III. CHARAKTERYSTYKA GMINY
5. I NFRASTRUKTURA SPOŁECZNA G MINY S TANIN
5.2 Kultura
Wydatki na kulturę i ochrona dziedzictwa narodowego stanowiły 2% wydatków budżetu gminy, w powiecie było to 0,7% wydatków budżetu powiatu, a w województwie 6,9%
wydatków budżetu województwa.
Biblioteka Publiczna w Staninie
Gminna Biblioteka Publiczna w Staninie posiada osobowość prawną, jest samorządową instytucją kultury, wpisaną do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Gminę Stanin.
Gminna Biblioteka Publiczna w Staninie nie posiada filii. W 2007 roku uruchomiono osiem punktów bibliotecznych zlokalizowanych w bibliotekach szkolnych w miejscowościach:
Jonnik, Jeleniec, Wnętrzne, Zagoździe, Zastawie, Sarnów, Tuchowicz oraz w Niepublicznym Przedszkolu „Bajka” w Kopinie. Biblioteka służy rozwijaniu i zaspokajaniu potrzeb czytelniczych, oświatowych i kulturalnych społeczności gminnej, upowszechnianiu wiedzy i nauki, rozwojowi kultury, dba o sprawne funkcjonowanie sieci bibliotecznej na terenie Gminy Stanin. Do podstawowych zadań Biblioteki należy:
2 Raport o stanie Gminy Stanin 2019 rok str. 61 1358
1213
0 300 600 900 1200 1500
2018 2019
21
gromadzenie, opracowywanie, przechowywanie i ochrona materiałów bibliotecznych, w tym materiałów dotyczących własnego regionu,
udostępnianie zbiorów na miejscu, wypożyczanie na zewnątrz, prowadzenie wymiany międzybibliotecznej oraz prowadzenie punktów bibliotecznych,
prowadzenie działalności informacyjnej oraz popularyzacja książki i czytelnictwa,
organizowanie form pracy z czytelnikiem, służących popularyzowaniu sztuki, nauki oraz upowszechnianiu i dorobku kulturalnego Gminy,
planowanie i organizowanie pozalekcyjnego życia kulturalno-sportowego czytelników w oparciu o możliwości obiektowe i sprzętowe biblioteki,
angażowanie wszystkich czytelników do różnorodnych form aktywności ruchowej, gier i zabaw dostosowanych do wieku, stopnia sprawności i zainteresowań sportowych,
uczestnictwo w imprezach kulturalno-sportowych organizowanych na obszarze działania biblioteki,
organizowanie kursów, szkoleń dla czytelników,
współdziałanie w zakresie rozwoju form aktywnego wypoczynku z właściwymi instytucjami i organizacjami,
kształtowanie pozytywnych cech charakteru i osobowości poprzez uczestnictwo w realizacji zadań kulturalno-sportowych biblioteki.
Ponadto Biblioteka prowadzi szeroko rozwiniętą działalność kulturalno – oświatową i promocyjną. Organizowane są wystawy malarstwa, rękodzielnictwa, wystawy tematyczne, spotkania autorskie, konkursy dla dzieci i młodzieży. W bibliotece działa wypożyczalnia komputerowa oraz katalog on-line. Zainstalowano program biblioteczny MAK służący do obsługi księgozbioru. Uruchomiono akcję „Książka na telefon”, która skierowana jest do osób starszych, niepełnosprawnych oraz chorych. Prowadzona była również akcja „Oddaj książkę bibliotece”, w ramach której pozyskano 10813 woluminów. W 2019 roku ze środków własnych zakupiono do biblioteki 824 książki na łączną wartość 9138,43 zł, ponadto ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zakupiono 255 książek.
Księgozbiór biblioteki liczy 24969 woluminów. Na koniec 2019 roku zarejestrowanych było 920 czytelników, którzy skorzystali z usług biblioteki.
