OCHRONA ŚRODOW ISKA - Rocznik Statystyczny Województwa Opolskiego, 1978, R. 2

Uwagi ogólne do działu

1. Dane dotyczą podstawowych zagadnień zagrożenia 1 ochrony środo - wioka naturalnego,

2. Do opraoowania tablic - poza danymi GUS - wykorzystano dane: Wo

jewódzkiej Staoji Sanitarno-Epidemiologicznej oraz Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody.

3. Informacje o poborze wody dotyczą:

1/ w poz. "na cele produkoyjne poza rolnictwem i leśnictwem'',je

dnostek gospodarki uspołecznionej /przedsiębiorstwa, zakłady 1 inne Jednostki przemysłowe, budowlano-montażowe, tran»por - towo, rolnicze, ochrony zdrowia,:ltp./ zużywających rooznie oo najmniej k o tys. a ? wody, łąoznie z wodą wykorzystana przez elektrownie oieplne w zbiornikowych układach chłodzenia skra*

placzy turbin;

2/ w poz. »rolniotwo 1 leśnictwo* - Jodnostek rolniotwa i leśni

ctwa zużywają wodę dla potrzeb nawodnienia gruntów rolnych i leśnych o powierzohni od 20 ha oraz dla potrzeb elcaploataoji stawów rybnych o powierzohni od 10 ha;

3/ v poz. "gospodarka komunalna" - przedsiębiorstw oraz zakładów wodooiągów i kanalizacji Jednostek gospodarki komunalnej urzę

dów torenowyoh.

4. Dane o śolekaoh dotyozą ścieków odprowadzonych do wód powierzch

niowych oraz ścieków odprowadzonych do kanalizaoji miejskiej.

Jako śoioki wymagające oozyszozania przyjęto wody odprowadzone systemom sioci kanałów lub rowów otwartyoh z Jednostek produk - oyjnyoh /z wyjątkiom wód użytyoh w przemyśle dla celów ohłodni - czyoh/, ^zgospodarstw domowych oraz z in. Wody użyte do celów ohłodniczyoh uznano z a w o d y nie w y m a g n j ą o e oozyszczania. Mocha -

n l c7.no o o z y a z c z a n i o ś o i e k ó w p o l e g a n n usuwaniu z n n i o oz ys sc z cr i

54 Ochrona środowiska

nierozpuszczalnych przy uiyolu krat, alt, piaskowników, odłuaz- ozaozy 1 osadników.

Chomiozne oczyszczanie śoieków polega na dodawaniu związków che

mio zny oh powodujących koagulację ni o osadzająoyoh się zawiesin oraz wytrącanie niektórych związków rozpuszczalnyoh względnie ioh neutralizacja.

Przez biologiczne oczyszczanie ¿deków, rozumie się rolniczo wy

korzystanie śoieków /zraszanie pól 1 użytków zielonych, stawy rybne/ oraz zraszanie złóż powodujące usuwanie ze śoioków zanie- ozyszozeń organicznych w prooesio mineralizaoji przez drob - noustroje w środowisku powietrznym lub wodnym.

Oozyazesanie ścieków mechaniczne i biologiczne zakwalifikowa

no Jako oozyazozanie biologiczne; meohanlozne 1 ohemiozne - Jako oczyszczanie ohemioznei natomiast meohsniozno-blologiozno-oheml- ozne i biologiozno-chemlozne - Jako biologiczne lub chemiczne, w zależności od przeważającej przepustowoAol urządzeń biologiczne

go lub ohemioznego oozyszozania óoleków.

5. Dane dotyoząoe ooeny sanitarnej wody pobieranej przez ludność opracowano na podstawie wyników badań toronowo-laboratoryjnyoli wykonanych przez stacje sanitarno-epidemlologiozne. Zaliczenia urządzeń lub obiektów poboru wody do posladająoyoh wodę dobrą, niepewną lub złą, dokonano na podstawie analiz fizyozno-chemlcz- nyoh, badań bakteriologloznyoh, Jak również ooeny stanu sanitar

nego miejsoa poboru wody, stanu technicznego urządzeń poblerają- oyoh ltp.

6. Informacje o źródłach i wiolkośoi emisji zanieczyszczeń po - wietrzą oraz o stanie wyposażenia w urządzania do redukojl tyoh zanieozyszozeń obejmują zakłady przemysłowe oraz gospodarki cie

plnej określone przez właściwe organa do spraw oohrony środowis

ka, Jako szczególnie uciążliwe dla ozystośoi powietrza atmosfe - rycznego.

