«
U w a g i ogótae do śziałw
1. Dane o stanie ewidencyjny* i /wianach w kierunkach wykorzystania powierzchni (tabl.Dopracowa
no na podstawie rocznych wykazów gruntów sporządzonych przez Wydział Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Wojewódzkiego.
Dane te ujęto według for* władania 1 grup rejestrowych wprowadzonych do ewidencji gruntów za
rządzenie* Ministra Rolnictwa 1 Mlniatra Gospodarki Komunalnej z dnia 20 II 1969 r. w spra - wie ewidencji gruntów (M.P. Nr ll.poz.98).
2. Dane o gruntach rolnych i leśnych wyłączonych na cele nierolnicze 1 nieleśne (tabl.2) dotyczą gruntów,za które pobrano należności i opłaty: dla gruntów wyłączonych w 1980 r. w trybie roz~
porządzenia Rady Ministrów (Oz.U.1974, Nr 19,poz.l04; Oz.U. 1977, Nr 33,poz.l45) do ustawy z dnia 26 X 1971 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych oraz rekultywacji (Dz.U. Nr 27,poz.249) a dla gruntów wyłączonych w latach 1985,1987,1988 - w trybie rozporządzenia Rady Ministrfo (Oz.U. 1982 Nr 20,poz. 149 ) do ustawy z dnia 26 III 1982 r. o ochronie gruntów rolnych i leś
nych ( D l . U. Nr ll.poz.79). Dane za 1980 r. nie uwzględniają ubytku gruntów rolnych nie zwią - zanego ze zmianą właściciela,np.ubytku tych gruntów w ranach rozwoju budownictwa indywidualne
go na gruntach własnych gospodarstw rolnych. Prezentowane dane nie obejmują gruntów,które zos
tały wyłączone na cele nierolnicze 1 nieleśne z pominięciem powołanych wyZej przepisów praw - nych.
Klasy bonitacyjne użytków*rolnych określają Jakość uZytków rolnych pod względem przyda - tności do prodtiecji rolniczej.Klasa I określa najwyższą wartość rolniczą,a klasa VI najniższą.
Grunty orne oraz pastwiska zaliczone do klasy VI z odpowiednia symbolem RZ (grunty orne) lub P s Z ( p a s t w i s k a ) s ą to grunty,które ze względu na niską Jakość zostały uznane w toku gleboznaw
czej klasyfikacji gruntów za nieprzydatne do uprawy i przeznaczone do zalesienia.
3. Dane o gruntach zdewastowanych i zdegradowanych wymagających rekultywacji i zagospodarowania (tabl.3) dotyczą: dla 1980 r. gruntów,które - zgodnie z jstawą z (friia 26 X 1971 r. o ochronie gruntów rolnych 1 leśnych oraz rekultywacji (Oz.U. Nr 27,poz.249) - uznane zostały za grunty, które utraciły charakter gruntów rolnych lub leśnych na skutek działalności przemysłowej 1 eksploatacji kopalin;dla lat 1985, 1987, 1988 - w myśl nowej ustawy z dnia 26 III 198? r. o ochronie gruntów rolnych 1 leśnych (Oz.U. Nr 11,poz.79) - gruntów zdewastowanych,tj.takich, które utraciły całkowicie wartości użytkowe oraz gruntów zdegradowanych,tj.takich,których wartość użytkowa zmalała w wyniku pogarszania się warunków przyroctuczych lub na skutek zanie
czyszczenia środowiska.
Rekultywacji i zagospodarowaniu podlegają grunty,które utraciły charakter gruntów r o l n y c h lub leśnych na skutek działalności nierolniczej lub nieleśnej.Zaliczono tutaj nieczynne hałdy wysypiska i zapadliska;tereny zdewastowane na skutek różnych działań budowlano-inwestycyjnych a nie przeznaczone pod zabudowę; tereny nieczynnych kopalrt otferywkowych oraz ich obrzeża.
Rekultywacja polega na przywróceniu gruntom wartości użytkowej przez wykonanie właściwych zabiegów technicznych,agrotechnicznych 1 biologicznych.
179
S t a n 1 o c h r o n a ś r o d o w i s k a
Z a g o s p o d a r o w a n i e z r e k u l t y w o w a n y c h g r u n t ó w p o l e g a na w y k o n a n i u o d p o w i e d n i c h z a b i e g ó w u m o ż l i w i a j ą c y c h w y k o r z y s t a n i e t y c h g r u n t ó w d l a c e l ó w g o s p o d a r k i r o l n e j l e ś n e j . w o d n e j . k o m u n a l n e j l u b i nnej.
I n f o r m a c j e o p o b o r z e w o d y ( t a b l . O d o t y c z ą ;
* P o z y c j i Mn a c e l e p r o d u k c y j n e ( p o z ą r o l n i c t w e m i l e ś n i c t w e m ) " - uspołecznionych z a k ł a d ó w p r z e m y s ł o w y c h o r a z j e d n o s t e k n i e p r z e m y s ł o w y c h ( b u d o w l a n o - m o n t a ż o w y c h , t r a n s p o r t o w y c h i t p . ) d l a l at 1 9 6 0 1 196 5 d a n e d o t y c z ą * j e d n o s t e k g o s p o d a r k i u s p o ł e c z n i o n e j z u ż y w a j ą c y c h r o c z n i e co n a j m n i e j 40 d a m * w o d y ł ą c z h i e z w o d ą u ż y w a n ą P r z e z e l e k t r o w n i e c i e p l n e w z b i o r n i k o w y c h u k ł a d a c h c h ł o d z e n i a s k r a p l a c z y t u r b i n a od 1 9 87 r. - w s z y s t k i c h j e d n o s t e k o r g a n i z a c y j n y c h w n o s z ą c y c h o p ł a t y za p o b ó r
* u Jąć w ł a s n y c h r o c z n i e 5 d a m3 i w i ę c e j w o d y p o d z i e m n e j a l b o 2 0 d a m5 i w i ę c e j
* ody p o w i e r z c h n i o w e j l ub o d p r o w a d z a j ą c y c h r o c z n i e 2 0 d a m3 i w i ę c e j ś c i e k ó w ;
* P o z y c j i " r o l n i c t w o i l e ś n i c t w o " - j e d n o s t e k o r g a n i z a c y j n y c h r o l n i c t w9 i l e ś n i c t w a z u ż y w a j ą c y c h w o d ę n a p o t r z e b y n a w a d n i a n i a g r u n t ó w r o l n y c h i l e ś n y c h o P o w i e r z c h n i od 2 0 ha o r a z n a p o t r z e b y e k s p l o a t a c j i s t a w ó w r y b n y c h o p o w i e r z c h n i
1 0 ha;
* P o z y c j i " g o s p o d a r k a k o m u n a l n a " - p r z e d s i ę b i o r s t w i z a k ł a d ó w w o d o c i ą g ó w i k a n a llz«c j i g o s p o d a r k i k o m u n a l n e j .
B *ne o ś c i e k a c h ( t a b l . 5 ) d o t y c z ą ś c i e k ó w o d p r o w a d z o n y c h d o w ó d p o w i e r z c h n i o w y c h P r z e z j e d n o s t k i o k r e ś l o n e w u s t . 4 ( z w y ł ą c z e n i e m p o z y c j i d o t y c z ą c e j r o l n i c t w a 1 leśnictwa).
J a k o ś c i e k i w y m a g a j ą c e o c z y s z c z a n i a p r z y j ę t o ś c i e k i p r z e m y s ł o w e i k o m u n a l - n ® o d p r o w a d z o n e do w ó d p o w i e r z c h n i o w y c h ( ł ą c z n i e z z a s o l o n y m i w o d a m i k o p a l n i a - n y m i , i e c z be z w ó d u ż y w a n y c h d o c e l ó w c K ł o d n i c z y c h . k t ó r e z g o d n i e z o b o w i ą z u j ą - c Vmi p r z e p i s a m i p r a w n y m i s ą u w a ż a n e za u m o w n i e c z y s t e ) .
W o d y c h ł o d n i c z e s ą to ś c i e k i o p o d w y ż s z o n e j t e m p e r a t u r z e p o w s t a ł e w w y n i - u ż y c i a w ó d do c h ł o d z e n i a w p r o c e s a c h t e c h n o l o g i c z n y c h n i e w y m a g a j ą c e o c z y s z - c z a ni a w p r z y p a d k u ic h o d p r o w a d z a n i a do w ó d p o w i e r z c h n i o w y c h w y d z i e l o n y m s y s - te"»em k a n a l i z a c j i .
D w u s t o p n i o w e o c z y s z c z a n i e m e c h a n i c z n e i b i o l o g i c z n e lu b m e c h a n i c z n e i C h e m i c z n e o d p r o w a d z a n y c h ś c i e k ó w z a k w a l i f i k o w a n o do w y ż s z e g o s t o p n i a o c z y s z c z a -
°la ( b i o l o g i c z n e g o i c h e m i c z n e g o ) .
*n f o r m a c j a o m i a s t a c h o b s ł u g i w a n y c h p r z e z o c z y s z c z a l n i e ś c i e k ó w ( t a b l .6)dot.
* *as t o b s ł u g i w a n y c h pr z e z : k o m u n a l n e o c z y s z c z a l n i e ś c i e k ó w , o c z y s z c z a l n i e w s p ó l - e ( z b i o r c z e ) b ę d ą c e w g e s t i i s p ó ł e k w o d n y c h o r a z o c z y s z c z a l n i e . k t ó r e o c z y s z c z a ją ś c i e k i k o m u n a l n e . W p r z y p a d k u o c z y s z c z a l n i w s p ó l n y c h ( z b i o r c z y c h ) 1 p r z e m y s ł o
" Vch d a n e o i l o ś c i ś c i e k ó w o c z y s z c z a n y c h d o t y c z ą t y l k o ś c i e k ó w d o p ł y w a j ą c y c h do 0 c * y s z c z a l n i b e z p o ś r e d n i o k o l e k t o r e m z z a k ł a d ó w p r z e m y s ł o w y c h .
f o r m a c j e o s t a n i e c z y s t o ś c i r z e k ( t a b l . B ) p o d a n o na p o d s t a w i e w y n i k ó w k o n t r o l e k . p r o w a d z o n y c h w s t a ł y c h p r z e k r o j a c h p o m i a r o w o - k o n t r o l n y c h w e d ł u g k r y - r lum f i z y k o c h e m i c z n e g o i o d d z i e l n i e b i o l o g i c z n e g o .
