mocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe, a także posiada kwalifikacje wymagane na dane stanowisko pracy. Osoba nieposia-dająca obywatelstwa polskiego może zostać zatrudniona na stanowisku pracy, na którym wykonywana praca nie polega na bezpośrednim lub pośrednim udziale w wykonywaniu władzy publicznej i funkcji mających na celu ochronę gene-ralnych interesów państwa, jeżeli posiada potwierdzoną prawnie znajomość języka polskiego.
Szef Służby Cywilnej jest centralnym organem administracji rządowej właści-wym w sprawach służby cywilnej. Podlega on bezpośrednio Prezesowi Rady Ministrów. Szefa Służby Cywilnej powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów.
Szefem Służby Cywilnej może być osoba, która: jest obywatelem polskim; korzysta z pełni praw publicznych; nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe; posiada tytuł zawodowy magi-stra lub równorzędny; zna co najmniej jeden język obcy spośród języków roboczych Unii Europejskiej; cieszy się nieposzlakowaną opinią; nie była skazana prawomoc-nym wyrokiem orzekającym zakaz zajmowania stanowisk kierowniczych w urzędach organów władzy publicznej lub pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środ-kami publicznymi; nie jest członkiem partii politycznej.
Szef Służby Cywilnej, którego obsługę zapewnia Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, realizuje zadania określone w ustawie, w szczególności: czuwa nad przestrzeganiem zasad służby cywilnej; kieruje procesem zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej; gromadzi informacje o korpusie służby cywilnej; przygo-towuje projekty aktów normatywnych dotyczących służby cywilnej; planuje, organi-zuje i nadzoruje szkolenia centralne w służbie cywilnej; upowszechnia informacje o służbie cywilnej; zapewnia warunki upowszechniania informacji o wolnych stano-wiskach pracy; prowadzi współpracę międzynarodową w sprawach dotyczących służby cywilnej.
Szef Służby Cywilnej przygotowuje i przedstawia Radzie Ministrów projekt strategii zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej, która zawiera diagnozę służby cywilnej, określenie celów strategicznych, systemu realizacji oraz ram finan-sowych. Rada Ministrów przyjmuje, w drodze uchwały, strategię zarządzania zaso-bami ludzkimi w służbie cywilnej.
Szef Służby Cywilnej realizuje zadania określone w ustawie przy pomocy dyrek-torów generalnych urzędów. Przy Prezesie Rady Ministrów działa Rada Służby Publicznej, zwana dalej „Radą”. Do zakresu działania Rady, jako organu opiniodaw-czo-doradczego, należy w szczególności wyrażanie opinii w sprawach: dotyczących służby cywilnej przedstawianych jej przez Prezesa Rady Ministrów lub Szefa Służby Cywilnej oraz z własnej inicjatywy; projektu programu zarządzania zasobami ludzki-mi w służbie cywilnej; projektu ustawy budżetowej w części dotyczącej służby cywilnej oraz corocznego wykonania budżetu państwa w tym zakresie; proponowa-nego wskaźnika wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej w zakresie służby cywilnej; projektów aktów normatywnych dotyczących służby cywilnej; planu
szkoleń centralnych w służbie cywilnej; etyki korpusu służby cywilnej; projektu regu-laminu określającego tryb pracy Wyższej Komisji Dyscyplinarnej Służby Cywilnej.
Przewodniczący Rady wchodzi w skład Rady Krajowej Szkoły Administracji Publicznej im. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego.
Stanowisko dyrektora generalnego urzędu tworzy się w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, w urzędzie ministra, urzędzie przewodniczącego komitetu wchodzącego w skład Rady Ministrów, urzędzie centralnego organu administracji rządowej oraz w urzędzie wojewódzkim. Stanowiska dyrektora generalnego urzędu nie tworzy się w Komendzie Głównej Policji, Komendzie Głównej Państwowej Straży Pożarnej oraz Komendzie Głównej Straży Granicznej. Dyrektor generalny urzędu podlega bezpośrednio kierownikowi urzędu. Dyrektor generalny urzędu: zapewnia funkcjo-nowanie i ciągłość pracy urzędu, warunki jego działania, a także organizację pracy;
dokonuje czynności z zakresu prawa pracy wobec osób zatrudnionych w urzędzie oraz realizuje politykę personalną; wykonuje określone zadania kierownika urzędu, jeżeli odrębne przepisy tak stanowią; wykonuje inne zadania z upoważnienia kierownika urzędu; dyrektor generalny urzędu do końca stycznia każdego roku składa Szefowi Służby Cywilnej sprawozdanie z realizacji zadań wynikających z usta-wy za rok ubiegły.
Stosunek pracy pracownika służby cywilnej nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony lub na czas określony. W przypadku osób podejmują-cych po raz pierwszy pracę w służbie cywilnej umowę o pracę zawiera się na czas określony wynoszący 12 miesięcy. Osoby podejmujące po raz pierwszy pracę w służbie cywilnej odbywają służbę przygotowawczą, z zastrzeżeniem przedstawio-nym w dalszej części opracowania. Służba przygotowawcza ma na celu teoretyczne i praktyczne przygotowanie pracownika podejmującego po raz pierwszy pracę w służbie cywilnej do należytego wykonywania obowiązków służbowych. Służba przygotowawcza trwa nie dłużej niż 4 miesiące i kończy się nie później niż z upły-wem 8 miesięcy od podjęcia pracy przez pracownika. Służba przygotowawcza kończy się egzaminem. Zakres, sposób przeprowadzenia oraz warunki zaliczenia egzaminu określa dyrektor generalny urzędu. Absolwenci Krajowej Szkoły Admini-stracji Publicznej im. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego są zwolnieni z odbywania służby przygotowawczej. Osoby zatrudnionej na wyższym stanowisku w służbie cywilnej nie kieruje się na służbę przygotowawczą. Ponadto, na umotywowany wniosek osoby kierującej komórką organizacyjną, w której pracownik jest zatrudniony, dyrektor generalny urzędu może zwolnić z obowiązku odbywania służby przygotowawczej pracownika, którego wiedza lub umiejętności umożliwiają należyte wykonywanie obowiązków służbowych.
O uzyskanie mianowania w służbie cywilnej może ubiegać się osoba, która: jest pracownikiem służby cywilnej; posiada co najmniej trzyletni staż pracy w służbie cywilnej lub uzyskała zgodę dyrektora generalnego urzędu na przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego przed upływem tego terminu, jednak nie wcze-śniej niż po upływie dwóch lat od nawiązania stosunku pracy w służbie cywilnej;
posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny; zna co najmniej jeden język obcy spośród języków roboczych Unii Europejskiej lub jeden z następujących języ-ków obcych: arabski, białoruski, chiński, islandzki, japoński, norweski, rosyjski, ukra-iński; jest żołnierzem rezerwy lub nie podlega powszechnemu obowiązkowi obrony.
Wyższymi stanowiskami w służbie cywilnej są stanowiska: dyrektora generalne-go urzędu; kierującegeneralne-go departamentem lub komórką równorzędną w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, urzędzie ministra, urzędzie obsługującym przewodniczące-go komitetu wchodząceprzewodniczące-go w skład Rady Ministrów, urzędzie centralneprzewodniczące-go organu administracji rządowej oraz kierującego wydziałem lub komórką równorzędną w urzędzie wojewódzkim, a także zastępcy tych osób; wojewódzkiego lekarza wete-rynarii i jego zastępcy; powiatowego lekarza wetewete-rynarii i jego zastępcy; kierującego komórką organizacyjną w Biurze Nasiennictwa Leśnego, a także zastępcy tej osoby;
dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, dyrektora izby administracji skarbowej, naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celno-skarbowego, a także zastępcy tych osób.
Wyższe stanowisko w służbie cywilnej może zajmować osoba, która: posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny; nie była skazana prawomocnym wyro-kiem orzekającym zakaz zajmowania stanowisk kierowniczych w urzędach organów władzy publicznej lub pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi; posiada kompetencje kierownicze; spełnia wymagania określone w opisie stanowiska pracy oraz w przepisach odrębnych.
Członek korpusu służby cywilnej jest obowiązany w szczególności: przestrzegać Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i innych przepisów prawa; chronić interesy państwa oraz prawa człowieka i obywatela; racjonalnie gospodarować środkami publicznymi; rzetelnie i bezstronnie, sprawnie i terminowo wykonywać powierzone zadania; dochowywać tajemnicy ustawowo chronionej; rozwijać wiedzę zawodową;
godnie zachowywać się w służbie oraz poza nią.
Członek korpusu służby cywilnej jest obowiązany wykonywać polecenia służbowe przełożonych. Jeżeli członek korpusu służby cywilnej jest przekonany, że polecenie jest niezgodne z prawem albo zawiera znamiona pomyłki, jest on obo-wiązany na piśmie poinformować o tym przełożonego. W razie pisemnego potwier-dzenia polecenia jest obowiązany je wykonać. Członek korpusu służby cywilnej nie wykonuje polecenia, jeżeli prowadziłoby to do popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, o czym niezwłocznie informuje dyrektora generalnego urzędu.
