• Nie Znaleziono Wyników

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII

5. OCENA STANU ŚRODOWISKA W POSZECZEGÓLNYCH KOMPONENTACH

5.2. ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII

Poniższy rysunek przedstawia mapę warunków wiatrowych na terenie Polski. Teren gminy Budzów znajduje się w strefie wybitnie niekorzystnej możliwości wykorzystania energii wiatru.

Rysunek 6. Mapa warunków wiatrowych na terenie Polski.

Źródło: www.praze.pl.

Województwo małopolskie pod względem energetycznym wykorzystania wiatru, zaliczane jest do strefy mało korzystnej. Dla przeważającej części obszaru województwa potencjał pozyskania energii wiatru, wyrażony wskaźnikiem w odniesieniu do powierzchni zakreślonej skrzydłami wirnika na rok, kształtuje się w przedziale od 500 do 750 kWh/m2 rok. Dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej dotyczące średniorocznych prędkości wiatru wykazują, że Gmina Budzów zlokalizowana jest głównie w strefie niekorzystnej, o małych zasobach energetycznych wiatru. Przeważający obszar według Ośrodka Meteorologii IMGW to strefa IV, w której prędkość wiatru szacuje się na 3‐4 m/s. Nie przesądza to jednak o opłacalności tego rodzaju inwestycjio charakterze lokalnym. Często jako kryterium opłacalności turbin podaje się wartość tego współczynnika przekraczającą 1000 kWh/m2 powierzchni rotora/rok. W wielu wypadkach „sztywne” podejście do tego kryterium może okazać się niewłaściwe. Dlatego przed podjęciem decyzji o budowie elektrowni wiatrowej niezbędne jest przeprowadzenie szczegółowych badań: siły, kierunku i częstości występowania wiatrów.

33

W Gminie Budzów, lokalnie można rozważać inwestycje oparte na małych elektrowniach wiatrowych (poniżej 100 kW), przeznaczonych do użytku indywidualnego w gospodarstwach domowych i małych przedsiębiorstwach. Małe elektrownie wiatrowe są w mniejszym stopniu uzależnione od warunków wiatrowych na danym terenie, uwarunkowań środowiskowych, a także społecznych.

Większe znaczenie mają czynniki lokalne, prawidłowy dobór sprzętu oraz uwarunkowania rynkowe (ceny energii elektrycznej dla odbiorców końcowych). Najbardziej predestynowane do ich instalowania są gospodarstwa rolne. Przyjmując, że ze względów ekonomicznych najbardziej opłacalna dla typowego gospodarstwa rolnego byłaby turbina wiatrowa o mocy 1 – 5 kW.

5.2.2. ENERGIA WODY

W gminie nie funkcjonują elektrownie wodne. Można rozważać budowę małych elektrowni wodnych na potoku Paleczka (1,7 m3/s). W korycie potoku wybudowane zostały baseny kąpielowe, jeszcze w poprzednim ustroju. Baseny te stopniują bieg wody i tworzą idealne warunki do budowy małych elektrowni wodnych, gdyż miejsca te zapewniają optymalną różnicę poziomów, a do tego znajdują się bardzo blisko domostw. Należy mieć na uwadze, że skala produkcji w MEW jest uzależniona od aktualnego przepływu wody.

5.2.3. ENERGIA SŁOŃCA

Na poniższym rysunku przedstawiono rozkład przestrzenny nasłonecznienia rocznego z uwzględnieniem gminy Budzów.

Rysunek 7. Rozkład przestrzenny całkowitego nasłonecznienia rocznego na terenie Polski z uwzględnieniem gminy Budzów.

Źródło: http://solarisline.pl/

W gminie występują dobre warunki nasłonecznienia. Dla m. Kraków, najbliżej położonej stacji meteorologicznej, nasłonecznienie równe jest 1 046 kWh/m2.

34

Taka wartość promieniowania słonecznego umożliwia wykorzystanie na terenie gminy instalacji wykorzystujących energię słońca (instalacji fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych).