K l a s y f i k a c j ę p o z i o m u c z y s t o ś c i w ó d w e d ł u g k r y t e r i u m f i z y k o c h e m i c z n e g o p r z e - P r° wadzono na p o d s t a w i e w y n i k ó w p o m i a r ó w c z y s t o ś c i w ó d i ic h p o r ó w n a n i a z d o - P u» ż c z a l n y m i n o r m a m i z a n i e c z y s z c z e r t . o k r e ś l o n y m i r o z p o r z ą d z e n i e m R a d y M i n i s t r ó w
no
S t * n 1 o c h r o n a ś r o d o w i s k a
z d n i a 1* XI I 19 87 r. w s p r a w i a k l e a y f l k a e j l w ó d , w a r u n k ó w J a k i e p o w i n n y o d p o - w ł a d a ć ś c i s k i o r a z k a r p i e n i o n y c h za n a r u s z e n i e t y c h w a r u n k ó w ( O z . U . N r 42,
^uprzynależnoścl wód d o klasy c ^ H - c l d * y d u j e « * a i n l k o n a ^ s z y . przekroczenia wartości noraetywnej, przy czy* klasa I określa wody o n e > y » « y " stopn u c ci K l a s y f i k a c j ę p o z i o m u c z y s t o ś c i wó d w e d ł u g k r y t e r i u a b i o l o g i c z n e g o o p a r t o o w a r t o ś ć a i a n a C o l i i i n d e k s s a p r o b o w o ś c l ( u k ł a d k l a s y f i k a c y j n y g a t u n k ó w w s k a ź n i k o w y c h , k t ó r y c h o b e c n o ś ć w z b i o r n i k a c h w o d n y c h j e s t p o d s t a w ą w u s t a l a n i u s t o p n i a z a n i e c z y s z c z e n i a w ó d . n p . o b e c n o ś ć o k r z e a e k w s k a z u j e na w y s o k i s t o p i e ń c z y s t o ś c i w ó d , s i n i c - na b a r d z o d u ż e z a n i e c z y s z c z e n i e ) ; p r z y j a u j ą c d l a a i a n a C o l i za w a r t o ś ć c h a r a k t e r y s t y c z n ą w y n i k d r u g i n a j b a r d z i e j n i e k o r z y s t n y , a d la s a p r o b o w o ś c l p i e r w s z y w k o l e j n o ś c i n a j b a r d z i e j n i e k o r z y s t n y .
D a n e d o t y c z ą c e o c e n y s a n i t a r n e j u r z ą d z e ń i w o d y p o b i e r a n e j p r z e z l u d n o ś ć (tabl-*
o p r a c o w a n o a p o d s t a w i e w y n i k ó w b a d a ń t e r e n o w o - l a b o r a t o r y j n y c h w y k o n a n y c h p r z e z s t a c j e s a n i t a r n o - e p i d e m i o l o g i c z n e , w a y ś l u s t a l e ń z a w a r t y c h w r o z p o r z ą d z e n i u
Ministra Zdrowia i O p i e k i S p o ł e c z n e j z d n i a 31 V 1 9 7 7 r. w s p r a w i e w a r u n k ó w , j a k i a p o w i n n a o d p o w i a d a ć w o d a d o p i c i a i na p o t r z e b y g o s p o d a r c z e (O z. U. Nr 18,
o z . 72).
k w a l i f i k a c j i u r z ą d z e ń lu b o b i e k t ó w p o b o r u w o d y j a k o p o s i a d a j ą c y c h w o d ą d o b r ą , n i1 p e w n ą lub z ł ą , d o k o n a n o n a p o d s t a w i e a n a l i z f i z y c z n o - c h e a i c z n y c h . b a d a ń b a k t e r i o ' l o g i c z n y c h , j a k r ó w n i e ż o c e n y s t a n u s a n i t a r n e g o a i e j s c a p o b o r u w o d y , s t a n u t e c h * 1 n i c z n e g o u r z ą d z e ń p o b i e r a j ą c y c h w o d ą itp.
O a n e d o t y c z ą c e o c e n y j a k o ś c i n i e k t ó r y c h a r t y k u ł ó w s p o ż y w c z y c h ( t a b l . 15) o p r a c o w a n o na p o d s t a w i e w y n i k ó w b a d a ń l a b o r a t o r y j n y c h w o p a r c i u o a n a l i z y a.lń*
m i k r o b i o l o g i c z n e . c h e m i c z n e i o r g a n o l e p t y c z n e t y c h a r t y k u ł ó w . p r o w a d z o n e p r z e z s ł u ż b y P a ń s t w o w e j I n s p e k c j i S a n i t a r n e j na a o c y u s t a w y z d n i a 25 XI 1 9 7 0 r. o w a r u n k a c h z d r o w o t n y c h ż y w n o ś c i i ż y w i e n i a (O z . U . Nr 4 0 . p o z . 2 6 1 ) .
I n f o r a a c j e o e m i s j i i r e d u k c j i p r z e m y s ł o w y c h z a n i e c z y s z c z e ń p o w i e t r z a a t a o s f e - r y c z n e g o ( t a b l. 1 0 i 1 2) o r a z o e f e k t a c h e k s p l o a t a c j i u r z ą d z e ń d o r e d u k c j i ty ch z a n i e c z y s z c z e ń ( t a b l . 11 1 12 ) d o t y c z ą lat 198 0 i 1 9 8 5 z a k ł a d ó w p r z e a y s ł o w y c h ( w tya r ó w n i e ż t z w .e n e r g e t y k i Z a w o d o w e j ) o k r e ś l o n y c h p r z e z w ł a ś c i w e o r g a n a d ) s o c h r o n y ś r o d o w i s k a j a k o u c i ą ż l i w e dla c z y s t o ś c i p o w i e t r z a a t a o s f e r y c z n e g o * a d l a lat 1 9 8 7 i 1 988 j e d n o s t e k o r g a n i z a c y j n y c h w n o s z ą c y c h o p ł a t y za w p r o w a d ź * ' n i e s u b s t a n c j i z a n i e c z y s z c z a j ą c y c h do p o w i e t r z a a t a o s f e r y c z n e g o w w y s o k o ś c i 8 00 t y s . z ł i w i ę c e j r o c z n i e (a d l a w o j . k a t o w i c k i e g o i k r a k o w s k i e g o o 1 0 0 H w y ż s z e j w e d ł u g w y s o k o ś c i o p ł a t o k r e ś l o n y c h w r o z p o r z ą d z e n i u R a d y M i n i s t r ó w 1 d n i a 13 I 1 98 6 r . w s p r a w i e o p ł a t za g o s p o d a r c z e k o r z y s t a n i e ze ś r o d o w i s k a i w p r o w a d z a n i e w n i a z a i a n ( Oz.U. Nr 7 . p o z . 4 0 i z a . 0 z . U . z , 1 9 8 8 r . N r 2 5 , p o z . l 7 4 ) . Wielkość ealsjl z poszczególnych źródeł 1 dla poszczególnych rodzajów zanieczyszczeń jest o k r e ś l a n a w o p a r c i u o p o m i a r y l u b w y l i c z a n a z b i l a n s u s u r o w c o w o - p a l i w o ' w e g o z z a s t o s o w a n i e m w s k a ź n i k ó w e m i s j i z a n i e c z y s z c z e ń d l a p o s z c z e g ó l n y c h p r o ' c e s ó w t e c h n o l o g i c z n y c h .
O a n e o e m i s j i o b e j m u j ą z a n i e c z y s z c z e n i a w p r o w a d z o n e d o p o w i e t r z a a t a o s f e r y c z n * ' go w s p o s ó b z o r g a n i z o w a n y (tzo. za p o ś r e d n l c t w e a e a l t o r ó w - k o a i n ó w . w y r z u t n i w e n t y l a c y j n y c h l ub w s p o s ó b n i e z o r g a n i z o w a n y (z h a ł d ,s k ł a d o w i s k ,z ha l produ*' c y j n y c h Itp.
131
S t a n 1 o c h r o n a ś r o d o w i s k a
O a n e o e m i s j i p y ł ó w d o t y c z ą :p o p i o ł u l o t n e g o , p y ł ó w m e t a l u r g i c z n y c h , p y ł ó w z P r o d u k c j i c e m e n t u o r a z i n n y c h r o d z a j ó w zen ieszy szc zert p y ł o w y c h .
O a n a o e m i s j i c a z ó w d o t y c z y : d w u t l e n k u s t a r k i ,t l e n k u w ę g l e , t l e n k ó w a z o t u w ę g l o w o d o r ó w o r a z i n n y c h r o d z a j ó w
zanieczyszczeń
g a z o w y c h ( b e z d w u t l e n k u w ę g l e w y m i e n i o n y c h w r o z p o r z ą d z e n i u K a d y M i n i s t r ó w z d n i a 13 ( t y c z n i a 1 * 8 6 r. w s p r a wi e o p i s t za g o s p o d a r c z e k o r z y s t a n i e ze i r o d o w l s k s i w p r o w a d z a n i e w n i m z m i a n ( O z . U . N r 7 , p o z . 4 0 ; z m . D z . U . z 1 ) 6 8 r. Nt 2 S . p o z . 1 7 t ).E m i s j a r ó w n o w a ż n a j e s t w y l i c z o n a w o p a r c i u o w s p ó ł c z y n n i k i t o k s y c z n o ś c i d o t y c z ą c e o b s z a r ó w c h r o n i o n y c h i w y r a ż o n e j a k o s t o s u n e k d o p u s z c z s l n e j Ś r e d n i o r o c z n e j w a r t o ś c i s t ą t a n l e d w u t l e n k u s i a r k i 1 d o p u s z c z a l n e j Ś r e d n i o r o c z n e j w a r tości s t ę ż e n i e d a n e g o z a n i e c z y a z c z e n l a .
O a n e 0’i l o ś c l z a n i e c z y s z c z e ń p y ł o w y c h i g a z o w y c h z a t r z y m a n y c h o b e j m u j ! ilose z a n i e c z y s z c z e ń z r e d u k o w a n y c h w u r z ą d z e n i a c h d o o c h r o n y p o w i e t r z a a tmo-
• f e r y c z n e g o .
W s k a ź n i k r e d u k c j i z e n i e c z y a z c z e ń p y ł o w y c h ( g a z o w y c h ) w y r a ż a p r o c e n t o w y s t o s u n e k i l o ś c i z a n i e c / y s z c z ł ń p y ł o w y c h ( g a z o w y c h ) z a t r z y m a n y c h w u r z ą c z e n i e c h 0 c * y s z c z s j ą c y c h do I l o ś c i w y t w o r z o n y c h z a n i e c z y s z c z e ń p y ł o w y c h ( g s z o w y c h ) w c h a r a k t e r y z o w a n y , * p r z e d z i a l e czasowyo. Im w a r t o ś ć te go w s k a t n i k a j e s t b l U . < / a 100 H , t y m w i ę k s z y i o w y z s z c j S k u t e c z n o ś c i d z i a ł a n i a p o t e n c j a ł o c h r o n n y w s t o s u n k u do p o t r z e b ) , p o r o s t s j ą c y w d y s p o z y c j i ź r ó d ł a z a n i e c z y s z c z e ń ( z a k ł a d u ) 1 m n i e j s z a j e g o u c i ą ż l i w o ś ć d l a c z y s t o ś c i p o w i e t r z a a t m o s f e r y c z n e m u
l u w a g i n a n i e p e ł n y p o r ó w n y w a l n o ś ć d a n y c h o e m i s j ' z s n l e c z y s z c z e ń m i ę d z y
^ o l e j n y m i l a t a m i . w y n i k a j ą c ą ze z m i a n y z b i o r o w o ś c i b a d a n y c h z a k ł a d ó w ,z a s t ę p o -
• • n i e m e t o d a z a c u n k o w y c h p o m i a r a m i . o b e j m o w a n i a p r z e z z a k ł a d y k o n t r o l ę n o w y c h r o d z a j ó w z a n i e c z y s z c z e ń . z m i s n y w s t a n a c h e m i s j i s c h a r a k t e r y z o w e n o o d r ę b n y m w s k a j n l k l e m " z w i ę k a z e n l e ( ♦), z m n i e j s z e n i e <-)" o k r e ś l o n y m w w a r u n k a c h p o r ó w - o y w a l n y c h z r o k i e m p o p r z e d n i m , t j . d l a t y c h s s m y c h z a k ł a d ó w i r o d z a j ó w z a n i e c z y s z c z e ń o b l i c z o n y c h w e d ł u g t y c h s s m y c h m e t o d .
l 0 ' I n f o r m a c j e o o d p a d a c h p r z e m y s ł o w y c h u c i ą ż l i w y c h dla ś r o d o w i s k a ( t a b l . 1 3 i 1*) d o t y c z , w 1 * 8 5 r. z a k ł a d ó w p r z e m y s ł o w y c h ,k t ó r e w y t w o r z y ł y r o c z n i e ; 5 tys. i
" 1 ' c e j t on a d p e d ó w , a w l a t a c h l ł ! 7 1 1' 88 z a k ł a d ó w w y t w a r z a j ą c y c h r o c z n i e co h a j m n i e j 1 t y s . t o n lu b p o s i s d s j ą c y e h n a g r o m a d z o n e n a s w o i m t e r e n i e 1 m i n ton i w i ę c e j o d p a d ó w , b e z w z g l ę d u n e i l o ś ć o d p a d ó w w y t w o r z o n y c h w c i ą g u r oku.
