117
dzanie w nim zmian / D z .U . Nr 7 , p oz. 40/ dane z tego zakresu za lata 1988 i 1989 nie są w pełni porówny
walne z danymi za 1985 r .
Za odpady przem ysłowe uciążliw e dla środow i^ a uw ata sią - powstające w procesach p rodjkcyjnych - stałe ł ciekłe substancje oraz przedmioty poużytkowe u ciążliw e dla środowiska i nieużyteczne bez dodatkowych zabie
gów technologicznych. Według tak ie j k w a lifik a c ji nie są odpadami kopaliny to w arzyszące, nakład w górnictwie odkrywkowym, produkty uboczne, substancje znajdujące się w obiegu w procesach produkcyjnych, ścieki oraz pyły emitowane do a tm o sfery.
Dane o odpadach przem ysłowych nagromadzonych dotyczą Ilości odpadów zalegających na terenach zakła
dów według stanu w końcu roku w wyniku składowania w roku sprawozdawczym i w latach poprzednich.
Dane o odpadach w ykorzystanych gospodarczo dotyczą ilości odpadów zużytkowanych w zakładach dla własnych ce ló w , sprzedanych, przekazanych nieodpłatnie jako surowce w tórne, a także ilo ści odpadów wykorzys
tywanych na cele nieprzemysłowe /do niw e lacji terenu, podsadzania w y ro b i* pokopalnianych podziemnych, wy
pełniania wyrobisk odkrywkowych, n ie c e k, osiadań itp . celów re ku ltyw acyjnych /, co wiązało się z ich um iejsco
wieniem w środowisku.
P rzez oefcady unieszkodliwione należy rozum ieć ilość odpadów poddanych zabiegom technologicznym , pole
gającym na n e u tralizacji che m icznej, spalaniu, kompostowaniu Itp . z ogólnej Ilości odpadów wytworzonych w okresie sprawozdawczym .
P rze z odpady składowane należy rozum ieć ilość odpadów odprowadzonych na naziemne l i i i podziemne wy
sypiska, hałdy lub stawy osadowe własne lub innych jednostek /np. na wysypiska kom unalne/, z ogólnej ilości odpadów wytworzonych w roku sprawozdawczym .
P rze z zrekultywowane tereny składowania otfeadów należy rozum ieć te re n y, których eksploatacja została zakończona I na których zostały przeprowadzone prace polegające na nadaniu lub przywróceniu im wartości użytkowych poprzez m .in . właściwe k s z ta łto w a n ie rze źb y terenu, poprawienie właściwości fizycznych i che
m iczn ych , uregulowanie stosunków wodnych.
11. Dane z zakresu ochrony p rzyrody i krajobrazu /ta b l. 14-19 / Informują o podstawowych formach I p rzedsięw zięciach zw iązanych z zachow aniem , restytuowaniem i właściwym wykorzystaniem zasobów oraz obiektów przyrody ż ywej t n ieo żyw ion ej, któ rych istnienie la t y w interesta publicznym , m .in . ze w zg lądj na ich szczególną rolą ekologiczną, rzacko ść występowania albo znaczenie naukowe, h isto ryczn e, w ychow awcze, e stetyczne lub inne wartości społeczne. Ochrona przyrody I krajobrazu polega na tworzeniu parków narodowych i rezerw atów przyro dy, uznaniu za pomniki przyrody osobnych tworów przyrody I ich skupień, wprowadzeniu ochrony gatunkowej roślin I zw ierząt zagrożonych w swym bycie lub rzad<o w ystępujących, tworzeniu parków krajobrazow ych \ w yznaczaniu obszarów chronionego k rajo b razu.
P ir k narodowy jest obszarem chronionym o naturalnych wartościach przyrodniczych wyjątkowo cennych ze wzglądów naukowych, dydaktycznych, społecznych, kulturow ych i w ychow aw czych. P arki narodowe obejmują zw ykle większe ob szary, mające znaczenie dla nauki i reprezentują określone jednostki fizjo g raficzne kra>J, na terenie których ochronie podlega całość p rzyro dy, a re a liz a c ja celów te j ochrony i zasad je j prowadzenia nastę
puje z pierwszeństwem przed wszelkim i Innymi działaniam i.
P ark krajobrazow y jest przestrzennie wydzielonym obszarem i ściśle określonych g ranicach , poddanym ochronie ze wzglądu na nieprzeciętne właściwości naturalne środowiska przyrodniczego oraz wysokie walory estetyczne i turystyczne krajob razu.
Na terenie parku obowięzuje zakaz lo kalizacji in w e s ty c ji, które powodjją degradację walorów środowiska orzez zanieczyszczen ie wody, p o w ie trza, gleby /np. zakłady przem ysłow e, ferm y budowlane, kopalnie pod
ziemne i odkrywkowe/. Znaczne ograniczenia wprowadzone są w zakresie prowadzenia robót wodio-meliora- c y jn y ch , In w estycji tu rystyczn ych , budownictwa I rozbudowy In frastru ktury te chniczn ej. Ograniczenia dotyczą
ce gospodarki ro lnej • leśnej sprowadzają się do przestrzegania zasad racjonalnego prowadzenia te j działalpości w sposób nie powodujący degradacji naturalnych walorów przyro dn iczych. Na uwagę zasługuje np. ograniczenie chem izacji środowiska.
Stan i ochrona środowiska
118
Stan I ochrona środowiska
R ezerw aty przyrody chronię fragmenty przyrody mało zmienionej przez człow ieka.
Wyróżnia się rezerw aty częściowe I ścisłe . W rezerw atach ścisłych chroniona jest cała przyroda I zakazane sę wszelkie czynności gospodarcze. W rezerw atach częściowych chronione sę tylko niektóre składniki p rzyro dy, a czynności gospodarcze sę w odoowiedii sposób ograniczone.
Pomnik przyrody jest wyróżniającym się tworem przyrody lub skupiskiem tworów przyrody ż ywej I nieoży
wionej, o szczególnej wartości pod względem p rzyro dn iczym , n aixo w y m , historyczn ym , pamiętkowyrr- lub k ra j
obrazowym .
