Opis zewnętrznych i wewnętrznych czynników istotnych dla rozwoju Spółki i Grupy PKP CARGO
Sytuacja gospodarcza
Polska i Czechy są istotnymi podmiotami europejskiej i światowej wymiany handlowej, pozostają także silnie zintegrowane w ramach międzynarodowych łańcuchów wartości.
Po tym jak w 2020 r. światowa gospodarka doświadczyła wywołanej pandemią COVID-19 recesji, w 2021 r. globalna koniunktura gospodarcza stopniowo poprawiała się. Sprzyjały temu m.in. postępujący proces szczepień (szczególnie w gospodarkach rozwiniętych), umożliwiający luzowanie uprzednio wprowadzonych restrykcji natury ekonomicznej i społecznej, adaptacja konsumentów i przedsiębiorstw do realiów pandemii oraz wsparcie ze strony polityki fiskalnej i monetarnej. Pomimo pozytywnych sygnałów płynących w 2021 r. ze światowej gospodarki, skala niepewności na światowych rynkach finansowych jest duża z uwagi na konfrontację zbrojną między Rosją i Ukrainą, kolejną falę pandemii, a także wysoką inflację oraz rosnące oczekiwania na podwyżki stóp. Obszarem niepewności są tu również problemy gospodarcze Chin. Z uwagi na nadal niski poziom inwestycji przy jednoczesnym wysokim ryzyku nie wypłacenia środków unijnych przewidzianych w ramach Krajowego Planu Odbudowymożemy spodziewać się pogorszenia dynamiki PKB Polski w 2022 r. Na gorszy wynik PKB w 2022 r. przełoży się również studzenie gospodarki stopami procentowymi, konflikt z UE oraz pogarszające się nastroje konsumentów i przedsiębiorców. Co więcej, światowa koniunktura panująca w otoczeniu makroekonomicznym (szczególnie w Niemczech i pozostałych krajach UE, z którymi relacje ekonomiczne są najmocniejsze) ma znaczący wpływ na sytuację gospodarczą w Polsce i Czechach, a tym samym przekłada się – pośrednio – na wyniki operacyjne i przychody spółek należących do Grupy PKP CARGO.
Sytuacja na rynku surowców energetycznych
Obecna sytuacja geopolityczna pogłębia niepewność i napiętą sytuację w globalnej gospodarce, co może mieć konkretne i odczuwalne skutki biznesowe. Konflikty zbrojne mogą stanowić duże ryzyko, a ich skutki są na ten moment nieprzewidywalne. Produkcja polska jest w dużej mierze nakierowana na bezpieczny rynek unijny, jednak ilość komponentów importowanych spoza Europy jest znaczna. Panująca niepewność wpływa również na decyzję dotyczące ewentualnego lokowania inwestycji w Polsce. Analiza Goldman Sachs pokazuje wpływ potencjalnej eskalacji konfliktu na Ukrainie na europejską gospodarkę. W ujęciu strefy euro ten wpływ jest niewielki (wymiana handlowa z Rosją i Ukrainą jest na poziomie ok. 1% PKB), natomiast dla Polski jest to już ok. 2% PKB ( gdzie skutki ewentualnego konfliktu będą odczuwalne szczególnie w obszarze energetyki, z uwagi na import 30-40% gazu do Europy z Rosji). Mimo tego, przewozy węgla w dalszym ciągu będą stanowić podstawową grupę towarową w przewozach Grupy PKP CARGO i sytuacja na tym rynku w dużym stopniu będzie oddziaływać na osiągane przez Spółkę i Grupę wyniki i udziały w rynku.
Sytuacja na rynku kruszyw
W 2021 r. w przewozach kruszyw i materiałów budowlanych odnotowano tendencję wzrostową o ok. 13,8%
(wg pracy przewozowej) i 10,8% (wg masy przewozowej).
88 Sytuacja na rynku przewozów intermodalnych
Szczególnie dynamiczny rozwój przewiduje się w kolejnych latach dla rynku przewozów intermodalnych. Przewozy intermodalne PKP CARGO stanowiły w 2021 roku ok. 9% przewozów Spółki w masie ogółem (w 2010 r. było to 10%).
W stosunku do 2020 r. masa w tonach zwiększyła się o 1,7%. Analizując dynamikę przewozów za 2021 rok PKP CARGO przewiozło 6 926 886 ton ładunków intermodalnych, podczas gdy w 2020 r. – 6 907 500 ton. Ogólna sytuacja panująca na rynku intermodalnym na świecie – w dalszym ciągu trwająca pandemia, presja inflacyjna i wzrost kosztów energii przełożyły się na ilość przewiezionych ładunków w tym segmencie rynku. Przewozy w ramach Nowego Jedwabnego Szlaku, które uległy zmniejszeniu w 2021 r. o 7%) r/r spowodowane były pogorszeniem przepustowości i pracami modernizacyjnymi na trasie do Niemiec. Mimo niesprzyjającego otoczenia geopolitycznego i makroekonomicznego Grupa pozostaje aktywnie zaangażowana w obsługę przewozów na linii Nowego Jedwabnego Szlaku i kontynuacja przewozów do Niemiec, Holandii, Czech, Węgier, Francji, Belgii, Włoch; w przewóz pociągów kontenerowych w relacji do / z portów Gdańsk/Gdynia, czy też regularne połączenia kontenerowe w relacji Gliwice-Duisburg-Gliwice realizowane z Duisport Agency Polska.
