rozpadzie ZSRS
1. Europa na przełomie XX i XIX wieku 2. Rosja w nowej
rzeczywistości 3. Wojna w
Cze-czenii
4. Wojna w Jugo-sławii
Uczeń:
– zna datę: wejścia Polski, Czech i Węgier do NATO (1999)
– identyfikuje po-stać: Władimira Putina
– wyjaśnia oko-liczności wstąpie-nia Polski, Czech i Węgier do NATO
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminu:
Wspólnota Nie-podległych Państw (WNP)
– zna daty: po-wstania Wspólno-ty Niepodległych Państw (1991), pomarańczowej rewolucji (2004), rozpadu Jugosławii (1991–1992) – identyfikuje po-stacie: Billa Clinto-na, Borysa Jelcyna – charakteryzuje rządy W. Putina w Rosji
– wymienia
pro-Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminów:
Euromajdan, re-wolucja róż – zna daty: wojny w Jugosławii (1991–1995), lu-dobójstwa w Sre-brenicy (1995), porozumienia w Dayton (XI 1995), rewolucji róż (2004), Euromaj-danu (2013/2014) – identyfikuje po-stacie: Aleksandra Łukaszenki, Wikto-ra
Janukowycza, Wik-tora Juszczenki,
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminu: oli-garchia
– zna daty: I wojny czeczeńskiej (1994–1996), II wojny czeczeńskiej (1999–2009), woj-ny o Osetię Połu-dniową (2008) – identyfikuje po-stacie: Dżochara Dudajewa, Ram-zana Kadyrowa – charakteryzuje sytuację polityczną na Kaukazie i w Naddniestrzu
Uczeń:
– ocenia rolę W.
Putina w przywró-ceniu Rosji roli mocarstwa
47 blemy, z jakimi
spotkały się pod-czas transformacji ustrojowej kraje postsowieckie – prezentuje skut-ki rozpadu Jugo-sławii
Micheila Saaka-szwilego
– omawia proces demokratyzacji Ukrainy i Gruzji – przedstawia przyczyny i skutki wojen w byłej Ju-gosławii i Czeczenii TSW – Terroryzm
w walce o nie-podległość
1. Pierwsze za-machy 2. Śmierć w
te-atrze
3. Atak na szkołę
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminu: terro-ryzm
– wyjaśnia przy-czyny narodzin terroryzmu cze-czeńskiego
Uczeń:
– zna datę: zama-chu na szkołę w Biesłanie (2004) – wymienia przy-kłady zamachów terrorystycznych organizowanych przez bojowników czeczeńskich – omawia skutki społeczne i poli-tyczne zamachów bojowników cze-czeńskich
Uczeń:
– zna datę: zama-chu w teatrze na Dubrowce (2002) – identyfikuje po-stać: Szamila Basa-jewa
– opisuje przebieg zamachu na teatr na Dubrowce – przedstawia przyczyny, prze-bieg i skutki zama-chu na szkołę w Biesłanie
Uczeń:
– zna datę: pierw-szego ataku terro-rystycznego w Rosji przeprowa-dzonego przez bojowników cze-czeńskich (1995) – identyfikuje po-stać: Wiktora Czernomyrdina – omawia przebieg i skutki zamachu na szpital w Bu-dionnowsku – opisuje działania władz rosyjskich skierowane prze-ciwko terrorystom czeczeńskim
Uczeń:
– ocenia postawy bojowników cze-czeńskich i posta-wę władz rosyj-skich wobec pro-blemu czeczeń-skiego
48 2. Konflikty na
świecie po 1989 roku
1. Daleki Wschód 2. Kraje
afrykań-skie
3. Współczesne konflikty na świecie 4. Konflikt
pale- styńsko-izraelski 5. Wojna z
terro-ryzmem
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminu: Al-Kaida
– zna datę: ataku na World Trade Center (11 IX 2001)
– identyfikuje po-stać: George’a W.
Busha
– wyjaśnia przy-czyny i skutki woj-ny z terroryzmem po 2001 r.