W z w i ę z k u z w p r o w a d z e n i e m n o w e j k l a a y f l k a c j l o d p a d ó w u c i ą ż l i w y c h d l a ś r o -
°owlska w t r y b i e r o z p o r z ą d z e n i a K a d y M i n i s t r ó w z d n i s 13 1 1 9 8 < r. w s p r a w i e op ł a t za g o s p o d a r c z e k o r z y s t a n i e ze środowi.''s i w p r o w e d z a n i e w n i m z m i s n (Oz.u. Nr 7 , p o z . * 0 ) d a n e z t e g o z a k r e s u ts l s t s 1 * 8 7 1 1* 1 6 n i e są w p e ł n i p o r ó w n y w a l n e z d a n y m i za 1 * 8 5 t.
la o d p a d y p r z e m y s ł o w e u c i ą ż l i w e d l e ś r e d o w i s k a u w e t a s i ę - p o w s t a j ą c a w b r o c e s s c h p r o d u k c y j n y c h - s t a ł a 1 c i e k ł e s u b s t a n c j e o r a z p r z e d m i o t y p o u Z y t k o w e u c i ą z l l w e d l e ś z o d o w l s k s i n i e u ż y t e c z n e b e z d o d s t k o w y c h z e b l e g ó w t e c h n o l o g l c z - h y c h . d e d ł u g t s k l e j k w e l i f l k e c j l n i e są o d p a d a m i k o p a l i n y t o w e r z y s z ą c e . n e k ł a d w B ó r n l c t w i e o d k r y w k o w y m , p r o d u k t y u b o c z n e , s u b s t e n c j e z n a j d u j ą c e s i ę w o b i e g u w P r o c e s a c h p r o d u k c y t n y c h ,ś c i e k i o r a z p y ł y e m i t o w e n * d o a t m o s f e r y .
Osne o o & a d e c h przemysłowych nagromadzonych dotyczę ilaści oapmdów zalegających n a t e r e n a c h z a k ł e d ó w w e d ł u g e t a n u w k o ń c u r o k u w w y n i k u s k ł a d o w e n l e w r a k u S p r a w o z d a w c z y m i w l a t a c h p o p r z e d n i c h .
k
132
S t a n i o c h r o n a ś r o d o w i s k a *
D a n e o o d p a d a c h w y k o r z y s t a n y c h g o s p o d a r c z o d o t y c z ą i l o ś c i o d p a d ó w z u ż y t k o w a n y c h w z a k ł a d a c h dl a w ł a s n y c h c e l ó w , s p r z e d a n y c h . p r z e k a z a n y c h n i e o d p ł a t n i e ja' ko s u r o w c e w t ó r n e , a t a k ż e i lości o d p a d ó w w y k o r z y s t y w a n y c h na c e l e n i e p r z e m y s ł O ' w e (do n i w e l a c j i t e r e n u . p o d s a d z a n i a w y r o b i s k p o k o p a l n i a n y c h p o d z i e m n y c h . w y p e ł n i a n i a w y r o b i s k o d k r y w k o w y c h . n i e c e k . o s i a d a r i i t p . c e l ó w r e k u l t y w a c y J n y c h ) , c o wi9' z a ł o s i ę z ic h u m i e j s c o w i e n i e m w ś r o d o w i s k u .
P r z e z o d p a d y u n i e s z k o d l i w i o n e n a l e ż y r o z u m i e ć i l o ś ć o d p a d ó w p o d d a n y c h za b i e g o m t e c h n o l o g i c z n y m ,p o l e g a j ą c y m na n e u t r a l i z a c j i c h e m i c z n e j . s p a l a n i u . k o r a p o s t o w a n i u itp. z o g ó l n e j i l o ś c i o d p a d ó w w y t w o r z o n y c h w o k r e s i e s p r a w o z d a w c z y m .
P r z e z o d p a d y s k ł a d o w a n e n a l e ż y r o z u m i e ć i l o ś ć o d p a d ó w o d p r o w a d z o n y c h na n a z i e m n e l ub p o d z i e m n e w y s y p i s k a . h a ł d y lub s t a w y o s a d o w e w ł a s n e lu b i n n y c h Jed' n o s t e k (np. na w y s y p i s k a k o m u n a l n e ) . z o g ó l n e j i l o ś c i o d p a d ó w w y t w o r z o n y c h w r0‘ ku s p r a w o z d a w c z y m .
P r z e z z r e k u l t y w o w a n e t e r e n y s k ł a d o w a n i a o d p a d ó w n a l e ż y r o z u m i e ć t er e n y , k t ó r y c h e k s p l o a t a c j a z o s t a ł a zakoriczona i na k t ó r y c h z o s t a ł y p r z e p r o w a d z o n e p r a c e p o l e g a j ą c e na n a d a n i u lub p r z y w r ó c e n i u im w a r t o ś c i u ż y t k o w y c h p o p r z e z m . i n . w ł a ś c i w e u k s z t a ł t o w a n i e r z e ź b y t e r e n u . p o p r a w i e n i e w ł a ś c i w o ś c i f i z y c z n y c h * c h e m i c z n y c h , u r e g u l o w a n i e s t o s u n k ó w w o d n y c h .
11. D a n e z z a k r e s u o c h r o n y p r z y r o d y i k r a j o b r a z u ( t a b l . 1 0 - 2 1 ) i n f o r m u j ą o p o d s t a ' w o w y c h f o r m a c h i p r z e d s i ę w z i ę c i a c h z w i ą z a n y c h z z a c h o w a n i e m , r e s t y t u o w a n i e m i w ł a ś c i w y m w y k o r z y s t a n i e m z a s o b ó w o r a z o b i e k t ó w p r z y r o d y ż y w e j i n i e o ż y w i o n e j * k t ó r y c h i s t n i e n i e leży w i n t e r e s i e p u b l i c z n y m , m . i n . z e w z g l ę d u na i ch s z c z e g ó ł ' ną r o l ę e k o l o g i c z n ą ,r z a d k o ś ć w y s t ę p o w a n i a a l b o z n a c z e n i e n a u k o w e . h i s t o r y c z n e , w y c h o w a w c z e . e s t e t y c z n e lub inn e w a r t o ś c i s p o ł e c z n e . O c h r o n a p r z y r o d y i k r a j - o b r a z u p o l e g a na t w o r z e n i u p a r k ó w n a r o d o w y c h i r e z e r w a t ó w p r z y r o d y ,u z n a n i u i*
p o m n i k i p r z y f o d y o s o b n y c h t w o r ó w p r z y r o d y i ich skupiert,w p r o w a d z e n i u o c h r o n y g a t u n k o w e j r o ś l i n i z w i e r z ą t z a g r o ż o n y c h w s w y m b y c i e l ub r z a d k o w y s t ę p u j ą * c y c h , t w o r z e n i u p a r k ó w k r a j o b r a z o w y c h i w y z n a c z a n i u o b s z a r ó w c h r o n i o n e g o k r a j o b r a z u .
P a r k k r a j b b r a z o w y j e s t p r z e s t r z e n n i e w y d z i e l o n y m o b s z a r e m o ś c i ś l e o k r e - - ś l o n y c h g r a n i c a c h . p o d d a n y m o c h r o n i e ze w z g l ę d u na n i e p r z e c i ę t n e w ł a ś c i w o ś c i n a t u r a l n e ś r o d o w i s k a p r z y r o d n i c z e g o o r a z w y s o k i e w a l o r y e s t e t y c z n e l t u r y s - t y c z n e k r a j o b r a z u .Na t e r e n i e p a r k u o b o w i ą z u j e z a k a z l o k a l i z a c j i i n w e s t y c j i . k t ó r e p o w o d u j ą d e g r a d a c j ę w a l o r ó w t r o d o w i s k a p r z e z z a n i e c z y s z c z e n i e w o d y , p o w i e t r z a . g l e b y ( n p . z a k ł a d y p r z e m y s ł o w e ,f e r m y h o d o w l a n e . k o p a l n i e p o d z i e m n e i o d k r y w k o w e ) .Z n a c z n e o g r a n i c z e n i a w p r o w a d z o n e są w z a k r e s i e p r o w a d z e n i a r o b ó t w o d n o - m e l i o r a c y j n y c h , i n w e s t y c j i t u r y s t y c z n y c h . b u d o w n i c t w a 1 r o z b u d o w y l nfr a * s t r u k t u r y t e c h n i c z n e j . O g r a n i c z e n i a d o t y c z ą c e g o s p o d a r k i r o l n e j 1 l e ś n e j s p r o - w a d z a j ą s i ę do p r z e s t r z e g a n i a z a s a d r a c j o n a l n e g o p r o w a d z e n i a tej d z i a ł a l n o - ■ ści w s p o s ó b n i e p o w o d u j ą c y d e g r a d a c j i n a t u r a l n y c h w a l o r ó w p r z y r o d n i c z y c h . Na u w a g ę z a s ł u g u j e n p .o g r a n i c z e n i e c h e m i z a c j i ś r o d o w i s k a .
R e z e r w a t y p r z y r o d y c h r o n i ą f r a g m e n t y p r z y r o d y m a ł o z m i e n i o n e ) p r z e z c z ł o w i e k a .W y r ó ż n i a s i ę r e z e r w a t y c z ę ś c i o w e i ś c i s ł e . M r e z e r w a t a c h ś c i s ł y c h c h r o * n i o n a je s t c a ł a p r z y r o d a 1 z a k a z a n e są w s z e l k i e c z y n n o ś c i g o s p o d a r c z e .
S t a n i o c h r o n a ś r o d o w i s k a
w r e z e r w a t o c h c z ę ś c i o w y c h c h r o n i o n e sę t y l k o n i e k t ó r e s k ł a d n i k i p r z y r o d y , a c z y n n o ś c i g o s p o d a r c z e sę w o d p o w i e d n i s p o s ó b o g r a n i c z o n e .