22 5.3 Służba zdrowia
Na terenie Gminy Stanin funkcjonuje 1 przychodnia. Liczba osób przypadająca na jedną przychodnię 9751. W 2018 roku liczba porad podstawowej opieki zdrowotnej udzielonych na 1 mieszkańca – 3. W powiecie działa 40 przychodni. Liczba osób przypadająca na jedną przychodnię – 2686. Liczba porad podstawowej opieki zdrowotnej udzielonych na 1 mieszkańca – 3,9.3
5.4 Pomoc społeczna
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Staninie jest wyodrębnioną jednostką organizacyjną i budżetową utworzoną do realizowania zadań własnych i zadań zleconych Gminie z zakresu pomocy społecznej. Zadaniem Ośrodka jest:
- umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie samodzielnie pokonać wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości oraz zapobieganie powstawaniu takich sytuacji;
- wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia ich niezbędnych potrzeb życiowych i umożliwienie im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka oraz doprowadzenia do możliwie pełnego usamodzielnienia osób i rodzin oraz integracji ze środowiskiem.
Ośrodek realizuje zadania w zakresie pomocy społecznej zlecone samorządowi gminnemu i zadania własne w trybie określonym przepisami ogólnie obowiązującymi. Realizując zadania pomocy społecznej GOPS współpracuje z różnymi instytucjami w celu pomocy podopiecznym, m.in. z: Urzędem Gminy, policją, szpitalami, GKRPA, szkołami, poradnią psychologiczno-pedagogiczną, sądem, kuratorami sądowymi, PCPR, Powiatowym Urzędem Pracy, ZUS, KRUS, US, zakładami karnymi, ośrodkami wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi, ośrodkami szkolno-wychowawczymi, Zespołami Interdyscyplinarnymi ds.
Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, kościołem, organizacjami pozarządowymi, służbą zdrowia, prokuraturą.
W roku 2019 w kadra ośrodka pomocy społecznej liczyła 10 osób w tym, kierownik, główny księgowy, specjaliści pracy socjalnej, starszy pracownik socjalny, aspirant pracy socjalnej - łącznie 5 osób, sekretarka, asystent rodziny oraz sprzątaczka (zatrudniona na pół etatu). W
3 https://stat.gov.pl/statystyka-regionalna/
23 ramach umowy zlecenia usługi świadczyły opiekunki środowiskowe 5 osób, specjaliści realizujący specjalistyczne usługi opiekuńcze: pedagog specjalny, fizjoterapeuci, logopedzi, pielęgniarka, oraz informatyk i prawnik.
Dodatkowo w ramach projektu „Niesamodzielni i niepełnosprawni mają wsparcie w gminie Stanin” 4 osoby świadczyły usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania dla 30 świadczeniobiorców oraz zatrudniony został kierownik klubu seniora do obsługi 60 uczestników klubu seniora.
Obsługą osób i rodzin korzystających ze świadczeń rodzinnych oraz świadczeń wychowawczych zajmują się cztery osoby zatrudnione na stanowisku samodzielnego referenta.
Dane porównawcze liczby beneficjentów środowiskowej pomocy społecznej na 10 tys.
ludności w województwie lubelskim, powiecie łukowskim i Gminie Stanin przedstawione są w tabeli poniżej.
Tabela 4. Liczba beneficjentów środowiskowej pomocy społecznej na 10 tys. ludności. Źródło:
https://bdl.stat.gov.pl/BDL
2017 2018 2019
liczba beneficjentów środowiskowej pomocy społecznej na 10 tys. ludności
województwo lubelskie 658 592 536
powiat łukowski 491 448 398
gmina Stanin 693 563 458
W 2019 roku pomocą GOPS objęto 288 rodzin, a w nich 787 osób, o stanowi 7,97% ogólnej liczby mieszkańców gminy Stanin. Świadczenia pieniężne przyznano ogółem 109 rodzinom.
Dodatkowo w ramach dwóch projektów dofinansowanych ze środków EFS z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014 - 2020 Działanie 11.2 z różnego rodzaju wsparcia w 2019 roku skorzystały łącznie 202 osoby.
Tabela 5. Dane o korzystających z pomocy i wsparcia. Źródło: dane GOPS w Staninie.
