Prawo konsumenta do odstąpienia od umowy

Konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przed-siębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów, z wyjątkiem następujących:

1. dodatkowych kosztów wynikających z wybrania przez konsu-menta innego sposobu dostarczenia rzeczy niż najtańszy zwy-kły sposób oferowany przez przedsiębiorcę,

2. bezpośrednich kosztów zwrotu, np. kosztów opakowania, opła-ty pocztowej za nadanie przesyłki,

3. kosztów świadczenia usług, dostarczania wody, gazu lub energii, spełnionych do chwili odstąpienia od umowy, jeżeli konsument wyraźnie żądał spełniania świadcze-nia przed upływem terminu do odstąpieświadcze-nia od umowy.

Do zachowania terminu wystarczy wysłanie oświadczenia przed jego upływem. W przypadku odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, umowę uważa się za niezawartą.

Termin do odstąpienia od umowy rozpoczyna się:

1. dla umów sprzedaży:

a) w dniu odebrania rzeczy, lub

b) w dniu odebrania ostatniej rzeczy – jeżeli przedmiotem sprzedaży jest wiele rzeczy, lub

c) w dniu odebrania pierwszej rzeczy – jeżeli przedmiotem umowy jest regularne dostarczanie rzeczy przez czas oznaczony;

2. dla pozostałych umów – od dnia zawarcia umowy.

Odstąpienie od umowy odbywa się poprzez złożenie przedsię-biorcy oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Konsument może tak-że złożyć oświadczenie o odstąpieniu drogą elektroniczną, tj. pocztą elektroniczną lub na stronie internetowej przedsiębiorcy, jeżeli przed-siębiorca zapewnia taką możliwość. Przedprzed-siębiorca ma obowiązek nie-zwłocznie przesłać konsumentowi na trwałym nośniku potwierdzenie otrzymania oświadczenia o odstąpieniu od umowy złożonego drogą elektroniczną.

3.3. Ochrona indywidualnych interesów konsumenta 55

Wzór⁵

Miejscowość, data . . . .

. . . . . . . .

Imię i nazwisko konsumenta(-ów) Adres konsumenta(-ów)

Nazwa i adres przedsiębiorcy

Oświadczenie

o odstąpieniu od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa

Ja/My (*) . . . niniejszym informuję/informujemy(*) o moim/naszym(*) odstąpieniu od umowy sprzedaży następujących rzeczy(*) . . . . umowy dostawy następujących rzeczy(*) . . . . umowy o dzieło, polegającej na wykonaniu następujących rzeczy/o świadczenie następującej usługi(*) . . . .

Data zawarcia umowy¹/odbioru²(*) . . . .

. . . . Podpis konsumenta(-ów)

(*) Niepotrzebne skreślić

1 podać, jeżeli umowa dotyczyła świadczenia usług

2 podać, jeżeli umowa dotyczyła zakupu towaru

5 Wzór oświadczenia udostępniony na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów: www.uokik.gov.pl/wzory_pism.php.

Przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie, ale nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o od-stąpieniu od umowy, zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy. Jeżeli przedsiębior-ca nie zaproponował, że sam odbierze rzecz od konsumenta, może wstrzymać się ze zwrotem płatności otrzymanych od konsumenta, do chwili otrzymania rzeczy z powrotem lub dostarczenia przez kon-sumenta dowodu jej odesłania, w zależności od tego, które zdarzenie nastąpi wcześniej.

Jeżeli konsument, zawierając umowę, wybrał sposób dostarczenia rzeczy inny niż najtańszy zwykły sposób, oferowany przez przedsię-biorcę, przedsiębiorca nie jest zobowiązany do zwrotu konsumentowi poniesionych przez niego dodatkowych kosztów.

Konsument ma obowiązek zwrócić rzecz przedsiębiorcy lub prze-kazać je osobie upoważnionej przez przedsiębiorcę do odbioru nie-zwłocznie, jednak nie później niż 14 dni od dnia, w którym odstąpił od umowy, chyba że przedsiębiorca zaproponował, że sam odbierze rzecz. Do zachowania terminu wystarczy odesłanie rzeczy przed jego upływem.

Konsument ponosi tylko bezpośrednie koszty zwrotu rzeczy, chyba że przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował konsu-menta o konieczności poniesienia tych kosztów. Jeżeli umowę zawar-to poza lokalem przedsiębiorstwa, a rzecz dostarczono konsumenzawar-to- konsumento-wi do miejsca, w którym zamieszkiwał w chkonsumento-wili zawarcia umowy, przedsiębiorca jest zobowiązany do odebrania rzeczy na swój koszt, gdy ze względu na charakter rzeczy nie można jej odesłać w zwykły sposób pocztą.

