Nieterminowe rozpatrywanie wniosków, brak czytelnego dokumento-wania weryfikacji ofert czy niewłaściwe prowadzenie teczek spraw to niektóre z uchybień stwierdzonych w poszczególnych jednostkach Agen-cji rozwoju i ModernizaAgen-cji rolnictwa (AriMr). Jednym z głównych narzędzi pomagających w walce z tymi nieprawidłowościami i zarazem prowadzących do ulepszenia funkcjonowania AriMr jest kontrola we-wnętrzna, za pomocą której dokonuje się przeglądu czynności wybranej jednostki w określonym zakresie przedmiotowym, pomagając w szybszej eliminacji działań, które odbiegają od norm przyjętych za właściwe.
1 Zob. szerzej: J. Jagielski: Audytwewnętrzny–miejscewsystemiekontroliiorganizacja, „Kontrola Pań-stwowa” nr 3/2003, s. 14.
kontrola i audyt Paulina Bieś-Srokosz
do ich usunięcia i zapobiegania na przy-szłość2. Warto jednak pamiętać, że kontrola w czystej postaci nie obejmuje egzekwo-wania przedstawionych zaleceń czy wycią-gania prawnych konsekwencji w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami, może jedynie uruchamiać postępowanie prowadzące do podjęcia takich działań3. Zakres podmiotowy, jak i przedmiotowy kontroli wewnętrznej umiejscowiony jest wewnątrz organizacji, w której jest ona prowadzona.
odnosząc się do funkcjonujących w dok-trynie prawa administracyjnego definicji kontroli wewnętrznej, trzeba stwierdzić, że w Agencji restrukturyzacji i Moder-nizacji rolnictwa4 mamy do czynienia z kontrolą wewnętrzną instytucjonalną.
Wynika to z wyodrębnionych w systemie organizacyjnym Agencji komórek w celu przeprowadzania kontroli wewnętrznej.
System kontroli nad działalnością Agen-cji, w przeciwieństwie do innych agencji rolnych5, jest bardzo rozbudowany. Można go podzielić na kilka następujących pod-systemów: system kontroli wewnętrznej i audytu wewnętrznego jednostek i ko-mórek organizacyjnych Agencji; system kontroli zadań delegowanych; system kon-troli bezpośredniej, którego zadaniem jest kontrola prawidłowości realizacji przed-sięwzięć przez beneficjentów programów pomocowych i wsparcia bezpośrednie-go; system kontroli zewnętrznej i audytu
zewnętrznego jednostek i komórek orga-nizacyjnych Agencji; system kontroli pod-miotów współpracujących z Agencją. tak szeroki zakres badania wiąże się przede wszystkim z obszernym katalogiem oraz charakterem prawnym wykonywanych przez Agencję zadań.
W ramach kontroli wewnętrznej działal-ności poszczególnych jednostek i komórek organizacyjnych AriMr podejmowane są kontrole planowe i doraźne. Według da-nych zawartych w sprawozdaniu z dzia-łalności Agencji6, w 2011 r. przeprowa-dzono 710 kontroli, w tym 607 planowa-nych i 103 doraźne. Ich zakres dotyczył:
realizacji „Programu rozwoju obszarów wiejskich 2007–2013” (ProW); płatno-ści bezpośrednich dla obszarów o nieko-rzystnych warunkach zagospodarowania (oNW); identyfikacji i rejestracji zwie-rząt; przestrzegania zasad polityki anty-korupcyjnej; rozpatrywania zawiadomień o nieprawidłowościach oraz przekazywa-nia informacji o ich stwierdzeniu zgodnie z obowiązującymi procedurami; zasad-ności i prawidłowości wydawania decyzji o przyznaniu płatności dla oNW w ra-mach ProW 2004–2006 po 30 czerw-ca 2008 r.; prawidłowości rozpatrywania skarg i wniosków kierowanych do AriMr.