Dane o emisji pyłów obejmują) popiół lotny, pyły metalurgiczne, pyły z oemontownl, pyły z produkcji nawozów oraz inne rodzaje zanieozyszozeń pyłowych.

Dane o emisji gazów obejmują: dwutlenek siarki, tlenek węgla, tlenki azotu, siarkowodór, dwusiarczek węgla, kwas siarkowy , związki fluoru, węglowodory oraz inna rodzaje zanieozyszozeń ga- zowyoh /bez dwutlenku węgla/.

7. Informacje o ilośol i rodzajach odpadów przemysłowych

uoiążli-Ochrona środowiska 55

vyoh dla środowiska dotyczą zakładów przemysłowych, które wytwo

rzyły roczni.« powyżej 5 tys. ton odpadów.

Za odpady przemysłowe uoiążllwe dla środowiska uważa się powsta

jące v prooosaoh produkcyjnych stałe i oiekło substancje oraz przedmioty poużytkowe uciążliwe dla środowiska i nieużyteczne bez dodatkowyoh zabiegów teohnologioznyoh. Vedlug takiej kwali

fikacji nie są odpadami kopaliny towarzysząoe, produkty uboczne, substanoje znajdująoe się w obiegu w prooosaoh produkcyjnych, ścieki oraz pyły emitowane do atmosfery,

8. Dane o gruntach rolnych przekazanyoh na cele nierolnicze doty

czą powierzchni oraz klas bonitaoyjnyoh gruntów rolnyoh, które przeznaczono na oole urbajiizaoyjno—przemysłowe, urządzeń infra

struktury i pod zalesienie. Klasy bonitaoyjne użytków rolnyoh określają jakość użytku rolnego pod względem przydatności do produkoji rolniczoJ. Klasa I określa najwyższą wartość rolni

czą, natomiast kl. VX - najniższą. Klasa Viz określa grunty orne lub pastwiska nieprzydatne do rolniozego użytkowania i przoznaozone do zalesienia.

9. Dane o degradacji gruntów dotyozą powierzohni gruntów, któ

ro utraoiły charakter gruntów rolnyoh lub leśnyoh na skutek dzia

łalności przemysłowej 1 eksploatacji torfu.

Rekultywacja polega na przywróoenlu gruntom wartośol użytkowej przez wykonanie właśoiwyoh zabiegów teobnloznyoh, agrotechnicz

nych 1 biologioznyoh. Zagospodarowanie zrekultywowanych gruntów polega na wykonaniu odpowiodnloh zabiegów umożliwiających wyko

rzystanie tyoh gruntów dla celów goapodarkl rolnej, leśnej, ko«

munalnej itp.

Przez grunty dotyohozas xrokultywowane 1 zagospodarowane należy rozumieć grunty zdegradowane, na któryoh odpowiednie zabiegi przywraoajqoe wartość użytkową zostały wykonane w okresie od wejśola w żyoie rozporządzenia Rady Ministrów a dnia 20 X 1972r.

w sprawie szczególnych zasad rekultywaoji 1 zagospodarowania gruntów /Dz.U. Nr 1*8, poz. 303/,

56 Oohrona feodarirtą

TABL.1/ 8 /.NIEKTÓRE DANE O STANIE I OCENIE ŚRODOWISKA WYSZCZEGÓLNIENIE Jednostka

miary 1975 1976 1977 Pobór wody na potrzeby

gospodarki narodowej min n|3 244,3 262,6 271,2 Śolekl przemysłowo i komunalne

odprowadzone do wód

powierzchniowyoh min 151,9 152,9 155,6

wody chłodnicze min m^ 12,8 18,5 3,7

ńoiokl wymagająoe

oczyszczania min m 139,1 134,4 151,9

oczyszczone 3

ml n ni 124,8 127,3 140,5 nie oczyszczane

Zakłady®/uoiążliwo dla ozystoćoi powietrza

atmosferycznego-ml n 14,3 7,1 11,4

X 19 20 20

w tym wyposażone w urzą

dzenia do redukojl za - nieozyszozeń:

pyłowych X 18 18 19

gazowych .