Rok 2017 2018 2019
Osoby i rodziny, którym udzielono pomocy i wsparcia
Liczba osób 685 618 645
Osoby, którym przyznano świadczenie Liczba osób
W tym: 384 297 248
24
Osoby długotrwale korzystające 354 166 131
Wiek 0-17 205 156 123
Wiek produkcyjny 157 117 98
Wiek poprodukcyjny 22 25 27
Liczba rodzin 211 175 151
Liczba osób w rodzinach 675 548 443
W latach 2017-2019 liczba rodzin korzystających z pomocy i wsparcia sukcesywnie zmniejszała się. Odnotowano znaczący 63% spadek liczby osób, długotrwale korzystających z pomocy. Udział osób korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności ogółem w 2018 roku w województwie lubelskim wynosił – 5,9%, w powiecie łukowskim – 4,5%, w gminie Stanin – 6,25%.
Tabela 6. Liczba rodzin i osób objętych pomocą społeczną. Źródło: dane GOPS w Staninie.
Wyszczególnienie 2017 2018 2019
osoby i rodziny, którym przyznano świadczenie pieniężne
Liczba osób ogółem 160 127 110
Liczba rodzin 153 125 109
osoby i rodziny, którym przyznano świadczenie niepieniężne
Liczba osób ogółem 228 175 142
Liczba rodzin 121 90 76
osoby i rodziny, z którymi przeprowadzono wywiad środowiskowy
Liczba osób ogółem 298 312 234
Liczba rodzin 211 175 151
Liczba osób w rodzinach 675 548 443
W latach 2017-2019 liczba świadczeniobiorców korzystających ze świadczeń pieniężnych i niepieniężnych pomocy społecznej zmniejszyła się.
Jedną z form pomocy oferowaną przez GOPS jest praca socjalna świadczona na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym. Jest ona ukierunkowana na przywrócenie utraconej lub ograniczonej zdolności samodzielnego funkcjonowania osoby lub rodziny i świadczona jest osobom i rodzinom bez względu na uzyskiwany dochód. Praca socjalna może być prowadzona w oparciu o kontrakt socjalny, w którym opracowuje się ocenę sytuacji osoby lub rodziny oraz formułuje cele, które ma osiągnąć osoba lub rodzina dla przezwyciężenia trudnej sytuacji życiowej.
25 Pracownicy socjalni pomagają również osobom i rodzinom w załatwianiu spraw urzędowych, m.in.: rent, emerytur, zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych, uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności, uzyskania alimentów. Uczestniczą w rozwiązywaniu problemów środowisk zagrożonych uzależnieniami, środowisk będących w konflikcie z prawem, bezrobotnych, niepełnosprawnych oraz rodzin dotkniętych innymi problemami, środowisk z przemocą.
Tabela 7. Liczba rodzin objętych pracą socjalną ogółem w latach 2017-2019. Źródło: dane GOPS w Staninie.
Wyszczególnienie 2017 2018 2019
Liczba rodzin 80 74 211
Liczba kontraktów socjalnych (ogółem) 20 31 61
Liczba osób objętych kontraktem
socjalnym (ogółem) 60 64 139
Liczba projektów socjalnych 0 0 0
Dane zawarte w tabeli pokazują liczbę rodzin objętych pracą socjalną w latach 2017-2019.
GOPS realizuje również zadania wynikające z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 111 z późn. zm.). W ramach wypłaconych świadczeń wypłacono: zasiłek rodziny wraz z dodatkami, specjalny zasiłek opiekuńczy, świadczenia pielęgnacyjne, zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie rodzicielskie, jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka oraz opłacano składki emerytalno - rentowe od świadczeń rodzinnych.
Tabela 8. Świadczenia rodzinne w latach 2017-2019. Źródło: dane GOPS w Staninie.