Lasy ochronne sę to obszary leśne, których głównym zadaniem jest zacnowanle na danym terenie I w jego otoczeniu nie zmienionych stosunków glebowych, klim a tyczn ych , wodnych, a także estetyczno-krajobrazowych.
12. Dane o nakładach i efektach rzeczow ych Inwestycji ochrony środowidta /ta b l. 20, 21 / dotyczę:
ochrony wód, ochrony powietrza atm osferycznego, unieszkodliwiania i zagospodarowania odpadów przem ysłowych oraz re ku ltyw acji terenów Ich składowania, a ponadto od 1987 r . pozostałych kierm ków działalności inw e stycyj
nej np. ochrony przed hałasem, Inw estycji zwięzanych z ochronę przyro dy, budowy urządzeń, laboratoriów I stacji kontrolno-pomiarowych.
Do inw estycji związanych z ochronę wód zalicza się urzędzenia do oczyszczania ścieków przem ysłow ych, komunalnych, wód opadowych oraz zanieczyszczonych wód kopalnianych odprowaczanych bezpośrednio do wód pow ierzchniow ych. Obejmuję one» oczyszczalnie ście*ów lub ich e lem enty, urzędzenia do rolniczego /leśnego/
wykorzystania ścieków , do u t y liz a c ji, gromadzenia i transportu wód zasolonych, do gromadzenia ście kó w , jak również wyposażenie oczyszczalni ścieków w irzę d ze n la l aparaturę kontrolno-pomlarowę w przypadkach, gdy nie jest ono ujęte w kosztach budowy oczyszczalni ściekó w .
Do inwestycji zwięzanych z ochronę pow ietrza atm osferycznego zalicza się instalacje z zastosowaniem re akcji przemian chem icznych do substancji mniej uciężliw ych dla środowiska wraz z kompletnym wyposażeniem I zespołem koniecznych urzędzeń pomocniczych zapewni a jęcyćh prawidłowę ich eksploatację. Ponadto z a licza się urządzenia I aparaturę zapewniające zmniejszenie ilości będ i stężeń powstajęcych oraz emitowanych zanie
cz y szcze ń , zadania zwięzane z urzędzenlem stre f ochronnych oraz wyposażenie w aparaturę kontrolno-pomiaro
wa zanieczyszczeń oo w ietrza.
Nie ujmuje się urzędzeń redukujęcych zanieczyszczan ia, a stanowięcych Integralnę część procesu techno
logicznego zapewni a jęc a odpowiednia jakość surowców I półprodjktów dla kolejnych etapów produkcji. Dotyczy to również instalowania wszelkiego rodzaju urzędzeń pomocniczych niezbędnych ze względów technologicznych
czy naukowych zakładu produkcyjnego. - >
Do inw estycji zwięzanych z unieszkodliwieniem I zagospodarowaniem ocfc»adów zalicza się:
- gospodarcze wykorzystanie odpadów, t j . metody i sposoby, w wyniku których następuje wyraźna redukcja Ilościowa odpadów wytwarzanych b ęd i nagromadzonych na składowiskach, np. wykorzystanie odpadów do bu
dowy nasypów drogowych, kolejow ych, do podsadzania wyrobisk kopalnianych oraz wykorzystanie i przeróbkę odpadów przez zakłady przem ysłowe,
- unieszkodliwianie odpadów, t j . metody I sposoby, w wyniku których nastęouje re d i< cja jakościowa szkodliwoś
c i odpadów dla środowiska, c z y li zm niejszenie ładunku zanieczyszczeń wprowadzanych z odpa i do pow ierz
chniowych warstw z ie m i,
- uporządkowanie składowisk odpadów w powierzchniowych warstwach z ie m i, t j . budowa stawów osadowych, zbiorników betonowych, urzędzanie stre f ochronnych wokół składowisk,
- reku ltyw ację składowisk, hałd, wysypisk l stawów osadowych obejmujęcę etap zakończonej re ku ltyw acji bicylo- gicznej b ędi przekazanie zrekultywowanej powierzchni do zagospodarowania.
Do inw estycji zwięzanych z gospodarkę wodnę zaliczono» u jęcia służące do poboru wody pow ierzchniow ej, podziemnej i kopalnianej, łęcznie z urządzeniam i uzdatniającym i I doprowadzającymi wodę do zakładu lub do budynków m ieszkalnych, zbiorniki wodne re te n cyjn e, regulację r z e k , *abudowę potoków górskich, obwałowania przeciwpowodziowe, stacje pomp na zawałach i na obszarach depresyjnych.
Stan i ochrona środowiska
119
O p ła ty za k o rz y s ta n ie z a śro d o w iska i w p ro w ad zen ie w n im z m ia n / t a b l. 24 / pob ie ra się zat sz cze g ó ln e k o rz y s ta n ie z w ó d , w p ro w adzan ie z a n ie c z y s z c z e ń do p o w ie trz a a tm o s fe ry c z n e g o , u su w anie d r z e w , w y k o rz y s ta n ie grun tó w ro ln y c h i le śn y ch n a inne c e l e , skład o w an ie o dpadó w .
K a ry pieniężne za naruszenie wymagań ochrony środowiska sę fo rm ę o d p o w ie d zialn o ści za n a ru sz a n ie p rz e pisó w i w y m ie rz a n e sę z a : o dp ro w ad zanie śc ie k ó w n ie o d p o w ia d a ją cy ch w ym ag an ym w a ru n k o m , w p ro w adzen ie do p o w ie trz a a tm o s fe ry c z n e g o z s n le c z y s z c z e ń o p rz e k ro c z o n y c h n o rm a c h , p rz e k ro c z e n ie dop u szczaln eg o poziom u h a ła s u , z n is z c z e n ie teren ó w z ie le n i, u su w an ie d r z e w , g ro m a d ze n ie odpadów w m ie jsc a n ie p rz e z n a c z o n y c h na te n c e l ,
F m d u s z e e k o lo g ic zn e 't a b l. 25 / sę to fu ndu sze tw o rzo n e z o p ła t za gosp o d arcze k o rz y s ta n ie ze śro d o w iska i w p ro w ad ze n ie w n im z m ia n o ra z z k a r za n ie p rz e s trz e g a n ie w ym agań o ch ro n y ś ro d o w isk a , a ta k ż e
¡m y c h u sta lo n y c h o rz e z tere n o w e o rgan a a d m in is tra c ji p a ń s tw o w e j.
