Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej

Na obszarze gminy Lubin występują obszary podlegające ochronie konserwatorskiej lub wymagające takiej ochrony. Poza obszarami lub obiektami wpisanymi do rejestru zabytków, tj. objętymi państwową ochrona prawną, znaczna ilość obszarów, zespołów zabudowy lub pojedynczych obiektów wymaga ochrony na poziomie samorządu gminnego.

W związku z tym w oparciu o Gminny Program Opieki nad Zabytkami Gminy Lubin oraz Gminną Ewidencję Zabytków Gminy Lubin, a także spójnie z obowiązującym prawem miejscowym ustanowionym poprzez uchwalenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, o których mowa w części 1 uwarunkowań, wyznacza się strefy ochrony konserwatorskiej oraz ustala zasady postępowania w ich obrębie w procesie planowania i zagospodarowania terenów. Są to:

 strefa „U” ochrony konserwatorskiej,

 strefa „W” ścisłej ochrony archeologicznej,

 strefa „OW” ochrony archeologicznej.

W strefie „U” obowiązują następujące wymogi:

 należy zachować i wyeksponować zachowane elementy historycznego układu przestrzennego tj. rozplanowanie dróg, ulic i placów, linie zabudowy, kompozycje wnętrz urbanistycznych oraz kompozycję zieleni,

 należy preferować te inwestycje, które stanowią rozszerzenia lub uzupełnienie istniejących form zainwestowania terenu, przy założeniu maksymalnego zachowania i utrwalenia istniejących już relacji,

 należy zachować istniejące nawierzchnie kamienne ciągów komunikacyjnych,

 przy inwestycjach związanych z rozbudową obiektów istniejących obowiązek nawiązania gabarytami, sposobem kształtowania bryły i użytymi materiałami elewacyjnymi do miejscowej tradycji architektonicznej, a w przypadku istniejącego obiektu po rozbudowie budynek powinien tworzyć spójną kompozycję z istniejącą częścią,

 formę nowych obiektów dostosować do skali, ukształtowania bryły i detalu istniejącej wartościowej zabudowy, w tym formy i wysokości dachu, układu kalenicy, poziomu posadowienia parteru,

 w nowej lub przebudowywanej zabudowie należy stosować dachy strome dwuspadowe o symetrycznym nachyleniu połaci pod kątem 37°- 45°, kryte dachówką ceramiczną matową w kolorze ceglastym,

 elewacje należy kształtować w nawiązaniu do rozwiązań stosowanych w występujących we wsi budynkach ujętych w ewidencji zabytków o zachowanych walorach architektonicznych, w zakresie: podziałów, detalu, kolorystyki, użytych materiałów elewacyjnych - wymagane elewacje tynkowane lub ceglane,

 w nowej zabudowie zakaz stosowania: zewnętrznych podpór o przekroju koła, ukośnych podpór, lukarn i facjat o dachach w kształcie wycinków koło lub elipsy oraz wieżyczek i baszt,

 na obszarach zespołów folwarcznych nakaz zachowania historycznych dziedzińców – majdanów,

 zakaz wprowadzania przegrodzeń dzielących optycznie historyczne zespoły budowlane,

 zakaz stosowania tworzyw sztucznych jako materiałów okładzinowych,

 zakaz budowy ogrodzeń z betonowych elementów prefabrykowanych,

 obowiązek zachowania i uzupełniania zieleni wysokiej, w tym nasadzeń przydrożnych;

 zakaz lokalizacji elementów wysokościowych instalacji odnawialnych źródeł energii,

 zakaz umieszczania tablic reklamowych nie związanych bezpośrednio z danym obiektem i stanowiących na obiekcie lub obszarze element obcy.

W strefie „W” obowiązują następujące wymogi:

 obiekty o zachowanej formie krajobrazowej wyłączone są z wszelkiej działalności inwestycyjnej, polegającej na naruszeniu ich specyficznej formy,

 zakaz działań inwestycyjnych nie związanych bezpośrednio z konserwacją i rewaloryzacją zabytkowego terenu - dopuszcza się prowadzenie prac porządkowych, konserwację zachowanych fragmentów zabytkowych w celem ich ekspozycji w terenie lub zabezpieczenia przed zniszczeniem.

W strefie „OW” dla robót ziemnych lub zmiany charakteru dotychczasowej działalności na terenie (w tym zalesień) obowiązuje wymóg przeprowadzenia badań archeologicznych zgodnie z przepisami odrębnymi.

Dla obiektów wpisanych do rejestru zabytków lub na obszarze stanowisk archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków obowiązują przepisy odrębne.

Dla obiektów ujętych w ewidencji zabytków obowiązują następujące wymogi:

 zachować ich bryłę, kształt i geometrię dachu oraz zastosowane tradycyjne materiały budowlane,

 stosować historyczny rodzaj pokrycia dachowego,

 utrzymać, a w przypadku zniszczenia odtworzyć historyczny detal architektoniczny,

 zachować kształt, rozmiary i rozmieszczenie otworów zgodne z historycznym wizerunkiem budynku,

 utrzymać – lub odtworzyć oryginalną stolarkę okien i drzwi,

 w przypadku konieczności przebicia nowych otworów, należy je zharmonizować z zabytkową elewacją budynku,

 stosować kolorystykę i materiały nawiązujące do tradycyjnych lokalnych rozwiązań, w tym ceramiczne lub tynkowe pokrycie ścian zewnętrznych,

 zespoły stanowisk archeologicznych oraz pojedyncze stanowiska archeologiczne winny być wyłączone z wszelkiej działalności inwestycyjnej, która mogłaby naruszyć formę i zniekształcić otoczenie, zniszczyć ich nawarstwienia kulturowe, relikty budowli drewnianych, murowanych, czy ich specyficzną formę,

 na obszarze ujętych w ewidencji zabytków stanowisk archeologicznych i ich bezpośredniego otoczenia, dla robót ziemnych lub zmiany charakteru dotychczasowej działalności na terenie (w tym zalesień), obowiązuje wymóg przeprowadzenia badań archeologicznych zgodnie z przepisami odrębnymi.

Ochrona zabytkowych układów zieleni

Tereny te najczęściej stanowią integralną część obszarów chronionych lub niekiedy występują samoistnie. Jako zieleń chroniona mogą występować:

 założenia zieleni komponowanej: parki, ogrody, skwery ukształtowane przez człowieka,

 cmentarze powstałe przed 1945 rokiem,

 szpalery aleje, pojedyncze drzewa pomnikowe.

Na terenach zieleni komponowanej należy dążyć do ich zachowania i scalenia w granicach historycznych, w miarę możliwości należy zachować dawne funkcje poszczególnych części zespołów pałacowych: folwark jako tereny gospodarcze, polany parkowe jako krajobrazowe, bez prowadzenia nasadzeń, tereny zadrzewione jako naturalne masywy zieleni.

W przypadku szpalerów, alei i pojedynczych okazów zaleca się:

- właściwą pielęgnację zieleni,

- w przypadku szpalerów i alei usuwanie chorych i uzupełnienie układu nasadzeniami właściwych gatunków drzew.

Gdy nie przewiduje się prac renowacyjnych należy pozostawić zbiorowisko naturalnej sukcesji przyrodniczej. Prace melioracyjne winny być projektowane i prowadzone w taki sposób, aby nie niszczyć naturalnych zadrzewień, zwłaszcza tych, które rosną nad brzegami cieków wodnych.

6. Kierunki rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej