raz kolejny – od 1 stycznia roku następnego po roku, w którym lega-lizacja została przeprowadzona.
Dowodem przeprowadzenia le-galizacji ponownej jest cecha legalizacji.
Na zakończenie kilka słów o urządze-niach do tzw. zdalnego odczytu wskazań wodomierzy lub ciepło-mierzy. Obecnie nie ma przepisów metrologicznych określających wyma-gania dla takich urządzeń. Urządze-nia te traktowane są jako urządzeUrządze-nia dodatkowe, które nie podlegają kon-troli metrologicznej, toteż nie można wyniku pomiaru uzyskanego za po-mocą takiego urządzenia traktować jako wyniku pomiaru uzyskanego za pomocą przyrządu, który był podda-ny kontroli metrologicznej. Problem braku przepisów metrologicznych dla urządzeń umoż-liwiających zdalny od-czyt przyrządów do pomiaru mediów komunalnych dotyczy wszystkich kra-jów UE. W ramach Międzynarodowej Organizacji Metrologii Prawnej OIML działa zespół, który ma wypracować zasady kontroli metrologicznej tzw.
inteligentnych przyrządów pomiaro-wych („smart meters”) – możliwość
zdalnego odczytu jest jedną z funkcji charakteryzujących takie przyrządy pomiarowe. Ponadto w organizacjach normalizacyjnych CEN/CENELEC roz-poczęto prace nad projektami stosow-nych Norm Europejskich.
Jerzy Brennejzen
Główny Urząd Miar
Akty prawne
1. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r.
– Prawo o miarach (Dz.U. z 2004 r.
Nr 243, poz. 2441 z późn. zm.).
2. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o syste-mie oceny zgodności (t.j. Dz.U. z 2010 r.
Nr 138, poz. 935 z późn. zm.).
3. Ustawa z dnia 15 grudnia 2006 r. o zmia-nie ustawy o systemie oceny zgodności oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 249, poz. 1834).
4. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie ro-dzajów przyrządów pomiarowych podle-gających prawnej kontroli metrologicznej oraz zakresu tej kontroli (Dz.U. z 2008 r.
Nr 3, poz. 13 i z 2010 r. Nr 110, poz. 727).
5. Rozporządzenie Ministra Gospodar-ki z dnia 7 stycznia 2008 r. w sprawie prawnej kontroli metrologicznej przyrzą-dów pomiarowych (Dz.U. Nr 5, poz. 29 i z 2010 r. Nr 110, poz. 728).
Rys. 1 | Cecha legalizacji Prezesa Głównego Urzędu Miar i cecha roczna
Rys. 2 | Cecha legalizacji EWG i cecha roczna EWG
t e c h n o l o g i e
REKLAMA
KTO SPRAWUJE KTO SPRAWUJE NADZÓR AUTORSKI NADZÓR AUTORSKI
Nowatorska „Czajka” Ŷ Kontrole ciepłomierzy i wodomierzy P L I S S N 1 7 3 2 - 3 4 2 8 M I E S I Ę C Z N I K P O L S K I E J I Z B Y I N Ż Y N I E R Ó W B U D O W N I C T W A N R 0 9 ( 8 7 ) | W R Z E S I E Ń
9 2011
IB_09_2011_okladka.indd 1 2011-08-25 14:35:00
Zapraszamy do prenumeraty miesięcznika
„Inżynier Budownictwa”.
Aby zamówić prenumeratę, prosimy wypełnić poniższy formularz. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres: prenumerata@inzynierbudownictwa.pl
ZAMAWIAM
Prenumeratę roczną na terenie Polski (11 ZESZYTÓW W CENIE 10) od zeszytu:
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ w cenie 99 zł (w tym VAT)
Prenumeratę roczną studencką (50% rabatu) od zeszytu
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ w cenie 54,45 zł (w tym VAT)
PREZENT DLA PRENUMERATORÓW
Osoby, które zamówią roczną prenume-ratę „Inżyniera Budownictwa”, otrzymają bezpłatny „Katalog Inżyniera”
(opcja dla każdej prenumeraty)
„KATALOG INŻYNIERA”
edycja 2011/2012 wysyłamy 01/2012 dla prenumeratorów z roku 2011
Numery archiwalne:
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ w cenie 9,90 zł za zeszyt (w tym VAT)
UWAGA! Warunkiem realizacji prenumeraty studenckiej jest przesłanie na numer faksu 22 551 56 01 lub e-mailem (prenumerata@inzynierbudownictwa.pl) kopii legitymacji studenckiej
Wyliczoną kwotę prosimy przekazać na konto:
54 1160 2202 0000 0000 9849 4699
Prenumerata będzie realizowana po otrzymaniu należności.
