Zastosowanie urządzenia KWC, umożliwiło uzyskiwanie złożonej historii odkształcania, która powoduje silną niejednorodność zmagazynowanej energii odkształcenia w materiale a w efekcie po wyżarzaniu niejednorodny rozwój mikrostruktury. W efekcie zastosowania ciągnienia z wykorzystaniem urządzenia KWC otrzymano zróżnicowaną na przekroju wyrobu ciągnionego mikrostrukturę, tj. w warstwach przypowierzchniowych niejednorodną, silnie odkształconą i rozdrobnioną a w obszarach bliższych osi bardziej jednorodną gruboziarnistą. Jak wiadomo jest to jeden ze sposobów poprawy własności technologicznych wyrobów ciągnionych. Niemniej, w przypadku zastosowania urządzenia KWC efekt ten został silnie wzmocniony, co potwierdziły próby jednoosiowego rozciągania, przeginania oraz pomiary twardości. Otrzymano druty o średnich własnościach wytrzymałościowych podobnych do ciągnionych tradycyjnie ale o lepszych własnościach plastycznych. Przeprowadzone badania wykonano w efekcie zaprojektowania, zbudowania i wykorzystania stanowiska badawczego umożliwiającego kontrolowanie własności mechanicznych wyrobów ciągnionych z wykorzystaniem niejednorodności zakumulowanego odkształcenia. Ocena odkształcenia plastycznego w warunkach odkształcania w urządzeniu KWC przeprowadzona została na podstawie analizy wpływu ustawień tego urządzenia (drogi odkształcenia) na niejednorodność odkształcenia oraz niejednorodność mikrostruktury. Urządzenie KWC daje możliwość przeprowadzania bardzo wielu wariantów procesu. Metoda kątowego wielostopniowego ciągnienia umożliwia kumulację odkształcenia w praktycznie nieograniczonej objętości materiału, tj. długości wyrobu gotowego. W celu wsparcia procesu projektowania oraz dla umożliwiania poprawnej interpretacji wyników badań doświadczalnych zastosowano symulację komputerową przeprowadzonego procesu ciągnienia. Aby wiernie oddać warunki procesu i uwzględnić skomplikowane nastawy urządzenia KWC oraz złożony stan odkształcenia, konieczne było pełne 3D rozwiązanie metodą elementów skończonych (MES). W efekcie przeprowadzono ocenę możliwości symulacji MES procesu kątowego wielostopniowego ciągnienia i zastosowania tego rozwiązania jako modelu zadania bezpośredniego w analizie inverse do identyfikacji współczynników modelu reologicznego. Przedstawione w pracy wyniki badań wskazują na możliwość zastosowania urządzenia KWC w warunkach przemysłowych. Całkowite,
sumaryczne odkształcenie w procesie ciągnienia metodą KWC jest wyższe od odkształcenia jednorodnego, co stwarza warunki do kontrolowania w znacznie większym stopniu aniżeli w technologiach tradycyjnych rozwojem mikrostruktury i własności. Otrzymane rozkłady intensywności odkształcenia wykazują bardzo dużą niejednorodność wynikającą z występowania złożonej drogi odkształcania.
Przeprowadzone badania umożliwiają sformułowania następujących wniosków głównych:
• Zastosowana w badaniach nowa metoda kątowego wielostopniowego ciągnienia w połączeniu z obróbką cieplną otwiera szerokie możliwości sterowania własnościami mechanicznymi wyrobów ciągnionych. Najbardziej korzystnym z punktu widzenia własności wyrobu gotowego jest układ schodkowy. Po zastosowaniu takiego układu, w porównaniu z innymi układami ciągnienia, uzyskiwano najkorzystniejsze własności wytrzymałościowe bez istotnego spadku własności plastycznych. Niemniej, należy zauważyć, że dla wybranych parametrów procesu ciągnienia bardziej korzystną kombinację własności wytrzymałościowych i plastycznych wykazywały próbki otrzymane po ciągnieniu wg schematu korbowego.
