UWAGI METODYCZNE
II. Objaśnienia podstawowych pojęć Potencjał demograficzny
1. Tablice dotyczące ludności opracowano na podstawie:
1) bilansów stanu i struktury ludności faktycznie zamieszkałej na terenie gminy. Bilanse ludności sporządza się dla okresów międzyspisowych w oparciu o wyniki ostatniego spisu powszechnego przy uwzględnieniu:
a) zmian w danym okresie spowodowanych ruchem naturalnym (urodzenia, zgony) i migracjami ludności (zameldowania i wymeldowania na pobyt stały z innych gmin i z zagranicy), a także przesunięciami adresowymi ludności z tytułu zmian administracyjnych;
b) różnicy między liczbą osób zameldowanych na pobyt czasowy ponad 3 miesiące na terenie gminy a liczbą osób czasowo nieobecnych (uzyskiwaną z cyklicznie przeprowadzanych badań), która stanowi jednocześnie różnicę między liczbą osób zameldowanych na pobyt stały w gminie a liczbą osób faktycznie mieszkających na terenie gminy;
2) rejestrów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji – o migracjach wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały;
3) sprawozdawczości urzędów stanu cywilnego – o zarejestrowanych małżeństwach, urodzeniach i zgonach;
4) sprawozdawczości sądów – o prawomocnie orzeczonych rozwodach.
2. Dane o stanie i strukturze ludności w przekroju terytorialnym opracowano według faktycznego miejsca zamieszkania. Do ludności faktycznie zamieszkałej w danej jednostce podziału terytorialnego zalicza się ludność zameldowaną na pobyt stały i faktycznie tam
zamieszkałą oraz ludność przebywającą tam czasowo (zameldowaną w danej jednostce podziału terytorialnego na pobyt czasowy ponad 3 miesiące).
3. Bilans ludności w poszczególnych jednostkach terytorialnych (gminach) dla wszystkich prezentowanych lat opracowano w oparciu o wyniki NSP 2002.
4. Mediana wieku to przeciętny wiek osób w danej zbiorowości (np. zamieszkującej określone terytorium). Wartość mediany wyznacza granicę wieku, którą połowa osób w danej zbiorowości już przekroczyła, a druga połowa jeszcze nie osiągnęła.
5. Dane o ruchu naturalnym ludności w podziale terytorialnym opracowano:
1) małżeństwa – według miejsca zameldowania męża przed ślubem (jeżeli mąż mieszkał za granicą – według miejsca zamieszkania żony);
2) rozwody – według miejsca zamieszkania osoby wnoszącej powództwo; 3) urodzenia – według miejsca zameldowania matki noworodka;
4) zgony – według miejsca zameldowania osoby zmarłej.
6. Płodność kobiet mierzy się współczynnikiem obliczonym jako iloraz liczby urodzeń żywych i liczby kobiet w wieku rozrodczym (15-49 lat). Urodzenia z matek w wieku poniżej 15 lat zalicza się do grupy 15-19 lat, urodzenia z matek w wieku 50 lat i więcej zalicza się do grupy 45-49 lat.
7. Współczynnik dzietności oznacza liczbę dzieci, które urodziłaby kobieta w ciągu całego okresu rozrodczego (15-49 lat) przy założeniu, że w poszczególnych fazach tego okresu rodziłaby z intensywnością obserwowaną w badanym roku, tzn. przy przyjęciu cząstkowych współczynników płodności z tego okresu za niezmienne.
8. Współczynnik reprodukcji brutto przedstawia liczbę córek urodzonych przeciętnie przez kobietę, przy założeniu, że kobieta w wieku rozrodczym (15-49 lat) będzie rodzić z częstotliwością, jaką charakteryzują się wszystkie kobiety rodzące w roku, dla którego oblicza się współczynnik reprodukcji (niezmienne współczynniki płodności).
9. Współczynnik dynamiki demograficznej wyraża stosunek liczby urodzeń żywych do liczby zgonów w danym okresie.
10. Przyrost naturalny ludności stanowi różnicę między liczbą urodzeń żywych i zgonów w danym okresie.
11. Przez niemowlęta rozumie się dzieci w wieku poniżej 1 roku.
12. Przeciętne trwanie życia wyraża średnią liczbę lat, jaką ma do przeżycia noworodek urodzony w danym roku, przy założeniu stałego poziomu umieralności z okresu, dla którego opracowano tablice trwania życia.