P o m n i k p r z y r o d y J e s t w y r ó ż n i a j ą c y m się t w o r e m p r z y r o d y lu b s k u p i s k i e m t w o r ó w p r z y r o d y ż y w e j i n i e o ż y w i o n e j , o s z c z e g ó l n e j w a r t o ś c i p o d w z g l ę d e m p r z y r o d n i c z y m , n a u k o w y m , h i s t o r y c z n y m , p a m i ą t k o w y m lub k r a j o b r a z o w y m .
las y o c h r o n n e są to o b s z a r y l e ś n e ,k t ó r y c h g ł ó w n y m z a d a n i e m J es t z a c h o w a n i e na d a n y m t e r e n i e 1 w J e g o o t o c z e n i u n i e z m i e n i o n y c h s t o s u n k ó w g l e b o w y c h , k l i m a t y c z n y c h , w o d n y c h , a t a k ż e e s t e t y c z n o - k r a J o b r a z o w y c h .
O a n e o n a k ł a d a c h i e f e k t a c h r z e c z o w y c h i n w e s t y c j i o c h r o n y ś r o d o w i s k a ( t a b l . 22
* 23) d o t y c z ą : o c h r o n y w ó d , o c h r o n y p o w i e t r z a a t m o s f e r y c z n e g o . u n i e s z k o d l i w i a n i a 1 z a g o s p o d a r o w a n i a o d p a d ó w p r z e m y s ł o w y c h o r a z r e k u l t y w a c j i t e r e n ó w ich s k ł a d o w a n i a , a p o n a d t o o d 1967 r. p o z o s t a ł y c h k i e r u n k ó w d z i a ł a l n o ś c i i n w e s t y c y j n e j n p . o c h r o n y p r z e d h a ł a s e m , i n w e s t y c j i z w i ą z a n y c h z o c h r o n ą p r z y r o d y ,b u d o w y u r z ą dzeń, l a b o r a t o r i ó w i s t a c j i k o n t r o l n o - p o m i a r o w y c h .
D o i n w e s t y c j i z w i ą z a n y c h z o c h r o n ą w ó d z a l i c z a s i ę u r z ą d z e n i a d o oczyszcza
nia ścieków p r z e m y s ł o w y c h , k o m u n a l n y c h , w ó d o p a d o w y c h o r a z z a n i e c z y s z c z o n y c h w ó d k o p a l n i a n y c h o d p r o w a d z a n y c h b e z p o ś r e d n i o do w ó d p o w i e r z c h n i o w y c h . O b e j m u j ą one:
o c z y s z c z a l n i e ś c i e k ó w lub ich e l e m e n t y ,u r z ą d z e n i a d o r o l n i c z e g o ( l e ś n e g o ) w y k o r z y s t a n i a ś c i e k ó w , d o u t y l i z a c j i . g r o m a d z e n i a i t r a n s p o r t u w ó d z a s o l o n y c h , d o g r o m a d z e n i a ś c i e k ó w , J a k r ó w n i e ż w y p o s a ż e n i e o c z y s z c z a l n i ś c i e k ó w w u r z ą d z e n i a 1 a p a r a t u r ę k o n t r o l n o - p o m i a r o w ą w p r z y p a d k a c h . g d y n i e J e s t o n o u j ę t e w k o s z t a c h b u d o w y o c z y s z c z a l n i ś c i e k ó w .
O o i n w e s t y c j i z w i ą z a n y c h z o c h r o n ą p o w i e t r z a a t m o s f e r y c z n e g o z a l i c z a s ię I n s t a l a c j e z z a s t o s o w a n i e m r e a k c j i p r z e m i a n c h e m i c z n y c h do s u b s t a n c j i m n i e j u c l ą * l i w y c h d la ś r o d o w i s k a w r a z z k o m p l e t n y m w y p o s a ż e n i e m i z e s p o ł e m k o n i e c z n y c h u r z ą d z e ń p o m o c n i c z y c h z a p e w n i a j ą c y c h p r a w i d ł o w ą ich e k s p l o a t a c j ę .P o n a d t o Z a l ic z a s i ę u r z ą d z e n i a i a p a r a t u r ę z a p e w n i a j ą c e z m n i e j s z e n i e I l o ś c i b ą d ź s t ę ż e ń p o w s t a j ą c y c h o r a z e m i t o w a n y c h z a n i e c z y s z c z e ń .z a d a n i a z w i ą z a n e z u r z ą d z ę n i e m s t r e f o c h r o n n y c h o r a z w y p o s a ż e n i e w a p a r a t u r ę k o n t r o l n o - p o m i a r o w ą za - n i e c z y s z c z e ń p o w i e t r z a .
N i e u j m u j e s i ę u r z ą d z e ń r e d u k u j ą c y c h z a n i e c z y s z c z e n i a . a s t a n o w i ą c y c h i n t e g r a l n ą c z ę ś ć p r o c e s u t e c h n o l o g i c z n e g o z a p e w n i a j ą c ą o d p o w i e d n i ą J a k o ś ć s u r o w c ó w i p ó ł p r o d u k t ó w d l a k o l e j n y c h e t a p ó w p r o d u k c j i . D o t y c z y to r ó w n i e ż i n s t a l o w a n i a w s z e l k i e g o r o d z a j u u r z ą d z e ń p o m o c n i c z y c h n i e z b ę d ń y c n ze w z g l ę - d dw t e c h n o l o g i c z n y c h c z y n a u k o w y c h z a k ł a d u p r o d u k c y j n e g o .
Oo i n w e s t y c j i z w i ą z a n y c h z u n i e s z k o d l i w i e n i e m i z a g o s p o d a r o w a n i e m o d p a d ó w n a l i c z a się:
g o s p o d a r c z e w y k o r z y s t a n i e o d p a d ó w , t j . m e t o d y i s pos oby,, w w y n i k u k t ó r y c h n a s t ę p u j e w y r a ź n a r e d u k c j a i l o ś c i o w a o d p a d ó w w y t w a r z a n y c h b ą d ź n a g r o m a d z o n y c h na s k ł a d o w i s k a c h , n p . w y k o r z y s t a n i e o d p a d ó w do b u d o w y n a s y p ó w d r o g o w y c h . k o l e j o w y c h , d o p o d s a d z a n i a w y r o b i s k k o p a l n i a n y c h o r a z w y k o r z y s t a n i e i p r z e r ó b k ę o d p a d ó w p r z e z z a k ł a d y p r z e m y s ł o w e ,
u n i e s z k o d l i w i a n i e o d p a d ó w , t j . m e t o d y i s p o s o b y , w w y n i k u k t ó r y c h n a s t ę p u j e r e d u k c j a J a k o ś c i o w a s z k o d l i w o ś c i o d p a d ó w dla ś r o d o w i s k a . c z y l i z m n i e j s z e n i e ł a d u n k u z a n i e c z y s z c z e ń w p r o w a d z a n y c h z o d p a d a m i do p o w i e r z c h n i o w y c h w a r s t w
* l e m i
.
S t a n i o c h r o n a Ś r o d o w i s k a
- u p o r z ą d k o w a n i * s k ł a d o w i s k o d p a d ó w w p o w i e r z c h n i o w y c h w a r s t w a c h z i e n i , t j .
b u d o w a s t a w ó w o s a d o w y c h , z b i o r n i k ó w b e t o n o w y c h , u r z ą d z a n i e s t r e f o c h r o n n y c h w o k ó ł s k ł a d o w i s k ,
- r e k u l t y w a c j ą s k ł a d o w i s k ,h a ł d . w y s y p i s k i s t a w ó w o s a d o w y c h o b e j m u j ą c ą e t a p z a k o ń c z o n e j r e k u l t y w a c j i b i o l o g i c z n e j b ą d ź p r z e k a z a n i e z r e k u l t y w o w a n e j p o - w i e r z c h n i d o z a g o s p o d a r o w a n i a . .
O o i n w e s t y c j i z w i ą z a n y c h z g o s p o d a r k ą w o d n ą z a l i c z o n o : u j ą c i a s ł u ż ą c e do p o b o r u w o d y p o w i e r z c h n i o w e j , p o d z i e m n e j i k o p a l n i a n e j . ł ą c z n i e z u r z ą d z e n i a m i u z d a t n i a j ą c y m i 1 d o p r o w a d z a j ą c y m i w o d ą do z a k ł a d u l u b d o b u d y n k ó w m i e s z k a l n y c h z b i o r n i k i w o d n e r e t e n c y j n e , r e g u l a c j ą r z e k ,z a b u d o w ą p o t o k ó w g ó r s k i c h , o b w a ł o w a * n l a p r z e c i w p o w o d z i o w e . s t a c j e p o m p n a z a w a ł a c h 1 na o b s z a r a c h d e p r e s y j n y c h . 1). O a n e o p o b o r z e w o d y , i c i e k a c h , z a n i e c z y s z c z e n i a c h p o w i e t r z a a t m o s f e r y c z n e g o or az
o o d p e d a c h p r z e m y s ł o w y c h u c i ą ż l i w y c h dla Ś r o d o w i s k a m a j ą c h a r a k t e r s z a c u n k o w y - . O p ł a t y za k o r z y s t a n i e ze Ś r o d o w i s k a i w p r o w e d z e n i e w m a z m i a n ( t a b l . 24) 1 p o b i e r a sl ą za> s z c z e g ó l n e k o r z y s t s n i e z w ó d , w p r o w a d z a n i a z a n i e c z y s z c z e ń do p o w i s t r z a a t m o s f e r y c z n e g o , u s u w a n i e d r z e w , w y k o r z y s t a n i a g r u n t ó w r o l n y c h i les- 1 n y c h na inne c o l e , s k ł a d o w a n i e o d p a d ó w .
K a r y p i e n i ę ż n e za n a r u s z e n i e w y m a g a ń o c h r o n y ś r o d o w i s k a eą f o r a ą o d p o w i e ' d z i e l n o ś c i za n a r u s z a n i e p r z e p i s ó w i w y m i e r z o n e są ze: o d p r o w e d z s n i e Ś c i e k ó w n i e o d p o w i a d a j ą c y c h w y m a g a n y m w a r u n k o m , w p r o w a d z a n i e do p o w i e t r z a a t m o s f e r y c z n e ' g o z a n i e c z y s z c z e ń o p r z e k r o c z o n y c h n o r m a c h . p r z e k r o c z e n i e d o p u s z c z a l n e g o pozio**1 h a ł a s u ,z n i s z c z e n i e t e r e n ó w z i e l e n i . u s u w a n i e d r z e w , g r o m a d z e n i e o d p a d ó w w m i e j - 9 scaclt n i o p r z e z n a c z o n y c h n a t on cel.
F u n d u s z e e k o l o g i c z n e ( t e k l - 2 < i 27) są to f u n d u s z e t w o r z o n e z o p ł a t za >
g o s p o d s r e z e k o r z y s t a n i e ze Ś r o d o w i s k o i w p r o w e d z e n i e w n i m z m i e ń o r a z z kar za n i e p r z e s t r z e g a n i e w y m a g a ń o c h r o n y Ś r o d o w i s k a , a t a k i e i n n y c h k w o t u s t a ł o ' n y c h p r z e z t e r e n o w e o r g a n a a d m i n i s t r a c j i p a ń s t w o w e j .