• Zarejestrowane siły ciągnienia wskazują na bardzo istotny związek pomiędzy schematami nastaw w urządzeniu KWC a parametrami energetycznymi procesu. Zwiększenie kąta obrotu tarcz oporowych w których umiejscowione są ciągadła powoduje zmianę wartości sił ciągnienia w zależności od schematu ustawienia ciągadeł i wielkości kąta obrotu. Np. w przypadku schematu korbowego największą siłę ciągnienia zarejestrowano dla przypadku kąta skręcenia tarcz α=12°. Interesujący jest fakt, iż dla kąta skręcenia α=6° poziom siły ciągnienia jest niemal identyczny jak w przypadku ciągnienia dla α=15°. Podobny efekt zaobserwowano również w przypadku schematu schodkowego Zaobserwowana zależność jest prawdopodobnie wynikiem zmniejszenia długości strefy odkształceń sprężystych w części zgniatającej ciągadeł w wyniku zadziałania podobnego efektu do zwiększania przeciwciągu – co wynika ze wzrostu kąta obrotu płyt. W wyniku zbilansowania sił „przeciwciągu”, ścinania na wejściu i wyjściu z ciągadeł, redukcji
średnicy w stożku zgniatającym oraz sił tarcia całkowita siła ciągnienia przyjmuje wartości zależne od schematu ustawienia ciągadeł w urządzeniu KWC. Wskazuje to na dodatkowe możliwości optymalizowania warunków ciągnienia w celu uzyskania zakładanej wielkości odkształcenia całkowitego oraz jego niejednorodnego rozkładu w wyrobie gotowym.
• Ocena średniego umocnienia dla poszczególnych schematów ciągnienia wykazała, że największe umocnienie wystąpiło dla próbek ciągnionych wg układu tradycyjnego, następnie dla układu schodkowego. Krzywe umocnienia zbudowane dla układu korbowego i posobnego mają zbliżony przebieg przy czym korbowy charakteryzuje się nieco większym umocnieniem i równocześnie posiada i wyższe własności plastyczne i wytrzymałościowe. W efekcie zastosowanego wyżarzania następuje odwrócenie kolejności, podobnie jak w przypadku układu korbowego i schodkowego. Próbki te posiadają wyższe własności wytrzymałościowe a niższe własności plastyczne w porównaniu do procesu prowadzonego wg układu tradycyjnego. Wyraźnie niższe własności wytrzymałościowe oraz plastyczne wykazują próbki po procesie ciągnienia prowadzonego wg układu posobnego. Ogólnie, materiał odkształcany wg schematów korbowego oraz schodkowego wykazywał w tym wypadku wyższe własności wytrzymałościowe w porównaniu do ciągnionego wg układu tradycyjnego.
• Zgodnie z przewidywaniami materiał ciągniony po wyżarzaniu w temperaturze 800°C posiada dużo niższe własności wytrzymałościowe oraz dużo większe własności plastyczne w porównaniu do wyżarzonego w temperaturze 500°C. W obu przypadkach najkorzystniejszą kombinację własności wytrzymałościowych i plastycznych posiadały próbki po procesie ciągnienia wg układu schodkowego.
• Podczas ciągnienia wg układu korbowego odkształcenie siatki koordynacyjnej naniesionej na powierzchni drutu nie wskazywało na tendencję skręcania ciągnionych drutów względem ich osi. Zmierzone wydłużenia elementów siatki na wyrobach ciągnionych wg schematu schodkowego były większe w porównaniu z wydłużeniem dla układu
korbowego. Badania siatki koordynacyjnej na powierzchni drutu oraz zarejestrowane pomiary sił podczas procesu ciągnienia wskazują na bardzo złożony charakter zależności pomiędzy parametrami odkształcania, drogą odkształcania a parametrami energetycznymi badanych procesów KWC.
• Symulacja komputerowa pozwoliła na ocenę stanu mechanicznego podczas zastosowanych schematów ciągnienia. Rozkłady odkształcenia wskazują, że w materiale obecne są efekty zastosowania różnej drogi odkształcenia. Ocena ilościowa skutków zastosowanych sposobów oraz schematów odkształcania w postaci np. rozwoju mikrostruktury możliwa jest jedynie z wykorzystaniem symulacji komputerowej. Z wyników przeprowadzonej symulacji komputerowej jednoznacznie wynika występowanie niejednorodnej akumulacji odkształcenia. Schemat korbowy powoduje większą niejednorodność odkształcenia przy tej samej redukcji średnicy. Niemniej, zgodnie z oczekiwaniami rozkład odkształceń na przekroju poprzecznym drutów dla schematu korbowego jest bardziej nierównomierny co wpływa na kształt pola tego przekroju. Symulacja komputerowa pozwoliła również na stwierdzenie, że na obecnym etapie badań brak jest modelu materiału i procesu, który uwzględniałby wpływ zmiennej drogi odkształcenia na mechanizm odkształcenia i pozwalał na osiągnięcie ilościowej zgodności z doświadczeniem. Aby ustalić ten wpływ należy przeprowadzić analizę odwrotną polegającą na oszacowaniu wartości parametrów modelu reologicznego.