13. Migracje wewnętrzne ludności są to zmiany miejsca zamieszkania w kraju. Wyróżnia się migracje na pobyt stały lub czasowy trwający ponad 3 miesiące (do 2005 r. – ponad 2 miesiące). Dane o migracjach wewnętrznych na pobyt stały opracowane zostały na podstawie informacji ewidencji gmin o zameldowaniu osób na pobyt stały. Od 2006 r. dane są pobierane ze zbioru PESEL.
U w a g i m e t o d y c z n e
27 Informacje te nie uwzględniają zmian adresu w obrębie tej samej gminy, z wyjątkiem gmin miejsko-wiejskich, dla których został zachowany podział na tereny miejskie i wiejskie.
14. Migracje zagraniczne ludności są to zmiany kraju zamieszkania, czyli wyjazdy za granicę (emigracja) lub przyjazdy z zagranicy (imigracja) – na pobyt stały lub czasowy. Ze względu na okres przebywania za granicą wyróżnia się:
1) migracje krótkookresowe – zmiany kraju zamieszkania na okres od 3 miesięcy do 1 roku (do 2005 r. od 2 miesięcy do 1 roku),
2) migracje długookresowe – zmiany kraju zamieszkania na okres od 1 roku lub dłużej, a więc również wyjazdy za granicę (przyjazdy z zagranicy) na pobyt stały.
Dane o migracjach zagranicznych na pobyt stały opracowano na podstawie informacji ewidencji gmin o zameldowaniu osób przyjeżdżających do Polski na pobyt stały (imigracja) oraz o wymeldowaniach osób wyjeżdżających z Polski za granicę na stałe (emigracja). Podobnie jak w przypadku migracji wewnętrznych – od 2006 r. dane te są pobierane ze zbioru PESEL.
15. Saldo migracji dla obszarów wiejskich jest to różnica między napływem ludności na wieś z miast i zagranicy a odpływem ludności ze wsi do miast i za granicę.
16. Współczynniki dotyczące ruchu naturalnego i migracji ludności obliczono jako iloraz liczby faktów określonego rodzaju i liczby ludności zameldowanej na pobyt stały (według stanu w dniu 30 VI).
Sytuacja ekonomiczna ludności
17. Przez ludność w wieku produkcyjnym rozumie się ludność w wieku zdolności do pracy. Dla mężczyzn przyjęto wiek 18-64 lata, a dla kobiet – 18-59 lat. Wśród ludności w wieku produkcyjnym wyróżnia się ludność w wieku mobilnym, tj. ludność w wieku 18-44 lata i niemobilnym, tj. mężczyźni – 45-64 lata, kobiety – 45-59 lat. Przez ludność w wieku
nieprodukcyjnym rozumie się ludność w wieku przedprodukcyjnym, tj. poniżej 18 lat
oraz ludność w wieku poprodukcyjnym, tj. mężczyźni – 65 lat i więcej oraz kobiety – 60 lat i więcej.
18. Podstawowe definicje przyjęte w Badaniu Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) Ludność aktywna zawodowo (tzw. siła robocza) obejmuje wszystkie osoby uznane za pracujące lub bezrobotne, zgodnie z definicjami podanymi poniżej.
1) Do pracujących zaliczono wszystkie osoby w wieku 15 lat i więcej, które w okresie badanego tygodnia:
a) wykonywały przez co najmniej 1 godzinę jakąkolwiek pracę przynoszącą dochód lub zarobek, tzn. były zatrudnione w charakterze pracownika najemnego, pracowały we własnym lub dzierżawionym gospodarstwie rolnym albo prowadziły własną działalność gospodarczą poza rolnictwem, pomagały (bez wynagrodzenia) w prowadzeniu rodzinnego gospodarstwa rolnego lub rodzinnej działalności gospodarczej poza rolnictwem;
b) miały pracę, ale jej nie wykonywały:
- z powodu choroby, urlopu macierzyńskiego lub wypoczynkowego, - z innych powodów, przy czym długość przerwy w pracy wynosiła:
· powyżej 3 miesięcy, ale osoby te były pracownikami najemnymi i w tym czasie
otrzymywały co najmniej 50% dotychczasowego wynagrodzenia (od I kwartału 2006 r.).
Do pracujących – zgodnie z międzynarodowymi standardami – zaliczano również uczniów, z którymi zakład pracy lub osoby fizyczne zawarły umowę o naukę zawodu lub przyuczanie do określonej pracy, jeżeli otrzymywali wynagrodzenie.
2) Bezrobotni są to osoby w wieku 15-74 lata, które spełniały jednocześnie 3 warunki: a) w okresie badanego tygodnia nie były osobami pracującymi,
b) aktywnie poszukiwały pracy,
c) były gotowe podjąć pracę w ciągu 2 tygodni następujących po badanym tygodniu. Do bezrobotnych zalicza się także osoby, które nie poszukiwały pracy, ponieważ miały pracę załatwioną i oczekiwały na jej rozpoczęcie przez okres nie dłuższy niż 3 miesiące oraz były gotowe tę pracę podjąć (do 2003 r. włącznie, definicja nie uwzględniała ich gotowości do podjęcia pracy).
3) Ludność bierna zawodowo to osoby w wieku 15 lat i więcej, które nie zostały zaklasyfikowane jako pracujące lub bezrobotne, tzn. osoby, które w okresie badanego tygodnia:
a) nie pracowały, nie miały pracy i jej nie poszukiwały,
b) nie pracowały, poszukiwały pracy, ale nie były zdolne (gotowe) do jej podjęcia w ciągu 2 tygodni następujących po badanym tygodniu,
c) nie pracowały i nie poszukiwały pracy, ponieważ miały pracę załatwioną i oczekiwały na jej rozpoczęcie w okresie:
- dłuższym niż 3 miesiące,
- do 3 miesięcy, ale nie były gotowe tej pracy podjąć (od 2004 r.).
4) Współczynnik aktywności zawodowej jest to procentowy udział aktywnych zawodowo w ogólnej liczbie ludności danej kategorii (wyróżnionej m.in. ze względu na wiek, poziom wykształcenia, stan cywilny).
5) Wskaźnik zatrudnienia jest to procentowy udział pracujących w ogólnej liczbie ludności danej kategorii.
6) Stopa bezrobocia jest to procentowy udział bezrobotnych w liczbie aktywnych zawodowo danej kategorii.
19. Ludność wiejska została podzielona na dwie zbiorowości:
1) ludność związana z gospodarstwem rolnym, tj. osoby mieszkające na wsi, będące członkami gospodarstwa domowego użytkowników gospodarstwa rolnego lub działki rolnej;
2) ludność bezrolna, tj. osoby mieszkające na wsi, będące członkami gospodarstwa domowego, w którym żadna osoba nie jest użytkownikiem gospodarstwa rolnego lub działki rolnej.
20. Dane o pracujących (opracowane na podstawie sprawozdawczości oraz szacunków) dotyczą osób wykonujących pracę przynoszącą im zarobek lub dochód. Dane zaprezentowane w publikacji podano przy przyjęciu zasady jednorazowego ujmowania osób w głównym miejscu pracy. Do pracujących zalicza się:
1) osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy (umowa o pracę, powołanie, mianowanie lub wybór) lub stosunku służbowego;
2) pracodawców i pracujących na własny rachunek, a mianowicie:
a) właścicieli, współwłaścicieli i dzierżawców gospodarstw indywidualnych w rolnictwie (łącznie z pomagającymi członkami ich rodzin), tj. pracujących
U w a g i m e t o d y c z n e
29 w gospodarstwach rolnych, na działkach rolnych oraz właścicieli zwierząt gospodarskich nieposiadających użytków rolnych,
b) właścicieli i współwłaścicieli (łącznie z pomagającymi członkami ich rodzin); z wyłączeniem wspólników spółek, którzy nie pracują w spółce, podmiotów prowadzących działalność gospodarczą poza gospodarstwami indywidualnymi w rolnictwie,
c) inne osoby pracujące na własny rachunek, np. osoby wykonujące wolne zawody; 3) osoby wykonujące pracę nakładczą;
4) agentów (łącznie z pomagającymi członkami ich rodzin oraz osobami zatrudnionymi przez agentów);
5) członków spółdzielni produkcji rolniczej (rolniczych spółdzielni produkcyjnych, innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną i spółdzielni kółek rolniczych);
6) duchownych pełniących obowiązki duszpasterskie.
21. Dane o bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy prezentuje się zgodnie z ustawą z dnia 20 IV 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy obowiązującą od 1 VI 2004 r. (Dz. U. Nr 99, poz. 1001 z późniejszymi zmianami).
