Przekonawszy się przez utlenianie bromem, że metyloglu- kozyd daje. przy utlenianiu metyloglukuronid, przeszliśmy do prób utleniania nadtlenkiem wodoru. Do prób tych pociągała nas chęć zbliżenia się do procesów, zachodzących w żywych organizmach, w których utlenianie zachodzi przez działanie oksydaz, aktywujących tlen powietrza. Mieliśmy też na wzglę
dzie łatwość wydzielenia metyloglukuronidu po utlenieniu: przy utlenianiu nadtlenkiem wodoru nie wprowadzamy do roztworu żadnych obcych substancji.
Próba III-cia. Na 1 gr. metyloglukozydu wzięto 10 cm.3 wody i 1,74 gr. (1 Mol) 10% roztworu H 20„ (z „Perhydrolu”);
-ogrzewano przez % godz. na siatce, póki wydzielały się pechę- rzyki gazu. Otrzymany roztwór redukował (słabo) płyn Fehlinga J|
i dawał reakcję T o l l e n s ’ a na kwas glukuronowy.
Próba IV. W dalszych próbach, w celu przyśpieszenia reakcji, z myślą, że da się ona wykonać wtedy w temperatu
rze, pokojowej lub przynajmniej 50°—40° (temperaturze orga
nizmów zwierzęcych), zastosowaliśmy dodawanie katalizatorów utleniających. Wypróbowaliśmy dodawanie: Mn (OH)„ (świeżo strąconego), Fe (O H )3 (również świeżo strąconego) i koloidal
nego palladu metalicznego.
D o — 2 gr. metyloglukozydu - f - 17 gr. wody dodano
nie-6) Zastosow ana m etoda dałaby ścisłe re z u lta ty tylko w p rz y p a d ku nieobecności pentoz; poniew aż obecność ich, ja k to w idzieliśm y w yżej, by ła praw dopodobna, należało uzu p ełn ić analizę p rz e z określenie ilości C O „ w ydzielającego się p rz y tw orzeniu się furfurolu z kwasu glukuronow ego, m etodą L e f i v r e ' a i T o l l e n s ’ a (porów naj Bioche
m ische A rbeitsm ethoden, II, 139 (1909). Metodę tę zastosow aliśm y z po
w o dzeniem w badaniach naszych nad zw iązkam i p ektynow em i, które zaw ierają g ru p y galakturonidow e obok pentozydow ych.
wielką ilość Mn ( 0 H ) 2 i węglanu wapnia (w celu zobojętnia
nia powstających kwasów) oraz 5,4 gr. 10°/o H 20 2.
Po wstrząsaniu w przeciągu 20godz. w temperaturze poko
jowej — roztwór nie dawał reakcji z naftorezorcyną; po dal
szych 20 godzinach reakcja z ZnJ2 i krochmalem nie wykryła nadtlenku wodoru, roztwór jednak nie wykazał kwasu glukuro- nowego.
W tedy dodano powtórnie 5,4 gr. 10°!0 H 20 2 i prowadzono reakcję w 40°—45°; po 10 godz. — reakcji na kwas glukuro- nowy nie wykryto. Wtedy ogrzewano dalej przez 5 godz.
75° — jednakże i teraz reakcji na kwas glukuronowy nie otrzymano.
W obec tego zaprzestano dalszych prób z Mn (OH).,. Sądzi
my dzisiaj, przeglądając swoje notatki, że niepowodzenie tłu
maczy się przez to, że M n(O H ) 2, jako nierozpuszczalny osad, nie wywiera działania katalitycznego, zastosowanie zamiast M n (OH)2 jakiejkolwiek rozpuszczalnej soli manganu lub przy
najmniej niedodawanie CaC 03, który przeszkadzał przejściu M n (O H )2 do roztworu, prawdopodobnie dałoby rezultat dodatni.
Próby z zastosowaniem koloidalnego paladu nie dopro
wadziły również do pożądanego skutku. W temperaturze poko
jowej H 20 2 szybko, bo już po 5-ch godzinach, uległ rozkła
dowi, tlen wydzielił się jednak głównie w postaci cząsteczko
wej, a roztwór reakcji na kwas glukuronowy nie wykazał.
Próba V. Natomiast zastosowanie, jako katalizatora, wo
dorotlenku żelazowego dało rezultaty dodatnie, i z tym katali
zatorem przeprowadziliśmy pozostałe próby.
Do 2 gr. metyloglukozydu - f - 16 cm3 wody dodano 5,4 gr.