• Przeprowadzone badania z zastosowaniem zmiany kierunku ciągnienia wskazują na wystąpienie nieznacznego spadku siły ciągnienia w przypadku ciągnienia z zastosowaniem kierunku odwróconego. Spowodowane to jest częściowym odprężeniem materiału, w warstwach zewnętrznych drutu, stąd spadek wartości siły ciągnienia. Niemniej, ogólnie można stwierdzić, że zastosowanie w technologii KWC ostatniego ciągu „odwróconego” nie spowoduje istotnych efektów energetycznych.
Literatura
1 Łuksza J., Skołyszewski A., Witek F., Zachariasz W. Druty ze stali i stopów specjalnych Wytwarzanie, przetwarzanie i zastosowanie. Kraków, 2006.
2 Pierlin I.Ł., Jermanok M.Z. Tieoria wołoczienia. Izd. Mietałłurgia, Moskwa, 1971.
3 Schneider M. Ciągarstwo. WGH, Katowice, 1961.
4 Bernsztej M.L., Zajmowskij W. A. Struktura i własności mechaniczne metali. WNT, Warszawa, 1973.
5 Blicharski M. Wstęp do inżynierii materiałowej. WNT, Warszawa, 2003.
6 Dobrzański L. Metaloznawstwo z podstawami nauki o materiałach. WNT, Warszawa, 1996.
7 Przybyłowicz K. Podstawy teoretyczne metaloznawstwa. WNT, Warszawa, 1999.
8 Łuksza, J. Elementy Ciągarstwa. UWN-D Wydawnictwa AGH, Kraków, 2001.
9 Piwnik J. Analiza procesów obróbki plastycznej metali z uwzględnieniem ich wzmocnienia. Obróbka Plastyczna, tom XXIV, z.4(1985), s153-168, 1985.
10 Łuksza J., Rumiński M. Zastosowanie pomiarów twardości do analizy procesu ciągnienia. Hutnik – Wiadomości Hutnicze, Nr 5, 1993r.,s164 – 169, 1993.
11 Burdek M. Praca Dyplomowa, AGH, 1993]. Kraków, 1993.
12 Valiev R.Z., Islamgaliev, R.K. and Alexandrov, I.V. Bulk nanostructured materials from severe plastic deformation. Prog. Mater. Sci., 2000, 45, 103-189., 2000.
13 Rosochowski A. and Olejnik L. Numerical and physical modelling of plastic deformation in 2-turn equal channel angular extrusion. J. Mater. Process. Technol., 2002, 125-126, 309-316., 2002.
14 Segal V.M. Material Processing by Simple Shear. Mater. Sci. Eng., A197 (1995), pp. 157-164. , 1995.
15 Segal V.M. Plastic Working of Metals by Simple Shear. Russ. Metall. (English translation), 1 (1981), pp. 99-105., 1981.
16 Tsuji N., Takata N., Ueji R., Kamikawa N., Kitahara H., Maekawa T., Koyama H., and Terada D. Fabrication of Multi-Phased Ultrafine Grained Steels for Managing Both Strength and Ductility. ISUGS-2007, Oct. 24-26, 2007, Kitakyushu, Japan, 2007.
17 Rosochowski A., Olejnik L. and Balendra R. FEM analysis of two-turn equal channel angular extrusion of cylindrical billets. Conference on Material Forming, April 28-30, 2004, Trondheim, Norway, No, Trondheim, Norway, 2004.
18 Krallics G., Budilov I.N., Alexandrov I.V., Raab, G.I., Zhernakov V.S. and Valiev R.Z. Computer simulation of equal-channel angular pressing of tungsten by means of the finite element method. In Zehetbauer, M.J. and Valiev, R.Z. (eds.) NanoSPD2, Proc. of the Conference on Nanomaterials by Severe Plastic Deformation, December 9-13, 2002, Vienna, Austria, Wiley-VCH, Weinheim, 2004, pp. 271-277., Vienna, Austria, 2002.