ś r o d k i f u n d u s z ó w p r z e z n a c z o n o są ns f i n a n s o w a n i e w c a ł o ś c i lub w c z ę ś c i d z i a ' ł a l n o ś c i z w i ą z a n e j z o c h r a n ą S r o d o w i a k a 1 g o s p o d a r k ą w o d n ą .
F u n d u s z g o s p o d e r k i w o d n e j j o s t t w o r z o n y z o p ł s t ze s z c z e g ó l n e k o r z y s t a n l * z w ó d 1 u r z ą d z e ń w o d n y c h s t a n o w i ą c y c h w ł a s n o S e p a ń s t w a .
ś r o d k i togo f u n d u s z u p r z e z n a c z a s ią na p o k r y c i e k o s z t ó w lub d o f i n e n s o w s n l e iń'*
at y c j l z w i ą z a n y c h b e z p o ś r e d n i o z g o s p o d a r k ą w o d n ą 1 o c h r o n ą wód.
Fundusz ochrony gruntów J o s t tworzony i z o p ł i t za w y ł ą c z a n i e g r u n t ó w z p r o d u k c j i,z e sp rze dały p r ś c h n i c z n a j w a r s t w y g l o b y i i n n y c h r o d z a j ó w o p ł a t i kar przewidzianych w uetawie o ochronie g r u n t ó w r o l n y c h i l eónych.
środki funduazu przeznacza sią m* o c h r o n ą ,r o k u lt y w a c j ą 1 p o p r a w ą J a k o ś c i g r u n tów rolnych oraz na wypiętą odszkodowań przewidzianych u s t a w ą o o c h r o n i e g r u n "
tów.
135
Stan 1 ochrana Środowiska
T A 8 l -1 / *8 /. S T A N E W I D E N C Y J N Y I Z M I A N Y V K I E R U N K A C H W Y K O R Z Y S T A N I A P O W I E R Z C H N I W O J E W Ó D Z T W A
1980 1988
" ^ Z E G Ó L N I E N I E
*
stan ewidencyjny /w kolcu roku/ e w / . ' “ t i ?
-guńku do roku
w hek
tarach a od
set
kach na 1 miesz
kańca v ha
■ hek
tarach w od
set
kach na 1
■lesz- kartca a ha
1980 1985 1987
^ E R Z D ł i u OGÓLNA... 618222 100,0 0,83 618222 100,0 0,80 - -
-“‘ytkl rolna ... 375094 60,7 0,50 371326 60,1 0,*8 -3768 -1209 -320
i zadrzewienia .. 194396 31,5 0,26 196*** 31,8 0,25 ♦2048 . 44 ♦ 11
Ifc«y ... 7021 1.1 0,01 6915. 1.1 0,01 - 106 ♦ 252 ♦ 60
***ytkl kopalna ... . 1*5 0.0 0,00 190 0,0 0,00 ♦ 43 ♦ 7 - 2
,8r*"V ■ lu««uMkacy Jne 16882 . 0,02 1733* 2.8 0,02 ♦ 452 ♦ 317 ♦ 75
osiedlowe 15595 2.5 0,02 16539 2,7 0,02 ♦ 944 ♦ 361 ♦ 86
Nl*JJytkt 5253 0.9 0,01 5599 0,9 0,01 ♦ 346 ♦ 216 - 21
T,t»'Y r(Jłne ... 3106 0.5 0,00 3146 0,5 0,00 ♦ 40 ♦ 121 ♦104
W i e r z c h n i a wyrównawcza +730 0.1 0,00 ♦729 0.1 0,00 - 1 - 21 ♦ 7
r ® d ł oi d a n e M i n i s t e r s t w a G o s p o d a r k i P r z e s t r z a n n e J i B u d o w n i c t w a .
**L.2 / 4 , i G R U N T Y R O L N E I L E Ś N E WYŁ/UCZONE NA C E L E N I E R O L N I C Z E I N I E L E Ś N E
Wy s z c z e g ó l n i e n i e 1980 1985 1987 1988
■
---b” Y / -/ lub p r z y r o s t /♦/ użytków
™l h y ch a stosunku do reku poprzedniego
"“ ług ewidencji geodezyjnej - 562 - 114 - 355 - 320
rolne i lejne wyłączone w trybie obo
z u j ą c y c h przepisów prawiych o
ochro-n» gruntów 325 30 97 87
Br'lnty rolne 2(1 21 88 62
* ty» ułytki rolne 281 21 88 62
■adług klas bonitacyjnych
I - III - - 15 1
IV-V 2*7 16 53 51
VI-VI RZ 1 PsZ 34 S 20 10
Jy^ne wytyczone na cele nle- ayłyczenla gruntów rolnych 1 lei
-*4 9 9 25
325 30 97 87
I
134
S t a n i o c h r o n a ś r o d o w i s k a
T A B L . 2 / *» /. G R U N T Y R O L N E I L E Ś N E W Y Ł Ą C Z O N E N A C E L E N I E R O L N I C Z E I N I E L E Ś N E ( dokj
W Y S Z C Z E G Ó L N I E N I E 1980 1985 1987 1988
w h e k t a r a c h
16 10 27 22
p o d d r o g i 1 s z l a k i k o m u n i k a c y j n e .. 42 - - 4
n a t e r e n y o s i e d l o w e ... 177 16 *3 28
n a t e r e n y p r z e m y s ł o w e ... 24 1 21 21
p o d z b i o r n i k i i u r z ą d z e n i a w o d n e .. 1 - -
-p o d z a l e s i e n i a i z a d r z e w i e n i a ... - - 1
-65 3 5 12
a) W l a s a c h p a ń s t w o w y c h i n i e p a ń s t w o w y c h .W l a s a c h p o d z a r z ^ d e e M i n . R o l n i c t w a , L e ś ' n i c t w a i G o s p o d a r k i Ż y w n o ś c i o w e j a g r e g a c j a d a n y c h w e d ł u g s i e d z i b y n a d l e ś n i c t w .
T A B L . 3 / 50 /. G R U N T Y Z D E W A S T O W A N E I Z 0 E G R A 0 0 W A N E O R A Z I C H R E K U L T Y W A C J A I Z A G O S P O D A R O W A N I E
W Y S Z C Z E G Ó L N I E N I E
1980 1985 1987 1988
w h e k t a r a c h
G r u n t y z d e w a s t o w a n e i z d e g r a d o w a n e * ; w y m a g a j ą c e r e k u l t y w a c j i i z a g o
-20 46 1708 1676 1662
11 62 23 20
w t ym p r z e z n a c z o n e na cel e :
5 26 9 18
l e ś n e ... 6 36 6
1
k o m u n a l n e ... - - -
-71 49 5 3
w tym p r z e z n a c z o n e na c e let
r o l n i c z e ... 31 21 4 1
40 28 1
-- - -
-a) Z a e w i d e n c j o n o w a n e w o p a r c i u o k r y t e r i a o k r e ś l o n e w u s t a w i e o o c h r o n i e g r u n t ó w r o l n y c h i l e ś n y c h z d n i a 76 III 1962 r . t O z . U . Nr l l , p o z . 7 9 ). b) W c i ę g u roku.
T A 8 L . A / 51 /. P 0 8 Ó R W O D Y NA P O T R Z E B Y G O S P O D A R K I N A R 0 0 0 W E J
«
WYSZCZEGÓLNIENIE 1980 1985 1987 | 1988
w hektometrach sześciennych w odse
tkach __
O G Ó Ł E M ... 140,7 126,5 137,0 | 141,3 100,0
137
S t a n 1 o c h r o n a ś r o d o w i s k a
r»BL.* / 51 /. POBflR W O D Y NA P O T R Z E B Y G O S P O D A R K I N A R O D O W E J 8 8 ( d o k . )
^ S Z C Z E G Ó L N I E NI E
1 9 8 0 1985 1987 198Ś
w h e k t o m e t r a c h s z e ś c i e n n y c h w o d s e tk a c h p ł'a ceTej
° dukcyjne ( p o z a r o l n i c t w e m i leś-
n * s tw e m ) z u j ę ć w ł a s n y c h ... 58,5 48,4 46,1 46,4 32,8
* tym wody:
P o w i e r z c h n i o w e ... ♦ 1,0 33,3 32,1 3 3 , 0 23,4
P o d z i e m n e ... 17.3 15,1 13, 9 13,3 9,4
Roln i ctw a i l e ś n i c t w a 8 ^ ... 4 4 , 9 3 7 , 2 4 7 , 9 5 2 , 3 3 7 , 0 G os po dar k i k o m u n a l n e j b ) ... 3 7 ,3 4 0 , 9 4 3 , 0 4 2 ,6 3 0 , 2
* ody:
P o d z i e m n e ... 37,3 4 0 , 9 4 3 , 0 4 2 , 6 3 0 , 2
*ta*°dy P o w i e r z c h n i o w e (bez ś c i e k ó w ) u ż y t e do n a w a d n i a n i a g r u n t ó w i e k s p l o a t a c j i
*wi r y b n y c h - be z p o b o r u w o d y na z a o p a t r z e n i e l u d n o ś c i wsi i p o t r z e b y h o d o w l i
® r *ęt g o s p o d a r s k i c h . b ) P o b ó r w o d y n a u j ę c i a c h , p r z e d w t ł o c z e n i e m d o s i e c i . *
T AB L-S./ 52 /. Śc i e k i p r z e m y s ł o w e i k o m u n a l n e o o p r o w a o z o n e d o wDd P O W I E R Z C H N I O W Y C H
^SZCZEGdtNifNIE
198 0 1985 1987 1988
w hektoaietrach sześciennych w odse
tkach
°G 1 l E M ... 93,5 62,4 63,5 62,3 100,0
P r o w a d z o n e i
bezpośrednio z zakładów przemysło
wych .. 64.9 31,7 31,0 29,3 47,0
* tym wody chłodnicze (umownie
czyste) ... J.J 1.5 1.5 1,8 2,9
sieci, kaaalizacjl miejskiej ___
Ścieki »•ymaoajęce oczyszczania ...
28,6 30,7 • 32.5 33,0 53,0
90,2 60,5 62.0 60,5 100,0
°Clyszcz8ne*^ 63,1 43,1 45,5 47,1 77,9
"'cfwnlcznie ... 34,8 7,7 7,9 ».l 15.1
P m i c z n l e ... 0.5 6.2 *.1 5.8 9.6
biologicznie ... 27,B 29.2 31,5 32.2 53.2
oczyszczane ... 27.1 17.* 16,5 13,4 22.1
p r o w a d z o n e :
bezpośrednio z zakładów prze
mysłowych ... 24,5 » . » 14,4 11.2 18.5
,ieCi» kanalizacji miejskiej.. 2,6 2,5 2.1 2,2 3,6
^ y s z c z a l n l a c h zakładów przemysłowych i jednoetak gospodarki koaunalnej.