Ponadto zbadano: przekazanie zadań win-dykacyjnych do oddziałów regionalnych (or) i ich realizację; zamówienia pu-bliczne, dokonywanie zakupów towarów
2 J. Jagielski: Kontrolaadministracjipublicznej, wyd. 2, Warszawa 2007, s. 28-29.
3 Tamże.
4 Dalej w skrócie: ARiMR bądź „Agencja”.
5 Agencji Rynku Rolnego, Agencji Nieruchomości Rolnych.
6 SprawozdaniezdziałalnościARiMR, Warszawa 2011, s. 89.
Kontrola wewnętrzna w ujęciu sensustricto kontrola i audyt
i usług oraz prowadzenie ewidencji pn.
„Majątek”; gospodarowanie samochodami służbowymi; ustalanie kwot nienależnie lub nadmiernie pobranych środków przez beneficjentów pomocy krajowej i unijnej;
wykonywanie zadań dotyczących prprowadzania kontroli w jednostkach ze-wnętrznych w zakresie realizacji umów zawartych z Agencją – u beneficjentów pomocy krajowej oraz w podmiotach wdra-żających; udostępnianie danych krajowego systemu ewidencji producentów, ewiden-cji wniosków o przyznanie płatności oraz ewidencji gospodarstw; przeprowadzanie szkoleń i egzaminów dla pracowników oraz działalność promocyjną; kontrole doraźne zlecone przez Prezesa AriMr lub dyrek-torów or.
Departament
Kontroli Wewnętrznej
Zgodnie z przyjętymi w statucie Agencji7 rozwiązaniami prawnymi dotyczącymi sprawowania kontroli wewnętrznej w tym podmiocie, w centrali AriMr, podob-nie jak w wypadku innych agencji pań-stwowych8, działa wydzielona komórka organizacyjna – Departament Kontroli Wewnętrznej (DKW)9. Widać zatem, że model organizacji systemu kontroli wewnętrznej przyjęty przez prawodaw-cę powtarza się. Nie oznacza to jednak, że w każdej z agencji rolnych mamy do
czy-nienia z taką samą konstrukcją sprawowa-nia kontroli wewnętrznej w ujęciu sensu stricto. rozważając tę sytuację prawną, warto podkreślić, że ustawodawca kwe-stię szczegółowej organizacji, trybu pracy oraz zakresu zadań pozostawił prezesowi danej agencji, co uzasadnia specyfika re-alizowanych przez nią zadań. Z drugiej strony, można się zastanawiać, czy trafniej-szym rozwiązaniem prawnym nie byłoby stworzenie ustawowego, ogólnego i jed-nakowego dla wszystkich agencji modelu kontroli wewnętrznej w ujęciu ścisłym?
Wymagałoby to oczywiście uchwalenia ustawy – prawo o agencjach, regulującej podstawy tworzenia i funkcjonowania agencji rządowych. Dalsza analiza tego zagadnienia przekracza jednak założenia niniejszego artykułu.
Przechodząc do postanowień zawartych w regulaminie organizacyjnym Agencji10, należy odnieść się do tych regulacji, któ-re stanowią o szczegółowej organizacji kontroli wewnętrznej, przy czym trzeba stwierdzić, że nie traktują one tej tematyki wyczerpująco. Zgodnie z § 29 regulami-nu, Departament Kontroli Wewnętrznej wykonuje zadania w zakresie wykrywania i zapobiegania nieprawidłowościom, rapor-tuje o nich oraz rozpatruje skargi i wnioski.
Do szczególnych jego zadań należy: opraco-wywanie planów kontroli wewnętrznych;
wykrywanie nieprawidłowości
w funkcjo-7 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 15.06.2009 r. w sprawie nadania statutu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (DzU nr 97, poz. 811 ze zm.).
8 Na przykład w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, Agencji Rynku Rolnego, Agencji Rezerw Materiałowych.
