PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH MODUŁÓW

W programie nauczania dla zawodu operator maszyn leśnych zastosowano taksonomię celów ABC B. Niemierko 1 M1 Wykonywanie prac hodowlanych i ochronnych 704 godziny

2 M2 Użytkowanie zasobów leśnych 842 godziny

3 M3

P

rowadzenie działalności w obszarze leśnictwa 64 godziny

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego

M1 Wykonywanie prac hodowlanych i ochronnych

M1.J1. Wykonywanie prac hodowlanych M1.J2. Wykonywanie prac ochronnych M1.J1. Wykonywanie prac hodowlanych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

BHP(4)1. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy operatora

maszyn leśnych; P

A

^ Piętra roślinności leśnej.

 Funkcje lasu.

 Systematyczny podział roślin.

 Wybrane gatunki roślin nagonasiennych i okrytonasiennych, charakterystyka biologiczna.

 Systematyczny podział zwierząt.

 Charakterystyka biologiczna bezkręgowców.

 Charakterystyka biologiczna kręgowców.

 Szyszki i nasiona drzew oraz krzewów leśnych.

 Stadia dojrzałości nasion.

 Termin zbioru nasion.

 Sposoby pozyskania szyszek i nasion drzew i krzewów leśnych

 Przygotowanie gleby w zależności od potrzeb hodowlanych sadzonek i siewek drzew i krzewów leśnych.

 Sposoby przygotowania gleby pod odnowienie.

 Metody pielęgnowania siewek i sadzonek drzew i krzewów leśnych.

 Zabiegi zwalczania chwastów w szkółkach leśnych.

BHP(5)3. określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w

pracy operatora maszyn leśnych; P

C

BHP(5)4. rozpoznać źródła czynników szkodliwych w środowisku pracy operatora

maszyn leśnych; P A

BHP(6)1. zidentyfikować czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące

w środowisku pracy; P

A

BHP(6)2. wyjaśnić działanie czynników szkodliwych na organizm człowieka w

środowisku pracy operatora maszyn leśnych; PP

B

BHP(7)1. zastosować zasady organizacji stanowiska pracy podczas wykonywania

zadań z zakresu gospodarki leśnej; P C

BHP(7)2. zorganizować stanowisko pracy operatora maszyn leśnych zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

P C

BHP(8)3. dobrać środki ochrony indywidualnej do zadań wykonywanych podczas

prac terenowych; P C

BHP(9)1. zinterpretować przepisy prawa dotyczące ochrony

przeciwpożarowej i ochrony środowiska; P B

BHP(9)2. zinterpretować zasady bezpieczeństwa i higieny

pracy w zakładzie pracy; P B

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J1. Wykonywanie prac hodowlanych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

BHP(9)3. przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy

podczas wykonywania zadań zawodowych; P C

^ Zabiegi pielęgnacyjne w poszczególnych fazach rozwojowych drzewostanów oraz ich

częstotliwość.

 Budowa maszyn.

 Maszyny i urządzenia stosowane do przygotowania gleby pod odnowienie i pielęgnacji gleby.

 Maszyny i urządzenia stosowane w zabiegach pielęgnacyjnych.

 Czynności wykonywane podczas przygotowania maszyn i urządzeń do pracy.

 Obsługa maszyn i urządzeń stosowanych w hodowli lasu.

 Instrukcje obsługi maszyn i urządzeń.

 Dokumentacja techniczna w hodowli lasu.

 Przegląd bieżący i okresowy maszyn i urządzeń.

 Konserwacja bieżąca i okresowa maszyn i urządzeń.

BHP(9)4. przestrzegać zasad ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań

zawodowych;

P C

BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia

życia i zdrowia; P C

KPS(1)1. przestrzegać zasad kultury osobistej; P C KPS(1)2. przestrzegać zasad etyki zawodowej; P C KPS(3)2. dokonać analizy przypadków działań

podejmowanych niezgodnie z zasadami zawodowymi; PP D KPS(4)2. wprowadzić nowe metody pracy przy realizacji

zadań zawodowych; PP D

KPS(5)2. wykonać powierzone zadania w trudnych

warunkach pracy; PP D

KPS(6)1. zaktualizować wiedzę z zakresu zadań zawodowych; PP C KPS(6)2. wykorzystać aktualizowaną wiedzę z zakresu zadań

zawodowych w praktyce; PP C

KPS(8)2. ponieść odpowiedzialność za wykonywane zadania

zawodowe; P C

KPS(10)1. przydzielić zadania członkom zespołu roboczego; P C

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J1. Wykonywanie prac hodowlanych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

KPS(10)2. wykonać powierzone zadania wspólnie z innymi

członkami zespołu roboczego; P C

PKZ(R.a)(1)1. wyjaśnić podział systematyczny organizmów

roślinnych; P B

PKZ(R.a)(1)2. wyjaśnić podział systematyczny organizmów

zwierzęcych; P B

PKZ(R.a)(1)3. scharakteryzować gatunki drzew, krzewów i

roślin zielnych na podstawie zielników; P C

PKZ(R.a)(1)4. rozpoznać gatunki drzew, krzewów i roślin

zielnych na podstawie zielników siewek, pędów i liści; P A PKZ(R.a)(1)5. rozpoznać w warunkach leśnych gatunki

kręgowców i bezkręgowców; P A

PKZ(R.a)(1)6. rozpoznać w warunkach siedlisk leśnych

gatunki drzew, krzewów i roślin zielnych; P A

PKZ(R.a)(2)1. rozpoznać szyszki i nasiona drzew oraz

krzewów leśnych na podstawie przedstawionej kolekcji; P A PKZ(R.a)(2)2. rozpoznać szyszki i nasiona drzew oraz

krzewów leśnych w terenie; P A

PKZ(R.a)(8)1. scharakteryzować strukturę drzewostanu; P C PKZ(R.a)(8)2. rozpoznać strukturę drzewostanu; P A PKZ(R.a)(8)3. scharakteryzować strukturę drzewostanu w

terenie; P C

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J1. Wykonywanie prac hodowlanych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

PKZ(R.a)(8)4. scharakteryzować drzewostany jedno-, dwu- i

wielogatunkowe; P C

PKZ(R.a)(10)3. korzystać z instrukcji podczas

przygotowywania maszyn do pracy; P C

PKZ(R.a)(10)4. korzystać z instrukcji podczas

przygotowywania urządzeń do pracy; P C

PKZ(R.a)(11)2. określić budowę oraz zasady działania maszyn

i urządzeń stosowanych do prac z zakresu hodowli lasu; P C PKZ(R.a)(11)5. dobrać maszyny, urządzenia i narzędzia do

rodzaju prac z zakresu hodowli lasu; P C

PKZ(R.a)(11)7. ocenić stan techniczny maszyn i urządzeń

użytkowanych w pracach z zakresu hodowli lasu; P D PKZ(R.a)(11)10. przygotować do pracy maszyny i urządzenia

stosowane w hodowli lasu; P C

PKZ(R.a)(11)12. dokonać konserwacji maszyn i urządzeń do

prac leśnych; P C

PKZ(R.a)(14)1. rozróżnić materiały stosowane do zabiegów z

zakresu hodowli lasu; PP B

PKZ(R.a)(16)1. scharakteryzować rodzaje zabiegów

melioracyjnych stosowanych w leśnictwie; P C

PKZ(R.a)(16)2. rozróżnić systemy melioracji na terenach

leśnych; P A

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J1. Wykonywanie prac hodowlanych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

PKZ(R.a)(16)3. scharakteryzować melioracje stosowane w

odnowieniach lasu; P C

R.1.1(1)1. scharakteryzować maszyny i urządzenia

wykorzystywane w przygotowaniu i pielęgnacji gleby; P C R.1.1(1)2. scharakteryzować maszyny i urządzenia

wykorzystywane w zabiegach pielęgnacyjnych; P C

R.1.1(1)3. dobrać maszyny i urządzenia wykorzystywane w

przygotowaniu i pielęgnacji gleby; P C

R.1.1(1)4. dobrać maszyny i urządzenia wykorzystywane w

zabiegach pielęgnacyjnych; P C

R.1.1(2)1. wymienić czynności podczas przygotowania

maszyn i urządzeń do pracy P A

R.1.1(2)2. wymienić czynności wykonywane przy obsłudze

maszyn i urządzeń podczas pracy; P A

R.1.1(2)3. przygotować maszyny i urządzenia do pracy; P C R.1.1(2)4. obsłużyć maszyny i urządzenia podczas pracy; P C R.1.1(3)1. odczytać informacje zawarte w instrukcjach

obsługi maszyn i urządzeń; P B

R.1.1(3)2. przygotować maszyny i urządzenia do pracy

zgodnie i instrukcją obsługi; P C

R.1.1(4)1. wymienić zabiegi pielęgnacyjne stosowane w

szkółkach, uprawach i młodnikach, drzewostanach P A

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J1. Wykonywanie prac hodowlanych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

dojrzewających i dojrzałych;