Bezrobotni zarejestrowani, według ustawy, to osoby niezatrudnione i nie wykonujące
innej pracy zarobkowej, zdolne i gotowe do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy (bądź jeśli są to osoby niepełnosprawne – zdolne i gotowe do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy), nieuczące się w szkole z wyjątkiem szkół dla dorosłych (lub przystępujące do egzaminu eksternistycznego z zakresu tej szkoły) lub szkół wyższych w systemie wieczorowym albo zaocznym, zarejestrowane we właściwym dla miejsca zameldowania (stałego lub czasowego) powiatowym urzędzie pracy oraz poszukujące zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, jeżeli m.in.:
1) ukończyły 18 lat;
2) nie ukończyły: kobiety – 60 lat, mężczyźni – 65 lat;
3) nie nabyły prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty socjalnej, renty rodzinnej w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę albo po ustaniu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej nie pobierają świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego lub macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego;
4) nie są właścicielami lub posiadaczami (samoistnymi lub zależnymi) nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych powyżej 2 ha przeliczeniowych, nie podlegają ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w gospodarstwie rolnym o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe; 5) nie posiadają wpisu do ewidencji działalności gospodarczej albo nie podlegają na
podstawie odrębnych przepisów obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, z wyjątkiem ubezpieczenia społecznego rolników;
6) nie są tymczasowo aresztowane lub nie odbywają kary pozbawienia wolności;
7) nie uzyskują miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z tytułu odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych; 8) nie pobierają na podstawie przepisów o pomocy społecznej zasiłku stałego;
9) nie pobierają na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania;
22. Prezentowane w dziale dane o dochodach do dyspozycji brutto w sektorze gospodarstw domowych opracowano według zasad systemu rachunków narodowych, zgodnie z zaleceniami „ESA 1995”.
23. Dochody do dyspozycji brutto w sektorze gospodarstw domowych uzyskuje się w wyniku skorygowania dochodów pierwotnych brutto o: podatki od dochodów i majątku, składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, świadczenia z ubezpieczeń społecznych, świadczenia z pomocy społecznej i transfery. Na dochody pierwotne brutto w sektorze gospodarstw domowych składają się: nadwyżki operacyjne brutto, wynagrodzenia (łącznie ze składkami na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne płaconymi przez ubezpieczonych pracowników) i inne dochody związane z pracą najemną (łącznie z odpisami na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych), składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne płacone przez pracodawców oraz dochody z tytułu własności. Dochody z tytułu własności obejmują: saldo odsetek, dochody przypisane posiadaczom polis ubezpieczeniowych, wypłaty z tytułu udziału w zysku i nadwyżce bilansowej w spółdzielniach, dywidendy akcjonariuszy oraz wykorzystaną na cele własne część dochodów pracodawców i pracujących na własny rachunek z liczbą pracujących powyżej 9 osób.
Nominalne dochody do dyspozycji brutto w sektorze gospodarstw domowych
przeliczono na wartości realne przy zastosowaniu wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych według grup gospodarstw domowych.
24. Świadczenia z ubezpieczeń społecznych obejmują:
1) emerytury i renty (bez wypłacanych ze środków zagranicznych), 2) zasiłki, świadczenia rehabilitacyjne i odszkodowania wypadkowe.
Dane o świadczeniach podaje się w ujęciu brutto, tj. łącznie z zaliczkami na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych. Opodatkowaniu nie podlegają zasiłki: chorobowy (wyłącznie w przypadku rolników indywidualnych), porodowy, pogrzebowy oraz jednorazowe odszkodowania powypadkowe.
25. Informacje o świadczeniach emerytalnych i rentowych rolników indywidualnych dotyczą świadczeń wypłacanych przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego ze środków Funduszu Emerytalno-Rentowego i budżetu państwa – w ramach odrębnego rozdziału wydatków budżetu państwa i dotacji celowej (do 2006 r. w ramach dotacji celowej), a także ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz budżetu państwa (renty kombatanckie i socjalne), w przypadku gdy rolnicy posiadają uprawnienia do łącznego pobierania świadczeń z tych środków.
26. Świadczenia emerytalne i rentowe obejmują kwotę świadczeń należnych (bieżących i wyrównawczych) uwzględniając w 2007 r. zmniejszenia m.in. z tytułu osiągania przychodów z pracy. Od 1995 r. świadczenia nie obejmują zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych wypłacanych emerytom i rencistom na członków ich rodzin.