– przedstawia przyczyny domina-cji USA we współ-czesnym świecie
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminów: po-lityka neokolonia-lizmu, apartheid, Autonomia Palestyńska – zna datę: inwazji USA na Irak (2003) – identyfikuje po-stacie: Osamy bin Ladena, Saddama Husajna
– wyjaśnia, na czym polega poli-tyka neokoloniali-zmu i jakie niesie za sobą skutki – przedstawia przyczyny i charak-ter wojny w Iraku – omawia zjawisko terroryzmu islam-skiego
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminów:
masakra na placu Tiananmen, tali-bowie, tzw. Pań-stwo Islamskie – zna daty: poro-zumienia izrael-sko-palestyńskiego w Oslo (1993), masakry na placu Tiananmen (VI 1989), wybuchu wojny w Syrii (2011), aneksji Krymu (2014) – identyfikuje po-stacie: Nelsona Mandeli, Jasira Arafata, Icchaka Rabina, Szimona Peresa
– przedstawia rozwój gospodar-czy Chin i Japonii w drugiej połowie XX w.
Uczeń:
– zna daty: ludo-bójstwa w Rwan-dzie (1994), wybuchu wojny domowej w Jeme-nie (2015)
– identyfikuje po-stać: Baszara al-Asada
– wyjaśnia, dla-czego manifesta-cja chińskich stu-dentów w 1989 r.
zakończyła się niepowodzeniem – wyjaśnia, jakie są przyczyny współ-czesnych konflik-tów w Afryce
Uczeń:
– ocenia problem terroryzmu – ocenia wpływ USA na sytuację polityczną współ-czesnego świata
3. Polska w latach 1. Reformy go- Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
49 90. XX wieku spodarcze
2. Koszty spo-łeczne
transformacji ustrojowej 3. Rozpad obozu
solidarnościo-wego
4. Sytuacja we-wnętrzna Pol-ski
5. Konstytucja Rzeczypospoli-tej Polskiej
– wyjaśnia znacze-nie terminów:
gospodarka wol-norynkowa, pry-watyzacja
– zna datę: uchwa-lenia Konstytucji RP (2 IV 1997) – identyfikuje po-stacie: Tadeusza Mazowieckiego, Lecha Wałęsy, Aleksandra Kwa-śniewskiego, Lecha Kaczyńskiego – wymienia naj-istotniejsze prze-miany ustrojowe i ekonomiczne III Rzeczypospolitej
– wyjaśnia znacze-nie terminów: plan Balcerowicza, bez-robocie, pluralizm polityczny
– zna daty: wdro-żenia planu Balce-rowicza (1990), wyboru L. Wałęsy na prezydenta (XII 1990), pierwszych w pełni demokra-tycznych wyborów do parlamentu (27 X 1991), wyboru A.
Kwaśniewskiego na prezydenta (1995), wyboru L.
Kaczyńskiego na prezydenta (2005) – identyfikuje po-stacie: Leszka Bal-cerowicza,Jacka Kuronia, Ryszarda Kaczorowskiego – omawia założe-nia, realizację i skutki gospodar-cze planu Balce-rowicza
– wyjaśnia znacze-nie terminu: „woj-na „woj-na górze”
– zna daty: po-czątku „wojny na górze” (1990), uchwalenia małej konstytucji (X 1992), noweli gru-dniowej (XII 1989), reformy admini-stracyjnej (1997) – identyfikuje po-stacie: Jana Krzysztofa Bielec-kiego, Jarosława Kaczyńskiego – omawia koszty społeczne reform gospodarczych – charakteryzuje scenę polityczną pierwszych lat demokratycznej Polski
– przedstawia pro-ces budowania podstaw praw-nych III Rzeczypo-spolitej
– wyjaśnia znacze-nie terminu: po-piwek
– zna datę: roz-wiązania PZPR (I 1990)
– ocenia przemia-ny polityczne i gospodarcze w Polsce po 1989 r.
50 – wyjaśnia
przy-czyny rozpadu obozu solidarno-ściowego
– wymienia refor-my przeprowa-dzone pod koniec lat 90. XX w.
– omawia podsta-wy ustrojowe III Rzeczypospolitej w świetle konstytucji z 1997 r.