10%-go H 20 2, dodano octanu sodu aż do reakcji słabo alka
licznej [roztwór „perhydrolu” posiada reakcję kwaśną] i odro
binę świeżo strąconego F e (O H j3.
Roztwór ogrzewano przez 1 godz. do wrzenia, roztwór zżółkł a później zbrunatniał. Obecności H 2Oz nie wykryto; roz
twór odtleniał płyn Fehlinga i dawał reakcję na kwas glukuro
nowy.
Ilościowe określenie (j. wyżej) wykazało 4 % laktonu kwasu glukuronowego, licząc na wyjściowy metyloglukozyd.
Do roztworu dodano drugą cząsteczkę H 20 2 i ogrzewano Próby otrzym yw ania metylo-glukuronidu 159
przez ‘/2 godz. Reakcja na kwas glukuronowy wzmocniła się.
Ilościowe określenie dało — 9°/0.
Próba VI. Ilości, jak wyżej. Próba utleniania w 40°—50®
w przeciągu 5 godz. dała rezultat ujemny, po dalszem ogrze
waniu w przeciągu 2 godz. w
75°
— otrzymano wyraźną reakcję na kwas glukuronowy. Odczyn roztworu kwaśny. Przed dodaniem drugiej cząsteczki H 20 2 zobojętniono go z£pomocą octa
nu sodu, poczerń ogrzewano w przeciągu 7a godz. w 75°.
Roztwór — kwaśny, H 20 2 — nie wykryto. Ilościowe określenie kwasu glukuronowego — 10%.
Próba VII. W próbie tej obniżyliśmy temperaturę ogrze
wania po dodaniu 2-giej cząsteczki H 20 % do 50° i ogrzewaliśmy przez 7 , godz.; przed dodaniem drugiej cząsteczki H 20 2 roz
tworu nie zobojętnialiśmy. Ilościowe określenie kw.-glukuro- nowego — /9,5%.
Próby VIII i I X postawiono w celu przekonania się, czy zobojętnianie roztworów (octanem sodu) przed pierWszem i dru- giem utlenieniem przynosi korzyść czy też szkodę. W VIIII-ej próbie dodawano octanu sodu aż do wyraźnie alkalicznej reakcji, w IX nie dodawano go zupełnie. Temperatury ogrze
wania: z 1-szą cząsteczką H 20 2 — 75°, z d ru g ą — 50°. Czas ogrzewania z 1-ą cząsteczką w VIII próbie (alkalicznej) - 5 god., w IX pr. — 2 god. (do zaniku reakcji na H 20 2), z 2-gą cząs
teczką H 20 2 — w VIII próbie — 1 godz., w IX — 25 min. (do zaniku reakcji na f i 20 2). Z porównania czasu ogrzewania widzi- Kny już, ż.e w środowisku słabo kwaśnem utlenianie zachodzi szybciej, aniżeli w słabo alkalicznem (sole żelazowe w roztwo
rze jako katalizator?). Ilościowe określenie kwasu glukuronowego:
w VIII próbie — 1
1,5°/0
w IX próbie — 25,27„
Z.doświadczenia tego wyciągamy wniosek, że nie należy zobojętniać roztworu metyloglukozydu, poddawanego utlenie
niu zapomocą H 20 2 wobec Fe (O Ii)3, jako katalizatora. Przy
pisując szkodliwe działanie zobojętnienia wytrącaniu tworzących się soli żelazowych z roztworu ¡.słabemu działaniu katalitycz
nemu nierozpuszczalnego Fe (OH)s, sądzimy że zastosowanie zamiast F e(O H )3 rozpuszczalnych soli żelazowych (np. octanu
Próby otrzym yw ania metylo-glukuronidu 161 żelazowego) dałoby jeszcze lepsze rezultaty co do wydajności kwasu glukuronowego, pozwalając pracować w niższej tempe
raturze i skrócić czas ogrzewania. Stosowanie wysokiej tem pe
ratury i długotrwałego ogrzewania powoduje zapewne wtórne reakcje (np. odrywanie się C 02 z kwasu glukuronowego z wy
tworzeniem pentoz; całkowite spalanie substancji organicznej lub przynajmniej utlenianie na związki proste o krótkim łańcu
chu węglowym i t. p.), zmniejszające wydajność kwasu gluku
ronowego. Doświadczeń w tym kierunku, dla braku czasu, nie wykonaliśmy.
Nie przeprowadziliśmy również systematycznych doświad
czeń nad wpływem na rezultaty utlenienia dodawania nadmiaru H 20 2, ponad 2 cząsteczki. Dorywcze próby nie dały w tym względzie wyraźnej odpowiedzi.