Członek korpusu służby cywilnej przy wykonywaniu obowiązków służbowych nie może kierować się interesem jednostkowym lub grupowym. Członkowi korpusu służby cywilnej nie wolno publicznie manifestować poglądów politycznych. Człon-kowi korpusu służby cywilnej nie wolno uczestniczyć w strajku lub akcji protestacyj-nej zakłócającej normalne funkcjonowanie urzędu. Członek korpusu służby cywilprotestacyj-nej nie może łączyć zatrudnienia w służbie cywilnej z mandatem radnego. Urzędnik służby cywilnej nie ma prawa tworzenia partii politycznych ani uczestniczenia w nich. Członek korpusu służby cywilnej zajmujący wyższe stanowisko w służbie
cywilnej nie może pełnić funkcji w związkach zawodowych. Przeciwdziałaniu nepotyzmowi służy następujący wymóg określony w ustawie. Mianowicie, w urzę-dzie nie może powstać stosunek podległości służbowej między małżonkami oraz osobami pozostającymi ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli.
Członek korpusu służby cywilnej nie może podejmować dodatkowego zatrud-nienia bez pisemnej zgody dyrektora generalnego urzędu ani wykonywać czynności lub zajęć sprzecznych z obowiązkami wynikającymi z ustawy lub podważających zaufanie do służby cywilnej. Urzędnik służby cywilnej nie może podejmować zajęć zarobkowych bez pisemnej zgody dyrektora generalnego urzędu.
Urzędnik służby cywilnej oraz pracownik służby cywilnej zatrudniony na pod-stawie umowy o pracę na czas nieokreślony podlega ocenie okresowej dokonywanej przez bezpośredniego przełożonego. Ocena okresowa dotyczy wykonywania obowiązków wynikających z opisu zajmowanego stanowiska pracy. Ocenę okresową sporządza się na piśmie i niezwłocznie zapoznaje z nią ocenionego. Ocenę okresową sporządza się co 24 miesiące. Ocena okresowa zawiera wnioski dotyczące indywidu-alnego programu rozwoju zawodowego.
Wynagrodzenie pracownika służby cywilnej składa się z wynagrodzenia zasad-niczego przewidzianego dla zajmowanego stanowiska pracy oraz dodatku za wielo-letnią pracę w służbie cywilnej. Wynagrodzenie urzędnika służby cywilnej składa się z wynagrodzenia zasadniczego przewidzianego dla zajmowanego stanowiska pracy, dodatku za wieloletnią pracę w służbie cywilnej oraz dodatku służby cywilnej z tytułu posiadanego stopnia służbowego. Wynagrodzenie osoby zajmującej wyższe stanowisko w służbie cywilnej składa się z wynagrodzenia zasadniczego przewidzia-nego dla zajmowaprzewidzia-nego stanowiska pracy, dodatku funkcyjprzewidzia-nego oraz dodatku za wieloletnią pracę w służbie cywilnej.
Ustanawia się dziewięć stopni służbowych urzędników służby cywilnej. Stop-niom służbowym są przyporządkowane stawki dodatku służby cywilnej z tytułu posiadanego stopnia służbowego. Członek korpusu służby cywilnej może otrzymać dodatek zadaniowy za wykonywanie dodatkowych, powierzonych mu przez praco-dawcę zadań na okres wykonywania tych zadań, ze środków przeznaczonych na wynagrodzenia. Członkowi korpusu służby cywilnej przysługuje dodatek za wielo-letnią pracę w służbie cywilnej w wysokości wynoszącej po pięciu latach pracy 5%
miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Dodatek ten wzrasta o 1% za każdy dalszy rok pracy aż do osiągnięcia 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.
Do okresów pracy uprawniających do dodatku za wieloletnią pracę w służbie cywil-nej wlicza się wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne udowodnione okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Do okresów pracy, o których mowa wyżej, nie wlicza się okresów zatrudnienia w partii komunistycznej (Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej), jak również
w organach bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeń-stwa pańbezpieczeń-stwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2017 r., poz. 2186 ze zm.).
Członkowi korpusu służby cywilnej delegowanemu służbowo do zajęć poza siedzibą urzędu, w którym wykonuje pracę, przysługują należności na zasadach określonych w przepisach w sprawie zasad ustalania oraz wysokości należności przy-sługujących pracownikom z tytułu podróży służbowej, wydanych na podstawie Kodeksu pracy. Urzędnikowi służby cywilnej przeniesionemu do innego urzędu w innej miejscowości na podstawie art. 63 ust. 2 ww. ustawy przysługuje mieszkanie udostępnione przez urząd, do którego urzędnik służby cywilnej został przeniesiony, albo miesięczne świadczenie na pokrycie kosztów najmu lokalu mieszkalnego, wypłacane w okresie przeniesienia, jeżeli: urzędnik służby cywilnej albo jego współmałżonek nie posiadają mieszkania lub budynku mieszkalnego w miejscowo-ści, do której następuje przeniesienie; przeniesienie następuje do miejscowości znacznie oddalonej od dotychczasowego miejsca zamieszkania urzędnika.
Ponadto, urzędnikowi służby cywilnej przeniesionemu do innego urzędu w innej miejscowości przysługuje także: jednorazowe świadczenie z tytułu przenie-sienia w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia; zwrot kosztów przejazdu urzędnika i członków jego rodziny, związanego z przeniesieniem, a także zwrot kosztów przewozu mienia; urlop z tytułu przeniesienia w łącznym wymiarze 4 dni.
Ustawa z dnia z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwo-wych (Dz. U. z 2017 r., poz. 2142 ze zm.) określa obowiązki i prawa urzędników państwowych oraz innych pracowników zatrudnionych w: Kancelarii Sejmu; Kance-larii Senatu; KanceKance-larii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej; Sądzie Najwyższym;
Kancelarii Trybunału Konstytucyjnego; Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich; Biurze Rzecznika Praw Dziecka; Biurze Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców; Biurze Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji; Urzędzie Prokuratorii Generalnej Rzeczypospo-litej Polskiej w sprawach nieuregulowanych w odrębnych przepisach; Krajowym Biurze Wyborczym; regionalnych izbach obrachunkowych; Urzędzie Ochrony Danych Osobowych; Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Ponadto, ustawa określa obowiązki i prawa osób zatrudnionych w: Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, urzędach ministrów i przewodniczących komitetów wchodzących w skład Rady Ministrów oraz urzędach centralnych organów admini-stracji rządowej, urzędach wojewódzkich oraz innych urzędach stanowiących aparat pomocniczy terenowych organów administracji rządowej podległych ministrom lub centralnym organom administracji rządowej, Rządowym Centrum Legislacji, komendach, inspektoratach i innych jednostkach organizacyjnych stanowiących aparat pomocniczy kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich oraz kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży, Centralnym Biurze Śledczym Policji, Biurze Spraw Wewnętrznych Policji, Biurze Spraw Wewnętrznych Straży
Granicznej, Biurze Nasiennictwa Leśnego wobec których nie mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 2017 r.
poz. 1889).
Urzędnikiem państwowym może być osoba, która: jest obywatelem polskim;
ukończyła osiemnaście lat życia i ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych; jest nieskazitelnego charakteru; ma odpowiednie wykształcenie i odbyła aplikację administracyjną; posiada stan zdrowia pozwalający na zatrudnienie na określonym stanowisku. Na stanowisko urzędnika państwowego zatrudnionego w urzędach wymienionych w art. 1 ust. 1 może zostać przeniesiony w drodze porozumienia pracodawców członek korpusu służby cywilnej w rozumie-niu ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej.
Podobnie, jak w poprzedniej ustawie określono rozwiązania przeciwdziałające nepotyzmowi. I tak, małżonkowie oraz osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia nie mogą być zatrudnieni w tym samym urzędzie, jeżeli powstałby między tymi osobami stosunek służbowej podległości. Innym rozwiązaniem antykorupcyjnym
jest to, że urzędnik państwowy jest obowiązany złożyć oświadczenie o swoim stanie
majątkowym przy nawiązaniu stosunku pracy oraz na żądanie kierownika urzędu.
Urzędnik państwowy jest obowiązany chronić interesy państwa oraz prawa i słuszne interesy obywateli. Urzędnik państwowy obowiązany jest w szczególności:
przestrzegać Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i innych przepisów prawa; strzec autorytetu Rzeczypospolitej Polskiej oraz dążyć do pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa; racjonalnie gospodarować środkami publicznymi; rzetelnie i bezstronnie, sprawnie i terminowo wykonywać powierzone zadania; dochowywać tajemnicy związanej z wykonywaniem obowiązków; rozwijać własną wiedzę zawo-dową; godnie zachowywać się w pracy oraz poza nią.