Wyszczególnienie 2017 2018 2019
Zasiłki rodzinne
liczba rodzin/liczba świadczeń 903/18537 817/26803 -/24499 Zasiłki pielęgnacyjne
liczba osób/liczba świadczeń 212/2350 187/2273 -/2234 Świadczenia pielęgnacyjne
liczba osób/liczba świadczeń 42/460 34/430 -/433
Specjalny zasiłek opiekuńczy
liczba osób/liczba świadczeń 17/120 14/107 -/129
Jednorazowa zapomoga z tytułu
urodzenia dziecka liczba osób 107 136 100
Świadczenia rodzicielskie
liczba osób/liczba świadczeń 74/487 43/535 66/439
Kwota zasiłków rodzinnych wraz z
dodatkami - ogółem 3 256 220,01 3 094 475,96 2 658 446,51 Wydatki łącznie na świadczenia
rodzinne w zł 5 162 452,11 5 102 877,66 4 713 738,95
26 W zakresie realizacji ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2019 r. poz. 2407) wypłacane są świadczenia wychowawcze 500+. Na przestrzeni lat 2018-2019 liczba rodzin otrzymujących świadczenie wzrosła o 12%, związane jest to ze zmianami wprowadzonymi w Programie „Rodzina 500+”, od 1 lipca 2019 roku świadczenie wychowawcze przysługuje na każde dziecko do ukończenia 18 roku życia, bez względu na dochody uzyskiwane przez rodzinę.
Tabela 9. Świadczenia wychowawcze 500 + wypłacane w latach 2017-2019. Źródło: dane GOPS w Staninie.
Wyszczególnienie 2017 2018 2019
Liczba rodzin 1098 1051 1178
Liczba dzieci 1919 1660 2251
Kwota wypłaconych świadczeń w zł 10 469 294,10 9 856 157,40 10 781 646,45 Ośrodek realizuje również zadania z ustawy z dnia 5 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny (Dz. U. z 2020 poz. 1348). Na dzień 31 grudnia 2019 roku od początku realizacji ustawy, czyli od 2016 roku, wydano 1350 tradycyjnych oraz 657 elektronicznych Kart Dużej Rodziny dla uprawnionych mieszkańców Gminy Stanin.
GOPS w Staninie wykonuje zadania wynikające z ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2020 poz. 808). Na podstawie przepisów tej ustawy realizowane jest wsparcie materialne dla osób uprawnionych do alimentów poprzez przyznawanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego. W ostatnich trzech latach liczba rodzin korzystających ze świadczeń z funduszu alimentacyjnego była zmienna.
Tabela 10. Liczba rodzin korzystających z funduszu alimentacyjnego. Źródło: dane GOPS w Staninie.
Wyszczególnienie 2017 2018 2019
Liczba rodzin 39 30 33
Kwota wypłaconych świadczeń w zł 237 867,74 231 073,25 229 436,67
Liczba osób 65 48 55
Realizacja Programu „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” oraz „Posiłek w szkole i w domu” w latach 2017-2019 przebiegała w dwóch formach: bezpłatne posiłki oraz zasiłki celowe dla rodzin na zakup żywności. Na przestrzeni lat malała liczba osób objętych tą formą pomocy.
Tabela 11. Świadczenia przyznane w zakresie realizacji programów wieloletnich „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” oraz „Posiłek w szkole i w domu”. Źródło: dane GOPS w Staninie.
27
Wyszczególnienie 2017 2018 2019
Zasiłek celowy
Liczba osób 81 69 56
Kwota świadczeń w złotych 51 450 46 700 37 250
Posiłek
Liczba osób 206 161 124
Kwota świadczeń w złotych 69 171 49 814 45 254
W 2019 roku wypłacono dwa świadczenia w ramach programu wsparcia dla rodzin na podstawie ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”.
Tabela 12. Świadczenia przyznane w ramach programu wsparcia dla rodzin „Za życiem”. Źródło: dane GOPS w Staninie.
Wyszczególnienie 2017 2018 2019
Liczba świadczeń 1 - 2
Kwota wypłaconych świadczeń w zł 4000 - 8000
GOPS realizuje również ustawowo odpłatność za pobyt w domu pomocy społecznej mieszkańców z terenu Gminy Stanin. W 2017 roku pomocą w formie opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej objęto 11 osób, w 2018 r. 11 osób, w 2019 r. 11 osób.