Stan infrastruktury kolejowej
Inwestycje infrastrukturalne związane z modernizacją infrastruktury kolejowej, realizowane przez Zarządcę tj. PKP PLK S.A., powodowały utrudnienia i konieczność prowadzenia ruchu kolejowego przy wykorzystaniu objazdów. Zamknięcia torowe mają bezpośredni wpływ na obniżenie przepustowości wykorzystywanych linii oraz stacji. Jednakże w przyszłości prowadzone inwestycje wpłyną korzystnie na poprawę przepustowość linii, a tym samym na możliwości przewozowe. Z kolei duże inwestycje rozbudowy sieci kolejowej w kierunku portów, otworzą przed PKP CARGO S.A. perspektywę przejęcia w kolejnych latach dodatkowego potoku ładunków.
Regulacje techniczne dotyczące taboru
Tabor wykorzystywany w transporcie kolejowym musi spełniać odpowiednie normy i wymagania techniczne, determinujące skalę działalności modernizacyjnej i naprawczej Grupy. Inwestycje z tym związane bezpośrednio zależą od aktualnego stanu technicznego posiadanego taboru i wynikających z niego obowiązkowych napraw okresowych. Ilość napraw okresowych oraz przeglądów okresowych wykonywanych w poszczególnych okresach wynika z cykli określonych w DSU taboru zatwierdzonych przez UTK.
Zmiana regulacji prawnych
Działalność prowadzona zarówno przez PKP CARGO S.A., jak i spółki z Grupy PKP CARGO, podlega określonym regulacjom prawnym. Wśród nich znajdują się m.in. Ustawa z dnia 23 lipca 2021 roku o zmianie ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U.2021.1556); Ustawa z dnia 29 października 2021 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz.
2105); Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii. Szczegółowy wpływ tych regulacji został opisany w rozdziale 8.2.
Finansowanie nakładów inwestycyjnych
Grupa PKP CARGO będzie finansować nakłady inwestycyjne ze środków własnych, kredytów inwestycyjnych, a także z innych źródeł.
Prowadzenie dialogu społecznego
Dialog społeczny w PKP CARGO S.A. jest oparty na zasadach wypływających z przepisów powszechnie obowiązujących, Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy oraz porozumień określających wzajemne zobowiązania stron dialogu społecznego. Spółka respektuje i doskonali zasady współdziałania partnerów społecznych, co sprzyja wdrażaniu nowoczesnych, prorozwojowych rozwiązań dla podniesienia konkurencyjności i efektywności firmy.
89
Opis perspektyw rozwoju oraz polityki w zakresie kierunków rozwoju Spółki i Grupy PKP CARGO co najmniej w następnym roku obrotowym
Strategia Grupy PKP CARGO na lata 2019-2023
Strategia Grupy PKP CARGO, która została przyjęta w listopadzie 2018 r. i określiła wizję i misję Grupy PKP CARGO na lata 2019-2023, a także długoterminowe i krótkookresowe cele strategiczne.
PKP CARGO dąży do przygotowania konkurencyjnej oferty dla swoich partnerów biznesowych na terenie Polski i międzynarodowym, w tym na Nowym Jedwabnym Szlaku i w obszarze Trójmorza. Grupa PKP CARGO stara się wykorzystywać naturalne przewagi Polski, atuty, jakimi są szybki rozwój gospodarczy i przez to jej rosnąca pozycja międzynarodowa. Atutem przez wielu ekspertów uważanym za pierwszoplanowy jest położenie Polski na skrzyżowaniu najważniejszych szlaków handlowych.
Osiągniecie celów opiera się na realizacji 13 inicjatyw strategicznych uszeregowanych w trzech filarach:
Rysunek 32 Inicjatywy strategiczne
MISJARealizowanie kompleksowej usługi logistycznej na rynku kolejowych przewozów towarowych i usług intermodalnych dającej pozycję dostawcy pierwszego wyboru.
WIZJA
Środkowoeuropejski lider w przewozach kolejowych dzięki uzyskaniu dominującej pozycji w obszarze "Trójmorza" i na Nowym Jedwabnym Szlaku.
90
Źródło: Opracowanie własne
W dotychczasowym okresie obowiązywania Strategii, działania podejmowane przez Grupę skupione były na konsekwentnej realizacji inicjatyw ze wszystkich trzech obszarów – wzrostu, efektywności operacyjnej i efektywności organizacyjnej. Grupa PKP CARGO w sposób ciągły poprawia efektywność procesów wykorzystania taboru i jego modernizacji oraz optymalizuje politykę gospodarowania majątkiem wszystkich spółek. Równie ważny jest wzrost efektywności organizacyjnej. Konsekwentne dostosowywanie struktury Grupy do realizowanych działań dokonuje się poprzez tworzenie wyspecjalizowanych dywizji (tabor, intermodal, terminale, serwis, rozwój działalności zagranicznej). Ponadto w Grupie optymalizowane są procesy decyzyjne, opracowana została polityka zarządzania projektami oraz bieżący monitoring.
Poniżej przedstawiono schemat działań realizowanych w ramach obowiązującej Strategii w 2021 roku:
Rysunek 33 Schemat działań zrealizowanych w ramach obowiązującej Strategii w 2021 r.
Źródło: Opracowanie własne