19 Suo T., Li Y., Guo Y. and Liu Y. The simulation of deformation distribution during ECAP using 3D finite element method. Mater. Sci. Eng., 2006, A432, 269-274., 2006.
20 Chung S.W., Somekawa H., Kinoshita T., Kim W.J. and Higashi K. The non-uniform behavior during ECAE process by 3-D FVM simulation. The non-non-uniform behavior during ECAE process by 3-D FVM simulation. Scripta Mater., 2004, 500, 1079-1083., 2004.
21 Kim W.J., Namgung J.C. and Kim J.K. Analysis of strain uniformity during multi-pressing in equal channel angular extrusion. Scripta Mater., 2005, 53, 293-298., 2005.
22 Leo P., Cerri E., De Marco P.P. and Roven H.J. Properties and deformation behaviour of severe plastic deformed aluminium alloys. J. Mater. Process. Tech., 2007, 182, 207-214., 2007.
23 Alexandrov I.V., Budilov I.N., Krallics G., Kim H.S., Yoon S.C., Smolyakov A.A., Korshunov, A.I. and Solovyev, V.P. Simulation of equal-channel angular pressing. In Horita, Z. (ed.) NanoSPD3, Proc. of the 3rd International Conference on Nanomaterials by Severe Plastic Deformation, September 22-26, 2005, Fukuoka, Japan, Mater. Sci. Forum, 2006, 503-504, 201-208., Fukuoka, Japan, 2006.
24 Kim S.H. Finite element analysis of high pressure torsion processing. J. Mater. Process. Tech., 2001, 113, 617-621., 2001.
25 Rosochowski A., Rodiet R. and Lipinski P. Finite element simulation of cyclic extrusion-compression. In Pietrzyk, M., Kusiak, J. and Majta, J. (eds.) Metal Forming 2000, Proc. of the 8th Int. Conference on Metal Forming, September 3-7, 2000, Krakow, Po, Krakow, 2000.
26 Varyukhin, Beygelzimer V., Synkov Y., Orlov D. and S. Application of twist extrusion. In Horita, Z. (ed.) NanoSPD3, Proc. of the 3rd International Conference on Nanomaterials by Severe Plastic Deformation, September 22-26, 2005, Fukuoka,
Japan, Mater., Fukuoka, Japan, 2005.
27 Saitoa Y., Tsujia N., Utsunomiyaa H., Sakaia T., Honga R.G. Ultra-fine grained bulk aluminium produced by accumulative roll-bonding (ARB) process. Scripta Mater., 1998, 39, 1221-1227., 1998.
28 Huang J.Y., Zhu Y.T., Jiang H. and Lowe T.C. Microstructures and dislocation configurations in nanostructured Cu processed by repetitive corrugation and straightening. Acta Mater., 2001, 49, 1497-1505., 2001.
29 Srinivasan R., Chaudhury P.K., Cherukuri B., Han Q., Swenson D. and Gros P. Continuous Plastic Deformation Processing of Aluminum Alloys. Final Technical Report (2006). http://www.osti.gov/bridge/servlets/purl/885079-37CRhi/885079.pdf (last accessed, 2006.
30 Raab G.J., Valiev R.Z., Lowe T.C. and Zhu Y.T. Continuous processing of ultrafine grained Al by ECAP-Conform. Mater. Sci. Eng., 2004, A382, 30-34., 2004.
31 Rosochowski A. and Olejnik L. FEM simulation of incremental shear. In Cueto, E. and Chinesta, F. (eds.) Esaform 2007, Proc. of the 10th Int. Conference on Material Forming (AIP Proceedings 907), April 18-20, 2007, Zaragoza, Spain, , American Institute of Physics, 2007, pp. 653-658., Zaragoza, Spain, , American Institute o, 2007 Zaragoza, Spain, , American Institute o.
32 Saito Y., Utsunomiya H., and Suzuki H. Proposal of novel continuous high straining process – development of conshearing. in M. Geiger (ed.), Advanced Technology of Plasticity,vol. III, pp. 2459–2464, Springer, 1999., 1999.
33 Chakkingal U., A.B. Suriadi and P.F. Thomson. Microstructure development during equal channel angular drawing of Al at room temperature. Scripta Mater. 39(6), 677–684 (1998)., 1998.