138
Stan i ochrona środowiska
l U L . i / 5 3 /. K O M U N A L N E O C Z Y S Z C Z A L N I E Ś C I E K Ó W O R A Z Ś C I E K I ( DOPROWADZONE K A N A L I Z A C J A M I E J S K Ą
1988
WYSZCZEGÓLNIENIE
miasta o liczbie lucrości
1980 1985 1987
O g ółe a
2000--4999
5000--9999 10000--19999
20000--49999 200000--499999
Liczba oczyszczalni ... 5 7 11 11
_
4 1 4 2mechanic zny c h... / 2 2 5 5 - 1 - 3 1
mechaniczno-biolo-3 5 6 6 - 3 1 1 1
Miasta ... 17 17 17 17 7 6 1 2 1
obsługiwane przez oczyszczalnie
ścieków ... 5 7i 7 7 3 1 2 1
mechaniczne ... 2 2 2 2 - 1 - 1 • * ,
mechaniczno-bio
logiczne .... 3 5 5 5 - 2 1 1 1
nie obsługiwane przez oczyszczal
nie ścieków .... 12 10 10 10. 7 3
. .
.ścieki oprowadzone sie
ci' kanalizacji miej
skiej w ha ... 28, 6 30,7 32,5 .32,9 0,3 2,4 0,4
V 26,7
oczyszczane* .... 24,0 28,2 30,4 30,8 - 1.8 0,4 1,9 26,7
mechanicznie .... 1,4 1,4 1,6 1.5 - 0,7 - ' 0.7 0,1
mechaniczno-
biologicznie. .. 24,6 26,8 28,8 29,3 - 1.1 0.4 1.2 26,<
nie oczyszczane 2,6 2,5 2,1 2.1 0.3 0,6 - 1.2 - *
' a) W o c z y s z c z a l n i a c h z a k ł a d ó w p r z e m y s ł o w y c h 1 J e d n o s t e k g o s p o d a r k i k o m u n a l n e j .
i>y
S t a n i o c h r o n a ś r o d o w i s k a
T* 8 l . 7 S* /. Z A K L A O Y 0 D P R 0 W A 0 Z A J A C E DO W Ó O P O W I E R Z C H N I O W Y C H N A J W I Ę C E J Ś C I E K Ó W NIE O C Z Y S Z C Z A N Y C H W 1 98 8 R.
Ścieki odprowadzone W tym ścieki odprowadzone do wód powierz - chniowych wymagające oczyszczania
140
S t a n i o c h r o n a ś r o d o w i s k a
TABL. 9 / 5 6 /. O C E N A S A N I T A R I A W O O Y P O B I E R A N E J P R Z E Z L U D N O Ś Ć
Miasta Wieś
WYSZCZEGÓLNIENIE obiekt r w tym skontrolowane obiekty
w ewi
dencji /stan w dniu 31X11/
w tym skontrolowane dencji
/stan w dniu 31X11.
razem ocena wody w \ razem ocena wody w \
dobra nie
pewna zła dobra nie
pewna zła
Wodociągi:
publiczne--- 19B5 16 16 79 79 98,7 1,3
1988 16 16 100,0 - - 79 79 100,0 - - |
zakładowe.... 1985 9 9 J
_ _
25 25 96,0 4,0 . :1988 9 9 100,0 - - 25 21 100,0 - - j
lokalne... 1985 146 121 76,9 15,7 7,4 878 811 72,4 17,6 10,0
1988 123 108 83,3 \ 16,7 853 734 74,8 - 25,2
Studnie:
publiczne--- 1985 95 94 27,7 40,4 31,9' 120 93 33,4 41,9 24,7 '
1988 81 69 ♦3,5 56,5 114 69 42,0 - 58,0
zakładowe.. 1985 95 94 27,7 40,4 31,9 120 93 33,4 41,9 24,7
1988 7 2 50,0 - 50,0 101 70 50,0 - 50,0
przydomowe... 1985
_
50 30,0 40,0 30,0 157 34,4 35,7 29,91988 12500 34 55,9 - 44,1 57000 232 50,4 49,6
1 ró d ł o : d a n e Min. Z d r o w i a i O p i e k i S p o ł e c z n e j .
TABL. 1 0 / 5 7 /. E M I S J A I R E D U K C J A P R Z E M Y S Ł O W Y C H Z A N I E C Z Y S Z C Z E Ń P O W I E T R Z A A T M O S F E R Y C Z N E G O
W Y S Z C Z E G Ó L N I E N I E 1980 1985 1987 1988
Z a k ł a d v a/ s z c z e g ó l n i e u c i ą ż l i w e dla czystości p o w i e t r z a a t m o s f e r y c z n e
g o / s t a n 4 d n i u 31 X I I / ... 20 24 41 to
w ty m w y p o s a ż o n e w u r z ą d z e n i a do r e d u k c j i z a n i e c z y s z c z e ń :
p y ł o w y c h ... 18 1
23 37 53
g a z o w y c h ... 2 2 2 5
w tym p o s i a d a j ą c e z a g o s p o d a r o -
w a n ą s t r e f ę o c h r o n n ą ... 4 7 7
w tym n i e p o s i a d a j ą c e :
o k r e ś l o n e j e m i s j i d o p u s z c z a l
-... 2 3 13
w y n i k ó w p o m i a r ó w e m i s j i :
p y ł ó w ... 4 13 32
g a z ó w ... . 6 15 32
w y n i k ó w p o m i a r ó w e m i s j i : ... 15 31 50
E m i s j a z a n i e c z y s z c z e ń p o w i e t r z a a t
m o s f e r y c z n e g o w' t y s . t o n ... 15 5 , 3 93*, 0 1 0 5 , 0 9 9 ,1 r ó w n o w a ż n a p y ł ó w 1 g a z ó w / w y r a ż o
no S O j / ... . 18 4 , 6 196,0
S t a n 1 o c h r o n a ś r o d o w i s k a
TABl. 10/ 57 / / E M I S J A I R E O U K C J A P R Z E M Y S Ł O W Y C H Z A N I E C Z Y S Z C Z E Ń P O W I E T R Z A 141
A T M O S F E R Y C Z N E G O /d o k . / .
^ Ż C Z E G Ó L N I E N I E 1960 1985 ■ 1987 1988
r z e c z y w i s t a :
P y ł ó w ... 53,1 31,3 3 6 , 7 2 6 , 7
■ t y m p o p i ó ł l o t n y ... 7,5 6.9 8,6 8,7
p y ł y m e t a l u r g i c z n e . 9,7 6,2 6,7 6,0
p y ł y z p r o d u k c j i c e
m e n t u ... 2 9 ,3 1 3, 0 1 5, 6 8 ,2
O a z d w ... 1 0 2 , 2 6 1 , 7 6 8 , 3 7 3, 0
" tym: d w u t l e n e k s i a r k i ... 17,4 17, 6 18,7 19,1
t l e n e k w ę g l a ... 79,1 31 ,8 3 5 , 6 39,2
t l e n e k a z o t u ... . '6,0 8,4 6 , 8
w ę g l o w o d o r y ...
“" l e c z y s j c z e n i a z a t r z y m a n e w u- jjjjdzenlach d o r e d u k c j i w tys.
. 2,1 3,3 6,6
■ •
P y ł o w e ... 2 1 9 , 8 1 4 * , 9 1 9 3 , 6 2 0 0 , 7
O a z o w e ... 0,3 0 , 2 0 ,2 0,4
S *opiert r e d u k c j i w y t w o r z o n y c h z»- n l «czyszczert w S:
P y ł o w y c h ... 80,5 8 2 , 3 64,1 8 8 , 3
O a z o w y c h ...
" ^ ' ‘■ z e n i e A / lub z m n i e j s z e n i e
~’ z a n i e c z y s z c z e ń w t y s . t o n i
0,3 0,4 0,3 . 0,5
P y ł o w y c h ... ♦ 1 1 , 2 - 11, 4 * 5 , 3 - 10,3
g a z o w y c h ... * 1 2 , 9 0,9 •0,6 ♦ 2,5
1 Na k ł a d y e m i t u j ą c e p y ł y , g a z y l u b r ó w n o c z e ś n i e p y ł y 1 g azy . b/ W w a r u n k a c h p o r ó - n V * a l n y c h z r o k i e m p o p r z e d n i m , tj. d l a t ych s a m y c h z a k ł a d ó w i , rodzajów zanieczysz -
o b l i c z o n y c h w e d ł u g tyc h s a m y c h m e t o d .
L * l l/ 5 8 / . W Y P 0 S A 2 E N I E Z A K L A O Ó W P R Z E M Y S Ł O W Y C H I G 0 S P 0 0 A R K I C I E P L N E J W P 0 0 S T A W 0 W E U R Z Ą O Z E N I A 00 R E D U K C J I Z A N I E C Z Y S Z C Z E Ń P O W I E TR ZA A T M O S F E R Y C Z N E G O
--- --- Stan w dniu 3l X H ________________________________________________
W o ż e n i a O g ó ł e m S k u t e c z n o ś ć
n i s k a ś r e d n i a w y s o k a
- _____ 1905 1988 1905 1900 1 9 0 5 1900 1905 1900
C»klQ n y
134 206 17 40 42 107 75 59
Multlc y k l o n y . 8 12 4 2 - 2 4 0
t k a n i n o w e ... 46 69 3 U 18 21 25 37
E l e kt r o f u t r y ____ 16 15 6 6 5 3 1 6
'Jr' « z e n l a m o k r e ... 67 66 10 16 42 42 7 0
3 27 i X X X X X
S t a n i o c h r o n a ś r o d o w i s k a 6 zakładów, w których koncentrowało się 81,1%
emisji równoważnej ogółem
86,3 0,5
RAZEM ... 158928 21199 3847 57192 10483 5514 89,0 0,2
Huta "Częstochowa" - Częstochowa.. a/ Na terenach własnych zakładów i terenach obcych. b/Składowisk,hałd, wysypisk i
7 2 2 3 . 3
143
w ty® 5 zakładów,w których koncentrowało sią 94,4 % odpadów przemysłowych naprowadzonych ogółem w środowisku
144
Stan i ochrona środowiska
TABU. 15 / 62 /. O Z I A Ł A L N O S C S L U Z B O C H R O N Y S R 0 0 0 W I S K A I P A Ń S T W O W E J I N S P E K C J I S A N I T A R N E J (d o k . )
W Y S Z C Z E G Ó L N I E N I E 1980 1985 1987 19B8
203 385 362 178
w tys wykazujące przekroczenia dopuszczalnej emi
sji ... ... 38 *5 *2 . 29
0 0 P A 0 Y
Obiekty w ewidencji /stan w dniu 31 XII / ... 228 231 343 344
zakłady wytwarzające i składujące odpady ... 110 172 288 288
składowiska o0paddw przemysłowych ... 102 *3 39 40
w tym posiadające decyzję określającą warunki
• 5 1
Zakłady skontrolowane / w ewidencji i poza ewiden
cję ... 21 18 *8 38
38 20 52 45
- 17 1*
.