9 § 3 StatutuAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwa
10 RegulaminorganizacyjnyAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwa, zwany dalej „Regulaminem”
(zarządzenie nr 24 z 13.03. 2012 r.).
kontrola i audyt Paulina Bieś-Srokosz
nowaniu Agencji i wskazywanie osób za nie odpowiedzialnych – przez przeprowadza-nie kontroli w jej jednostkach i komórkach organizacyjnych; współpraca z organami kontroli państwowej oraz organami ści-gania i wymiaru sprawiedliwości, a także obsługa kontroli przeprowadzanych przez te podmioty, z wyjątkiem kontroli dokony-wanych przez Państwową Inspekcję Pra-cy i Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Ponadto, prowadzi kontrolę wewnętrzną:
koordynacji i nadzoru nad rozpatrywa-niem informacji o nieprawidłowościach, w tym o nieprawidłowościach zgłaszanych przez podmioty wykonujące zadania dele-gowane; przygotowywania zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa lub wykroczenia do organów ścigania; za-łatwiania skarg i wniosków wpływających do Agencji (dotyczących jej działalności) oraz koordynacji i nadzoru nad tymi czyn-nościami; raportowania o nieprawidłowo-ściach do właściwych organów krajowych i Unii Europejskiej; określania stanowisk wrażliwych w rozumieniu przepisów Unii Europejskiej, sprawowania nadzoru nad stosownymi formami zabezpieczenia tych stanowisk oraz opracowywania stosownych procedur z tym związanych; przygotowa-nia propozycji rozwiązań organizacyjnych i proceduralnych mających na celu zapo-bieganie nieprawidłowościom; inicjowania czynności naprawczych umożliwiających usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości oraz wskazywania potencjalnych zagrożeń;
opracowania i monitorowania polityki
an-tykorupcyjnej w Agencji; przeprowadzania kontroli w komórkach i jednostkach organi-zacyjnych Agencji oraz podmiotach wyko-nujących zadania delegowane; ewidencjo-nowania kontroli przeprowadzanych przez podmioty zewnętrzne. Warto zaznaczyć, że jest to w regulaminie Agencji jedyne unormowanie, które zagadnienie kontroli wewnętrznej traktuje tak obszernie.
Kontrola następcza
Zgodnie z postanowieniami regulaminu kontroli wewnętrznej AriMr11, kontrola ta przeprowadzana jest w celu zbadania działania jednostek i komórek organiza-cyjnych Agencji pod względem zgodności z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa i uregulowaniami wewnętrznymi.
Warto podkreślić, że kontrole wewnętrzne prowadzone przez Departament Kontro-li Wewnętrznej oraz Biuro KontroKontro-li We-wnętrznej (BKW) w oddziale regionalnym są kontrolami następczymi i obejmują ba-dania ex post. Można rozważać, czy czas ich wykonywania jest wystarczający do uzyskania poprawnego funkcjonowania AriMr. Nie ulega wątpliwości, że za-stosowanie dodatkowo bądź wyłącznie kontroli faktycznej – czyli w trakcie wy-konywania zadań przez Agencję – mogło-by przyczynić się do eliminacji błędów związanych, na przykład, z niewłaściwą interpretacją aktów prawnych z zakresu działania Agencji. W konsekwencji, liczba błędnie zastosowanych przez pracowników AriMr podstaw prawnych w wydanych
11 Załącznik do zarządzenia nr 131 Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z 10.11.2009 r.
(materiał udostępniony przez Agencję w sierpniu 2012 r. na podstawie art. 23g ust. 7 pkt 2 ustawy o do-stępie do informacji publicznej).