34 Chakkingal U., Suriadi A.B., Thomson P.F. The development of microstructure and the influence of processing route during equal channel angular drawing of pure aluminium. Materials Science and Engineering A266 (1999), 241. , 1999.
35 Majta J., Muszka K, Doniec K. Ultrafine grained microstructures of microalloyed steels obtained by cold, warm and hot severe plastic deformation. 3rd International Conference on Thermomechanical Processing of Steels, September 2008, Padua, Italy. , Padua, Italy, 2008.
36 Majta J., Muszka K., Stefańska-Kądziela M. Study of Mechanical Properties of Ultrafine Grained HSLA And Ti-IF Steels. Proceedings of the 5th Int. Conf. on Mechanics and Materials in Design, Porto, Portugal, July 24-26, 2006, eds J.F. Silva Gomes & Shaker A. Meguid, 441 , Porto, Portuga, 2006.
37 Rosochowski A., Olejnik L., Richert M. Channel configuration effects in 3D-ECAP (NanoSPD3). 3rd International Conference on Nanomaterials by Severe Plastic Deformation, September 22-26, 2005, pp. 179-184, Fukuoka, Japan, 2005.
38 Segal V. M. Patent nr: US5513512: Plastic deformation of crystalline materials. 1996.
39 Langdon T.G., Furukawa M., Nemoto M., Horita Z. Using Equal-Channel Angular Pressing for Refining Grain Size. JOM 52 (2000) No. 4, p. 30/33.
40 Komura S., Furukawa M., Horita Z., Nemoto M., Langdon T.G.: Mat. Sci. Eng. A297 (2001), p. 111/18. Optimizing the procedure of equal-channel angular pressing for maximum superplasticity. Mat. Sci. Eng. A297 (2001), p. 111/18, 2001. 41 Javier Luis Perez Carmelo. Patent nr: ES2229882, Drawing of ductile metal
materials through a polygonal channel comprises a die, a drawplate and rollers, refining grain size and increasing strength. Hiszpania, 2003.
42 Haudhury K, Prabir and Raghavan, Srinivasan. Patent nr: WO2004002640, CONTINUOUS SEVERE PLASTIC DEFORMATION PROCESS FOR METALLIC MATERIALS. USA, 2002.
43 Iosifovich, Raab Georgij and Georgievich, Raab Arsenij. Patent nr: WO2009064217, Method For Producing Long-Length Ultra-Fine Grain Semi-Finished Products. Rosja, 2007.
44 Leon J., Luis C.J. Analysis of Stress and Strain in the Equal Channel Angular Drawing Process. Materials Science Forum, Vol. 526 (2006), 19., 2006.
45 Steininger Z., Grosman F. Podstawy Ciągarstwa. Politechnika Śląska, Gliwice, 1988.
46 Kołmogorov W. Ł., Orłow S. I. Kołmogorov G.Ł. Gidroddinamiczieskaja podacza smazki. Izd. Mietałłurgia, Moskwa, 1975.
47 Prajsnar T., Zgłobicki E. Nowoczesne narzędzia ciągarskie - zakres i rezultaty ich stosowania. Hutnik (1986) 6, 181-183 , 1986.
48 Segal V.M., Reznikov V.I., Drobyshevskiy A.E., Kopylov V.I. Plastic Working of Metals by Simple Shear. Izvestia Akademii nauk SSSR. Metally, 1, 1981, 115., 1981. 49 Jia D., Ramesh K.T., Ma E. Effects of nanozrystalline and ultrafine grain sizes on constitutive behavior and shear bands in iron. Acta Materia-lia, 51, 2003, 3495., 2003.
50 Mallow T.R., Koch C.C. Mechanical properties in tension of mechanically attrited nanocrystalline iron by the use of the miniaturized disk bend test. Acta Materialia, 46, 1998, 6459., 1998.
51 Wielgus M., Majta J., Łuksza J. Wykorzystanie zmiennej drogi odkształcania w celu poprawy własności plastycznych wyrobów ciągnionych. Przegląd Mechaniczny / Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich ; ISSN 0033-2259. — 2009 R. 68 nr 10 s. 41–44. — Bibliogr. s. 44, Summ., 2009.
52 Wielgus M., Majta J., Łuksza J. Nowa metoda kątowego wielostopniowego ciągnienia. Prace Naukowe / Politechnika Warszawska. Seria: Mechanika ; ISSN 0137-2335. — 2009 z. 226 s. 131–136. — Bibliogr. s. 136., 2009.