5J A K O Ś Ć N I E K T Ó R Y C H A R T Y K U Ł O M S P O Ż Y W C Z Y C H Zdyskwalifikowanie przez służby sanitarne próby
n , ortJ>rvch artvku^ spożywczych w \ ogółu zbadanych 26,7 27,8 20,6 18,0
mleko ... 1... 31.3 28,1 23,9 19,2
6.0 33,3 0 ,0 6,3
przetwory mięsne ... 28,0 22,0 16,7 26,6
tłuszcze roślinne ... 0,0 0,0 0.0 0,0
0,0 0,0 22,2 0,0
pieczywo ... 13.6 18,0 5.7 1.0
owoce,warzywa,grzyby i przetwory (bez konserw) 42,0 20,0 16,7 0,0
Ź r ó d ł o : dane W y d z i a ł u O c h r o n y Ś r o d o w i s k a , G o s p o d a r k i W o d n e j 1 G e o d e z j i U r z ę d u W o j e w ó d z k i e g o , a w z a k r e s i e j a k o ś c i a r t y k u ł ó w s p o ż y w c z y c h - W o j e w ó d z k i e j S t a c j i S a n i t a r n o - E p i d e a i o l o g i c z n a j .
TABL. 16 / 6) /. Ś C I E K I P R Z E M Y S Ł O W E I K O M U N A L N E W Y M A G A J Ą C E O C Z Y S Z C Z A N I A D O P R O W A D Z O N E 00 W Ó O P O W I E R Z C H N I O W Y C H W 1988 R.
MIASTA
Ogółem Oczyszczone
Nieoczyszc*0 ne
na 1 km2 razea w tym bio
logicznie w dekane trach sześciennych
i OGÓŁEM
0 G 0 t EM ... 22346 29,0 14454 2335 7892
w tym MIASTA 0 DUŻEJ SKALI ZAGROŻENIA ŚROOOWISKA
Częstochowa ... 10748 *7,2 6543 287 4205
5485 75,1 5485
-' • J
Kalety ... 3686 47,9 - - 3686
14*
1*6
S t a n i o c h r o n a ś r o d o w i s k a
TABL. 20 / <7 /. P O M N I K I P R Z Y R O D Y S t a n w d n i u 31 XII
P O M N I K I P R Z Y R O D Y 198 0 1 98 5 1987 1,988
0 G Ó L E M ... ... 146 146 163 176 *
99 99 105 109
38 38 49 55
2 2 2 2
G ł a z y n a r z u t o w e ... 7 7 7 7
S k a ł k i .g r o t y . j a s k i n i e ... - - 3
Ź r ó d ł o i d a n e M i n i s t e r s t w a O c h r o n y Ś r o d o w i s k a i Z a s o b ó w N a t u r a l n y c h .
T ABL. 21 / 68 /. P O W I E R Z C H N I A I K A T E G O R I E L A S Ć W O C H R O N N Y C H * 1
K A T E G O R I E L A S 0 W 1980 1 9 8 5 1987 1988
1 w n e k t a r a c h
0 G 0 t E M ... 21 4 6 2 34 3 8 5 4 8 6 1 2 * 8 6 1 3
560 560 841 841
101 152 152 152
U z d r o w i s k o w o - k l i » a t y c z n e ... 46 46 - - '
M a s o w e g o w y p o c z y n k u l u d n o ś c i ... 2 853 2 8 5 3 6041 6 041 S t r e f y z i e l e n i w y s o k i e j ... 1972 1 9 7 0 - -K r a j o b r a z o w e ... 15 9 3 0 2 1 6 2 4 1 5 5 0 3 155 03 L a s y z n a j d u j ą c e s i ę w y ł ą c z n i e w s t r e
fach s z k o d l i w e g o o d d z i a ł y w a n i a
7 1 8 0 2 6 0 7 5 b) 2 6 076 * ^ a) P o d z a r z y d e n M i n i s t e r s t w a R o l n i c t w a . L e ś n i c t w a i G o s p o d a r k i Ż y w n o ś c i o w e j - wedl s i e d z i b y n a d l e ś n i c t w a , b) P o n a d t o w p o z o s t a ł y c h k a t e g o r i a c h l a s ó w o c h r o n n y c h z i n w e n t a r y z o w a n y c h ! w 1977 r. 9 4 7 7 ha, w 19 88 r. 9 4 4 6 ha.
T4BL. 22 / 69 /. N A K Ł A D Y I N W E S T Y C Y J N E NA OCHRONĘ. Ś R O D O W I S K A I GOSPODARKĘ, W O D N Ą ( c e n y b i e ż ą c e )
WYSZCZEGÓLNIENIE
1980 1985 1987 1988
w Bilionach złotych _
OCHRONA ŚRODOWISKA
O G Ó Ł E M ... 72,5 745,9 2225,2 3571,3
w % nakładów inwestycyjnych w gospodarce
3.1 5.6 5,1
ochrona wód ... 41,9 456,1 1118,6 2444,
w tyta kaaunalne oczyszczalnie ścieków ... - 168,9 - 813,1
ochrona powietrza atmosferycznego ... 30,6 244,1 974,5 870.
147
S t a n i o c c h r o n a ś r o d o w i s k a
T*6l. 22 / 69 /. N A K Ł A D Y I N W E S T Y C Y J N E N A OCHRONĘ, Ś R O D O W I S K A I GOSPODA R KĘ, W O D N A ( c e n y b l e ź , c e ) ( d o k . )
^ ZCZE G Ó LN I EN IE
1900 1985 1987 1900
w milionach złotych
unieszkodlfwienie i zagospodarowanie odpadów przemysłowych oraz rekultywacja terenów
ich składowania ... 45,7 • 132,1 255,6
GOSPODARKA WOONA
O G ó l . E H 93,4 957,4 1330,1 2310,2
M 3,9 3,3 3,3
89,5 935,6 1077,5 1707,9
- - 5,4 180,3
3,9 21,0 247,2 205,0
- 4- - 129,1
w H nakładów inwestycyjnych w gospodarce uspołecznionej ... . ujęcia i doprowadzenie w o d y ...
zbiorniki i stopnie wodne ...
reS*Jlacja i zabudowa rzek i potoków ...
obwałowania przeciwpowodziowe i stacje pomp
p o n a d t o n a k ł a d y n a k i e r u n k i n i e u j ę t e w C e n t r a l n y * P l a n i e R o c z n y m l N a r o d o w y m do n S p o * « c z n o - G o s p o d a r c z y m / m . l n . n a b u d o w ę z a m k n i ę t y c h o b i e g ó w w o d y . u r z ą d z e n i a ta„ ? ! u t r ® l i z a c j i o d p a d ó w i t p . w y n o s i ł y 6,2 min 4 w p r z y p a d k u . j e ż e l i z j a w i s k o to w y s -
, P 1 *o w w o j e w ó d z t w i e / .
lABt.
23 / 70 /. E F E K T Y R Z E C Z O W E U Z Y S K A N E W W Y N I K U P R Z E K A Z A N I A D O U Ż Y T K U I N W E S T Y C J I O C H R O N Y Ś R O D O W I S K A I G O S P O D A R K I W O D N E J
W r s 2 C Z E G 0 l N I E N I E 198C 1985 1987 1988
OCHRONA ŚRODOWISKA r?Pmyałowe 1 komunalne oczyszczalnie ścieków:
Obiekty ...
Cr?BPU9towość oczyszczalni ścieków i
"echanicznych biologicznych cHemicznych ..
re<*A<cJi i zanieczyszczeń pyłowych przekazane do eksploatacji urządzenia j ^ 1r°ny powietrza w tys.ton/r ...
a®°®Ppdorowanie odpadów przemysłowych jclążll Rek środowiska w tys.t/r ...
“'lywacja terenów składowania odpadów M Z0,I|ysłowych w ha ...
2 2 4
_
112 100 612- 72 - 502
- - 50 110
- 40 50
-0.1 7,0 0.7 7.9
1153,0 1046.5 049,6 1056,0
11.1 . 0,2 7,0 7,8
* GOSPODARKA WOONA
jnośó ujęć wodnych85 w damJ/d
J ^ i ^ . k . . , ; ...
zbiorników wodnych w dam*...
rzeki 1 potoki w k m ...
i odbudowane obwałowania przeciw-
,j a ł o w e w km ...
w energetyce zawodowej.b) Łącznie z siecią wodociągową budowaną ne terenie wsi.
1.2 24,2 /
10.5 103,0 56,9
5,0 24,0 0.5
- 10,0 10 ,5 13,4
3,0
i i .*
-1 48
S t a n i o c h r o n a ś r o d o w i s k a
W P Ł Y W Y Z O P Ł A T I K A R N A C E L O W E F U N D U S Z E E K O L O G I C Z N E
W Y S Z C Z E G Ó L N I E N I E 1 985 19 87 1986
wymierzono 1 wpłynęło wymlerzonol wpłynęło wymiarzonol wpłynęło
A ■ m i l i o n a c h z ł o t y c h
regulację rzek i potoków, budowę zbior
ników wodnych oraz innych urządzeń hydrotechnicznych...
ochronę przed powodzią oraz na usuwa - nie szkód powodziowych w urządzeniach
budowa i renowacja stawów rybnych. ..
Ź r ó d ł o : dane Urzędu Wojewódzkiego; w zakresie Funduszów Ochrony środowiska l Gospodarki nej - Wydziału Ochrony Środowiska, Gospodarki Wodnej i Geodezji;
Ochrony Gruntów - Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami.
9 3 6 5 4 4 5 2 7 4 0 7 3 0 6 7 0
l u d n o ś ć
Dział III.
Uwagi ogólne do działu 1
l - D ział z a w i e r a d a n e d o t y c z ą c e : s t a n u i r o z m i e s z c z e n i a l u d n o ś c i , s t r u k t u r y l u d n o ści w e d ł u g c e c h d e m o g r a f i c z n y c h , r u c h u n a t u r a l n e g o i w ę d r ó w k o w e g o l u d n o ś c i . Ta b l i c e d z i a ł u o p r a c o w a n o na p o d s t a w i e :
a/ s z a c u n k ó w s t a n u i r o z m i e s z c z e n i a l u d n o ś c i d o k o n a n y c h p r z e z G ł ó w n y U r z ą d S t a t y s t y c z n y na p o d s t a w i e w y n i k ó w o s t a t e c z n y c h N S P z 8 XII 1 97 0 r . , z 7 XII i978r. o r a z w s t ę p n y c h w y n i k ó w z 7 XI I 1 9 8 8 r . j y
b / s p r a w o z d a w c z o ś c i o r g a n ó w e w i d e n c j i l u d n o ś c i - o m i g r a c j a c h w e w n ę t r z n y c h 1 z a g r a n i c z n y c h ;
c / s p r a w o z d a w c z o ś c i u r z ę d ó w s t a n u c y w i l n e g o - o z a r e j e s t r o w a n y c h m a ł ż e ń s t w a c h , u r o d z e n i a c h i z g o n a c h ;
d/ s p r a w o z d a w c z o ś c i s ą d ó w r e j o n o w y c h - o p r a w o m o c n i e o r z e c z o n y c h r o z w o d a c h . p r z y r o s t n a t u r a l n y s t a n o w i r ó ż n i c ę m i ę d z y l i c z b ą u r o d z e ń ż y w y c h i z g o n ó w w da-
" y m o k r e s i e .
r*yrost r z e c z y w i s t y l u d n o ś c i s t a n o w i s u m ę p r z y r o s t u n a t u r a l n e g o i s a l d a m i g r a cji.
