TOM 1 - UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
X. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z POTRZEB I MOŻLIWOŚCI ROZWOJU
2. A NALIZY EKONOMICZNE , ŚRODOWISKOWE I SPOŁECZNE
2.3. M AKSYMALNE W SKALI GMINY ZAPOTRZEBOWANIE NA NOWĄ ZABUDOWĘ
NA NOWĄ ZABUDOWĘ
Na potrzeby bilansu terenów wyodrębniono 3 zasadnicze funkcje zabudowy kształtujące strukturę funkcjonalno-przestrzenną gminy:
- funkcję mieszkalną, - funkcję usługową,
73
- funkcję produkcyjno-magazynową.
Przy obliczeniu maksymalnego zapotrzebowania w skali gminy na nową zabudowę wzięto pod uwagę perspektywę 30 lat, tj. lata 2020 - 2050, jak również niepewność procesów rozwojowych wyrażającą się w możliwości zwiększenia zapotrzebowania w stosunku do wyników analiz o 30%.
Mieszkalnictwo - zapotrzebowanie na nową zabudowę mieszkaniową Typy zabudowy
Budownictwo mieszkaniowe w Mławie charakteryzuje duży udział budownictwa wielorodzinnego. Spotykane formy zabudowy to:
zabudowa wielorodzinna blokowa
zabudowa wielorodzinna małomiasteczkowa
zabudowa jednorodzinna (w tym zagrodowa).
W centrum Mławy przeważa typ zabudowy małomiasteczkowej, domy składają się z kilku do kilkunastu mieszkań. Wśród budownictwa jednorodzinnego ok. 10 % zabudowy związanej jest z produkcją rolną.
Zasoby mieszkaniowe
Zasoby mieszkaniowe wg danych GUS przedstawiały się następująco:
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 powierzchnia
użytkowa mieszkań
736 244 749 758 786 299 800 389 809 317 823 135 833 704 844 178 854 070 864 445 874 274 bd
Liczba
mieszkań 10 756 10 966 11 201 11 390 11 505 11 734 11 881 12 042 12 179 12 348 12 491 bd dane wg. GUS - Bank Danych Lokalnych
Powierzchnia użytkowa mieszkań w Mławie rosła w przeciągu ostatnich 10 lat w bardzo szybkim tempie o 138 030 m2, czyli średnio o 13 803 m2/rok. Rocznie w mieście przybywało średnio po 174 mieszkania. Stan ten trwał pomimo niewielkich wahań liczby ludności w mieście. Wiele mieszkań kupowanych jest na wynajem - w Mławie nieoficjalne dane mówią o nawet 7 tys. obywatelach Ukrainy i Białorusi pracujących w mieście i jego okolicach.
Struktura zasobów mieszkaniowych wg danych szacunkowych przedstawiała się następująco:
w zabudowie wielorodzinnej – 60 %
w zabudowie jednorodzinnej – 40 % Formy władania mieszkaniami
W mieście występują następujące rodzaje własności:
własność prywatna
własność zakładowa
74
własność komunalna
własność spółdzielcza
pozostałe jednostki uspołecznione, w tym instytucje wyznaniowe
Większość zabudowy wielorodzinnej występuje w trzech spółdzielniach mieszkaniowych istniejących w Mławie („Zawkrze”, dawnej sp.„Zacisze 95”, i „Standard”) lub jest zarządzana przez Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. w Mławie.
Wskaźniki mieszkaniowe wg danych GUS przedstawiały się następująco:
Przeciętna pow.
użytkowa w m2 2002 2003 2004 2005 2006 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 1 mieszkania 67,8 67,5 67,7 67,9 68,1 70,3 70,1 70,2 70,1 70,1 70,0 70,0 bd
na 1 osobę 21,7 23,0 23,2 23,3 23,7 26,1 26,7 26,9 27,2 27,4 27,7 28,0 bd dane wg. GUS - Bank Danych Lokalnych
Rozgęszczanie zasiedlenia mieszkań jest wyraźnym procesem rozwojowym. Przy utrzymaniu obecnej tendencji (średnio o 0,4 m2/mieszkańca więcej corocznie przez ostatnie 16 lat) w perspektywie 30 lat, przy zwiększeniu założenia o 30% ze względu na niepewność procesów rozwojowych powierzchnia użytkowa mieszkania na 1 osobę zwiększy się o 15,6 m2/osobę - do docelowo 43,6 m2 w roku 2050.
Obecnie (na rok 2018) powierzchnia użytkowa mieszkań w Mławie wynosi łącznie 874 274 m2. Przy uwzględnieniu wzrostu liczby mieszkańców wg. prognozy demograficznej na rok 2050 o 6 770 nowych mieszkańców do 38 004 mławian, łączna powierzchnia użytkowa zabudowy mieszkaniowej powinna wzrosnąć do 1 656 974 m2 (tj. 38 004 osób x 43,6 m2.pu). Daje to maksymalne zapotrzebowanie w skali miasta na kolejne 782 700 m2 powierzchni użytkowej zabudowy o funkcji mieszkaniowej – z tego założono, że na zabudowę mieszkaniowa wielorodzinną przypadnie około 60% tego wskaźnika (469 620 m2), zaś na zabudowę mieszkaniową jednorodzinną 40% (313 080 m2).