Kontrola wewnętrzna w ujęciu sensustricto kontrola i audyt
decyzjach administracyjnych mogłaby się zmniejszyć. Z drugiej jednak strony, na-leży mieć na uwadze, że przeprowadza-nie kontroli faktycznej wywiera ogrom-ny wpływ na dalsze działanie podmiotu kontrolowanego, a także na zaangażowanie kontrolera w dalszy przebieg działania tego podmiotu. Jak trafnie zauważa Stanisław Jędrzejewski12, podejmowanie zbyt czę-stych czynności w ramach kontroli fak-tycznej może prowadzić do nadmiernego angażowania się organów kontrolujących w działalność jednostki kontrolowanej, a tym samym przypisywania im z tego ty-tułu odpowiedzialności za dalszy przebieg czy wynik kontroli. Możliwość podjęcia kontroli faktycznej w Agencji restruktu-ryzacji i Modernizacji rolnictwa wiązałaby się również z potrzebą tworzenia zespołów kontroli o bardzo wyspecjalizowanym bądź tematycznym charakterze przedmioto-wym. W konsekwencji, należałoby doko-nać zmiany w procedurach regulujących sposób wyłaniania podmiotów kontroli wewnętrznej AriMr. Warto jednak za-znaczyć, że stosowana w Agencji kontrola następcza będzie odgrywała istotną rolę w prawidłowym jej funkcjonowaniu tylko wówczas, gdy wnioski pokontrolne skie-rowane do podmiotu kontrolowanego zo-staną przez niego w pełni wykorzystane.
Procedurą organizacji kontroli we-wnętrznej w Agencji zarządza, w formie
upoważnienia do przeprowadzenia kon-troli, prezes AriMr, natomiast w oddziale regionalnym – jego dyrektor. Czynności kontrolne są podejmowane przez zespo-ły kontrolne składające się co najmniej z dwóch osób, przy czym zespołem kie-ruje koordynator13 wyznaczony odpowied-nio przez naczelnika wydziału DKW lub kierownika BKW. Przyjęcie takiego roz-wiązania wydaje się zasadne, ponieważ wskazanie osoby odpowiedzialnej za prze-prowadzenie kontroli w danej komórce organizacyjnej nie prowadzi do rozmycia lub przerzucania między podmiotami kontrolującymi konsekwencji za podjęte wcześniej działania.
System kontroli wewnętrznej w Agen-cji opiera się na rocznym planie kontroli – sporządzanym przez Departament Kon-troli Wewnętrznej i Biuro KonKon-troli We-wnętrznej – co ma na celu określenie zadań komórek kontrolnych AriMr w danym okresie sprawozdawczym (§ 21 regula-minu kontroli wewnętrznej). Plan ten wy-znacza tematy i podmioty przewidziane do kontroli oraz orientacyjne terminy ich przeprowadzenia. Jest przedkładany do 20 grudnia danego roku do zatwierdzenia prezesowi Agencji – plan DKW, oraz dy-rektorowi or – plan BKW. W terminie 10 dni od zatwierdzenia planu kontroli jest on przesyłany z BKW do DKW, a następnie do Departamentu Audytu Wewnętrznego.
12 S. Jędrzejewski [w:] S. Jędrzejewski, H. Nowicki (red.): Kontrolaadministracjipublicznej.Kontrolaanad-zór.Strukturasystemu,instytucje, Toruń 1995, s. 19.
13 Zgodnie z § 10 pkt 3 RegulaminukontroliwewnętrznejARiMR, koordynator kontroli wewnętrznej ponosi odpowiedzialność za: przygotowanie upoważnienia do prowadzenia kontroli oraz programu kontroli; spo-sób przeprowadzenia kontroli; realizację programu kontroli; sporządzenie protokołu z kontroli i projektu wystąpienia pokontrolnego oraz monitorowanie wykonywania zaleceń pokontrolnych dotyczących koor-dynowanej kontroli.
kontrola i audyt Paulina Bieś-Srokosz
Etapy kontroli wewnętrznej Kontrola wewnętrzna w Agencji restruk-turyzacji i Modernizacji rolnictwa prze-biega w trzech etapach: przygotowanie kontroli, postępowanie kontrolne oraz po-stępowanie pokontrolne. W pierwszym następuje podjęcie decyzji o wszczęciu kontroli, przygotowanie kontrolerów do jej przeprowadzenia, zaplanowanie termi-nu i czasu, analizowany jest szczegółowo przedmiot kontroli14 i opracowywany jej program15, wystawia się upoważnienia16, a także powiadamia kierownika podmiotu przewidzianego do kontroli o zamiarze jej podjęcia17 (§ 26).