GOPS od 1 lipca 2018 r. realizuje zadania zlecone ze środków budżetu państwa w zakresie świadczenia „Dobry start” 300 + Celem świadczenia jest wsparcie rodzin z dziećmi w ponoszeniu wydatków związanych z rozpoczęciem roku szkolnego. W roku 2018 wypłacono 1423 świadczenia, w 2019 roku wypłacono 1384 świadczenia.
Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania:
osobom samotnym, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy, a są jej pozbawione,
osobom, które wymagają pomocy, a rodzina z różnych przyczyn nie może takiej pomocy zapewnić.
W 2017 roku z usług opiekuńczych korzystało 16 osób. W 2018 roku z usług korzystało 10 osób. W 2019 roku z usług opiekuńczych korzystało 14 osób.
W 2018 r. dodatkowo w ramach projektu „Niesamodzielni i niepełnosprawni mają wsparcie w gminie Stanin” rozszerzone zostały usługi opiekuńcze świadczone w miejscu zamieszkania dla 30 nowych osób. Ponadto objęto specjalistycznymi usługami opiekuńczymi 15 osób. Dla
28 10 osób niepełnosprawnych przewidziano wsparcie asystenta osoby niepełnosprawnej mające na celu ułatwienie im wykonywania codziennych czynności życiowych. W 2019 roku w ramach ww. projektu rozszerzono usługi opiekuńcze świadczone w miejscu zamieszkania dla 32 nowych osób, oraz objęto specjalistycznymi usługami opiekuńczymi kolejne 15 osób.
Dla 10 osób niepełnosprawnych przewidziano wsparcie asystenta osoby niepełnosprawnej.
GOPS w Staninie w latach 2017-2019 realizował następujące projekty:
1. Projekt „Zintegrowany system wsparcia rodziny w powiecie łukowskim”.
Projekt realizowany był w okresie od 01.11.2017r. do 31.10.2018 r. Główny cel projektu to wzrost dostępności do wysokiej jakości usług społecznych użyteczności publicznej. W ramach projektu zaplanowano rozwój kompleksowych usług wspierających rodziny z różnorodnymi problemami z powiatu łukowskiego w formie: specjalistycznego poradnictwa rodzinnego dla rodzin przeżywających trudności opiekuńczo-wychowawcze, działań profilaktycznych wspierających rodzinę w pełnieniu funkcji opiekuńczo – wychowawczych, pracy socjalnej. W ramach projektu z bezpłatnego specjalistycznego wsparcia w gminie skorzystało 77 rodzin.
2. Projekt „Niesamodzielni i niepełnosprawni mają wsparcie w gminie Stanin”
Projekt był realizowany w okresie od 01.09.2018r. do 30.11.2020r. w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 Oś Priorytetowa 11 Włączenie społeczne, Działanie 11.2 Usługi społeczne i zdrowotne. Projekt skierowany do osób niesamodzielnych z powodu wieku lub niepełnosprawności z Gminy Stanin, mający na celu wzrost dostępności do wysokiej jakości usług społecznych poprzez rozwinięcie systemu usług opiekuńczych dla 30 osób, specjalistycznych usług opiekuńczych dla 15 osób, utworzenia Klubu Seniora dla 60 osób oraz wsparcie 30 opiekunów osób niepełnosprawnych w ramach działania Centrum Opiekunów Faktycznych (pomoc psychologiczna, szkolenia, wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego).