R.1.1(4)2. wykonać zabiegi pielęgnacyjne w szkółkach; P D R.1.1(4)3. wykonać zabiegi pielęgnacyjne w uprawach i

młodnikach; P D

R.1.1(4)4. wykonać zabiegi pielęgnacyjne w drzewostanach

dojrzewających i dojrzałych; P D

R.1.1(5)1. scharakteryzować sposoby pozyskania szyszek i

nasion drzew i krzewów leśnych; P C

R.1.1(5)2. dobrać sposób zbioru szyszek i nasion do

gatunków drzew i krzewów leśnych; P C

R.1.1(6)1. wymienić czynności wykonywane podczas zbioru

szyszek i nasion ze ściętych drzew i krzewów leśnych; P A R.1.1(6)2. określić czynności wykonywane podczas zbioru

szyszek i nasion ze ściętych drzew i krzewów leśnych; P C R.1.1(6)3. dobrać narzędzia i urządzenia ze ściętych drzew

oraz krzewów leśnych; P C

R.1.1(6)4. wykorzystać narzędzia i urządzenia ze ściętych

drzew oraz krzewów leśnych; P C

R.1.1(6)5. dokonać zbioru szyszek i nasion ze ściętych drzew

oraz krzewów leśnych; P C

R.1.1(7)1. zinterpretować dokumentację techniczną

dotyczącą hodowli lasu; P B

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J1. Wykonywanie prac hodowlanych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

R.1.1(7)2. wykorzystać dokumentację techniczną dotyczącą

hodowli lasu; P C

R.1.1(8)1. scharakteryzować przeglądy bieżące i okresowe

maszyn i urządzeń; P C

R.1.1(8)2. opisać konserwację bieżącą i okresową maszyn i

urządzeń; P B

R.1.1(8)3. przeprowadzić przegląd bieżący i okresowy maszyn

i urządzeń; P C

R.1.1(8)4. dokonać konserwacji bieżącej i okresowej maszyn i

urządzeń; P C

Planowane zadania

Dobór maszyn lub urządzeń do prac wykonywanych z zakresu hodowli lasu.

Otrzymałeś zadanie hodowlane do wykonania zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska:

- dobierz maszynę lub urządzenie do pracy, - oceń stan techniczny maszyny lub urządzenia, - przygotuj maszynę lub urządzenie do zastosowania,

- wykonaj przy pomocy maszyny lub urządzenia przydzielone zadanie, - dokonaj konserwacji maszyny lub urządzenia po zakończeniu zadania.

. Zadanie wykonaj w grupie 3-5 osobowej. Spośród grupy wybierzcie lidera grupy, który będzie odpowiedzialny za zaplanowanie pracy, jej organizację i poprawność wykonania.

Ocenie podlegać będzie organizacja pracy, poprawność dobrania urządzenia lub sprzętu oraz jakość wykonania zadania.

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J1. Wykonywanie prac hodowlanych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne

Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni hodowli lasu i biologii leśnej, wyposażonej w: stanowisko komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) z dostępem do Internetu i z pakietem programów biurowych, drukarki (po jednym urządzeniu na cztery stanowiska), zielniki i atlasy roślin, atlasy i preparowane okazy zwierząt, filmy dydaktyczne dotyczące przyrodniczych podstaw hodowli lasu, techniki i technologii prac hodowlanych.

Zajęcia praktyczne powinny być prowadzone w lasach podmiotów stanowiących potencjalne miejsce zatrudnienia absolwentów szkół kształcących w zawodzie.