ś ro d k i fu ndu szów p rz e z n a c z o n e sę na fin a n so w a n ie w c a ło ś c i lub w c z ę ś c i d z ia ła ln o śc i z w ią z a n e j z o chro nę śro
d o w iska i gospodarkę w o d ^ . *
Fundusz gospodarki wocfrwj je s t tw o rzo n y z opłat z a sz c z e g ó ln e k o rz y s ta n ie z wód i u rz ąd z e ń wodnych sta n ó w ię c y c h w łasn ość p a ń s tw a .
śro d k i tego fu ndu szu p rz e z n a c z a s ię n a p o k ry c ie ko s ztó w lub d o fin an so w an ie in w e s t y c ji z w ię z a n y c h bezp o śred - dnio z gospodarkę wodnę i o chro nę w ó d.
F in d u s z ochrony gnntów je st tw o rz o n y : z opłat za w y łą c z a n ie grun tów z p ro d d < c ji, z e sp rz e d a ż y p ró ch n ic z n e j w a rs tw y g leb y i in n y ch ro d za jó w o płat i k a r p rz e w id z ia n y c h w u s ta w ie o ch ro n ię grun tów ro ln y c h i le ś
n y c h ,
śro d k i fu ndu szu p rz e z n a c z a s ię na o c h ro n ę , r e k u lty w a c ję i po p raw ę ja k o ś c i grun tów ro ln y c h o ra z n a w y p łatę o dszkodo w ań p rz e w id z ia n y c h u sta w ę o o ch ro n ie g ru n tó w .
120
Stan i ochrona lodowiska
T A B L . K 47 ).S T A N E W ID E N C Y JN Y I ZM IANY W K IE R U N K A C H W y K O R Z Y S T A N IA PO W IERZCH N I WOJEWÓDZTWA
W ySZC ZEG Ó LN IEN IE
1980 1989
stan ewidencyjny / w końcu roku/
przyrost /♦/ lub ubytek /-/ w hektarach w sto
sunku do roku
w hektarach
w odse
tkach na 1 m iesz
kańca
w ha
* hekta-ach
w odse
tkach na 1 m iesz
kańca w ha
1980 1985 1988
PO W IERZC H N IA O G Ó L N A ... 370404 100,0 0 ,4 5 370404 10 0,0 0 ,4 1 X X X
U ży tki r o ln e ... 191405 5 1 ,7 0 ,2 3 186998 5 0 ,5 0 ,2 1 -4407 -1571 -650 L asy i zadrzewienia... 139381 3 7 ,6 0 ,1 7 139672 3 7 ,7 0 ,1 6 ♦291 ♦12 ♦60
11945 3 ,2 0 ,0 1 12202 3 ,3 0 ,0 1 ♦257 ♦18 -6
144 0 C 144 0 0 0 ♦8 ♦ 19
11745 3 .2 0,01 12109 3 ,3 0 ,0 1 ♦364 ♦ 169 -132
12693 3 ,4 0,02 15574 4 ,2 0 ,02 ♦2881 ♦754 ♦241
N ie u ż y tk i... 1165 0 , 3 c 1188 0 ,3 0 ♦23 ♦59 ♦44
- - - 2395 0 ,6 0 - - ♦274
Powierzchnia w yró w n a w cza .. - - * ♦ 122 - - - -
-Ź r ó d ł o : dana Min.Gospodarki Przestrzennej I Budownictwa.
T A B L . 2< 48 ) .G R U N T Y R O LN E I L EŚ N E W YŁĄ CZO N E NA C E L E N IER O LN IC Z E I N IELEŚN E
W YSZCZEG Ó LN IEN IE
1980 1985 1988 1989
w hektarach
Ubytki /-/ lub przyrost /♦/ użytków rolnych w stosunku do roku poprzedniego według
ewidencji geodezyjnej ... -254 -427 -205 -650 Grunty rolne i leśne wyłączone w trybie
obowiązujących przepisów prawnych o
312 117 137 145
252 105 134 126
252 105 134 126
według klas b o n ita cyjn ych ... 252 105 134 126
I - III ... 92 26 57 50 IV - V ... 128 72 64 64
VI - VI RZ i P s Z ... 32 7 13 12
y u n ty leśne wyłączone na cele niele
śne^ ... 60 12 3 19 K ie ru rk i wyłączenia gruntów rolnych I le
śnych»
10 3 4 2
24 5 10 5
135 45 42 51
8 11 4 22
65 33 39 33
21 9 14 18
49 11 24 14
a/ fi lasach państwowych i niepaństwowych. W lasach pod zarządem M in .R o ln ictw a ,Le śn ictw a i Gospo
darki Żywnościowej agregacja danych wedtug siedziby nadleśnictw.
Z r ó d i o i dane Min.Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa oraz Rolnictw a i Gospod»ki Żywnościowej.
121
Stan I ochrona środowiska
T A 8 L .3 ( 49 ) . G R U N T Y ZDEWASTOW ANE I ZD EGRAD O W AN E O RA Z IC H R E K U L T Y W A C JA I Z A GOSPODAROW ANIE
W YSZ C Z EG Ó LN IEN IE
1980 1985 1988 1989
w hektarach V
Grunty zdewastowane I zdegradowane®7 wymagajęce reku ltyw acji I
zagospoda-973 858 751 729
15 32 31 12
w tym przeznaczone na celet
ro ln ic z a ... ... 15 4 11 2
- - 2
-- - 2
-Grunty zagospodarowane^ ...; ... 22 31 26
-w tym przeznaczone na cale«
12 4 11
-le ś n e ... - - 1
-10 - -
-a/ Zaewidencjonowane w oparciu o k ry te ria określone w ustawie o ochronie gruntów rolnych I leśnych z <frva 26.111.1982 r . / D r . U . Nr 1 1 ,p o z.7 9 / b/ W ciągu ro ku .