Dane dotyczące przeciętnej miesięcznej emerytury i renty obliczono dzieląc ogólną kwotę świadczeń przez odpowiadającą im liczbę świadczeniobiorców.
27. Zasiłki i odszkodowania powypadkowe z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych finansowane są z Funduszu Składkowego Rolników (z wyjątkiem zasiłku pogrzebowego finansowanego z Funduszu Emerytalno-Rentowego); odszkodowania wypłacane są z tytułu doznania stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu albo śmierci wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
U w a g i m e t o d y c z n e
31 28. Dochód rozporządzalny obejmuje bieżące dochody pieniężne i niepieniężne (w tym
wartość spożycia naturalnego, tj. wartość towarów i usług konsumpcyjnych pobranych na potrzeby gospodarstwa domowego z działalności gospodarczej na własny rachunek – rolniczej i pozarolniczej oraz wartość towarów i usług otrzymanych bezpłatnie), bez zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych płaconych z tytułu dochodów: z pracy najemnej, ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych, świadczeń pomocy społecznej, bez składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne płacone przez ubezpieczonego pracownika oraz bez podatków płaconych przez osoby pracujące na własny rachunek.
29. Wydatki w gospodarstwach domowych obejmują:
1) wydatki na towary i usługi konsumpcyjne – przeznaczone na zaspokojenie potrzeb gospodarstwa domowego. Obejmują wydatki na towary i usługi zakupione za gotówkę, również przy użyciu karty płatniczej lub kredytowej i na kredyt, wartość artykułów otrzymanych bezpłatnie oraz wartość spożycia naturalnego. Towary konsumpcyjne obejmują dobra nietrwałego użytkowania (np. żywność, napoje, artykuły farmaceutyczne), półtrwałego użytkowania (np. odzież, książki, zabawki) i trwałego użytkowania (np. samochody, pralki, lodówki, telewizory);
2) pozostałe wydatki obejmują m.in.: kwoty przekazane innym gospodarstwom domowym i instytucjom niekomercyjnym, w tym dary; koszty zakwaterowania młodzieży i studentów uczących się poza domem, alimenty od osób prywatnych; niektóre podatki, np. od nieruchomości, od spadków i darowizn, od dochodów z własności, z wynajmu i sprzedaży nieruchomości; straty pieniężne. Wydatki na towary i usługi konsumpcyjne zagregowano zgodnie z Klasyfikacją Spożycia Indywidualnego według Celu do Badania Budżetów Gospodarstw Domowych (COICOP/HBS). Od 2004 r. dane uzyskane z badania budżetów gospodarstw domowych zostały przeważone strukturą gospodarstw domowych według liczby osób i miejsca zamieszkania pochodzącą z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002 (zaś za lata poprzednie – z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności – BAEL).
30. Dane dotyczące wyposażenia gospodarstw domowych w przedmioty trwałego
użytkowania opracowano na podstawie wyników reprezentacyjnych badań budżetów
gospodarstw domowych (metodologia badania w uwagach ogólnych do działu „Badania budżetów gospodarstw domowych” w Roczniku Statystycznym RP) i zaprezentowano w dwóch ujęciach, tj. w przeliczeniu na 100 gospodarstw domowych oraz jako odsetek gospodarstw domowych wyposażonych w te przedmioty.
Infrastruktura techniczna. Warunki mieszkaniowe
31. Informacje o zasobach mieszkaniowych i mieszkaniach oddanych do użytku dotyczą mieszkań, a także izb i powierzchni użytkowej w tych mieszkaniach, znajdujących się w budynkach mieszkalnych i niemieszkalnych. Dane nie obejmują lokali zbiorowego zamieszkania (hoteli pracowniczych, domów studenckich i internatów, domów opieki społecznej i in.) i pomieszczeń nieprzeznaczonych na cele mieszkalne, a z różnych względów zamieszkanych (pomieszczeń inwentarskich, barakowozów, statków, wagonów i in.).
32. Dane o zasobach mieszkaniowych podano na podstawie:
1) wyników spisów powszechnych oraz Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań według stanu w dniu 20 V 2002 r.,
2) bilansu zasobów mieszkaniowych – według stanu w dniu 31 XII, w każdorazowym podziale administracyjnym.