Urzędnik państwowy jest obowiązany sumiennie wypełniać polecenia służbowe przełożonych. Jeżeli polecenie służbowe w przekonaniu urzędnika państwowego jest niezgodne z prawem, godzi w interes społeczny lub zawiera znamiona pomyłki, urzędnik ten powinien przedstawić swoje zastrzeżenia przełożonemu; w razie pisemnego potwierdzenia polecenia powinien je wykonać, zawiadamiając jednocze-śnie o zastrzeżeniach kierownika urzędu, a gdy polecenie wydał kierownik urzędu - organ nadrzędny nad urzędem. Zawiadomienia należy dokonać niezwłocznie. O ile w toku dalszego postępowania okaże się, że zastrzeżenia urzędnika były uzasadnio-ne, przełożony, który wydał polecenie, ponosi z tego tytułu odpowiedzialność.
Urzędnikowi państwowemu nie wolno wykonywać poleceń, których wykonanie stanowiłoby przestępstwo lub groziłoby niepowetowanymi stratami.
Urzędnik państwowy nie może podejmować dodatkowego zatrudnienia bez uzyskania uprzedniej zgody kierownika urzędu, w którym jest zatrudniony. Urzędnik państwowy nie może wykonywać zajęć, które pozostawałyby w sprzeczności z jego obowiązkami albo mogłyby wywołać podejrzenie o stronniczość lub interesowność.
Urzędnikowi państwowemu nie wolno uczestniczyć w strajkach lub akcjach
zakłóca-jących normalne funkcjonowanie urzędu albo w działalności sprzecznej z obowiąz-kami urzędnika państwowego.
Urzędnikom państwowym zatrudnionym w Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz w Biurze Krajowej Rady Radio-fonii i Telewizji nie wolno publicznie manifestować swoich przekonań politycznych.
Zakaz, o którym mowa wyżej nie dotyczy m.in. osób zajmujących kierownicze stanowiska w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, wymienione w art. 2 ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniu osób zajmujących kierowni-cze stanowiska państwowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1998).
W celu zapewnienia zawodowego, rzetelnego i bezstronnego wykonywania zadań publicznych przez samorząd terytorialny ustanawia się przepisy prawa pracy określające status prawny pracowników samorządowych. Są one określone w usta-wie z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1260). Przepisy ustawy stosuje się do pracowników samorządowych zatrudnio-nych w: urzędach marszałkowskich oraz wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych; starostwach powiatowych oraz powiatowych jednostkach organi-zacyjnych; urzędach gmin, jednostkach pomocniczych gmin, gminnych jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych; biurach (ich odpowiedni-kach) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych zakładów budżetowych utworzonych przez te związki; biurach (ich odpowiednikach) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.
Pracownicy samorządowi są zatrudniani na podstawie: 1) wyboru: a) w urzędzie marszałkowskim: marszałek województwa, wicemarszałek oraz pozostali członkowie zarządu województwa - jeżeli statut województwa tak stanowi; b) w starostwie powiatowym: starosta, wicestarosta oraz pozostali członkowie zarządu powiatu - jeżeli statut powiatu tak stanowi; c) w urzędzie gminy: wójt (burmistrz, prezydent miasta); d) w związkach jednostek samorządu terytorialnego: przewodniczący zarządu związku i pozostali członkowie zarządu - jeżeli statut związku tak stanowi;
e) w urzędzie m.st. Warszawy: burmistrz dzielnicy m.st. Warszawy, zastępca burmi-strza dzielnicy m.st. Warszawy i pozostali członkowie zarządu dzielnicy m.st.
Warszawy; 2) powołania - zastępca wójta (burmistrza, prezydenta miasta), skarbnik gminy, skarbnik powiatu, skarbnik województwa; 3) umowy o pracę - pozostali pracownicy samorządowi.
W urzędzie gminy, starostwie powiatowym i urzędzie marszałkowskim tworzy się odpowiednio stanowisko sekretarza gminy, powiatu i województwa, zwanego dalej „sekretarzem”. Sekretarz podlega bezpośrednio kierownikowi urzędu. Sekre-tarz nie ma prawa tworzenia partii politycznych ani przynależności do nich.
Pracownikiem samorządowym może być osoba, która: jest obywatelem polskim; ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych; posiada kwalifikacje zawodowe wymagane do wykonywania pracy na określonym stanowisku. Pracownikiem samorządowym zatrudnionym na pod-stawie wyboru lub powołania może być osoba, która spełnia wymagania określone
wyżej oraz nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestęp-stwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępprzestęp-stwo skarbowe. Z kolei, pracownikiem samorządowym zatrudnionym na podstawie umowy o pracę
wyżej oraz nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestęp-stwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępprzestęp-stwo skarbowe. Z kolei, pracownikiem samorządowym zatrudnionym na podstawie umowy o pracę