Część zajęć edukacyjnych powinna być prowadzona w pracowni maszyn i urządzeń, wyposażonej w: przykładowe rysunki techniczne i dokumentacje techniczne, modele części maszyn, modele maszyn i urządzeń, przyrządy pomiarowe, elementy, filmy dydaktyczne dotyczące obsługi maszyn i urządzeń, katalogi maszyn i urządzeń, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką i z pakietem programów biurowych.

Zajęcia praktyczne dotyczące maszyn urządzeń stosowanych w hodowli lasu powinny być prowadzone w warsztatach szkolnych, w jednostkach organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe lub zakładach usług leśnych. Warsztaty powinny być wyposażone w: narzędzia stosowane w pracach leśnych, sprzęt mechaniczny, środki ochrony indywidualnej, zestaw przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, salę instruktażową, maszyny i urządzenia stosowane w pracach szkółkarskich i hodowlanych z wykorzystaniem ciągników różnej mocy.

Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w sali z dostępem do urządzeń multimedialnych (projektor, ploter, itp.), w celu odtworzenia filmów i prezentacji multimedialnych.

Środki dydaktyczne

klucze i przewodniki do oznaczania roślin,

zestawy pędów zimowych drzew i krzewów leśnych, klucze i przewodniki do oznaczania zwierząt,

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J1. Wykonywanie prac hodowlanych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

prezentacje multimedialne z zakresu wybranych gatunków roślin i zwierząt,

filmy dydaktyczne dotyczące wykonywania prac z hodowli lasu,

urządzenia multimedialne (projektor, ploter itp.), zbiory nasion i szyszek,

narzędzia do ręcznego sadzenia sadzonek,

narzędzia i urządzenia do prowadzenia zbioru szyszek i nasion ze ściętych drzew oraz krzewów leśnych, maszyny i urządzenia do prowadzenia zabiegów pielęgnacyjnych w drzewostanach,

instrukcje obsługi maszyn i urządzeń stosowanych w leśnictwie, tablice przedstawiające fazy rozwojowe drzewostanów,

zasady hodowli lasu - Rozporządzenie Nr 53 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 21.11.2011 r., maszyny i urządzenia,

materiały i narzędzia potrzebne do przeprowadzenia konserwacji maszyn i urządzeń, zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją,

pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów.

Zalecane metody dydaktyczne

W jednostce modułowej powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu rozpoznawania roślin, zwierząt oraz charakteryzowania drzewostanów, charakteryzowania oraz planowania prac hodowlanych i doboru oraz obsługi poszczególnych urządzeń i maszyn stosowanych w hodowli lasu.

Jednostka modułowa „Wykonywanie prac hodowlanych” wymaga stosowania oprócz wykładu lub prezentacji, aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody tekstu przewodniego, pokazu z objaśnieniem oraz ćwiczeń praktycznych. Metody praktyczne zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie bądź w grupach.

Formy organizacyjne

Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J1. Wykonywanie prac hodowlanych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego wykonywania zadań tekstowych, natomiast zajęcia praktyczne w grupach do 15 osób. Część zadań można wykonywać samodzielnie bądź w grupach 3-4 osobowych w celu konfrontacji indywidualnych sposobów rozwiązania problemu.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia

1. Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się systematycznie przez cały czas realizacji programu, na podstawie kryteriów przedstawionych na początkowych zajęciach.

2. Kryteria oceniania powinny uwzględniać zakres i poziom opanowania wiadomości i umiejętności przewidzianych w uszczegółowionych efektach kształcenia.

3. Osiągnięcia uczniów mogą być oceniane na podstawie wykonanego zadania oraz sprawdzianów ustnych, pisemnych lub praktycznych, testu wielokrotnego wyboru lub zadań tekstowych oraz obserwacji pracy uczniów w czasie wykonywania ćwiczeń. Na zakończenie proponuje się przeprowadzenie testu

wielokrotnego wyboru oraz sprawdzianu praktycznego. Ocena powinna uwzględniać następujące kryteria ogólne:

- wartość merytoryczna,

- posługiwanie się terminologią zawodową, - poprawność wnioskowania,

- umiejętność rozwiązywania problemów, a w przypadku sprawdzianu praktycznego także:

- jakość wykonanej pracy, - organizację pracy, - stopień samodzielności,

- przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

4. W ocenie końcowej należy uwzględnić wyniki wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów.

Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające:

- dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia;

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J1. Wykonywanie prac hodowlanych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

- dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J2. Wykonywanie prac ochronnych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

BHP(4)1. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy operatora

maszyn leśnych; P

A

^ Metody profilaktyki w ochronie lasu przed

szkodliwymi owadami i grzybami patogenicznymi.

