N a strze ln icy.
W spaniałe ogrody S e m ira m id y zdobiące pałace ! kró le w skie , p rz e trw a ły je d yn ie w pam ię ci lu d z k ie j.
Poradnik lekarski.
Wylęganie i zaraźliwość chorób.
Błonica.
Okres w y lę g a n ia 2— 8 dni. z a ra źliw a ja k dłu g o m ożna s tw ie rd z ić obecność lasecżników b ło n ic y w gardle lu b nosie.
Cholera azjatycka.
Okres w y lę g a n ia 1—5 dni. Z a ra ź liw a przez 14— 18 d n i od początku, ja k długo są w kale przecinkow ce.
Czerwonka.
Okres w y lę g a n ia 2— 7 dni, z a ra źliw a J a k dłu g o są p r ą tk i w k a le ; zw ykle 6— 10 d n i po biegunkach.
D u r brzuszny.
Okres w y lę g a n ia 1—3 tyg. Z a ra ź liw a ja k dłu g o są p rą tk i w stolcu; z w ykle k ilk a ty g o d n i po gorączce.
D u r powrotny.
Okres w y lę g a n ia 5— 8 dni, z a ra ź liw y do
p ó k i p r ą tk i we k rw i.
Złote myśli.
Na drogach żyw ota niera z burza szaleje nad głow ą, w ic h e r n am i nad przepaścią m iota, a grom ciemność oświetla, grobow ą — jednak w yżej w id a ć b łę k it nieba... ty lk o wznieść się nad c h m u ry potrzeba. A dam A snyk.
W ołasz Boga! On często schodzi p o k ry je m u i p u ka do d rz w i tw o ich , aleś rzadko w
dom u! A dam M ickie w icz.
* * *
„W iele jest rzeczy błyszczących na świecie:
B ry la n ty , p ro m ie n ie słoneczne Lecz żaden duszy ta k nie rozśw ieci,
Jak uśm iech wesoły, serdeczny“ . K. Ł.
M a rn o tra w s tw o czasu ró w n a się m a rn o tra w s tw u energji, s iły życiow ej, c h a ra k te ru ; jest gorsze od złego to w a rzystw a , od złych na ło gów ; jest u tra tą sposobności, k tó ie n ig d y nie w rócą. Strzeżcie się zabijać czas, gdyż w n im
leży wasza przyszłość! M arden.
*
P ię kn ie to, że sam byłeś oszczędnym, ale je że li oszczędności nie naliczyłeś tw o ic h dzieci, to cała tw o ja praca pójdzie na m arne.
* * *
Im w ięcej przed zaczęciem ja k ie j spraw y dowiesz się na początku, tem m n ie j będziesz żałował... na końcu.
O lb rz y m i teleskop (dalekow idz) z a m e ry k a ń skiego o b s e rw a to riu m astronom icznego Ila r - w arda. S łuży on w p ie rw szym rzędzie do fo to
g ra fo w a n ia o d ległych gw iazd.
52 Poradnik lekarski.
2) zapobieganie rozszerzaniu się zarazków.
W celn u trz y m a n ia zd ro w ia w dobrym
Poradnik lekarski. 53 nie o rg a n izm u w ja k n a jw yższym stanie od
porności, a d ru g im sposobem, to ja k na jd a le j idąca czystość ciała i czystość m ieszkania.
M a tk i na któ re spada obowiązek chow ania i dogląd ania dzieci, p o w in n y wcześnie p rz y z w y czajać dzieci do pew nych re g u ł, m ających na celu ochronę ic h zdrow ia. A więc należy za
kazać dzieciom całow anie się z in n e m i dziećmi przy p o w ita n iu , pożegnaniu, czy też p rze p ra szaniu. N ie pozw olić osobom dorosłym cało
wać dzieci. M a tk i p o w in n y baczyć p iln ie , bv
d o p ły w k rw i, potrzebny dla o d żyw ie n ia ko ń czyny. Czas ten w ysta rczy jednak, zęby tu o - rego "oddać pod opiekę le ka rską .
K rw o to k i z nosa ta m u je się przez o kła d y zim ne na k a rk (przyczem chory leży), przez w ciąganie do nosa w ody zim n e j z octem l p m /- S a n o w a n i e o tw o ró w nosa. P rzy ty m osta
tn im sposobie pam iętać należy, ze gaza p o w in na być nasm arow ana oliw ą , m asłem lu b aze
lina ' żeby nie p rz y w a rła do b ło n y śluzowej.
' \y ja z ie k rw o to k u z płuc, chorego należy
Las w ież w ie rtn ic z y c h na terenach dzieci nie k ła d ły żadnych p rze d m io tó w do ust, lak np. pieniądze, nie m aczały o ło w ko w w l i stach, nie ś lin iły p alców do obracania k a rte k k s ią ż k i i nie u ż y w a ły żadnych a rty k u łó w toa
le to w y c h w p u b lic z n y c h ustępach.
Tamowanie krwotoków.
O ile uszkodzona jest żyła lu b tętnica, k rw o to k ta m u je się przez ucisk ponad m j scem uszkodzenia. U cisk m ożna Y
żem g u m o w ym , taśmą, od szelek, d iu ą no?a,gk tó rą należy skręcać aż do zatam ow ania krW W ten sposób w y k o n a n y ucisk nie może trw a ć d łu że j nad 2 do 3 godzin ze w zględu na
n a fto w y c h na w ybrzeżach K a lifo rn ji.
położyć; nie w o ln o m u jeść i p ić na gorąco, nie ii w olno m ów ić, w skazany jest spokój. P rz y k ła d a sie zim ne o k ła d y na okolicę serca. M ożna po
dać chorem u łyżeczkę so li kuche nnej, ro zp u szczonej w p a ru łyżeczkach w ody. Za posiłek
!! narazić daje się m leko, rosół, zupy, w szystko ii zim ne. W razie bardzo dużego k rw o to k u prze
w ią z u ją się kończyny. P rz e w ią z k i u trz y m u ją 1 się przez godzinę, a u s u w a ją stopniow o co la
ii m in u t. .