Konsument ponosi odpowiedzialność za zmniejszenie wartości rzeczy, będące wynikiem korzystania z niej w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania rzeczy, chyba że przedsiębiorca nie poinformował konsumenta o pra-wie odstąpienia od umowy. Z zasady tej wynika, że oddać można także rzecz użytą, ale wówczas przedsiębiorca zwróci cenę pomniejszoną o wartość zużycia.

3.3. Ochrona indywidualnych interesów konsumenta 57

Konsument nie ponosi kosztów świadczenia usług, dostarcza-nia wody, gazu lub energii⁶ za czas do odstąpienia od umowy, jeżeli przedsiębiorca nie poinformował go o prawie i skutkach odstąpienia od umowy lub konsument nie żądał spełniania świadczenia przed upływem terminu do odstąpienia od umowy.

Konsument nie ponosi kosztów dostarczania treści cyfrowych, któ-re nie są zapisane na nośniku materialnym, jeżeli nie wyraził zgody na spełnienie świadczenia przed upływem terminu do odstąpienia od umowy lub nie został poinformowany o utracie przysługującego mu prawa odstąpienia od umowy, w chwili udzielania takiej zgody, lub przedsiębiorca nie dostarczył potwierdzenia zawarcia umowy.

W chwili odstąpienia przez konsumenta od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, wygasają powiąza-ne z nią umowy dodatkowe zawarte przez konsumenta, jeżeli na ich podstawie świadczenie jest spełniane przez przedsiębiorcę lub osobę trzecią, w oparciu o porozumienie z przedsiębiorcą.

Prawo odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębior-stwa lub na odległość nie przysługuje konsumentowi w odniesieniu do umów:

1. o świadczenie usług, jeżeli przedsiębiorca wykonał w pełni usługę za wyraźną zgodą konsumenta, który został poinfor-mowany przed rozpoczęciem świadczenia, że po spełnieniu świadczenia przez przedsiębiorcę utraci prawo odstąpienia od umowy;

2. w których cena lub wynagrodzenie zależy od wahań na rynku finansowym, nad którymi przedsiębiorca nie sprawuje kontroli i które mogą wystąpić przed upływem terminu do odstąpienia od umowy;

3. w których przedmiotem świadczenia jest rzecz nieprefabryko-wana, wyprodukowana według specyfikacji konsumenta lub służąca zaspokojeniu jego zindywidualizowanych potrzeb;

6 Z wyjątkiem dostarczania wody, gazu lub energii elektrycznej, które były ofe-rowane w ograniczonej objętości lub w ustalonej ilości.

4. w których przedmiotem świadczenia jest rzecz ulegająca szybkiemu zepsuciu lub mająca krótki termin przydatności do użycia;

5. w których przedmiotem świadczenia jest rzecz dostarczana w zapieczętowanym opakowaniu, której po otwarciu opako-wania nie można zwrócić ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu;

6. w których przedmiotem świadczenia są rzeczy, które po do-starczeniu, ze względu na swój charakter, zostają nierozłącznie połączone z innymi rzeczami;

7. w których przedmiotem świadczenia są napoje alkoholowe, których cena została uzgodniona przy zawarciu umowy sprze-daży, a których dostarczenie może nastąpić dopiero po upły-wie 30 dni i których wartość zależy od wahań na rynku, nad którymi przedsiębiorca nie ma kontroli;

8. w których konsument wyraźnie żądał, aby przedsiębiorca do niego przyjechał, w celu dokonania pilnej naprawy lub konserwacji; jeżeli przedsiębiorca świadczy dodatkowo inne usługi niż te, których wykonania konsument żądał, lub dostar-cza rzeczy inne niż części zamienne, niezbędne do wykonania naprawy lub konserwacji, prawo odstąpienia od umowy przy-sługuje konsumentowi w odniesieniu do dodatkowych usług lub rzeczy;

9. w których przedmiotem świadczenia są nagrania dźwiękowe lub wizualne albo programy komputerowe, dostarczane w za-pieczętowanym opakowaniu, jeżeli opakowanie zostało otwar-te po dostarczeniu;

10. dostarczania dzienników, periodyków lub czasopism, z wyjąt-kiem umowy o prenumeratę;

11. zawartych w drodze aukcji publicznej;

12. o świadczenie usług w zakresie zakwaterowania, innych niż do celów mieszkalnych, przewozu rzeczy, najmu samochodów, gastronomii, usług związanych z wypoczynkiem, wydarzeniami

3.3. Ochrona indywidualnych interesów konsumenta 59

rozrywkowymi, sportowymi lub kulturalnymi, jeżeli w umo-wie oznaczono dzień lub okres świadczenia usługi;

13. o dostarczanie treści cyfrowych, które nie są zapisane na noś-niku materialnym, jeżeli spełnianie świadczenia rozpoczęło się za wyraźną zgodą konsumenta, przed upływem terminu do od-stąpienia od umowy i po poinformowaniu go przez przedsię-biorcę o utracie prawa odstąpienia od umowy.

3.3.8. Inne uprawnienia konsumenta