Profi laktyczne programy zdrowotne
W ramach prowadzonej profi laktyki pacjenci mogą skorzystać z bezpłatnych badań w kierunku wybranych chorób, fi nansowanych przez NFZ lub przez ministerstwo zdrowia. Niektóre z programów realizowane są w całym kraju, część – tylko w niektórych województwach.
W celu sprawdzenia, które z programów profi laktycznych prowadzone są w danym województwie należy skontaktować się z właściwym oddziałem Funduszu lub zapytać o to lekarza POZ. Adresy i telefony oddziałów NFZ znajdują się w załączniku do publikacji (patrz s. 107).
Program profi laktyki raka piersi (mammografi a)
Program adresowany jest do kobiet w wieku 50-69 lat, które spełniają jedno z poniższych kryteriów:
nie miały wykonywanej mammografi i
» w ciągu ostatnich dwóch lat;
otrzymały w ramach programu profi laktyki raka piersi w 2011 r.
»
pisemne wskazanie do wykonania ponownej mammografii po 12 miesiącach z powodu obciążenia następującymi czynnikami ryzyka:
rak piersi wśród członków rodziny (matka, siostra, córka),
-mutacja w obrębie genów BRCA1 lub BRCA2;
-nie miały wcześ-niej stwierdzonej zmiany nowotworowej piersi
»
o charakterze złośliwym.
Program profi laktyki raka szyjki macicy (cytologia) Program adresowany jest do kobiet w wieku 25-59 lat:
które nie miały wykonanej cytologii
» w ciągu ostatnich trzech lat;
obciążonych czynnikami ryzyka (zakażonych wirusem HIV,
»
przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażonych HPV - typem wysokiego ryzyka), które nie miały wykonanej cytologii w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
Na wykonywane w ramach programów profi laktycznych badania mammografi czne i cytologiczne mogą zgłaszać się bez skierowania wszystkie kobiety, które spełniają powyższe kryteria. Potrzebny jest tylko dokument potwierdzający ubezpieczenie.
!
Kobiety, które były leczone z powodu nowotworu złośliwego szyjki macicy, po zakończeniu kontroli onkologicznej (decyzję podejmuje lekarz prowadzący leczenie onkologiczne) ponownie zostają objęte skryningiem cytologicznym.
Program profi laktyki gruźlicy
Program adresowany jest do osób powyżej 18. roku życia, które:
nie miały w dotychczasowym wywiadzie rozpoznanej gruźlicy,
»
a w szczególności:
miały bezpośredni kontakt z osobami z już rozpoznaną gruźlicą;
-mają trudne warunki życiowe, mogące znacząco wpłynąć na
-wystąpienie choroby (osoby niepełnosprawne, obciążone długotrwałą chorobą, obciążone problemem alkoholowym i narkomanią, bezdomne, długotrwale bezrobotne).
Program badań prenatalnych
Program adresowany jest do kobiet w ciąży spełniających co najmniej jedno z poniższych kryteriów:
wiek powyżej 35 lat;
»
wystąpienie w poprzedniej ciąży aberracji chromosomowej płodu lub
»
dziecka;
stwierdzenie strukturalnych aberracji chromosomowych u ciężarnej
»
lub u ojca dziecka;
stwierdzenie znacznie większego ryzyka urodzenia dziecka
»
dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenetycznie lub wieloczynnikową;
stwierdzenie w czasie ciąży nieprawidłowego wyniku badania USG
»
lub badań biochemicznych wskazujących na zwiększone ryzyko aberracji chromosomowej lub wady płodu.
Program profi laktyki chorób układu krążenia Program adresowany jest do osób które:
mają 35, 40, 45, 50, lub 55 lat (w 2012 r. są to osoby urodzone
»
w latach 1977, 1972, 1967, 1962 i 1957);
złożyły deklarację wyboru lekarza podstawowej opieki zdrowotnej;
»
Rehabilitacja pulmonologiczna z wykorzystaniem metod subterraneoterapii w ośrodku lub oddziale dziennym
Rehabilitacja prowadzona jest w naturalnych podziemnych komorach solnych przy wykorzystaniu ich specyfi cznego mikroklimatu, w celu poprawy sprawności funkcjonowania układu oddechowego.
Skierowanie wystawia lekarz poradni: rehabilitacji medycznej, gruźlicy i chorób płuc, alergologicznej, laryngologicznej, pulmonologicznej.
Czas trwania terapii ustala indywidualnie lekarz ośrodka dziennego i nie może ona być krótsza niż 14 dni i nie dłuższa niż 24 dni.