 Sposoby opanowywania zwiększonej liczebności szkodliwych owadów.

 Typy pułapek sygnalizujących pojawienie się i ograniczających liczebności szkodliwych owadów.

 Środki ochrony roślin stosowane w leśnictwie.

 Kontrola skuteczności zabiegu ochronnego.

 Objawy chorobowe w poszczególnych fazach rozwojowych drzewostanu powodowane przez szkodliwe owady.

 Objawy chorobowe w poszczególnych fazach rozwojowych drzewostanu powodowane przez grzyby patogeniczne.

 Jesienne poszukiwania szkodników pierwotnych sosny.

 Rodzaje pożarów leśnych.

 Stopnie zagrożenia pożarowego lasu.

 Rodzaje pasów przeciwpożarowych.

 System obserwacyjno - alarmowy.

 Sprzęt gaśniczy.

 Budowa maszyn i urządzeń stosowanych w ochronie lasu.

 Instrukcje maszyn i urządzeń wykorzystywanych przy pracach z zakresu ochrony lasu.

BHP(5)3. określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w

pracy operatora maszyn leśnych; P

C

BHP(5)4. rozpoznać źródła czynników szkodliwych w środowisku pracy operatora

maszyn leśnych; P

A

BHP(6)1. zidentyfikować czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące

w środowisku pracy; P A

BHP(6)2. wyjaśnić działanie czynników szkodliwych na organizm człowieka w

środowisku pracy operatora maszyn leśnych; PP

B

BHP(7)1. zastosować zasady organizacji stanowiska pracy podczas wykonywania

zadań z zakresu gospodarki leśnej; P C

BHP(7)2. zorganizować stanowisko pracy operatora maszyn leśnych zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

P C

BHP(8)3. dobrać środki ochrony indywidualnej do zadań wykonywanych podczas

prac terenowych; P C

BHP(9)1. zinterpretować przepisy prawa dotyczące ochrony

przeciwpożarowej i ochrony środowiska; P B

BHP(9)2. zinterpretować zasady bezpieczeństwa i higieny

pracy w zakładzie pracy; P B

BHP(9)3. przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy

podczas wykonywania zadań zawodowych; P C

BHP(9)4. przestrzegać zasad ochrony przeciwpożarowej i

ochrony środowiska podczas wykonywania zadań P C

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J2. Wykonywanie prac ochronnych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

zawodowych;

^ Zastosowanie maszyn i urządzeń w ochronie

lasu.

 Czynności wykonywane podczas przygotowania maszyn i urządzeń do pracy.

 Obsługa maszyn i urządzeń stosowanych w ochronie lasu.

BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; P

C

KPS(1)1. przestrzegać zasad kultury osobistej; P C

KPS(1)2. przestrzegać zasad etyki zawodowej; P C

KPS(3)1. zdefiniować pojęcie odpowiedzialność za powierzone zadania w pracy

zawodowej; P A

KPS(3)2. dokonać analizy przypadków działań podejmowanych niezgodnie z

zasadami zawodowymi; PP D

KPS(4)2. wprowadzić nowe metody pracy przy realizacji zadań zawodowych; PP D

KPS(5)2. wykonać powierzone zadania w trudnych warunkach pracy; PP D

KPS(6)1. zaktualizować wiedzę z zakresu zadań zawodowych; PP C

KPS(6)2. wykorzystać aktualizowaną wiedzę z zakresu zadań zawodowych w

praktyce; P C

KPS(8)2. ponieść odpowiedzialność za wykonywane zadania zawodowe; P C

KPS(10)1. przydzielić zadania członkom zespołu roboczego; P C

KPS(10)2. wykonać powierzone zadania wspólnie z innymi członkami zespołu

roboczego; P C

PKZ(R.a)(4)1. rozróżnić mapy używane w leśnictwie; P

B

PKZ(R.a)(4)2. odczytać mapy leśne; P C

PKZ(R.a)(4)3. określić położenie punktów terenowych na mapie; P C

PKZ(R.a)(4)4. zlokalizować oznaczony na mapie punkt w terenie; P C

PKZ(R.a)(10)1. posłużyć się dokumentacją techniczną maszyn stosowanych w

leśnictwie; P C

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J2. Wykonywanie prac ochronnych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