W drugim etapie wykonuje się czyn-ności kontrolne w podmiocie kontrolo-wanym oraz sporządza z nich protokół.
Kontrola wewnętrzna w poszczególnych jednostkach lub komórkach organizacyj-nych nią objętych przeprowadzana jest zgodnie z zachowaniem zasady kontra-dyktoryjności, zaś zagadnienia badane są pod względem legalności, celowości, rzetelności, gospodarności18. Przedmiot kontroli na etapie postępowania kontro-lnego obejmuje: dokumenty (wnioski beneficjentów, umowy, faktury, notatki służbowe, zestawienia itp.), inwentary-zację (kontrolę kasy, magazynu i innych przedmiotów), obserwację i oględziny (kontrole inwestycji), przeprowadzanie wywiadów, testów oraz analiz, uzyskanie opinii ekspertów oraz sporządzenie zesta-wień. Zakończenie czynności kontrolnych następuje z chwilą podpisania protokołu
14 Analiza przedmiotu kontroli ma służyć zapoznaniu się ze wszystkimi regulacjami prawnymi i procedurami, które dotyczą przedmiotu i zakresu kontroli w takim stopniu, aby można było zinterpretować przedmiot kontroli pod względem legalności, celowości, rzetelności i gospodarności, a także zidentyfikować obszary ryzyka w zakresie objętym kontrolą. Czynności te mają przyczynić się do rozpoznania procesów dotyczą-cych przedmiotu kontroli.
15 Według § 29 RegulaminukontroliwewnętrznejARiMR, program kontroli powinien określać: nazwę pod-miotu kontrolowanego, rodzaj, temat, cel i zakres kontroli, jej podstawę prawną, okres objęty kontrolą oraz czas jej trwania. Warto nadmienić, że temat kontroli planowanych powinien wynikać z planu, a w wy-padku kontroli doraźnych jest on określany przez dyrektora DKW/OR. Cel kontroli powinien być sformu-łowany jasno i jednoznacznie, koncentrować się na najważniejszych zagadnieniach dotyczących jej tema-tu. Istotne również jest sprawdzenie wykonania zaleceń i wniosków z poprzedniej kontroli tematycznie związanej z kontrolą realizowaną. Jeśli chodzi o okres objęty kontrolą, to wyróżnia się kontrolę planową i doraźną. W ramach pierwszej okres powinien być podawany w pełnych latach i miesiącach oraz kończyć się na miesiącu poprzedzającym rozpoczęcie kontroli. Okres kontroli doraźnej powinien wynikać z doku-mentów, które stanowią jej podstawę. Program sporządza się w jednym egzemplarzu, przeznaczonym do akt jednostki przeprowadzającej kontrolę. Dokument ten wymaga akceptacji odpowiednio: naczelnika wydziału DKW – w centrali oraz kierownika BKW – w oddziale regionalnym, a także dyrektora DKW/OR.
16 Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli jest dokumentem uprawniającym dany podmiot do wykonania czynności kontrolnych. W treści upoważnienia powinny być określone: nazwa i adres podmiotu kontro-lowanego, rodzaj, temat i zakres kontroli, okres objęty kontrolą, terminy rozpoczęcia oraz zakończenia kontroli, a także imiona i nazwiska, numer legitymacji służbowej lub dowodu osobistego kontrolujących.
Dokument wystawiany jest w dwóch egzemplarzach i jest ważny na okres przeprowadzenia czynności sprawdzających w podmiocie objętym kontrolą.