5.2.4. ENERGIA GEOTERMALNA

Na terenie województwa małopolskiego zidentyfikowane zostały strefy perspektywiczne w aspekcie możliwości wykorzystania energii geotermalnej w ramach opracowanego Atlasu zbiorników wód geotermalnych. W Atlasie zbiorników wód geotermalnych wskazano gminy z obszarami perspektywicznymi dla wykorzystania energii geotermalnej (wyróżnione żółtym kolorem).

Rysunek 8. Gminy z obszarami perspektywicznymi dla wykorzystania energii geotermalnej (wyróżnione żółtym kolorem).

Źródło: Atlas zbiorników wód geotermalnych Małopolski Polska Akademia Nauk IGSMiE, 2005 r.).

Gmina Budzów nie została wskazana jako gmina z potencjalną możliwością wykorzystania wód geotermalnych.

5.2.5. ANALIZA SWOT

OBSZAR INTERWENCJI: OCHRONA KLIMATU I JAKOŚCI POWIETRZA

MOCNE STRONY SŁABE STRONY

- aktywna postawa gminy w zakresie gospodarki niskoemisyjnej

- instalacje OZE zlokalizowane na terenie gminy - potencjał wykorzystania OZE (szczególnie

energii słońca)

- plany rozbudowy sieci gazowej na terenie gminy

- stosowanie niskosprawnych źródeł ciepła (wysokie wykorzystanie węgla w bilansie

energetycznym gminy)

- emisja komunikacyjna związana z drogami tranzytowymi na terenie gminy - ukształtowanie terenu sprzyjające

35

powstawaniu niskiej emisji - brak sieci gazowej

SZANSE ZAGROŻENIA

- możliwość wykorzystania zewnętrznych źródeł finansowania

- wzrost zainteresowania mieszkańców zagadnieniami związanymi ze zmianami

klimatycznymi, niską emisją i OZE

- wysokie koszty ogrzewania ekologicznymi nośnikami energii

- niska świadomość ekologiczna społeczeństwa w zakresie zmian klimatu i skutków niskiej

emisji

5.2.6. ZAGROŻENIA

Głównymi problemami w zakresie zanieczyszczenia powietrza na terenie gminy Budzów są:

• indywidualne kotły grzewcze opalane paliwem stałym,

• problematyczna emisja niska pochodząca z palenisk domowych i małych kotłowni,

• emisja zanieczyszczeń ze źródeł komunikacyjnych rosnąca wraz ze wzrostem natężenia ruchu samochodowego i przebiegiem dróg tranzytowych przez teren gminy,

• występujące przekroczenia roczne niebezpiecznych substancji: pyłów PM10 i PM2.5, benzo(a)pirenu,

• zaprzestanie działań związanych z budową sieci gazowej na terenie gminy Budzów,

• bierność mieszkańców wobec problemów związanych z niską jakością powietrza.

Adaptacja do zmian klimatu

Obserwacje i badania naukowe pokazują, że postępujące od połowy XX wieku zmiany klimatu są faktem. Związane z nimi ekstremalne zjawiska atmosferyczne występują coraz częściej, a ich gwałtowność rośnie. Podtopienia i zniszczenia spowodowane przez nawalne deszcze to oprócz fali upałów i susz jeden z najważniejszych problemów wynikających ze zmian klimatu, z jakimi muszą borykać się mieszkańcy w naszej strefie klimatu umiarkowanego.

Zmiany klimatu i notowane ich skutki mają swoje odzwierciedlenie w jakości powietrza, a także wpływają na działalność przemysłową i sektor komunalny, energetykę i system zaopatrzenia w ciepło i wodę. W niedalekiej przyszłości konieczne będzie dostosowanie systemu energetycznego do wahań zapotrzebowania na energię elektryczną i cieplną, m.in. poprzez wdrożenie stabilnych niskoemisyjnych źródeł energii. W przyszłości będzie zachodzić konieczność intensyfikacji działań w zakresie rozwoju odnawialnych źródeł produkcji energii, szczególnie na potrzeby ogrzewania i klimatyzacji (ze względu na coraz częstsze okresy upalne).