53 Grochowski E., Grosman F., Oskędra K. Maszyny ciągarskie. Katowice, Śląsk, 1976.
54 Pikos B., Michalczyk J. Wpływ kształtu części roboczej i kalibrującej ciągadła na siłę ciągnienia oraz własności mechaniczne drutów okrągłych. Hutnik 1-2, s 72-80, 2007.
55 Ciągadłai narzędzia z węglików spiekanych. Materiały firmy Baildonit Sp. z o.o., 2000.
56 Bryjak E., Bujok A. Ciągadła z węglików spiekanych. Katowice, 1955.
57 Die Gestaltung der Ziechwerkzeuge beim Drahtziehen im Hinblick auf die Zieharbeit und auf die Reibungsverhaltnisse beim Ziehen. Werkstatt und Betrieb 1948, nr 7, str. 177 -180, 1948.
58 J. Majta, K. Doniec, K. Muszka. Mater. Sci. Forum. 638-642 , p. 1977-1982., 2010.
59 Metale - Drut - Próba przeginania dwukierunkowego, PN-ISO 7801:1996.
60 Muszka K., Hodgson P.D., Majta J. Study of the effect of grain size on the dynamic mechanical properties of microalloyed steels. Materials Science and Engineering A, Vol. 500, 2009, 25, 2009.
61 Muszka K., Majta J., Hodgson P.D. Modeling of the mechanical behavior of nanostructured HSLA steels. ISIJ International 47 (2007). , 2007.
62 Pietrzyk M., Majta J., Szeliga D, Kuziak R. Inverse Analysis of Axisymmetrical Compression of HSLA Steel. Steel Research Int. 78 (2007). , 2007.
63 Majta J., Muszka K. Mechanical properties of ultra fine-grained HSLA and Ti-IF steels. Materials Science and Engineering A 464 (2007)186 , 2007.
64 Shan A., Park J. Moon I.G. Principles of indirect Equal Channel Angular Drawing for Processing of Ultrafine Grained Materials. Materials Science Forum 503 (2006) 877. , 2006.
65 Hockauf M., Meyer L.W., Nickel D., Alisch G., Lampke T., Wielege B., Kruger L. Mechanical properties and corrosion behavior of ultrafinegrained AA6082 produced by equal-channel angular pressing. J Mater Sci., 43 (2008) 7409. , 2008.
66 Vinogradov A., Hashimoto S., Kopylov V.I. Enhanced strength and fatigue life of ultra-fine grain Fe-3Ni Invar alloy. Materials Science and Engineering A355 (2003) 277. , 2003.
67 Meyers M.A., Mishra A., Benson D.J. Mechanical properties of nanocrystalline materials. Progress in Materials Science 51 (2006) 427. , 2006.
68 Tsuji N., Toyoda T., Minamino Y. Microstructural change of ultrafine-grained aluminum during high-speed plastic deformation. Materials Science and Engineering A350 (2003) 108. , 2003.
69 Mukai T., Ishikawa K., Higashi K. Influence of strain rate on the mechanical properties in fine-grained aluminum alloys. Materials Science and Engineering A204 (1995) , 1995.
70 Yamakov V., Wolf D., Phillpot S.R. Deformation mechanism crossover and mechanical behaviour in nanocrystalline materials. Philosophical Magazine Letters 83 (2003) 385. , 2003.
71 Mallow T.R., Koch C.C. Mechanical properties in tension of mechanically attrited nanocrystalline iron by the use of the miniaturized disk bend test. Acta Materialia 46 (1998) 6459. , 1998.
72 Jia D., Ramesh K.T., Ma E. Effects of nanozrystalline and ultrafine grain sizes on constitutive behavior and shear bands in iron. Acta Materialia 51 (2003) 3495. , 2003.
73 Valiev R.Z., Korznikov A.V., Mulyukov R.R. Structure and properties of ultrafine-grained materials produced by severe plastic deformation. Materials Science and Engineering A186 (1993) 141. , 1993.
74 Lowe T.C. Enhancing Fatigue Properties of Nanostructured Metals and Alloys. Advanced Materials Research, 29-30 (2007) 117., 2007.
75 Schiotz J. Atomic scale modeling of plastic deformation of nanocrystalline copper. Scripta Materialia 51 (2004) 837., 2004.