17 Podmiot kontrolowany jest powiadamiany o terminie rozpoczęcia kontroli przez dyrektora DKW/ kierow-nika BKW pisemnie, telefonicznie lub pocztą elektroniczną. Zawiadomienie to powinno nastąpić nie póź-niej niż 2 dni przed rozpoczęciem kontroli.
18 Szerzej § 33 RegulaminukontroliwewnętrznejARiMR.
Kontrola wewnętrzna w ujęciu sensustricto kontrola i audyt
kontroli19, z uwzględnieniem procedury rozpatrzenia zastrzeżeń do protokołu lub odmowy jego podpisania i przeprowadze-nia narady pokontrolnej (§ 40).
Jeżeli w toku postępowania kontrolnego zajdzie podejrzenie popełnienia czynu no-szącego znamiona przestępstwa, koordyna-tor zespołu kontrolnego jest zobowiązany, w trybie niezwłocznym, do powiadomienia o tym na piśmie odpowiednio dyrektora DKW/or, za pośrednictwem naczelnika DKW/kierownika BKW. W tym celu koor-dynator powinien zabezpieczyć dokumen-ty niezbędne do dalszego postępowania20. ostatnim etapem jest postępowanie po-kontrolne, które zgodnie z § 49 obejmuje:
naradę pokontrolną (o ile podjęto decyzję o jej przeprowadzeniu), wydanie oceny i za-leceń pokontrolnych, opracowanie wnio-sków oraz sprawdzenie wykonania przedsta-wionych zaleceń. W wyniku przeprowadzo-nej kontroli koordynator zespołu kontrol-nego sporządza wystąpienie pokontrolne.
Powinno ono zawierać syntetyczną ocenę kontrolowanej działalności, której źródłem są ustalenia opisane w protokole kontroli, ponadto stwierdzone nieprawidłowości ze wskazaniem osób odpowiedzialnych oraz zalecenia pokontrolne. Wystąpienie pokon-trolne powinno być przedłożone do pod-pisu zarządzającego kontrolę (w centrali – prezesa Agencji, w or – jej dyrektora) nie później niż w ciągu 7 dni przed upły-wem 30 dni od dnia podpisania protokołu
kontroli. Nie ulega wątpliwości, że ten etap procedury kontroli wewnętrznej Agencji stanowi źródło informacji o wykonanych przez nią zadaniach oraz o ich poprawności i efektywności, zatem na podstawie wystą-pienia pokontrolnego Agencja jest w stanie ulepszyć i usprawnić swoje działania.
Biorąc pod uwagę zarówno zakres przed-miotowy, jak i podmiotowy czynności kon-trolnych podejmowanych w Agencji re-strukturyzacji i Modernizacji rolnictwa, warto zwrócić uwagę także na zasady i tryb wyłaniania kontrolerów w Departamen-cie Kontroli Wewnętrznej i Biurze Kon-troli Wewnętrznej. Może nim być osoba, która uzyskała pozytywną ocenę egzami-nacyjną z zasad i trybu przeprowadzania tego rodzaju kontroli. Wszyscy pracownicy DKW/BKW są zobowiązani do przystępo-wania do egzaminu sprawdzającego, nie rza-dziej niż co dwa lata. W tym celu powoły-wana jest specjalna komisja egzaminacyjna, którą tworzy w centrali Agencji – prezes, a w jej oddziale regionalnym – dyrektor.
Z przeprowadzonego egzaminu sporządza się protokół, do którego załączane są pyta-nia, odpowiedzi oraz oceny osób egzami-nowanych (§ 1, § 2 ust. 2 oraz § 3 ust. 4).
Zważywszy jednak na ciągłe zmiany prze-pisów prawnych zarówno krajowych, jak i międzynarodowych, weryfikacja wiedzy pracowników powinna obejmować także znajomość regulacji prawnych oraz metod wdrażania nowych systemów w Agencji.
