• Nie Znaleziono Wyników

Narodowe Stowarzyszenia Cued Speech w USA – misja i działalność

Pierwszą i najważniejszą z organizacji promujących fono-gesty, a dokładniej mówiąc, amerykański pierwowzór fonoge-stów, czyli Cued Speech, jest National Cued Speech Associa-tion (NSCA) – Narodowe Stowarzyszenie Cued Speech. Jest to organizacja non-profit założona w 1982 roku, która za swoje zadanie stawia promowanie i wspieranie efektywnego stosowa-nia fonogestów przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych, ale także poza ich granicami. Działania członków organizacji, któ-rymi są zarówno rodzice niesłyszących dzieci, dorośli użytkow-nicy fonogestów, jak i inne osoby zaangażowane w realizację

0 Fonogesty jako metoda komunikowania się

celów stowarzyszenia, skoncentrowane są na pięciu głównych obszarach:

1. Informowanie społeczeństwa o korzyściach płynących dla niesłyszących dzieci z używania fonogestów.

2. Organizowanie dla dzieci niesłyszących wspierające-go środowiska edukacyjnewspierające-go, poprzez nauczanie fonogestów ich rodziców, rodzeństwa, rówieśników, nauczycieli, człon-ków dalszej rodziny itp. oraz pośrednictwo w poszukiwaniu i zatrudnianiu w szkołach i innych placówkach edukacyjnych transliteratorów.

3. Wspieranie działań filii stowarzyszenia w Stanach Zjed-noczonych a także wymiana doświadczeń z zagranicznymi stowarzyszeniami.

4. Troska i monitorowanie jakości usług rehabilitacyjnych świadczonych dla osób niesłyszących, szczególnie wtedy, gdy w terapii wykorzystywane są fonogesty.

5. Szkolenie i egzaminowanie transliteratorów i instrukto-rów fonogestów.

Misją stowarzyszenia jest więc promowanie efektywnego stosowania fonogestów w trzech obszarach: w zakresie komu-nikacji, nabywania języka i nabywania umiejętności czytania przez osoby niesłyszące. Misja ta jest spełniana poprzez troja-kiego rodzaju działania: edukowanie, udzielanie wsparcia for-malnego i wspieranie nieformalne. W zakresie edukacji osób niesłyszących stawia sobie za cel przede wszystkim bycie źród-łem informacji o fonogestach jako metodzie komunikowania się z osobami niesłyszącymi, co dzieje się poprzez udostępnianie książek, broszur i ulotek, spotkania informacyjne organizowa-ne w szkołach i na uniwersytetach. Ze szczególną troską sto-warzyszenie zajmuje się także problemem rozwijania sprawno-ści czytania wśród niesłyszących dzieci, postrzegając fonogesty jako znakomite narzędzie, pozwalające dzieciom z uszkodzenia-mi słuchu nie tylko świetnie opanować technikę czytania, ale i umiejętność zrozumienia czytanego tekstu. W ostatnich latach szczególnie prężnie stowarzyszenie działa na rzecz promowania stosowania fonogestów w grupie dzieci przygotowujących się do operacji wszczepienia implantu i po zainstalowaniu wszczepu.

Zdaniem specjalistów połączenie stosowania implantu i fonoge-stów przed zabiegiem, a potem w okresie rehabilitacji po jego uruchomieniu daje niesłyszącemu dziecku najlepsze z możli-wych warunki do opanowania mowy i języka.

Stowarzyszenia i organizacje promujące fonogesty 1 Chociaż samo stowarzyszenie nie jest instytucją prowa-dzącą badania naukowe, dokłada wielu starań, aby groma-dzić i udostępniać zainteresowanym najnowsze wyniki badań naukowych związanych z potrzebami i funkcjonowaniem osób niesłyszących, a także badań prowadzonych wśród użytkowni-ków fonogestów.

Stowarzyszenie służy także jako formalny przedstawiciel rodzin dzieci niesłyszących wobec władz lokalnych i stanowych, żądając np. zwiększenia funduszy i działań na rzecz wczesne-go wykrywania wad słuchu u dzieci oraz pełnewczesne-go informowa-nia rodziców po diagnozie o uszkodzeniu słuchu ich dziecka o wszystkich możliwych opcjach jego rehabilitacji. Stowarzy-szenie stanowczo sprzeciwia się sytuacji, w której rodzice na-kłaniani są, czy też przymuszani, do przyjęcia jednej z opcji rehabilitacyjnej tylko dlatego, że na danym terenie jest to spo-sób promowany przez lokalne środowiska edukacyjne. Stowa-rzyszenie stoi na stanowisku, że rodzicom powinno dostarczyć się pełne i obiektywne informacje o wadach i zaletach każdego z systemów (oralny, języka migowego, fonogestów), pozostawić im wolność w zakresie wyboru, uszanować ten wybór, zapewnić dziecku możliwość pracy z terapeutą znającym dany system oraz edukacji wspieranej poprzez zatrudnienie w szkole tłu-macza lub transliteratora. W tym celu stowarzyszenie kształci transliteratorów i pośredniczy w ich zatrudnianiu w szkołach i na uczelniach.