¿ r ó d * o : dane M inisterstwa R o ln ictw a , Leśn ictw a I Gospodarki 2yw nościcw ej.
T A B L .4 ( 50 ) . POBCiR WODY NA P O T R Z E B Y G O SPO D A RKI N ARO D O W EJ
W YSZ C Z EG Ó LN IE N IE
1980 1985 1988 1989
w hektom etrach sześciennych w odsetkach
O G Ó Ł E M
...
2 7 6,9 2 7 7,0 285,2 29 4,1 100,0na celei
Produkcyjne /poza rolnictw em I
leśnie-119,7 103,1 95 ,2 9 3 ,5 3 1 ,8
w tym wodyi
114,7 9 9 ,6 9 1 ,5 8 9 ,5 30 ,4
p o d zie m n e ... 4 ,1 3 ,5 3 ,7 4 ,0 1 ,4 R o lnictw a I leśnictwa®7 ... 8 2 ,2 8 5 ,6 9 6 ,5 9 9 ,6 3 3 ,9
7 5 ,0 8 8 ,3 9 3 ,5 101,0 3 4 ,3
wody:
pow ierzchniow e... 6 0 ,3 , 7 * ,o 8 6 ,8 9 4 ,0 3 1 ,9
14 ,7 14,3 6 ,7 7 ,0 2 ,4
a/ Wody powierzchniowe / bez ścieków / użyte do nawadniania gruntów i eksploatacji stawów rybnych - bez poboru wody na zaopatrzenie ludności wsi I potrzeby hodowli zw ierząt gospodarskich. b/ Pobór wody na u ję ciach , przed wtłoczeniem do s ie c i.
122
Stan i ochrona
T A B L . 5 ( 51 ) . KO M UN ALN E OCZYSZCZALNE ŚCIEKÓ W O RA Z Ś C IE K I OOPROW AOZONE K A N A L IZ A
L p . W YSZ C Z EG Ó LN IEN IE ^ 1980 1985 1988 „
Ogółem
1 10 11 10 12
2 1 2 2 2
3 9 9 8 10
4 18 18 18 18
5 obsługiwane przez oczyszczalnie ścieków. 8 9 9 10
6 m e ch a n icz n e ... 1 3 3 3
7 7 6 6 7
8 nie obsługiwane przez oczyszczalnie
10 9 9 8
9 ście ki odprowadzone sie ci? kanalizacji
5 3 ,3 5 2 ,4 50 ,6 5 1 ,3
10 3 7 ,3 3 8,4 3 7 ,9 3 8 ,7
11 13,6 2 0 ,0 2 2 ,5 2 0 ,0
12 2 7 ,3 18,4 15,4 18,7
13 16,0 14,0 127 12,6
al W oczyszczalniach zakład ó w przemysłowych i j e d w t e k gospodarki kom unalnej.
123 środowiska
C JA , M IEJSK A .
'989
m iasta o liczbie luÓTOŚci
poniżej 2000- 5000- 10000- 20000- 50000- 100000- L p .
2000 -4999 -9999 -19999
- 1 1 7 2 1
- - - 1 1 - 2
- 1 1 6 1 - 3
1 5 2 - 4
a <
- 1 - 5 2 - 5
- - - 1 1 - 6
- 1 - 4 1 - 7
- - - 8
1 ,0 0 ,3 3 ,0 7 ,1 15,1 - 2 4 ,8 9
0 ,4 0 ,1 0 ,1 6 ,2 7 ,1 - 2 4 ,8 10
- - - 1 ,9 3 ,0 - 15,1 11
0 ,5 0 ,1 0 ,1 4 ,3 4 ,0 - 9 ,7 12
0 ,6 0 ,2 2 ,9 0 ,9 8 ,0 - - 13
»
124
__________________________________________________ Stan l ochrona środowiska T A B L .« 52 (.S T A N C Z Y S T O Ś C I R Z E K K O N T RO LO W A N YC H *7
L A T A NAZWA R Z E K I
Dlugotób' odcinków objętych klasyfik a
cja w km
Kryteriu m fizykochem iczne wody o klasie czysto fcl
wody nad
miernie za
n ieczyszczo
ne .
t II III
w X długości kontrolowanego odcinka
Mała W ista... 1980 5 0 ,8 5 1 ,6 4 4 ,3 4 ,1
1985 50 ,3 6 4 ,2 3 5 ,2 0 ,6
-1988 5 0 ,3 - 9 7 ,0 3 ,0 _
1989 5 0 ,3 - 9 7 .4 2 ,6
-20 ,4 38 ,7 - - 6 1 ,3
1985 2 0 ,3 38 ,4 14,8 18,7 2 8 ,1
1988 20 ,3 - 2 0 ,0 1 9 ,0 6 1 ,0
1989 2 0 ,3 - 3 8 ,4 - 6 1 ,6
27 ,0 6 ,3 4 5 ,9 7 ,4 4 0 ,4
1985 26 ,5 3 4 ,0 2 3 ,8 18,1 2 4 ,1
1988 2 6 ,5 - - - 100,0
1989 2 6 ,5 - - - 100,0
B ia t a ...1... 1980 2 3 ,0 2 5 ,2 0 ,7 - 7 4 ,1
1985 21 ,8 39 ,5 21 ,2 8 ,7 3 0 ,6
1988 21,8 - 4 8 ,0 - 5 2 ,0
1989 2 1 ,8 - 4 7 ,2 0 ,5 5 2 ,3
Z y l ic a ... 1980 2 1 ,0 2 9 ,5 4 ,8 4 2 ,9 2 2 ,8
1985 2 1 ,0 56 ,2 4 3 ,8 -
-1988 21 ,0 - 100,0 - ~
1989 2 1 ,0 - 100,0 -
-S o ła ... 1980 77 ,6 5 4 ,9 3 4 ,7 10,4
1985 69 ,7 93,4 6 ,6 - .