Zanieczyszczenia 'zatrzymywane w urządzeniach redukujących i

pyły

X • 2 3

tys.t 983,4 1220,0 1480,3

gazy tys.t • 35,0 32,5

Emisja zanieczyszozoń

pyłowych tys.t 87,9 112,5 139,7

w tym:

popiół lotny tys.t 52,9 56,7 55,6

pyły z oementowni tys.t 22,1 44,2 74,1

pyły z produkcji nawozów tys.t 5,3 4,2 3,2

gazowych tys.t 96,3 148,4 119,0

w tym:

dwutlenek siarki tys.t 68,5 72,1 70,9

tlenki azotu tys.t 9,6 11,5 13,4

tlenek węgla tys.t 7,0 49,1 20,5

węglowodory . Nakłady inwostyoyjno0'na:

gospodarkę wodną i oohronę wód

tys.t 6,3 11,4 10,3

min zł 329,5 449,9, 341,3 oohronę powietrza atmosfe

rycznego min zł 71,*» 121,2 8,7

unieszkodliwianie i zagospo

darowania odpadów prze

my» i owych min zł • 31,2 46,8

a/ Zakłady przemysłowo 1 gospodarki oieplnoj oinJ.tuJryoe pyły, gazy lub r6«iooz«4iiU pyły i gazy; «tan v dniu 31 XII. b/ Z zakła - dów przemysłowych 1 goipodarlci dopinaj, o/ V oenaoh bis£i}oyoh.

Ochrona środowiska 57 TABL.2/ 9 /.POBÓR WODY NA POTRZEBY GOSPODARKI NARODOWEJ

WYSZCZEGÓLNIENIE

1975 197 6 1977 1975 ¡1976 1977 w milionach «3 w odeetkaoh OGÓŁEM 244.3 262,6 271,2 1100,0 1 00 ,0 1 00, 0

na oelot Produkcyjne poza

rolnictwem 1 lei-

niotwoma/ 1 6 8 , 8 180, 8 184,1» 69,1 68,8 68,0 Rolnictwa i łaź

nio twa1*/ 32,*» 36,5 38,7 13,3 13,9 1*»,3

Gospodarki komu

nalnej0/ «» 3,1 «»5,3 48,1 17,6 17,3 17,7

a/ Ż' ujęó własnych, b/ Na nawodniania i napełniania stawów ry

bnych; bez óoieków. o/ Na ujęciach, przed wtłoozenlem do siaoi.

TABL.3/ 10 /.ŚCIEKI PRZEMYSŁOWE I KOMUNALNE ODPROWADZONE DO WÓD POWIERZCHNIOWYCH

1976 1977 1976 1977

■ X O/A/ i* XjJH jLEtjn

w mllionaoh m^ w odsetkach

OGÓŁEM 152,9 155,6 1 00 , 0 1 00 ,0

odprowadzonat •

bezpośrednio a zakładów

przemysłowych 1 1 1 , 2 1 1 2 , 1 72,7 7 2 , 0 w tym wody ohłodnioze 18,5 3,7 1 2 , 1 2,4 siecią kanalizacji

miejskiej «»1,7 *»3,5 27,3 28,0

W tym ¿oleki wymagająca

oozysacBania 134,4 151,9 87,9 97,6

oozyszczana 187,3 1«»0,5 83,3 90,3

meohanic znie 5 6 , 0 5 8 , 2 36, 6 37,4

ohamioznia 4,4 3,5 *,9 2 , 2

bioiogioznio 66,9 78,8 43,8 50,7

nie oczyszozone 7,1 1 1 ,«» *♦,6 7,3

odprowadzona bezpo

średnio ^b >okładów

przemysłowych 7,0 9,5 *»,6 6 , 1

siecią kanalizacji

miejskiej 0 , 1 1,9 0 1 , 2

58 Ochrona środowiaka

TABL.4/11 /.OCENA SANITARNA VODT POBRANEJ PRZEZ LUDNOŚĆ

Obiekty w owidonoJi

Ocena wody /w i obiek

tów skontrolowanych/

WYSZCZEGÓLNIENIE w tym

»kon

trolo

wano

dobra niepew

na zła

MIASTA Wodociągi

Publiczna 1976 31 31 77,4 22,6

1977 32 32 78,1 21,9

Zakładowa 197 6 20 20 95,0 5,0

1977 18 15 93,3 6,7

Lokalna 1976 133 123 66,7 14,6

1977 129 128 58,6 27,3

Studni*

WIEŚ Wodociągi

a/ Stan w dniu 31 XXI.