Z pierwszym egzemplarzem otrzymają Państwo fakturę.
Wypełniony kupon proszę przesłać na numer faksu 22 551 56 01
Imię:
Nazwisko:
Nazwa fi rmy:
Numer NIP:
Ulica: nr:
Miejscowość: Kod:
Telefon kontaktowy:
e-mail:
Adres do wysyłki egzemplarzy:
Oświadczam, że jestem płatnikiem VAT i upoważniam Wydawnictwo Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa Sp. z o.o.
do wystawienia faktury bez podpisu. Oświadczam, że wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Wydawnictwo Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa Sp. z o.o. dla potrzeb niezbędnych z realizacją niniejszego zamówienia zgodnie z ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926).
a r t y k u ł sp o n so r o w a n y
Niewiele osób myśli, przygotowując i pro-wadząc budowę, o tym, co składa się na nowoczesne deskowanie. Widząc fi zyczny produkt nie zastanawiamy się, gdzie zo-stał wyprodukowany i co oprócz samego urządzenia dostajemy w pakiecie. Mowa tu o wszelkiego rodzaju czynnościach, które należy wykonać zanim sprzęt znajdzie się na budowie, w trakcie pracy z nim i pod-czas oddawania go do dostawcy, jeśli np.
szalunek był dzierżawiony. Czynności te w większości przejmuje na siebie dostawca szalunku, tak aby zdjąć możliwie jak naj-więcej problemów z głowy kierownictwa budowy. Największe fi rmy deskowaniowe mają w swojej ofercie bardzo rozbudowa-ną paletę takich usług, od najbardziej oczy-wistych, jak sprzedaż i naprawa sprzętu, po bardziej skomplikowane, jak opracowanie dokumentacji technicznej, rozbudowaną logistykę dostaw materiału czy nawet usłu-gi fi nansowe (np. leasing i dzierżawa).
Mówi się, że najlepsza usługa to taka, któ-rej istnienia Klient nie zauważy, a brak jej będzie odczuwał najbardziej. Nie można się jednak z takim stwierdzeniem bezkry-tycznie zgadzać. Niezależnie od fi lozofi i, jaką kierują się kontrahenci, każda czynność wymaga w tej dziedzinie czasu, potencjału i specjalistycznej, fachowej wiedzy. Firmy budowlane nierzadko zakładają, że produk-tem oferowanym jest sam sprzęt, wszystkie pozostałe czynności są gotowe wraz z nim i dodawane gratis. Z drugiej strony również i dostawcy nie podkreślają wystarczająco wartości usług zwanych niejednokrotnie dodatkowymi lub dodanymi. W fi rmie Doka staramy się zmienić to podejście.
Doka powstała w austriackim Amstetten w 1958 roku. Od tego czasu fi rma rozro-sła się do rozmiarów potężnej organizacji mającej 193 przedstawicielstwa i centra logistyczne w 70 krajach świata. W Polsce znajduje się w tej chwili 5 fi lii fi rmy Doka Polska. Firma planuje dalszy rozwój i otwar-cie w najbliższym czasie nowych lokaliza-cji z pełnym zapleczem usługowym i in-frastrukturalnym. W ostatnim roku Doka Polska urosła dwukrotnie, aby sprostać rosnącej liczbie obsługiwanych projektów.
W Polskich fi liach pracuje w tej chwili po-nad 150 osób gotowych w każdej chwili pomóc swoją wiedzą i zaangażowaniem w realizacji najtrudniejszych nawet zadań.
Do dyspozycji mamy również ciągłe wspar-cie i doświadczenie pracowników całego koncernu Doka. W związku z tymi zmiana-mi prowadzimy również daleko idącą reor-ganizację struktur, aby szybciej reagować na zapotrzebowanie rynku i móc sprostać coraz bardziej wymagającym projektom.