.
1988 69,7 - 100,0 _ _
1989 6 9 ,7 - 100,0 -
-W ło sien ica ... 1980 9,9 22,2 5 2 ,5
_
2 5,31985 9, 9 - - 7 2 ,7 2 7 ,3
1988 9 ,9 - - - 100,0
1989 9 ,9 - 7 2 ,7 - 2 7 ,3
W iep rzów ka... 1980 2 7 ,3 2 1 ,2 13,2 . 6 5 ,6
1985 2 7 ,6 3 9 ,5 14 ,5 7 ,2 38*8
1988 27 ,6 - 39 ,0 . 6 1 ,0
1969 2 7 ,6 - 3 9 ,5 3 2 ,6 2 7 ,9
S k a w a ... 1980 5 9 ,4 2 ,4 3 1 ,6 3 4 ,8 3 1 ,2
1985 5 9 ,4 36 ,2 6 1 ,3 2 .5
1988 5 9 ,4 - 3 2 ,0 4 2 ,0 2 6 ,0
1989 5 9 ,4 - .6 2 ,3 2 9 ,6 8 ,1
O lza ... 1980 12,1 - - 35 ,5 6 4 ,5
1985 12,1 - - 8 2 ,6 17,4
1988 12,1 - - 2 0 ,0 8 0 ,0
1989 12.1 - “ 7 6 ,0 2 4 ,0
B re n n ic a ... 1980 1985
1988 . •
1989 16,8 • 100,0 “
-a/ K la s y fik a cja za łata 1980; 1985 wykonana jest mat oda stężeń m iarodajnych, natomiast za rok 1988 i 1989 metoda stężeń charakterystycznych. b/ Na tarenia wyjewództwa bielskiego.
Stan i ochrona środowiska
125
T A B l.7 ( 53 ) . O CEN A SA N IT A RN A WODY P O B IE R A N E J P R Z E Z LU D N O ŚĆ
Miasta W le i
obiekty w ew i
dencji / stan w dniu 31 X II;
w tym skontrolowano obiekty w ewi
dencji i
w tym skontrolowane
W Y S Z C ic G O LN Ic N Ih ocena wody w X ocena wody w X
razem
dobra nie
pewna zła
/ stan w dniu 31 XII/
razem
dobra nie
pewna zła*
Wodociągi:
p u b lic z n e ... 1985 23 23 48 48 8 3 ,3 16,7
1988 23 23 100,0 - - 49 49 9 8 ,0 - 2 ,0
1989 23 23 100,0 - - 48 48 100,0
-1985 7 7 8 5 ,7 14,3 - 16 16 81 ,2 18,8
-1988 8 8 100,0 - - 15 15 86 ,7 - 13 ,3
1989 8 8 100,0 - 15 15 9 3 ,3 - 6 ,7
lo k a ln e ... 1985 293 208 ■ 9 1 ,3 9 7 ,0
6 ,3 2 .4 1043 912 7 3 ,9
9 7 ,8
2 1 ,2 4 ,9
1988 269 234 - 3 ,0 1019 1018 - 2 ,2
1989 234 200 9 8 ,0 “ 2 .0 1111 1041 9 7 ,8 2 ,2
Studnio:
1985 25 25 7 6 ,0 2 4 ,0 31 26 6 1 ,6 3 ,8 34 ,6
1988 21 21 9 0 ,5 - 9 ,5 25 24 7 5 ,0 • 25 ,0
1989 22 1S 8 4 ,2 - 15,8 27 23 8 7 ,0 13 ,0
1985 2 2 - 100,0 6 5 4 0 ,0 20 ,0 4 0 ,0
1988 2 2 - - 100,0 3 3 3 3 ,3 - 6 6 ,7
1989 2 2 - - 100, c 2 3 6 6 ,7 - 3 3 ,3
przydomowe . . . . 1985 . 167 3 8 ,9 11,4 4 9 ,7 - 347 4 0 ,7 3 ,7 5 5 ,6
1988 457 274 5 2 ,2 47,6
46,5
63S 675 53 ,S - 4 6 ,1
1989 38Í 28ą 5 3 ,q 78^ 64 q 45,1 • 5 4 ,9
t r 6 d ł o « dana Wojewódzkiej Stacji Sanitarno - Epidem iologicznej.
T A B L . 8 ( 54 ) . Z A K Ł A D Y P RZ EM YS ŁO W E l-G O SP O O A R KI C C P L N E J D E C Y D U JĄ C E O Z A G R O Ż EN IU P O W IET R ZA A T M O S FE R Y C Z N EG O W 1989 R .
Em isja R .4 i< c ia
NAZWA I L O K A L IZ A C JA Z A K ŁA D U
równo- pyłó w gazów wytworzonych
zanieczyszczeń łów I ga
w tym w tym w%
/ uszeregowane według male
ją ce j em isji równoważnej / raż ona
SO , /
razem popiół
lotny
razem dwutle
nek siaki tlenefc
» « l a pyło
wych gazo
wych h tonach / rok
O G Ó Ł E M ... 266224 62810 56800 *8 1 7 2 | 27037 «707 8 3 ,2 8 5 ,7
w tym 4 zakład y, w których koncentrgwało s i* 89,0%
em isji równoważnej ogółem
R A Z E M
Zakłady Chemiczne
Oświęcim...