źródłoi dana Wojewódzkiej

Publlozno 1976 49 45 31,1 28,9

1977 48 48 37,5 18,8

Zakładowa 1976 3 3 33,3 33,3

1977 3 3 33,3 66,7

Źródła naturalna 1976 4 4 50 ,0 25,0

1977 4 4 5 0, 0 5 0 , 0

18,7 14,1

40.0 43,7 3 3 , 25.0

Publiczna 1976 111 iii 69,4 20,7 9,9

1977 120 120 66,7 22,5 10,8

Zakładowa 1976 91 85 71,8 20,0 8,2

1977 99 84 76,2 16,7 7,1

Lokalna 1976 2010 1799 48,8 > 26,6 24,6

1977 1952 1887 48,2 30,5 21,3

Studni*

Publiozna 1976 ioo 85 15,3 1 8, 8 65,9

1977 98 88 48,2 30,5 21,3

Zakładowa 1976 - 289 237 30,8 »*0,1 29,1

1977 247 229 22,7 38,9 38, l*

Źródła naturalna 1976 5 5 60,0 20,0 20,0

1977 6 6 83,3 16,7

-Staoji Sanitarno - EpldamiologiozneJ.

Ochrona środowiska 59

TABL.5/ 12 /.OCENA SANITARNA WÓD POWIERZCHNIOWYCH

WYSZCZEGÓLNIENIE

Obiekty w ewidonoji

--- «---1Ooena wody /w % Obie

któw skontrolowanych/

o*6— , łom®/

u h

dobra nie

pewna sola

Zbiorniki wód po 1976 31 30 43,3 43,3 13,4

wierzchniowych 1977 30 30 63,3 30,0 6,7

Ujęcia wodooiągowe 1976 5 5 ^•M 60, 0 40,0

1977 5 5 - 100,0 —

Kąpieliska 1976 26 25 52,0 40,0 8,0

1977 25 25 76,0 1 6 , 0 8,0

a/ Stan w dniu 31 XII.

źródło: dań* Wojewódzkiej Stacji Snnitaxno-EpldomiologioznoJ.

TABL.6/13 /.EMISJA ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO Z ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH I GOSPODARKI CIEPLNEJ

Ogó

łem

• •

Zakłady o wielkoáoi emisji w tonach/rok

LATA 500

Í inni oj 5 0 1

--1000 1001--2000

2001--5000

50 01 --10000

10001--20000

20001 i wię

cej

1975 I1 18 1I

PYŁY Zakłady*^

1 3 1

*

¹^I

*

^I ^*11

* I

¹ ²

1976 19 6 ^- ⁵ ³ 1 1 ³

1977 11 19

'

^I ^{6 I}¹ ^-¹ ^{6 1}^I ^{2 I}¹ ^llI ^{2 I1} ²

1975 I| »7,9 |I °’8 I

Emisja v tya I 2,1 J 7,0 |

• t ł

I 12’8 11 "II 13,2 I| 52,0

1976 112,5 1,7 - 8,2 8,0 5,8 13,3 75,5

1977 11139,7 I1 1,8 1I - I 9,5 I1 5,6 11 7,9l

I

3 2 , 2 I1 82,7 1975 II 19 I1 6 1

GAZY Zakłady*^

I 3 I * I1 1 I1 3 II - I1 2

1976 20 7 ! 1 3 2 i 2 3 2

1977 II 20 I1 8 11 1 1 2 11 5 11 1 1I 1 I1 2

1975 II 96’3 I1 1,4 I

Emisja w ty I 2,0 | 5,1 I

s.t

1 I1 2,*7 II - II 63,8 197 6 148,4 1,8 0,9 4,7 6 -° 1 6 ,3 ! 38,7 80,0 1977 11119.0 |1 2,0 1I 0,8 I 2,2 I1 13,3 11 9,2 I 12,1 11 79,4

a/ Stan w dniu 31 XII.