PKZ(R.a)(10)2. posłużyć się dokumentacją techniczną urządzeń stosowanych w

leśnictwie; P C

PKZ(R.a)(10)3. korzystać

z

instrukcj

i

podczas przygotowywania maszyn do pracy; P C PKZ(R.a)(10)4. korzystać

z

instrukcj

i

podczas przygotowywania urządzeń do

pracy; P C

PKZ(R.a)(11)3. określić budowę oraz zasady działania maszyn i urządzeń

stosowanych do prac z zakresu ochrony lasu; P

C

PKZ(R.a)(11)6. dobrać maszyny, urządzenia i narzędzia do rodzaju prac z zakresu

ochrony lasu; P C

PKZ(R.a)(11)8. ocenić stan techniczny maszyn i urządzeń użytkowanych w pracach

z zakresu ochrony lasu; P

P

^D

PKZ(R.a)(11)12. dokonać konserwacji maszyn i urządzeń do prac leśnych; P C PKZ(R.a)(14)2. rozpoznać materiały stosowane do zabiegów ochronnych lasu; P A R.1.1(2)1. wymienić czynności podczas przygotowania maszyn i urządzeń do pracy P A R.1.1(2)2. wymienić czynności wykonywane przy obsłudze maszyn i urządzeń

podczas pracy; P A

R.1.2(1)1. scharakteryzować zasady postępowania w sytuacjach zagrożenia

środowiska leśnego; P C

R.1.2(1)2. zinterpretować sytuacje zagrożenia środowiska leśnego i postępować

zgodnie z zasadami; PP

B

R.1.2(2)1. scharakteryzować maszyny i urządzenia stosowane w ochronie lasu; P C R.1.2(2)2. scharakteryzować maszyny i urządzenia stosowane do ochrony

przeciwpożarowej; P C

R.1.2(2)3. dobrać do pracy maszyny i urządzenia stosowane w ochronie lasu; P C R.1.2(2)4. przygotować do pracy maszyny i urządzenia stosowane w ochronie

lasu; P C

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J2. Wykonywanie prac ochronnych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

R.1.2(2)5. dobrać do pracy maszyny i urządzenia stosowane do ochrony

przeciwpożarowej; P C

R.1.2(2)6. przygotować do pracy maszyny i urządzenia stosowane do ochrony

przeciwpożarowej; P C

R.1.2(3)1. opisać zagrożenia pożarowe lasu; P

B

R.1.2(3)2. wymienić rodzaje pożarów lasu; P A

R.1.2(3)3. rozpoznać zagrożenie pożarowe lasu; P

A

R.1.2(3)4. zlokalizować miejsce pożaru; P D

R.1.2(3)5. zaalarmować odpowiednie służby w przypadku zaistnienia pożaru; P B R.1.2(4)1. obsłużyć maszyny i urządzenia podczas wykonywania zabiegów

związanych z ochroną lasu; P D

R.1.2(4)2. obsłużyć maszyny i urządzenia podczas wykonywania zabiegów

związanych z ochroną przeciwpożarową lasu; P D

R.1.2(5)1. dokonać podziału metod ochrony lasu; P

C

R.1.2(5)2. scharakteryzować mechaniczne metody ochrony lasu; P

C

R.1.2(5)3. scharakteryzować biologiczne metody ochrony lasu; P

C

R.1.2(5)4. scharakteryzować chemiczne metody ochrony lasu; P

C

R.1.2(5)5. wykonać zabiegi ochrony lasu metodami mechanicznymi; P D

R.1.2(5)6. wykonać zabiegi ochrony lasu metodami biologicznymi; P D

R.1.2(5)7. wykonać zabiegi ochrony lasu metodami chemicznymi; P D

R.1.2(6)1. scharakteryzować narzędzia i podręczny sprzęt gaśniczy; P C

R.1.2(6)2. dobrać narzędzia i podręczny sprzęt gaśniczy; P C

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J2. Wykonywanie prac ochronnych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

R.1.2(6)3. posłużyć się narzędziami i podręcznym sprzętem gaśniczym; P

C

R.1.2(7)1. zinterpretować dokumentację dotyczącą ochrony lasu; PP

B

R.1.2(7)2. zinterpretować dokumentację dotyczącą ochrony przeciwpożarowej; PP

B

R.1.2(7)3. posłużyć się dokumentacją dotyczącą ochrony lasu; P

C

R.1.2(7)4. posłużyć się dokumentacją dotyczącą ochrony przeciwpożarowej; P

C

Planowane zadania

Dobór maszyn lub urządzeń do prac wykonywanych z zakresu ochrony lasu.