19 Protokół kontroli powinien zawierać m.in.: nazwę podmiotu kontrolowanego, datę rozpoczęcia i zakończe-nia kontroli, określenie tematu, celu, zakresu oraz okresu objętego kontrolą. Protokół podpisywany jest przez kontrolujących, a następnie przedkładany do podpisu kierownikowi podmiotu kontrolowanego. Kie-rownik ma prawo podpisać protokół, odmówić podpisania i złożyć zastrzeżenia wraz z ich uzasadnieniem, jak również może odmówić podpisania protokołu (§ 45).
20 § 41 i 43 ust. 1 RegulaminukontroliwewnętrznejARiMR.
kontrola i audyt Paulina Bieś-Srokosz
Podsumowanie
Nasuwa się ogólna refleksja, że unormo-wania dotyczące organizacji instytucji kontroli wewnętrznej w przepisach pra-wa są niepełne i dość ogólne. odwołując się natomiast do szczegółowej organizacji tej kontroli w Agencji restrukturyzacji i Modernizacji rolnictwa, uregulowanej prawem wewnętrznym (statut, regula-min), należy stwierdzić, że stanowi ona przykład gruntownego dopracowania pro-cedury jej przeprowadzania. Wynika to ze ściśle określonych zasad oraz trybów po-stępowania kontroli wewnętrznej, a także precyzyjne ujętej organizacyjnie i prawnie pozycji podmiotu kontrolującego w Agen-cji. Niemniej jednak warto pamiętać, że nawet tak klarownie sformułowane przepi-sy nie zawsze będą podstawą do osiągnięcia właściwego funkcjonowania wszystkich komórek organizacyjnych. W wyniku kon-troli zewnętrznych przeprowadzonych w 2011 r. przez Ministerstwo rolnictwa i rozwoju Wsi stwierdzono uchybienia w działaniach podejmowanych przez po-szczególne jednostki Agencji. Wskazano między innymi na niewłaściwe prowa-dzenie teczek spraw, nieterminowe roz-patrywanie wniosków, brak czytelnego dokumentowania weryfikacji ofert oraz
niepodpisywanie przez pracowników do-kumentów roboczych21.
Należy zatem uznać, że kontrola we-wnętrzna w Agencji restrukturyzacji i Modernizacji rolnictwa, wraz z kontro-lą zewnętrzną, prowadzą do ulepszenia funkcjonowania Agencji zarówno w całości – jako szczególnego podmiotu administracji publicznej, jak i cząstkowo – w jej jednost-kach (komórjednost-kach) organizacyjnych. Kon-trola wewnętrza, jako pierwsza z katalogu kontroli przeprowadzanych przez właściwe podmioty kontrolujące, dokonuje przeglądu czynności wybranej jednostki w określo-nym zakresie przedmiotowym, zatem już na tym etapie przyczynia się do eliminacji działań, które odbiegają od norm przyję-tych za właściwe. Dzięki temu AriMr, a także pozostałe agencje administracyjne, dążą do poprawy funkcjonowania zarów-no wewnątrz organizacji, jak i na zewnątrz – jako sprawnie działającej instytucji.
PAulinA bieś-sroKosz,
asystentka w Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie,
doktorantka w Zakładzie Nauki Admini-stracji Uniwersytetu Wrocławskiego
21 Przykład dotyczy kontroli przeprowadzonej w okresie 24-26.05.2011 r. przez pracowników Ministerstwa Rolnictwa w Podkarpackim Oddziale Regionalnym ARiMR.
kontrola i audyt
KAtArzynA zAlAsińsKA
Wstęp
Państwo, zgodnie z art. 5 Konstytucji rP, zostało zobowiązane do strzeżenia dzie-dzictwa narodowego. Sprawuje nadzór nad realizacją zadań ochronnych, przez co staje
się gwarantem ich należytego wykonania.
Szczególną rolę w tym zakresie odgrywają muzea publiczne, które pełnią rolę custos, czyli strażnika zbiorów1. Jako forma de-centralizacji administracji publicznej, zo-stały one wyposażone w samodzielność względem tworzących je podmiotów2.