Klub Seniora „Nadzieja” swoją działalność rozpoczął 28.12.2018 roku spotkaniem integracyjnym uczestników. W styczniu 2019 roku rozpoczęto warsztaty, które odbywają się trzy razy w tygodniu. Uczestnicy podzieleni są na dwie grupy w zależności od miejsca zamieszkania i są dowożeni na zajęcia autobusem. W ramach warsztatów realizowane są zajęcia: muzyczne, kulturalno-taneczne, komputerowe, rękodzielnicze, gimnastyka oraz poradnictwo lekarzy „Zdrowy Senior”. Uczestnicy mogą skorzystać z porad dyżurującego pracownika socjalnego w zakresie przysługujących im uprawnień, świadczeń, pomocy w wypełnianiu druków czy wniosków. Oprócz zajęć warsztatowych odbywają się seanse
29 filmowe, spotkania z dzielnicowymi oraz prowadzona jest biblioteczka dla seniorów. W trakcie działalności Klubu zorganizowano uroczystość z okazji Ogólnopolskiego Dnia Seniora (ok. 80 uczestników), ognisko integracyjne w Żdżarach mające na celu promocję aktywnego spędzania czasu wolnego (ok. 50 osób), wyjazd do teatru w Lublinie (30 uczestników) oraz dwukrotny seans filmowy w kinie w Łukowie (33 i 32 osoby). Przy Klubie Seniora prowadzona jest bezpłatna wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego i ortopedycznego dla opiekunów faktycznych osób niepełnosprawnych i mieszkańców gminy Stanin.
Największym zainteresowaniem wśród wypożyczających cieszą się łóżka rehabilitacyjne oraz wózki inwalidzkie.
3. Projekt „Międzygminne specjalistyczne wsparcie rodziny”
Realizowany w partnerstwie z Fundacją Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich oraz Gminnymi Ośrodkami Pomocy Społecznej w Krzywdzie, Adamowie, Serokomli, Trzebieszowie, Wojcieszkowie oraz w Woli Mysłowskiej. Projekt dofinansowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 Oś Priorytetowa 11 Włączenie społeczne, Działanie 11.2 Usługi społeczne i zdrowotne. Projekt jest realizowany w okresie od 01.01.2019r. do 31.03.2021r. Głównym celem projektu jest wzrost dostępności wysokiej jakości usług społecznych dla 420 osób poprzez rozwinięcie specjalistycznego poradnictwa rodzinnego na terenie ww. gmin powiatu łukowskiego do końca grudnia 2020 roku. Projekt zakłada rozwój zintegrowanych usług uzupełniających i wspierających rolę rodziny, również o charakterze profilaktycznym poprzez specjalistyczne poradnictwo rodzinne dla rodzin przeżywających trudności opiekuńczo-wychowawcze, działania profilaktyczne wspierające rodzinę w pełnieniu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz poprzez pracę socjalną. Rodzaje specjalistycznego poradnictwa: psychologiczne, prawne, psychologiczne dziecięce, pomoc psychiatry środowiskowego, terapia rodzinna, poradnictwo w zakresie problemów uzależnienia i współuzależnienia od alkoholu oraz w zakresie przemocy domowej, mediacje rodzinne. W ramach działań projektowych z bezpłatnego specjalistycznego wsparcia w gminie Stanin skorzystało 75 rodzin, w tym 92 osoby.
Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii
Podstawą prawną działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych w Gminie jest ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii. Zgodnie z przepisami wyżej wymienionych ustaw samorząd
30 gminny zobowiązany jest do prowadzenia działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych, integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu oraz przeciwdziałania narkomanii. Realizacja tych zadań prowadzona jest w postaci Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii uchwalanego corocznie przez Radę Gminy Stanin. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2020 stanowi lokalną strategię w zakresie profilaktyki oraz minimalizacji szkód społecznych i indywidualnych wynikających z nadużywania alkoholu i używania narkotyków, czego konsekwencją może być stosowanie przemocy w rodzinie. Celem działań podejmowanych przez gminę jest zmniejszenie różnych problemów powodowanych przez alkohol, narkotyki i używki w całej społeczności lokalnej, a nie tylko w grupie podwyższonego ryzyka. Program określa priorytetowe kierunki podejmowania działań w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych na terenie gminy Stanin, wskazuje podmioty odpowiedzialne za ich realizację oraz określa źródła finansowania tych zadań. Głównym celem Programu jest ograniczenie zdrowotnych i społecznych skutków wynikających z nadużywania napojów alkoholowych i używania innych środków psychoaktywnych poprzez podnoszenie poziomu wiedzy i świadomości mieszkańców Gminy Stanin oraz prowadzenie skoordynowanych działań profilaktycznych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych.
Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
GKRPA w Staninie jest koordynatorem całości zadań w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, a w jej skład wchodzą osoby przeszkolone w tym zakresie.
Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Staninie inicjuje wszelkie działania związane z edukacją i profilaktyką rozwiązywania problemów alkoholowych.
Głównym celem Komisji jest ograniczanie dostępności alkoholu, zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej, rehabilitacyjnej osobom uzależnionym, podejmowanie działań w związku z podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie oraz zwiększanie zdolności osób do radzenia sobie z istniejącymi problemami alkoholowymi. Podejmowane działania mają za zadanie wsparcie osób uzależnionych i ich rodzin, kształtowanie zdrowego stylu życia oraz pomoc rodzinom w trudnych sytuacjach życiowych. Komisja uprawniona jest do podejmowania czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa
31 odwykowego. Komisja co roku opiniuje wnioski o sprzedaż napojów alkoholowych oraz przeprowadza kontrolę punktów sprzedaży napojów alkoholowych.
Tabela 13. Zadania realizowane przez GKRPA w latach 2017-2019. Źródło: Sprawozdania GKRPA w Staninie.
Pozostałe działania GKRPA ukierunkowane były na prowadzenie profilaktycznej działalności edukacyjno-informacyjnej dla dzieci, młodzieży, nauczycieli, rodziców, promowanie zdrowego stylu życia bez alkoholu i narkotyków oraz promowanie trzeźwego i bezpiecznego spędzania czasu. Podejmowane działania to m.in.: realizacja wśród dzieci i młodzieży profesjonalnych programów profilaktycznych tj. „Spójrz inaczej”, „Zachowaj trzeźwy umysł”, „Program domowych detektywów”, szkolenia i warsztaty profilaktyczne w szkołach na terenie gminy, organizacja i dofinansowanie koncertów, konkursów, wycieczek profilaktycznych, imprez integracyjnych, festynów oraz organizacja lokalnych imprez promujących zdrowy styl życia wolny od nałogów.
Zespół Interdyscyplinarny
Zespół realizuje zadania wynikające z ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Zespół powołuje W Gminy Stanin w drodze zarządzenia. Obecnie funkcjonujący Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Staninie został powołany Zarządzeniem Nr 14/2019 Wójta Gminy Stanin z dnia 4 września 2019 roku w sprawie powołania i składu Zespołu Interdyscyplinarnego. Zespół Interdyscyplinarny działa na podstawie porozumień zawartych pomiędzy Wójtem Gminy Stanin, a podmiotami, których przedstawiciele wchodzą w jego skład. Zadania Zespołu to:
Rodzaj zadania 2017 2018 2019
Liczba odbytych posiedzeń GKRPA 14 13 20
Łączna liczba opinii o zgodności lokalizacji punktów sprzedaży alkoholu z przepisami prawa miejscowego wydanych przez GKRPA
15 15 15
Liczba wniosków skierowanych do GKRPA w sprawie
objęcia leczeniem odwykowym 11 17 16
Liczba osób, z którymi GKRPA przeprowadziła rozmowy interwencyjno-motywacyjne w związku z nadużywaniem alkoholu
13 11 11
Liczba rozmów prowadzonych z najbliższymi
członkami rodzin 13 12 20
Liczba osób uzależnionych od alkoholu, wobec których GKRPA wystąpiła do sądu z wnioskiem o
zobowiązanie do leczenia
5 4 8
32
systematyczna edukacja środowiska lokalnego w celu podniesienia społecznej świadomości i wrażliwości na temat zjawiska przemocy w rodzinie oraz możliwości uzyskania pomocy poprzez rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach, i możliwościach udzielania pomocy;
integrowanie i koordynowanie działań podmiotów, których przedstawiciele wchodzą w skład Zespołu;
diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie na terenie Gminy Stanin;
podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą w rodzinie mających na celu przeciwdziałanie temu zjawisku;
inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc;
rozwijanie kompetencji osób realizujących działania z zakresu przeciwdziałania przemocy
rozwijanie kompetencji osób realizujących działania z zakresu przeciwdziałania przemocy