236902 58565 53987 36387 23455 3592
-203311 53918 49344 21385 11986 2816 77 ,2 81,2
126
Star. i ccrrona środowiska
T A 8 L .8 ( 5 * )Z A K Ł A D Y P RZ EM YS ŁO W E I G O SPO D A RKI C IE P L N E J O E C Y D U JĄ C E 0 ZA G R O Ż EN IU PO W IETRZA A T M O S FE R Y C Z N EG O W 1989 R . / d o k ./
Em isja R e d lą c ja
wytworzonych zanieczyszczeń równowa
żna pyłów i gazów
pyłów gazów
NAZWA I L O K A L IZ A C J A w tym w tym w X
Z A KŁA D U / wyrażo razem popiół razem dw utlw i* tlenek
/ uszeregowane według ma- lejęcej em ls* równoważnej /
na SO ,/ lotny siarki węgla pyło-
gazo-w tonach / rok
w tym 4 zakłady, w których koncentrowało się 8 9 ,0 X emisji równoważnej ogółem / dok./
Elektrociepłowania Bielsko
-24859 3716 3716 10937 9070 43 9 6 ,7
Zakłady Przem ysłu Bawełnia
nego " Annopol "
4851 696 691 1812 1034 378 66/3
3881 236 236 2253 1365 355 89,4
T A B L .9 ( 55 ) . Z A K Ł A D Y P RZ EM YS ŁO W E O N A JW IĘ K S Z E J ILO Ś C I OOPAOÓW N A G RO M AD ZO N YCH DO K O tfC A 1989 R .
NAZWA I L O K A L IZ A C J A Z A K ŁA D U / uszeregowane według male- jęce j ilości odpadów nagro
madzonych /
Odpady w tysięcach ton Pow ierzchnia
nie zre kulty
wowana skła
dowisk, hałd, wysypisk i stawów osa- oowych /stan w końcu ro
ku/ w hekta
rach nagroma
dzone na te renach za
kładów prze myślowych / stan w ko rVcu roku /
wytworzone w cię**j roku
ogółem
w tym
wykorzysta ne gospoda
rczo
unieszkodli
wione
składowane na terenach własnych I obcych
O G Ó Ł E M ... 9674.4 90 4 ,7 6 0 1,1 0 ,6 3 0 3 ,0 4 5 ,7
w tym 6 zakładów, w których koncentrowało się 9 9 ,9X odpadów przemysłowych nagromadzonych ogółem w środowisku
R A Z E M i ... 9673,3 60 1,9 328,3 0 ,6 27 3,0 3 8 ,6
Zakłady Chemiczne Oświęcim 6341,7 44 3,0 273,2 - 169,8 2 3 ,7
Kopalnie Skalnych Scrowców
Drogowych K o z y ... 1961,4 6 0 ,1 1 ,5 - 5 8 ,6 5 ,2
Kopalnie Skalnych Su-owców
Drogowych W is ła ... 1236,0 5 7 ,5 3 5 ,3 - 2 2 ,2 5 ,8
P ZP S •Chełmek" Zakład Ga
rbarski S k o cz ó w ... 110,0 11,1 1,1 - 10,0 0 ,7
Zakłady Metali Lekkich
« « t y ... 13,1 15.5 12,6 0 ,6 2 ,3 0 ,7 Cifcrownia I R afineria
■Chybie" C h y b ie ... 11 ,1 14,7 4 ,6 - 10,1 2 ,5
N
127
9fcar> i ochrona fro a o w i^a
T A B U . KX 56 ) . EM ISJA I R E D U K C JA P R Z E M YS ŁO W Y C H Z A N IE C Z Y S Z C Z E Ń PO W IET R ZA A TM O SFE
R Y C ZN EG O
W yS Z C Z E G Ó LN lEN lE 1980 1985 1988 1989
Z akłady*/ szczególnie uciążliw e dla czysto
ści pow ietrza atmosferycznego /stan w
d iiu 31 X II/ ... 24 24 37 37 w tym wyposażone w urządzenia do
redukcji zanieczyszczeń:
20 20 34 34
3 3 5 5
w tym posiadające zagospodarowany
stre fę ochronną... - 4 4 4
w tym nie posiadające:
określonej emisji dopuszczalnej... 8 5 13 9
wyników pomiarów e m isji: pyłów ---- 8 5 9 8
gazów . . . 10 7 10 9
16 15 26 26
E m isja zanieczszczeń powietrza
atmosfe-174,0 135,9 119,4 111,0
równoważna pyłów i gazów /w yrażona
S O ,/... . 292,7 266,2 rze czyw iste j
119,8 • 8 1 ,6 6 7 ,3 6 2 ,8
9 5 ,1 . 74 ,4 6 1 ,3 56 ,8
2 ,3 1 .5 0 ,8 0 ,8
gazów:
2 5 ,1 2 4 ,9 2 5 ,0 27 ,0
tlenek w ą g la ... 11 ,9 13,7 10,4 8 ,7
tlenek azotu ... - 11,2 11,7 7 ,9
w ęglow odory... - 4 ,1 4 ,2 3 ,9
Z anieczyszczenia zatrzym ane w urządze
niach do redukcji w ty s . to n i
346,4 350,2 311,1 312,0
105,2 8 5 ,8 9 0 ,1 92 ,4
Stopień redukcji wytworzonych zanieczy
szczeń w X:
7 4 ,3 8 1 ,1 82 ,2 8 3 ,2
gazowych ... 6 6 ,0 6 1 ,3 6 3 ,3 65,7 Zwiększenie /♦/ zmniejszenie /-/ za
nieczyszczeń*^ tys.ton»
♦3,7 -5 ,8 -7 ,5 - 4 ,7
♦0,6 - 8 ,0 -10,6 -0,4
w tym dwutlenek s ia r k i ... / -0 ,2 -3 ,3 ♦2,0
a/ Zakłady em itujące p yły, gazy lub równocześnie pyły I g azy . b/ W warunkach porównywalnych z rokiem poprzednim, t j . dla tych samych zakładów I rodzajów zanieczyszczeń obliczonych według tych samych metod.
