Cass.-crim. 7 marca 1918.
Skarga kasacyjna zarzuca zaskarżonemu wyrokowi obrazę art. 145, 147, 190 i 2 10 ust. post. kar., art. 1 prawa z dnia 16 mar
ca 19 15 i art. 7 prawa z dnia 20 kwietnia 19 10 r. przez wyrzecze
nie kary przeciwko spółce, a więc osobie moralnej, która mogła być odpowiedzialną tylko cywilnie za czyny przedstawicieli swych oraz zarzuca temuż wyrokowi, że przez przekroczenie władzy, pogwałcenie praw obrony i sprzeczność wyraźną zastą
pił jednego oskarżonego, działającego w charakterze legalnego reprezentanta spółki, przez drugiego i skazał go na koszta pod przymusem osobistym, bez wysłuchania wyjaśnień jego i strony.
Zważywszy, że aczkolwiek istotnie w myśl zasady odpo
wiedzialności indywidualnej spółka handlowa, jako osoba mo
ralna, nie ulega odpowiedzialności karnej, nawet pieniężnej, jednak zasada ta zna w yjątki, w ynikające z ustaw specjalnych;
zważywszy, że spółka zakładów Lientard oskarżona była i skazana na kary przewidziane w art. 1 prawa 16 marca 19 15 r.
za sprzedaż i puszczenie w obieg absyntu;
zważywszy, że przekroczenia przez prawo powyższe prze
widziane są natury czysto m aterjalnej; że zachodzą one przez sam fakt dokonania czynu zakazanego niezależnie zgoła od za
miaru i że karane są: 1) z oskarżenia urzędu publicznego za
mknięciem zakładu i 2) na żądanie urzędu skarbowego podat
ków niestałych grzywną i zapłatą pięciokrotnej opłaty paten
towej ;
zważywszy, że kara zamknięcia zakładu, będąca przed
miotem żądania prokuratury, dotyka samo przedsiębiorstwo, któ
re dopuściło się czynu przestępnego; że powinna być wyrzeczo
na z chwilą, gdy ustalono istnienie przekroczenia, bez względu na to, kto jest właścicielem przedsiębiorstwa, nawet i w tym wypadku, gdy nie będzie ów w łaściciel odpowiadać karnie lub cywilnie; że więc okoliczność, iż strona pociągnięta do odpo
wiedzialności jest spóiką, czyli osobą moralną, nie może ze względu na rodzaj kary, stanowić przeszkody do jej zastoso
wania ;
zważywszy, że art. 35 dekretu z dnia 1 germinala roku 13 głosi, że właściciele towaru są odpowiedzialni za czyny ich ajen tów nawet co do konfiskaty i kar; że więc rzeczony artykuł usta
nowił odpowiedzialność w łaścicieli za czyn osoby innej i że nie czyni różnicy pomiędzy osobą fizyczną a spółką;
zważywszy, że z powyższego wynika, iż, w yrzekając prze
ciwko spółce zakładów Lientard karę przewidzianą w prawie z dnia 16 marca 19 15 r., zaskarżony wyrok niczem nie obraził ani zasad, ani jego przepisów;
zważywszy jednak, że wyrok orzekł przymus osobisty, oznaczywszy czas jego trwania do minimum przez prawo prze
widziane; że rozporządzenie to dotyczeć może tylko spółki za
kładów Lientard, która jedna tylko uznana została winną i ska
zaną;
że spółka handlowa, osoba prawna nie może uledz przy
musowi osobistemu;
że przeto w tym punkcie zaszło pogwałcenie powyżej w y
mienionych przepisów prawa;
i zważywszy, że wyrok praw idłow y pod względem formy, zastosował należyte kary do czynów przez niego ustalonych.
W yrok sądu apelacyjnego w A ix z dnia 8 grudnia 19 16 r.
uchyla, lecz tylko w części dotyczącej przymusu osobistego.