6o Ochrona <rodowiaka

TABL.7/l4 /-WYPOSAŻENIE ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH I GOSPODARKI:

CIEPLNEJ W PODSTAWOWE URZĄDZENIA DO REDUKCJI ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO

Stan w dniu 31 XII

ŁATA URZĄDZENIA

Urządzania

og6- lata

o akutaeznoćol o okrasie pracy nis

ki» J

ńred-niej

wyso

kiej

3 la

ta 1

mniej 4-6 7-9

10 lat L wię

cej

Cyklony 1975 126 32 63 31 32 37 8 ^9

1976 163 44 78 41 4C ^9 19 55

1977 198 65 »9 44 77 38 24 59

Multloyk-1975 14 4 3 7 5 2 6 1

lany 1976 17 1 11 5 8 2 6 1

1977 18 4 2 12 3 8 6 1

Filtry 1975 144 10 16 118 18 26 21 79

tkani- 1976 154 1 123 30 43 29 9 73

nowa 1977 201; 14 109 78 88 30 3 80

Elaktro- 1975 46 5 21 20 3 6 6 31

filtry 1976 56 4 20 32 i4 6 6 30

1977 66 4 18 44 24 5 7 30

Urządza- 1975 66 34 18 14 14 17 14 21

ula 1976 73 34 19 20 17 24 15 17

■olora 1977 75 34 22 19 18 25 17 15

TAHL.8/15/.ODPADY PRZEMYSŁOWE UCIĄŻLIWE DLA ŚRODOWISKA

WYSZCZEGÓLNIENIE 1975 1976 1977

Odpady nagromadzone*^

w ty*. ton 12271,0 12964,2 13*46,7

Odpady wytworzona w ciągu

roku w tys.ton 1356,1 1468,9 1503,3

wykorzystana gospodarczo 302,2 350,0 310,3

unieszkodliwione 5,9 16,9 9,0

składowane 1048,0 1102,0 1184,0

Powlarzohnia hałd 1 ataw6w osadowych nie zrekultywowa

nych w ha 105,2 173,7 181,5

• / B a taranach zakładów przemysłowych;stan W dniu 31 XII. b/Na wysypiskach,hałdach 1 w stawach osadowych własnych 1 oboyoh.

‘Ochrona środowiska 61

tabl.9/ 1 6 /.użytki rolne przekazane na cele nierolnicze11/

WYSZCZEGÓLNIENIE 1976 1977 1976 1977

w hektaraoh » odsetkach

OGÓŁEM . 554 602 100,0 100,0

Klasy bonitacyjne l

I - H I 140 159 25,3 26,4

IV - V 319 333 57,6 55,3

VI - VIz 95 110 17,1 18,3

a/ Patrz uwagi ogólna do dilału, ust. 8 .

TABL.10/17 /.GRUNTY WYMAGAJĄCE REKULTYWACJI I ZAGOSPODAROWANIA Stan w dniu 31 XII

WYSZCZEGÓLNIENIE

1976 1977 '

w hektarach

Grunty zdegradowane 4770 4844

w wyniku:

działalności przemysłowej 4758 4844

zakończonej 2059 2420

kontynuowane J 2699 2i»2l»

eksploataoji torfu 12

-Grunty: zrekultywowano 2>t 333

•

zagospodarowane 39 235

62 Ochrona środowiaka

TADL.11/ 18 /. REZERWATY Stan w dniu 31 XXX

LATA REZERWATY

Llozba rezer

watów

Powlerzohnla w ha

ogółem

w tym re

zerwaty

ozęś^lo-OGÓŁEM 1976 20 193 188

\ 1977 20 193 188

Leśne 15 142 142

Flory*tyozna 2 43 43

Stepowe 2 5

-Przyrody nieożywionej 1 3 3

a/ Rezerwaty, w których ohronlone są tylko niektóra składni

ki przyrody, a azynnośoi gospodarcze aą w odpowiedni apoaób ogra - niozone.

Źródło> dana Min.Leśnictwa 1 Praerayału Drzewnego,

TABL.12/ 19 /.POMNIKI PRZYRODY Stan w dniu 31 XXX

POMNIKI PRZYRODY 1975 1976 1977

OGÓŁEM 6 1 2 6 1 1 611

Pojedynoze drzewa 582 582 582

Aleja 17 17 17

Głazy narzutowe 13 ii 11

Skałki ■* 1 1

Źródło: dana Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody.

DZIAŁ III. RADY NARODOW E

W dokumencie Rocznik Statystyczny Województwa Opolskiego, 1978, R. 2 (Stron 40-50)