Członkowie stowarzyszenia służą także wielu rodzinom jako osoby udzielające wsparcia nieformalnego, spędzając czas wspólnie z rodzinami, które zdecydowały się na korzystanie z fonogestów, organizując dla nich odpoczynek letni, połączo-ny z doskonaleniem umiejętności posługiwania się fonogesta-mi. Charakterystyczne jest to, że bardzo aktywnymi członkami stowarzyszenia są młodzi ludzie, którzy jako dzieci korzystali z fonogestów w swoich rodzinach czy szkołach. Po zakończeniu edukacji (zazwyczaj na poziomie studiów wyższych), jako doro-śli użytkownicy fonogestów, sami często już ich nie potrzebując, podejmują pełnienie funkcji instruktorów i wspierają tym sa-mym młode rodziny, stające przed wyzwaniem wychowywania dziecka z uszkodzonym słuchem. Są w ten sposób znakomitymi autorytetami zarówno dla dzieci, jak i dla ich rodziców, świad-kami tego, że głuchota nie musi stać się czynnikiem destrukcji,

2 Fonogesty jako metoda komunikowania się

ale pomimo trudności możliwe jest prowadzenie satysfakcjonu-jącego i pełnego życia osobistego i zawodowego.

Stowarzyszenie jest także administratorem ciągle uaktual-nianej i odwiedzanej przez wiele osób strony internetowej www.

cuedspeech.org, która jest zarówno miejscem wymiany infor-macji, jak i miejscem spotkań osób z różnych krajów, używają-cych fonogestów i nimi zainteresowanych.

Kolejnym narzędziem, którym posługuje się stowarzyszenie, jest wydawany co dwa miesiące magazynu „On Cue”. Znajdują się w nim informacje o odbytych i planowanych spotkaniach, szkoleniach czy obozach edukacyjnych prowadzonych przez stowarzyszenie, a także wiele wiadomości o innych aktual-nych działaniach stowarzyszenia, np. akcji wysyłania listów do członków Kongresu, uświadamiających im, że ich wyborcami byli także rodzice dzieci niesłyszących i oni też mają prawo liczyć na wsparcie swoich żądań, związanych np. z nowymi po-stulatami w zakresie kształcenia integracyjnego czy też pełniej-szego włączenia fonogestów do programów z zakresu wczesnej interwencji. Interesującą częścią magazynu są listy i artykuły przygotowane przez rodziców i dzieci używających fonogestów:

nowe rodziny, po raz pierwszy uczestniczące w kursie metody fonogestów, są uroczyście witane na łamach magazynu, niczym członkowie rodziny, pojawiają się zdjęcia i gratulacje dla tych dzieci, które właśnie rozpoczynają naukę w klasie pierwszej, zdają egzaminy, kończą studia, dostają pierwszą pracę, wycho-dzą za mąż czy też żenią się.

W roku 2006 NSCA podjęło działania w celu uczczenia 40.

rocznicy wynalezienia fonogestów. W lipcu 2006 roku odbyła się międzynarodowa konferencja dotycząca zasięgu oddziaływa-nia fonogestów i kierunków przyszłego rozwoju tej metody. Po-wołano także, w związku ze śmiercią profesora Roberta Orina Cornetta w 2002 roku oraz ciągle zwiększającym się zapotrze-bowaniem na aktywny udział naukowców w pracach nad sto-sowaniem i ewaluacją metody fonogestów w rehabilitacji dzieci z uszkodzeniem słuchu, Naukowy Komitet Doradczy, którego celem będzie podejmowanie działań i decyzji w zakresie dora-dzania instytucjom, władzom i osobom prywatnym zaintereso-wanym poszukiwaniem optymalnych metod wspierania umie-jętności komunikacyjnych i edukacji niesłyszących dzieci. Do tego grona wybitnych specjalistów z dziedziny edukacji niesły-szących, audiologii, patologii mowy, wczesnej interwencji,

lin-Stowarzyszenia i organizacje promujące fonogesty 3 gwistyki, prawa i medycyny zaproszono także twórczynię Pol-skiej Metody Fonogestów, profesor Kazimierę Krakowiak.

NSCA posiada w Stanach Zjednoczonych cztery oddziały terenowe: w stanie Illinois, w Bell Montessori School, w Nowym Jorku (New York Cued Speech Center), w Maine (Maine Cued Speech Services) oraz na Zachodnim Wybrzeżu (West Coast Cued Speech Programm), a także współpracuje z sześcioma innymi stowarzyszeniami promującymi stosowanie fonogestów:

w Maine, Minnesocie, Ohio, Marylandzie, Wilmington i północ-nej Wirginii.

Europejskie i polskie stowarzyszenia