P rzy k rw o to k u żołądka (kre w ciemno- czerwona), chorego należy położyć i do czasu p rz y b y c ia le k a rz a nie daw ać m u a n i pic, a n i jeść. ' W skazane jest p rz y k ła d a n ie zimnego, ale le kkie g o o kła d u na p o w ło k i brzuszne.
54 Poradnik lekarski.
zostaje zaczerwienione miejsce, które nastę
pnie blednie.
m iękczyć i zapobiec ich rozszerzaniu.
W tych okresach nie należy kąpać dzieci,
Dzieci trzeba przyzw yczajać do jedzenia powolnego, do drobnego ro zżu w a n ia n a jtw a rd
¡Poradnik le k a rs k i
%
N ie w id o m y in w a lid a w o je n n y z la m p k ą ostrze
gawczy,
k tó ra m a 3 szybki żółte i trz y czarne.P rzy p rze kra cza n iu u lic y w ieczorem daje n ią znak pojazdom . Dotychczas bezpieczeństwo n ie w id o m y c h strzeg ły psy i opaski in w a lid z k ie przechodzenie je d n a k przez u licę wieczorom lu b w nocy b yło ryzykow ne . Niebezpieczeń
stw o to u c h y la obecnie now y w ynalazek.
zyskał niezaw-odny broń, k tó ry może zwalczyć każdy g a tu n e k ja du. Jest to su ro w ica prze- l >
ciw u kysze n iu żm ij. Na jad ż m ij też m am y sp ecjalny surowicę.
S urow ica, za s trz y k n ię ta zaraz po ukąszę- i n iu , jest g w a ra n c ją zdrow ia, a naw et późno z a s trz y k n ię ta też zw ykle c h ro n i od ciężkich . s k u tk ó w d z ia ła n ia jadu.
Jak ra to w a ć ukąszonego przez żm iję?
Gdy n ie m a pod rę k y s u ro w icy należy do |;
czasu je j sprow adzenia k r w i, p łyn ą ce j z ra n k i. | nie tam ować.
Rękę czy nogę ukąszonego m ocno ścisnąć
j
tuż pow yżej ra n k i za pom ocą ręcznika , skrę- i conej c h u s tk i, albo co jest pod ręką. W ten sposób bieg k r w i z w a ln ia się lu b p rzy bardzo m ocnem ściśn ięciu naw et zupełnie ustaje. Jad w te d y przechodzi do reszty cia ła w o ln ie j, tak, >
że o rg a n izm m a czas sobie dać z n im radę lu b wcale nie przechodzi. Pozatem ta k i u cisk m a in n e jeszcze dodatnie d zia ła n ia . Ciśnienie może trw a ć n a jw yże j godzinę. Potem trzeba opaskę zdjąć na dziesięć m in u t i ta k robić
cią-II gle, d op óki ukąszony nie znajdzie się pod opie- : k ą le karską . U ścisk dłuższy n iż przez godzinę grozi gangreną tej części rę k i lu ir nogi, k tó ra jest poniżej ściśnięta.
Gdy z ra n k i w y p ły n ę ło ju ż sporo k rw i, za- j brać się n a jle p ie j do w y p a le n ia je j gorącem
j
żelazem. Wzi%ć ja k ik o lw ie k żelazny przed- i m io t o c ie n k im końcu (n a p rzykła d szydło,| gwóźdź i t. p.), rozżarzyć do czerwoności i w y-
| p a lić g ru n to w n ie dno i b o ki rany. (W yp ale-
! nie niszczy jad).
W y p a lo n ą ra n kę opatrzyć ja k każde inne skaleczenie. Nie tracąc czasu, wieźć do n a jb liż szego m iasta, do lekarza, na zastrzyk su row icy.
Gdy zaś su ro w ica jest pod ręką, wówczas niczem nie o p a tru je m y ra n k i.
Ściskam y kończynę pow yżej rany, ja k w w y p a d k u poprzednim , n a ty c h m ia s t lu b ja k m ożna najprędzej za strz y k u je m y pod skore I surow icę. Równocześnie rozpuszczamy łyzecz-
|! kę od h e rb a ty c h lo rk u w a p n ia w szklance prze-
| gotow anej w ody. Jeżeli m ożna szybko dostać I z a pteki, w ta k im razie lepiej rozpuścić w w o-
¡1 dzie destylow anej. Oto recepta dla aptekarza:
Rp. C a lcii c h lo ra ti 4.0, Aq. d e s till. 240,0.
Rozpuścić trzeba, świeżo: s ta ry ro z tw ó r nie dzia ła ta k dobrze. P rzem yć ty m ro ztw o re m
B ra w u ro w y skok przez przeszkodę.
Rady p ra k ty c e .
zm arszczki. Trzeba skórę uczynić tłuściejszą, masować ją, aby się stała m ię kka , bo gdy sko ilość świeżo palonego, sproszkowanego wapna i zam yka się szczelnie pokó j na 24 godziny.Otróżnie ze szmatami do czyszczenia.
Szm aty do czyszczenia, to jest m ate rje tkane i tk a n in y w szelkiego ro d za ju ja k z je d w a b iu , w e łn y, baw ełny, kono pi, ln u , k tó re do
s ta ły się w 's ty c z n o ś ć z o le ja m i i tłuszczam i, są skłonne do sam ozapalenia się wówczas,