Otrzymałeś

zadanie z ochrony lasu do wykonania zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska:

-

dobierz

maszynę lub urządzenie do pracy, -

ustal

stan techniczny maszyny lub urządzenia, - przygotuj maszynę lub urządzenie do zastosowania,

- wykonaj przy pomocy maszyny lub urządzenia przydzielone zadanie, - dokonaj konserwacji maszyny lub urządzenia po zakończeniu zadania.

. Zadanie wykonaj w grupie 3-5 osobowej. Spośród grupy wybierzcie lidera grupy, który będzie odpowiedzialny za zaplanowanie pracy, jej organizację i poprawność wykonania.

Ocenie podlegać będzie organizacja pracy, poprawność dobrania urządzenia lub sprzętu oraz jakość wykonania zabiegu.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne

Zajęcia powinny być prowadzone w pracowni ochrony lasu, wyposażonej w: stanowisko komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) z dostępem do Internetu i z

pakietem programów biurowych, drukarki (po jednym urządzeniu na cztery stanowiska), mapy leśne, podręczny sprzęt gaśniczy, filmy dydaktyczne dotyczące techniki i technologii prac ochronnych

;

w lasach podmiotów stanowiących potencjalne miejsce zatrudnienia absolwentów szkół kształcących w zawodzie

;

w pracowni maszyn i urządzeń, wyposażonej w: przykładowe rysunki techniczne i dokumentacje techniczne, modele części maszyn, modele maszyn i urządzeń, przyrządy pomiarowe, elementy, filmy dydaktyczne dotyczące obsługi maszyn i urządzeń, katalogi maszyn i urządzeń, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu,

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J2. Wykonywanie prac ochronnych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

z drukarką i z pakietem programów biurowych

oraz

w warsztatach szkolnych, w jednostkach organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe lub zakładach usług leśnych. Warsztaty powinny być wyposażone w: narzędzia stosowane w pracach leśnych, sprzęt mechaniczny, środki ochrony indywidualnej, zestaw przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, salę instruktażową, maszyny i urządzenia stosowane w pracach z ochrony lasu.

Środki dydaktyczne

 typy pułapek sygnalizujących pojawienie się i ograniczenie liczebności owadów,

 sprzęt do wykonania jesiennych poszukiwań szkodników pierwotnych sosny,

 tablica przedstawiająca schemat postępowania przy jesiennych poszukiwaniach szkodników liściożernych sosny,

 instrukcja ochrony przeciwpożarowej lasu,

 instrukcja ochrony lasu,

 instrukcje obsługi maszyn i urządzeń stosowanych w ochronie lasu,

 instrukcje maszyn i urządzeń wykorzystywanych przy pracach z zakresu ochrony lasu,

 maszyny i urządzenia,

 filmy dydaktyczne dotyczące wykonywania prac z ochrony lasu,

 urządzenia multimedialne (projektor, ploter itp.),

 mapy leśne,

 podręczny sprzęt gaśniczy,

 materiały i narzędzia potrzebne do przeprowadzenia konserwacji maszyn i urządzeń,

 zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją,

 pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów.

Zalecane metody dydaktyczne

W jednostce modułowej powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu doboru oraz obsługi poszczególnych urządzeń i maszyn stosowanych w ochronie lasu, doboru oraz obsługi poszczególnych urządzeń i maszyn stosowanych w ochronie przeciwpożarowej obszarów leśnych.

Jednostka modułowa „Wykonywanie prac ochronnych” wymaga stosowania oprócz wykładu lub prezentacji, aktywizujących metod

kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody tekstu przewodniego, pokazu z objaśnieniem oraz ćwiczeń praktycznych. Metody

praktyczne zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie bądź w grupach.