4. Polska w NATO i EU
1. Polityka za-graniczna 2. Polska droga
do UE
3. Polskie społe-czeństwo wo-bec Unii 4. Polska w
strukturach NATO
5. Polska w woj-nie z terrory-zmem
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminów:
NATO, Unia Euro-pejska
– zna daty: przyję-cia Polski do NATO (12 III 1999), wej-ścia Polski do UE (1 V 2004) – identyfikuje po-stać: Aleksandra Kwaśniewskiego – przedstawia przyczyny i skutki przystąpienia Pol-ski do NATO i UE
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminu: refe-rendum akcesyjne – zna daty: refe-rendum akcesyj-nego (VI 2003), udziału wojsk pol-skich w wojnie w Afganistanie (2002) i Iraku (2003)
– identyfikuje po-stacie: Bronisława Geremka, Billa Clintona,Borysa Jelcyna
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminów:
Trójkąt Weimarski, program „Partner-stwo dla Pokoju”
– zna daty: podpi-sania Układu eu-ropejskiego (XII 1991), powstania Trójkąta Weimar-skiego (1991), wyj-ścia ostatnich wojsk rosyjskich z Polski (1993), podpisania proto-kołu akcesyjnego
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminów:
Środkowoeuropej-skie Porozumienie o Wolnym Handlu (CEFTA), grupa luksemburska – opisuje udział Polski w wojnie z terroryzmem
Uczeń:
– ocenia rezultaty polskiego członko-stwa w NATO i UE
51 – wymienia
korzy-ści, jakie przynio-sła Polsce integra-cja z UE oraz wej-ście do NATO
– wymienia i omawia etapy integracji Polski z UE
– przedstawia po-stawy Polaków wobec problemu integracji Polski z UE
– omawia konse-kwencje członko-stwa Polski w NATO
Polski do Paktu Północnoatlantyc-kiego (1997), pod-pisania Traktatu nicejskiego (2000) – identyfikuje po-stać: Włodzimierza Cimoszewicza – określa główne kierunki polskiej polityki zagranicz-nej
– wymienia i omawia etapy polskiej akcesji do NATO
5. Świat w erze globalizacji
1. Globalizacja 2. Rewolucja
in-formacyjna 3. Kultura
maso-wa
4. Globalna wio-ska czy global-ne miasto?
5. Współczesne migracje
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminów:
internet, telefonia komórkowa, glo-balizacja
– wyjaśnia, jakie szanse i zagrożenia niesie za sobą glo-balizacja
– omawia zalety i wady nowych środków komuni-kacji
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminów:
amerykanizacja, kultura masowa – opisuje przejawy globalizacji we współczesnym świecie
– wskazuje cechy współczesnej kul-tury masowej – opisuje zjawisko amerykanizacji
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminów:
antyglobaliści, bogata Północ, biedne Południe,
„globalna wioska”
– wymienia poglą-dy przeciwników globalizacji – przedstawia skutki rozwoju turystyki
– omawia
przyczy-Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminu: Doli-na Krzemowa – omawia szanse i niebezpieczeństwa dla człowieka, wy-nikające ze współ-czesnych zmian cywilizacyjnych
Uczeń:
– ocenia skutki zjawiska ameryka-nizacji kultury na świecie
52 – przedstawia
konsekwencje wzrostu poziomu urbanizacji współ-czesnego świata – wyjaśnia, na czym polega zjawi-sko przeludnienia
ny, kierunki i skut-ki ruchów migra-cyjnych we współ-czesnym świecie
6. Wyzwania współczesnego świata
1. Problemy de-mograficzne 2. Nierówności
społeczne 3. Przestępczość
zorganizowana 4. Zagrożenie
terrorystyczne 5. Zagrożenia
ekologiczne
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminu: prze-ludnienie
– wymienia naj-ważniejsze zagro-żenia społeczne współczesnego świata
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminów:
bogata Północ, biedne Południe – wymienia pro-blemy demogra-ficzne współcze-snego świata – wskazuje rejony świata, w których występują naj-większe nierówno-ści społeczne – prezentuje za-grożenia ekolo-giczne współcze-snego świata
Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminów:
Czarna Afryka, Europol, efekt cieplarniany – określa przyczy-ny i skutki nara-stania nierówności społecznych we współczesnym świecie
– wyjaśnia, jakie zagrożenia niesie za sobą przestęp-czość zorganizo-wana
– przedstawia działania współ-czesnego świata na rzecz poprawy stanu
ekologicz-Uczeń:
– wyjaśnia znacze-nie terminów:
arabska wiosna, Państwo Islamskie, protokół z Kioto – zna daty: wejścia w życie protokołu z Kioto (2005), arabskiej wiosny (2010–2013) – przedstawia przyczyny i skutki przemian w świe-cie arabskim w latach 2010–2013 – wyjaśnia, na czym polegają kontrasty społecz-ne we współcze-snym świecie
Uczeń:
– przedstawia działania podej-mowane w celu niwelowania pro-blemów demogra-ficznych, społecz-nych i ekologicz-nych we współcze-snym świecie
53 nego naszej
plane-ty
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU VII