(Prez. Bard. Refer. Le Borde. Prok. Peyssonie).
Zapis części rozporządzalnej na rzecz dzieci. Śmierć zapiso
biercy. Tłómaczenie testamentu. Uznanie sądu.
Cass.-req. 8 listopada 1921.
W skardze kasacyjn ej powołano obrazę art. 1039 i 113 4 Kod. Cyw.
Sąd kasacyjn y: zważywszy, że zasada art. 1039 Kod. Cyw., w myśl której wszelkie rozporządzenie testamentowe upada, je
żeli ten na czyją korzyść je uczyniono, nie przeżył testatora, niema zastosowania, gdy zamiar testatora obdarzenia spadko
bierców legatarjusza, w razie wcześniejszej jego śmierci, w i
doczny jest bądź ze słów rozporządzenia, bądź też z całokształtu testamentu;
zważywszy, że mocą testamentu własnoręcznego z dn. 28 kwietnia 19 12 r., wdowa Augusta Brun, zm arła w r, 19 16, za
pisała dwóm swoim synom Teofilowi i Emilowi ponad udział i przez wzgląd szczególny, część rozporządzalną m ajątku swego, z obowiązkiem ponoszenia przez nich pewnych ciężarów na rzecz trzeciego jej syna, Ju styn a, znajdującego się w szpitalu dla obłąkanych;
zważywszy, że Teofil Brun zmarł przed testatorką; że po
została po nim wdowa, jako opiekunka nieletniej sw ej córki Ju - Iji Brun, zażądała dla niej połowy części rozporządzalnej; że Em il Brun, w spółlegatarjusz tej części, utrzym ywał, iż część tę otrzymać powinien w całości on jako przyrost zgodnie z art.
1039 i 1044 Kod. C yw .;
zważywszy, że w yrok zaskarżony ustala, iż z całości testa
mentu w ypływ a, iż wolą testatorki było, ażeby zapis uczynio
ny przez nią na rzecz syna Teofila, przeszedł w razie uprzedniej jego śmierci, na jego spadkobierców; że testatorka chciała utrzy
mać równość pomiędzy dziećmi swemi; że zapisując część roz
porządzalną synom swym Teofilowi i Emilowi, zam ierzała w ten sposób zapewnić najstarszem u synowi Justynow i niezbędną opie
kę; że powodowało nią uczucie troski i sprawiedliwości w zglę
dem każdego ze swych dzieci i że rady i polecenia zamieszczone przez nią w akcie ostatniej woli, zarówno ze względu na formę jak i na myśl, która je dyktowała, w ykluczają możność restryk- cyj zdolnych do wzniecenia niezgody między jej spadkobiercami;
zważywszy, że oparłszy się na tych ustaleniach i przesłan
kach, nie ulegających kontroli i nie będących w sprzeczności ze spornym testamentem, w yrok zaskarżony, należycie uzasadnio
ny, nie obraził żadnego z przepisów powołanych w skardze ka
sacyjnej, uznając, że nieletnia Ju lja Brun miała prawo do po
łow y spadku pozostałego po babce jej, Auguście Brun;
odrzuca skargę kasacyjną, podaną od wyroku wydanego przez Sąd A p elacyjn y w Nimes w dniu 13 stycznia 1920 r.
(Prez. Merillon. Refer. Albert Tiss'er. Prok. Matter).
(Pandectes franęaises periodiąues. I. 345/23.
Sprzedaż towarów. Rozwiązanie umowy. Termin wydania przedmiotu. Art. 1657 Kod. Cyw.
Cass.-cw. 16 maja 1922.
Zważywszy, że Bardinet i Perat, przem ysłowcy, sprzedali piekarzowi Dastaracowi pewną ilość mąki, z której 400 ostatnich worków powinny b yły być dostarczone, zgodnie z zaw artą przez strony umową, w sierpniu 19 14 r.;