Rehabilitacja w warunkach stacjonarnych
Świadczenia te skierowane są do pacjentów, którzy ze względu na kontynuację leczenia wymagają kompleksowych czynności rehabilitacyjnych oraz całodobowej opieki medycznej.
Stacjonarna rehabilitacja ogólnoustrojowa
Przeznaczona jest dla pacjentów, wymagających wszechstronnego postępowania usprawniającego i jednocześnie innych działań terapeutycznych, profi laktycznych, diagnostycznych i edukacyjnych.
Skierowania wystawiane są przez lekarzy specjalistów poszczególnych oddziałów, a w przypadku zaostrzeń chorób przewlekłych – przez lekarza poradni rehabilitacyjnej, urazowo-ortopedycznej, neurologicznej, reumatologicznej. Do skierowania powinna być dołączona aktualna dokumentacja medyczna potwierdzająca rozpoznanie.
Czas trwania rehabilitacji wynosi od 3 do 6 tygodni.
Stacjonarna rehabilitacja neurologiczna
Skierowana jest do pacjentów wszystkich grup wiekowych ze schorzeniami neurologicznymi, wymagających jednocześnie całodobowego nadzoru.
Realizowana jest przez oddziały rehabilitacji neurologicznej i oddziały o profi lu ogólnorehabilitacyjnym.
Świadczenia opieki zdrowotnej fi nansowane ze środków publicznych
Rehabilitacja słuchu i mowy
Obejmuje kompleksową i wielospecjalistyczną opiekę diagnostyczno-terapeutyczną nad pacjentem z uszkodzonym słuchem.
Do tego rodzaju rehabilitacji kierują lekarze poradni specjalistycznych:
otolaryngologicznej,
»
otolaryngologii dziecięcej,
»
audiologii i foniatrii,
»
neurologicznej.
»
Rehabilitacja wzroku
Obejmuje kompleksową i wielospecjalistyczną opiekę diagnostyczno-terapeutyczną nad pacjentem z uszkodzonym wzrokiem.
Do tego rodzaju rehabilitacji kierują lekarze poradni specjalistycznych:
okulistycznej,
»
neurologicznej.
»
Rehabilitacja kardiologiczna w ośrodku lub oddziale dziennym
Jest to świadczenie udzielane pacjentom po ostrych przebiegach schorzeń sercowo-naczyniowych (np. zawałach serca) i po przebytych zabiegach kardiochirurgicznych. których stan zdrowia nie pozwala na rehabilitację w warunkach ambulatoryjnych.
Do tego rodzaju rehabilitacji kieruje lekarz:
oddziału kardiologii,
Czas trwania rehabilitacji kardiologicznej ustalany jest indywidualnie przez lekarza ośrodka dziennego (nie więcej niż 24 dni w ciągu trzech miesięcy).
Czas trwania rehabilitacji dzieci z zaburzeniami wieku rozwojowego, słuchu i mowy, jak i wzroku wynosi do 120 osobodni w roku kalendarzowym.
!
Profi laktyczne programy zdrowotne
u których nie została dotychczas rozpoznana choroba układu krążenia i które w okresie ostatnich pięciu lat nie korzystały ze świadczeń udzielanych w ramach profi laktyki chorób układu krążenia, obciążonych następującymi czynnikami ryzyka:
nadciśnienie tętnicze krwi (wartości ciśnienia tętniczego powyżej
»
140/90 mmHg),
podwyższone stężenie we krwi cholesterolu całkowitego,
LDL-»
cholesterolu, triglicerydów i niskie stężenie HDL-cholesterolu, palenie tytoniu,
wzrost stężenia fi brynogenu,
»
wzrost stężenia kwasu moczowego,
»
Program profi laktyki chorób odtytoniowych (w tym POChP)
Etap podstawowy adresowany jest do osób powyżej 18. roku życia palących papierosy, w tym – w zakresie diagnostyki POChP (przewlekłej obturacyjnej choroby płuc) – do kobiet i mężczyzn pomiędzy 40. a 65.
rokiem życia, którzy nie mieli wykonanych badań spirometrycznych w ramach programu profi laktyki POChP w ciągu ostatnich trzech lat, u których nie zdiagnozowano wcześniej, w sposób potwierdzony badaniem spirometrycznym, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, przewlekłego zapalenia oskrzeli lub rozedmy.
Etap specjalistyczny adresowany jest do osób uzależnionych od palenia tytoniu, skierowanych z etapu podstawowego programu realizowanego przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej lub z oddziału szpitalnego oraz zgłaszających się bez skierowania.