33. Mieszkanie jest to lokal składający się z jednej lub kilku izb łącznie z pomieszczeniami pomocniczymi, wybudowany lub przebudowany dla celów mieszkalnych dla jednej rodziny, konstrukcyjnie wydzielony (trwałymi ścianami) w obrębie budynku, do którego to lokalu prowadzi niezależne wejście z klatki schodowej, ogólnego korytarza, wspólnej sieni bądź bezpośrednio z ulicy, podwórza lub ogrodu.
34. Izba jest to pomieszczenie w mieszkaniu oddzielone od innych pomieszczeń stałymi ścianami, o powierzchni co najmniej 4 m2
, z bezpośrednim oświetleniem dziennym, tj. oknem lub oszklonymi drzwiami w ścianie zewnętrznej budynku. Za izbę uważa się zarówno pokój, jak i kuchnię – jeśli odpowiada warunkom określonym w definicji.
35. Dane o liczbie izb w mieszkaniach uwzględniają także izby użytkowane stale i wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli izby te znajdowały się w obrębie mieszkania konstrukcyjnego i nie miały dodatkowego, oddzielnego wejścia z ulicy, podwórza lub z ogólnie dostępnej części budynku.
36. Powierzchnia użytkowa mieszkania jest to łączna powierzchnia pokoi, kuchni, przedpokoi, łazienek i wszystkich innych pomieszczeń wchodzących w skład mieszkania.
37. Budynki mieszkalne są to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnych.
38. Informacje o budynkach oddanych do użytkowania (wykonanych przez wszystkich inwestorów) w zakresie liczby budynków dotyczą budynków nowo wybudowanych, natomiast w zakresie kubatury dotyczą budynków nowych i rozbudowanych (tylko w części dotyczącej rozbudowy).
39. Informacje o mieszkaniach, powierzchni użytkowej mieszkań oraz o izbach oddanych do
użytkowania dotyczą mieszkań w budynkach nowo wybudowanych i rozbudowanych
(w części stanowiącej rozbudowę) oraz uzyskanych w wyniku przebudowy pomieszczeń niemieszkalnych.
40. Wyposażenie mieszkań w instalacje techniczno-sanitarne obejmuje mieszkania, w których występuje co najmniej jedno urządzenie, tj. wodociąg, ustęp spłukiwany, łazienka, centralne ogrzewanie lub gaz z sieci.
41. Informacje o sieci wodociągowej, kanalizacyjnej i gazowej obejmują sieć obsługującą gospodarstwa domowe i innych użytkowników. Informacje o długości sieci wodociągowej
i gazowej dotyczą sieci rozdzielczej (bez połączeń prowadzących do budynków
mieszkalnych i innych obiektów) oraz sieci przesyłowej (magistralnej), tj. przewodach doprowadzających do sieci rozdzielczej wodę i od 2003 r. – gaz.
Dane o długości sieci kanalizacyjnej, oprócz przewodów ulicznych uwzględniają kolektory, tj. przewody odbierające ścieki z sieci ulicznej; nie uwzględniają natomiast kanałów przeznaczonych wyłącznie do odprowadzania wód opadowych.
U w a g i m e t o d y c z n e
33 42. Przez połączenia wodociągowe i kanalizacyjne prowadzące do budynków mieszkalnych
(łącznie z budynkami zbiorowego zamieszkania, jak np.: hotele pracownicze, domy studenckie i internaty, domy opieki społecznej) oraz połączenia gazowe prowadzące do budynków (łącznie z budynkami niemieszkalnymi) rozumie się odgałęzienia łączące poszczególne budynki z siecią rozdzielczą lub w przypadku kanalizacji – z siecią ogólnospławną.
43. Dane o korzystających z wodociągu i kanalizacji obejmują ludność zamieszkałą w budynkach mieszkalnych dołączonych do określonej sieci oraz ludność korzystającą z wodociągu poprzez zdroje podwórzowe i uliczne (urządzenia zainstalowane do ulicznego przewodu wodociągowego), a w przypadku kanalizacji – wpusty kanalizacyjne.
Dane o korzystających z gazu dotyczą ludności w mieszkaniach wyposażonych w instalację gazu z sieci (bez korzystających z gazomierzy zbiorczych).
44. Dane o liczbie odbiorców i zużyciu energii elektrycznej do 2004 r. nie obejmują
gospodarstw domowych, których głównym źródłem utrzymania jest dochód