D a n e o r u c h u n a t u r a l n y m l u d n o ś c i w p o d z i a l e t e r y t o r i a l n y m o p r a c o w a n o : m a ł ż e ń stwa - w e d ł u g w s p ó l n e g o m i e j s c a z a m i e s z k a n i a p o ś l u b i e , r o z w o d y - w e d ł u g m i e j sca z a m i e s z k a n i a o s o b y w n o s z ą c e j p o w ó d z t w o , u r o d z e n i a - w e d ł u g m i e j s c a z a m i e s z k a n i a m a t k i n o w o r o d k a , z g o n y - w e d ł u g m i e j s c a z a m i e s z k a n i a o s o b y z m a r ł e j . Da n e o m i g r a c j a c h w e w n ę t r z n y c h l u d n o ś c i o p r a c o w a n o na p o d s t a w i e I n f o r m a c j i o z a b u d o w a n i a c h na p o b y t stały'. I n f o r m a c j e te n i e o b e j m u j ą z m i a n a d r e s u w o b r ę b i e te9° s a m e g o m i a s t a lub g m i n y .
Dane o m i g r a c j a c h z a g r a n i c z n y c h l u d n o ś c i o p r a c o w a n o n a p o d s t a w i e s p r a w o z d a w c z o - icl s t a t y s t y c z n e j o z a m e l d o w a n i a c h w P o l s c e o s ó b p r z y j e ż d ż a j ą c y c h z z a g r a n i c y n * P o b y t s t a ł y o r a z o w y m e l d o w a n i a c h w P o l s c e o s ó b w y j e ż d ż a j ą c y c h n a s t a ł e za O r an i cę .
Dane o s t a n i e i s t r u k t u r z e l u d n o ś c i w e d ł u g p ł c i i w i e k u w p o d z i a l e t e r y t o r i a l - nym o p r a c o w a n o w e d ł u g f a k t y c z n e g o m i e j s c a z a m i e s z k a n i a .
W s p ó ł c z y n n i k i d o t y c z ą c e r u c h u n a t u r a l n e g o i m i g r a c y j n e g o l u d n o ś c i w p o d z i a l e tery t o r i a l n y m o b l i c z o n o J a k o i l o r a z l i c z b y f a k t ó w o k r e ś l o n e g o r o d z a j u 1 l i c z b y lud n o ś c i : d o I 982r. - f a k t y c z n i e z a m i e s z k a ł e j a od 19 8Jr . z a m e l d o w a n e j na p o - b yt stały.
lO.Pp •
* e z l u d n o ś ć w w i e k u p r o d u k c y j n y m r o z u m i e s i ę l u d n o ś ć w w i e k u z d o l n o ś c i d o pra
cy. Ola m ę ż c z y z n p r z y j ę t o w i e k 1 8-64 lata, a dl a k o b i e t 1 8 - 5 9 lat.
P r z e z l u d n o ś ć w w i e k u n i e p r o d u k c y j n y m r o z u m i e s i ę l u d n o ś ć w w i e k u p r z e d p r o d u k * c y j n y m , tj. do 18 lat o r a z l u d n o ś ć w w i e k u p o p r o d u k c y j n y m , tj. m ę ż c z y z n - p o - w y Z e j 6 4 \ l a t i k o b i e t y - p o w y Z e j 59 lat .
11. P r z y o p r a c o w a n i u d a n y c h o z g o n a c h w e d ł u g p r z y c z y n p r z y j ę t o w y j ś c i o w ą p r z y c z y n i zgonu.
Za p r z y c z y n ę w y j ś c i o w ę u w a ż a s i ę c h o r o b ę s t a n o w i ą c , p o c z « t e k o k r e s u c h o r o b o * ® go, k t ó r y d o p r o w a d z i ł d o z gon u.
O a n e d o t y c z ą c e z g o n ó w w e d ł u g p r z y c z y n p o d a n o z g o d n i e z " M i ę d z y n a r o d o w ą K l a s y '
t
f i k a c j ą C h o r ó b , u r a z ó w i p r z y c z y n z g o n ó w M ( z r e w i d o w a n ą w 1 9 7 5 r . ) o b o w i ą z u j ą c ą o d 1 I 19 8 0 r .
150
L u d n o ś ć
T A B L .1/ 73 /. L U D N O Ś Ć N A P O O S T A W I E S P I S Ó W
LATA
O g ó ł e m Mężczyźni K o b i e t y Miasta Wieś Na 100 mężczyżA przypada kobiet
w tys. na 1 km1 w tys. w S
7 XII 1978 ...
4 XII 198* ...
7 XIIj 1 9 8 8 a / ...
741 , 7 759,1 7 7 2,6
1 2 0,0 122,8 124, 9
3 60. 9 3 66. 9 376,7
38 0 . 8 39 2 , 2 39 5 . 9
♦8,4 51,4 52.2
5 1 . 6 4 8 . 6 4 7 , 8
105,5 106,9 105,1 a / W y n i k i w s t ę p n e .
T A B L . 2/ 74 /. L U D N O Ś Ć NA P O O S T A W I E S Z A C U N K Ó W A. S t a n w d n i u 31 XII
L A T A
Ogółem Mężczyźni Kobiety Miasta Nieś Na 100 Ludność
w aias- tach w
% ogółu ludności
ludność na • 1 k » ‘ w t y s l ę c a c h
mężczy
zn przy
pada ko
biet
1 9 7 5 ... 7 2 7 , 3 3 5 1 , 3 3 7 4 , 0 3 2 4 , 6 * 0 2 , 7 107 4 4 , 6 118
1976 ... 7 1 0 , 5 3 53, 3 3 7 7 , 2 32 9 , 5 * 0 1 , 0 107 45,1' 1 1 8
1977 ... 7 3 3 , 7 3 5 * , 8 3 7 8 , 9 3 5 4 , 5 3 7 9 , 2 107 4 8 , 3 119
1 9 7 8 ... 7 * 1 , 7 3 40, 9 3 8 0 , 8 3 5 8 , 8 3 8 2 , 9 106 4 8, 4 120
1979 ... 7 * 5 , 7 3 4 2 , 8 3 8 2 , 9 365,1 3 8 0 , 6 106 4 9 , 0 121
1980 : ... 7* 7 ,9 3 43 , 9 38 4 , 0 36 8,6 3 7 9 , 3 106 4 9 . 3 121
1981 ... 7 5 1 , 2 3 4 5 , 2 3 8 6 , 0 3 7 3 , 6 3 7 7 , 6 106 49 ,7 122
1982 ... 75*. 6 3 4 4 , 8 387 ,8 3 7 8 , 0 3 7 6 , 6 106 50,1 122
1983 ... 7 5 9 , 6 3 4 9 , 8 3 8 9 , 5 3 8 6 , 0 3 7 3 , 3 10 5 5 0 , 8 123
1984 ... 742, 7 37 1 , 7 3 9 1 , 0 39 0 , 2 3 7 2 , 5 105 5 1 , 2 123
1985 ... 7 6 7 , * 37 3 , 4 3 9 3 , 8 39 4 , 2 373 ,2 105 S I . 4 124
1906 ... 7 4 9 , 5 3 7 4 , 4 3 9 4 , 9 397, 4 3 7 2 , 1 105 5 1 , 4 124
198 7 ... 7 7 1 , 3 3 75, 5 3 9 5 , 8 4 0 0 , 9 3 70 , 4 105 5 2 , 0 125
I 9 8 8 a / ... 7 7 2 , 6 3 7 4 , 7 3 9 5 , 9 4 0 3 , 6 3 6 9 , 0 105 5 2 , 2 125 a / O a n e s z a c u n k o w e na p o d s t a w i e w s t ę p n y c h w y n i k ó w N S P 1 988r.
151
152
L u d n o ś ć
T A B L . */ 76 / . L U D N O Ś Ć W W I E K U P R O D U K C Y J N Y M 1/ I N I E P R O D U K C Y J N Y M S t a n w d n i u 31 XII
W Y S Z C Z E G Ó L N I E N I E r - ra z e a
■ - M ę ż c z y ź n i
W w i e k u L u d n o ś ć
Ogół en
przedpro
dukcyjnym
prodiiicyj-ny»
poproduk - cvinv«
w w i e k u n p r o d u k c y j nym na 100
w wiek k - k o b i e t y
■ t y s i ą c a c h
0300 W <■ ^ c
produkcyjny
1 9 80 ...r 7 * 7 , 9
O G Ó Ł E M
2 0 9 , 1 4 3 6 , 3 10 2 , 5 71,*
■ 363,9 107 ,3 2 2 2 , 8 33,8 63, 3
k 38*, 0 10 1 , 8 2 1 3 , 5 6 8, 7 79,6
1985 ... r 7 67, 4 2 1 5 , * 4 4 5 , 0 1 0 7 , 0 72,*
• 3 7 3 , 6 1 1 0 , 5 2 3 0 , 6 32 ,5 62 ,0
3 9 3 , 8 10* ,9 2 1 4 , 4 7 4 , 5 83 ,7
1987 ... r 7 7 1 , 3 2 1 6 , 9 4 4 5 , 5 1 0 8 , 9 73,1
■ 375 , 5 1 11, 2 2 3 1 , 6 3 2, 7 62,1
k 3 9 5 , 8 105, 7 2 1 3 , 9 7 6 . 2 8 5 , 0
1 98 0 ... r 3 6 8 , 6
M I A S T A
98 ,4 22 6 , 3 4 3 , 9 6 2 , 9
■ 1 7 6 , 8 50,5 1 1 2 , 9 13,4 56,6
k 191, 8 47 ,9 11 3 , 4 3 0 , 5 69, 1
1 98 5 ... r 39*, 3 1 0 9 , 4 2 3 7 , 1 4 7 , 8 6 6 , 3
■ 18 8 ,9 55 ,9 11 9 , 6 13,4 57, 9
k 2 0 5 , * 5 3 , 5 1 1 7 , 5 34,4 7*. 6
1987 ... r *0 0 , 9 1 1 2 , 0 2 3 9 , 8 *9,1 6 7 , 2
■ 1 92,1 5 7 , 2 1 2 1 , 3 13,6 58,*
k 20 8 , 8 54,8 1 1 8 , 5 35,5 76,2
1980 ... r 3 7 9 , 3
N I E Ś
1 1 0 , 7 2 1 0 , 0 5 8 , 6 60, 6
■ 187 , 1 5 6 , B 1 0 9 , 9 20,4 7 0, 2 .
k 1 92, 2 53 ,9 1 0 0 , 1 38,2 9 2,0
1985 ... r 3 73, 1 10 6 , 0 2 0 7 , 9 59 , 2 79,5
■ 18* .7 54,6 1 1 1 , 0 19,1 66,*
k 18 8 ,* 51,4 9 6 , 9 40,1 9*,*
1987 ... r 3 70, * 10 4 , 9 2 0 5 , 7 5 9 , 8 80,1
■ 183,* 5 4 , 0 1 1 0 , 3 19.1 66. 3
k 187,0 50 ,9 95,4 4 0 , 7 96. 0
1/ W w i e k u z d o l n o ś c i d o p r a c y : M ę ż c z y ź n i 18-6 * l a t a , k o b i e t y 1 8 - 3 9 lat.
153
L u d n o ś ć ,a0 L .5/ 77/. R U C H N A T U R A L N Y L U D N O Ś C I