/
128
Stan I ochrona środowiska T A B U . I X 57 ) . O D PAD Y P RZ EM YS ŁO W E U C IĄ Ż LIW E D LA ŚRODOW ISKA
W YSZCZEG Ó LN IEN IE 1985 1988 1989
Odpady nagromadzone na terenach zakładów
/stan w końcu roku/ w t y s .t o n ... 9739,8 i
10723,8 9674,4
w tym:
x popioły lotne 1 żużle z elektrowni 1 ele
ktrociepłowni zawodo**ej,przemysło-
w ej\i cieplnej oraz pyły mineralne . . 2093,0 2426,1 2550,6
3375,7 3698,5 3710,9
odpady górnicze z kopalni oraz zakładów
4054,5 4367,0 3197,4
Odpady wytworzone w cięgu roku w ty s.
934,5 1015,6 9 0 4,7
wykorzystane gospodarczo... 570,1 62 6,7 601,1
0 .5 0,U 0 ,6
36 3,9 38 8,5 303,0
w tym f na wysypiskach: 1
131,0 9 3 ,8
2 7 ,8 19,3
0<*>ady wykorzystane gospodarczo z nagro
madzonych do 1 stycznia roku
sprawo-- 20 ,7 1905,8
Powlerzchnia terenów składowania odpadów*»/ w h a i
4
nie zrekultywowanych /stan w końcu
8 1 .0 1 48 ,2 45 ,7
7 ,3 7 ,5 8 ,1
a/ Na taranach własnych zakładów I terenach obcych. b/ Składow isk, hałd, wysypisk I stawów osadowych.
129
Stan i ochrona środowiska
T A B L . 12( 58 » .D Z IA ŁA L N O Ś Ć SŁU Ż B O CH RO N Y ŚRODOW ISKA 1 PAŃSTW OW EJ IN S P E K C JI S A N IT A R N E J
W Y SZ C Z EG Ó LN IE N IE 1980 1985 1988 1989
OCHRONA W&D Zagłady w ewidencji zanieczyszczające
wody DO wierzchnio we /stan w cfriiu
31 X II / ... ... 624 666 575 568
w tym posiadające określone w a n r k i
295 223 182 208
145 260 139 267
w tym o stwierdzonych orzekrocien lach
ustalonych warunków odprowadzania C
62 162 83 112
62 157 163 154
177 272 191 288
114 185 138 175
OCHRO N A PO W IET R ZA A T M O S FER YC Z N EG O
Zakłady w ewidencji zanieczyszczające pow ietrze atm osferyczne / stan w dniu
31 X II / ... .. 28 228 797 894
w tym posiadające określony emisje
42 385 408
63 125 66 164
1 • 5 10
69 159 67 164
61 53 59 44
w tym wykazujące przekroczenia
do-1
O D PAD Y
2 3 10
óbiekty w ewidencji /stan w dniu 31 X II/ 200
zakłady w ytw arzające i składujące od
p ady... 235 235
130
Stan i ochrona środowiska
T A B L . 12< 58 ) . D Z IA ŁA LN O Ś Ć SŁU Ż B O CHRO N Y ŚRODOW ISKA I PAŃ STW O W EJ IN S P E K C JI S A N IT A R N E J / dok./
W YSZC Z EG Ó LN IEN IE 1980 1985 1988 1989
O DPADY /dok./
składowiska odpadów przem ysłow ych. . . 9 9
w tym posiadające decyzję określającą
- 7
Zakłady skontrolowane / w ewidencji i poza
14 30 62
• 14 33 65
Polecenia pokontrolne... 4 5 6
JA K O Ś Ć N IE K T Ó R Y C H A R T Y K U ŁÓ W SP O Ż YW C Z YC H
Zdyskwalifikowania przez służby sanitarna *
próby niektórych artykułów spożywczych
. 26 ,1 3 0 ,0
13 ,3 ' 11,6
18,0 10,7
tłuszcze« ,
1 .2 2 ,4
10,0 5 ,7
7 ,5 10,0
owoce, w arzyw a, grzyby I przetwory
4 ,3 3 ,2
/ r ó d ł o i dane Wydziału Ochrony środowiska, Gospodarki Wodnej i Geodezji Urzędu Wojewódzkiego, a w zakresie jakości artykułów spożywczych - Wojewódzkiej S tacji Sanitarno - Epidem iologicznej.
Stan i ochrona Środowiska
131
T A B L . 13( 59 ) . PO W IERZ C H N IA O S Z C Z E G Ó L N Y C H W A LO R A C H P R Z Y R O D N IC Z Y C H PRAW NIE CHRO NIO N A«/
K A T E G O R IE OCHRONNOŚCI
1980 1985 1987 1988
w tysiącach hektarów
w odset
kach w X powie
rzchni geogra
ficzn e j woje
wództwa na 1 m ieszka
ńca w m*
o g Ol e m ... 2 ,2 2 ,2 3 7 ,1 3 7 ,1 100,0 10,0 419
1 ,3 1 ,3 1,3 1,3 3 ,5 0 ,4 15
R ezerw aty p rzyrody... 0 ,9 0 ,9 0 ,9 0 ,9 2 ,4 0 ,2 10
P a rki krajobrazowe*^... 34 ,9 3 4 ,9 94,1 9 ,4 394
a/ Część rezerw atów przyrody zlokalizowanych na terenie parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu została policzona dwukrotnie. b/ Bez stre fy ochronnej.
T A B L . W 60 ) . BA B IO G Ó R S K I P A R K NARODOW Y Stan w <*iiu 31 XII
L A T A
Powierzchnia w hektarach
ogółem w tym
leśna
z liczby ogółem - pod ochroną ścisła
razem w tym
leśna
'.980... 1318 1129 653 588 1985... 1324 1229 653 588 1987... 1324 1229 653 588 1988... 1324 1229 653 588
/ r ó d ł o > dane Ministerstwa R o ln ictw a , Leśnictw a I Gospodarki Żywnościowej.
T A B L . 15< 61 ) . P A R K I K R A JO B R A Z O W E W 1989 R . Stan w dniu 31 XII
Powierzchnia w hektarach z tego P A R K I K R A JO B R A ZO W E
ogółem lasy
użytki rolne
razem w tym
ochronne
wody
O G Ó Ł E M
...