Tereny usługowo – produkcyjne - zapotrzebowanie na nowa zabudowę usługową i produkcyjno-magazynową
Usługi oświaty i edukacji oraz usługi zdrowia
Obecnie w Mławie działa 6 szkól podstawowych i 6 liceów (w tym 1 dla dorosłych) oraz 4 zespoły szkół średnich. Do placówek uczęszczają również dzieci z gmin sąsiednich, zwłaszcza do szkół średnich. Z prognozy demograficznej wynika, że liczba uczniów wzrośnie, mniej więcej proporcjonalnie do wzrastającej liczby ludności w mieście.
W przypadku usług zdrowia w Mławie korzystają z nich mieszkańcy całego powiatu (m.in. z Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej przy ul. Dobrskiej pełniącego rolę szpitala powiatowego). Należy uwzględnić prognozy demograficzne i wynikający z nich wzrost zapotrzebowania usług zdrowia, zarówno publicznych jak i prywatnych.
75
Dla budynków o funkcjach oświaty, edukacji oraz ochrony zdrowia przyjęto, że zapotrzebowanie na nowa zabudowę będzie związane ze wzrostem powierzchni użytkowej zabudowy mieszkaniowej (jej liczbę oszacowano powyżej na 782 700 m2).
Założono:
4 miejsca w szkołach podstawowych i średnich na każde 2500m2 pow. użytkowej mieszkań - tj. 1 252 miejsca;
1 miejsce w przedszkolach na każde 2500m2 pow. użytkowej mieszkań - tj. 313 miejsc;
5 m2 pow. użytkowej pomieszczeń POZ na każde 2500m2 pow. użytkowej mieszkań - tj. 1 565 m2. pow. użytkowej.
Z przyjętych wyliczeń demograficznych wynika, że w mieście konieczna będzie realizacja 3 placówek oświatowych - szkół podstawowych, o powierzchni użytkowej 10 000 m2 każda oraz 4 przedszkoli, o powierzchni użytkowej 1 000 m2 powierzchni użytkowej każde. Daje to maksymalne zapotrzebowanie w skali miasta na kolejne 34 000 m2 powierzchni użytkowej zabudowy o funkcji usług oświaty i edukacji. W mieście obliczono także maksymalne zapotrzebowanie na zabudowę o funkcji ochrony zdrowia na 1 565m2 powierzchni użytkowej.
usługi komercyjne oraz funkcje produkcyjno-magazynowe
W latach 1995-2017 w gminie przybyły 1 332 podmioty gospodarcze, co dało wzrost o około 174 %. Przy założeniu podobnej tendencji w przeciągu 30-tu latach powstanie kolejnych 1 816 podmiotów.
Standardy projektowe nie określają maksymalnego zapotrzebowania na nową zabudowę usługową i produkcyjno-magazynową. Wskaźniki urbanistyczne pozwalają określić dla części funkcji minimalne, a nie maksymalne zapotrzebowanie. Natomiast ilość usług komercyjnych oraz zabudowy produkcyjno-magazynowej uzależniona jest od uwarunkowań lokalnych, w tym od potrzeb mieszkańców i polityki rozwoju gminy.
Przyjęto iż maksymalne zapotrzebowanie na usługi komercyjne (wyrażone w powierzchni użytkowej) będzie dwukrotnie większe niż dla zabudowy o funkcjach mieszkaniowych, zatem wynosić będzie ok. 1 565 400 m2. W założeniu tym uwzględniono fakt, iż rozwój usług w Mławie stanowi, obok produkcji, jeden z głównych kierunków rozwoju miasta, które dodatkowo stanowi zaplecze usługowe dla powiatu mławskiego, w tym również w zakresie usług publicznych.
Rozwój Mławy opiera się głównie o szybki rozwój przemysłu w mieście. Jednakże Północna Dzielnica Przemysłowa, powstała w oparciu o zakłady LG, w znacznym stopniu wypełniła się już zabudowa, a jej dalszy rozwój ograniczają sąsiadujące lasy. Mława pilnie potrzebuje terenów do rozwoju kolejnych zespołów produkcyjno-magazynowych z usługami, z dogodnym dostępem do dróg wyższego rzędu, wojewódzkich i krajowych, w południowo-wschodniej i południowo-wschodniej części miasta. Są to obszary w najwyższym stopniu przygotowane
76
do zabudowy, charakteryzują się najlepszym dostępem do sieci komunikacji (droga krajowa i jej planowana obwodnica z planowanymi węzłami, drogi lokalne i dojazdowe możliwe do przedłużenia w kierunku południowo-wschodnim i wschodnim). Tereny te charakteryzują się także najlepszym stopniem wyposażenia w sieci wodociągowe, kanalizacyjne, elektroenergetyczne i gazowe - w bezpośrednim sąsiedztwie przebiegają media miejskie obsługujące centralną część miasta, możliwe jest wykonanie nowych elementów infrastruktury technicznej podłączonych do tych sieci. Przyjęto, że maksymalne zapotrzebowanie na powierzchnię użytkową nowej zabudowy produkcyjnej i magazynowej będzie dwukrotnie większe niż dla zabudowy o funkcjach mieszkaniowych, zatem wynosić będzie ok. 1 565 400 m2 .