34870 29415 29415 5270 185Żyw iecki Park K ra jo b ra zo w y... 34870 29415 29415 5270 185
a/ Bez stre fy ochronnej.
132
Stan l ochrona środowiska T A B L . 16( 62 ) . R E Z E R W A T Y P R Z Y R O D Y
Stan w dniu 31 XII
R E Z E R W A T Y
Obiekty Pow ierzchnia w ha
1980 1985 1987
1988
1980 1985 1987
1988
ogó
łem w tym
ścisłe ogó
łem w tym
ścisłe
O G Ó Ł E M ... 18 18 18 18 3 948 947 947 947 36
4 4 4 4 - 472 471 471 471
-11 11 11 11 3 448 448 448 448 36
2 2 2 2 - 10 10 10 10
-1 1 1 1 - 18 18 18 18
-Ź r ó d ł o : dane M inisterstwa Ochrony środowi4<a I Zasobów Naturalnych.
T A B L . 17 ( 63 )P O M N IK I P R Z Y R O D Y Stan w dniu 31 XII
POMNIKI P R Z y R O O y 1980 1985 1987 1988
O G Ö L E M ... 282 294 294 301
164 176 176 180
91 91 91 94
6 6 6 6
4 4 4 4
17 17 17 17
¿ r ó d ł o t dane Ministerstwa Ochrony ¿ ro d o w ita I Zasobów Naturalnych.
T A B L . iaC 64 ) . PO W IERZCH N IA I K A T E G O R IE LASÓW O CH R O N N YCH a/
K A T E G O R IE LASÓW
1980 1985 * 1988 1989
w hektarach
O G Ó Ł E M ... 68797 78790 84102 84092
55 1571 3075 3489
57264 54776 65926 65716
S tre fy górnej g rm Icy występowania lasu . . 58 58 -
-1033 529 2164 1662
6057 6128 6037 6359
4042 2676 -
-288 288 225 191
La sy znajdujęce się wyłęcznie w strefach
szkodliwego oddziaływania przemysłu . . 12764 6675 6675
a/ pod zarzędem M inisterstwa R o ln ictw a, Leśnictw a i Gospodarki Żywnościowej - według siedziby nadle
śnictwa .
Stan l ochrona środowiska
133
T A B L . 1 * 65 ) . N A K Ł A D Y IN W E S T Y C Y JN E NA OCHRONĘ. ŚRODOW ISKA I G O SPO D A RKĘ. WODNĄ.
/ ceny bieżące /
W yS Z C Z E G tfLN IE N IE
1980 1989
w milionach złotych
OCHRO N A ŚRODOW ISKA
O G Ó Ł E M
...
7 0 ,1 1366,7 4699,5 12198,0w X nakładów Inwestycyjnych w sekto
rz e uspołecznionym ... * ,2 2 ,7
38,3 1032,6 3547,5 9921,0
w tym komunalne oczyszczalnie ście
ków ... 37,0 790,5 2039,5 7078,0
ochrona powietrza atmosferycznego . . . . 0 ,5 297, A 589,2 1309,0
unieszkodliwienie i zagospodarowanie
•dpadów przemysłowych oraz reku lty
wacja terenów Ich składowania... 3 1 ,3 3 6 ,7 562,8 96 8 ,0
G O SPO D A RKA WODNA
O G Ó Ł E M ... 594,2 2440,6 10182,2 24178,0 w X nakładów inwestycyjnych w
sekto-. 8 ,3 9 .1 5 ,4
240,5 935,6 2193,4 5069,0
zbiom lki i stopnie w o cto ... • " 567,7 6051,2 16733,0
regulacja i zabudowa rzek i potoków . . . . - - 1937,6 2376,0
obwałowania przeciwpowodziowe i stacje
353,7 937,3 -
-T A B L . 2 « 66 ) . E F E K T Y R ZECZO W E U Z Y S K A N E W W YN IKU P R Z E K A Z A N IA DO U Ż Y T K U IN W EST Y C JI o c h r o n y Śr o d o w i s k a i g o s p o d a r k i w o d n e j
W YSZCZEG Ó LN IEN IE 1980 1985 1988 1989
OCK Przem ysłowe I komunalne oczyszczalnie
śclekówi
o b ie k ty ...
IRO N A SROOO WISKA
4 2 8
przepustowość oczyszczalni ścieków w damł/d i
m ech a n iczn ych ... 3 1 ,9 2 7 ,8
b iologicznych... 0 ,1 0 ,1
-Zdolność redukcji i zanieczyszczeń pyło
wych przez przekazane do eksploatacji
urządzenia ochrony powietrza w t/r . . . 400,0
Zagospodarowanie odpadów przemysłowych
uciążliw ych dla środowiska w t y s . t / r . . 949,7 1908,6 647,4 1905,8
R ekultyw acja terenów składowania
odt>a-3 ,2 7 ,3 7 ,5 8 ,1
134
Stan i ochrona środowiska
T A B L . 20( 66 ) . E F E K T Y RZ ECZ O W E U ZY S K A N E W W YN IKU P R Z E K A Z A N IA DO U Ż Y T K U IN W E S T Y C JI O CHRONY ŚRODOW ISKA I G O SPO D A RKI W ODNEJ / d o k ./
W YSZCZEG Ó LN IEN IE 1980 1985 1988 1989
G O SPO D A RKA WODNA
0 ,5 - 2 ,0 1 ,5
31 ,7 23 ,4 53 ,2 116,2
Pojemność zbiorników wodnych w dam’ ... - - 5 0 .0 1 ,1
2 ,1 3 .8 3 ,8 4 ,5
a/ Bez ująć w energetyce zawodowej. b/ Łączn ie z sieci« wodociągową budowaną na terenie w si.
a/ Bez ująć w energetyce zawodowej. b/ Łączn ie z sieci« wodociągową budowaną na terenie w si.