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J2. Wykonywanie prac ochronnych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

Formy organizacyjne

Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego wykonywania zadań tekstowych, natomiast zajęcia praktyczne w grupach do 15 osób. Część zadań można wykonywać

samodzielnie bądź

w grupach 3-4 osobowych w celu konfrontacji indywidualnych sposobów rozwiązania problemu.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia

1. Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się systematycznie przez cały czas realizacji programu, na podstawie kryteriów przedstawionych na początkowych zajęciach.

2. Kryteria oceniania powinny uwzględniać zakres i poziom opanowania wiadomości i umiejętności z zakresu wykonywania prac z ochrony lasu przewidzianych w uszczegółowionych efektach kształcenia.

3. Osiągnięcia uczniów mogą być oceniane na podstawie wykonanego zadania oraz sprawdzianów ustnych, pisemnych lub praktycznych, testu wielokrotnego wyboru lub zadań tekstowych oraz obserwacji pracy uczniów w czasie wykonywania ćwiczeń. Na zakończenie proponuje się przeprowadzenie testu

wielokrotnego wyboru oraz sprawdzianu praktycznego. Ocena powinna uwzględniać następujące kryteria ogólne:

- wartość merytoryczna,

- posługiwanie się terminologią zawodową, - poprawność wnioskowania,

- umiejętność rozwiązywania problemów, a w przypadku sprawdzianu praktycznego także:

- jakość wykonanej pracy, - organizację pracy, - stopień samodzielności,

- przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

4. W ocenie końcowej należy uwzględnić wyniki wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów.

Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające:

- dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia;

- dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego

M2 Użytkowanie zasobów leśnych

M2.J1. Obsługiwanie i konserwacja maszyn leśnych

M2.J2. Wykonywanie prac związanych z użytkowaniem zasobów leśnych M2.J3. Wykonywanie i utrzymanie małej infrastruktury leśnej

M2.J4. Stosowanie przepisów ruch drogowego M2.J1. Obsługiwanie i konserwacja maszyn leśnych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

BHP(1)1. wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej w przedsiębiorstwie; P

B

^ Zasady ochrony przeciwpożarowej w przedsiębiorstwie.

 Środki gaśnicze.

 Przepisy prawne dotyczące ochrony pracy i BHP.

 Prawa i obowiązki pracownika dotyczące BHP.

 Prawa i obowiązki pracodawcy dotyczące BHP.

 Czynniki szkodliwe w środowisku pracy.

 Sposoby zapobiegania zagrożeniom w miejscu pracy operatora maszyn leśnych.

 Choroby zawodowe występujące w zawodzie operatora maszyn leśnych.

 Zasady organizacji stanowiska pracy.

 Przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej.

 Uregulowania prawne dotyczące ochrony środowiska.

 Stany zagrożenia życia i zdrowia.

 Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia i zdrowia.

BHP(1)2. rozróżnić środki gaśnicze; P B

BHP(1)3. wyjaśnić pojęcie „Ergonomia”; PP B

BHP(2)1. wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i

ochrony środowiska w Polsce; P A

BHP(2)2. scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb

działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; P C BHP(2)3. wymienić podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy; P A BHP(3)1. wymienić prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i

higieny pracy; P A

BHP(3)2. wymienić obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny

pracy; P A

BHP(3)3. opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i

higieny pracy w zawodzie operator maszyn leśnych; PP D

BHP(4)1. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy operatora

maszyn leśnych; P

A

BHP(4)2. scharakteryzować sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia w

miejscu pracy operatora maszyn leśnych; P C

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M2.J1. Obsługiwanie i konserwacja maszyn leśnych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

BHP(4)3. ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia związanych z pracą

operatora maszyn leśnych; P C  Rodzaje rysunków technicznych.

 Zasady wykonywania rysunków technicznych.

 Materiały i przybory kreślarskie.

 Pismo techniczne.

 Materiały konstrukcyjne stosowane do budowy maszyn i urządzeń.

 Podstawowe metody obróbki ręcznej metali.

 Podstawowe metody obróbki mechanicznej metali.

 Narzędzia ślusarskie.

 Właściwości metali.

 Korozja i jej skutki.

 Ochrona maszyn i urządzeń przed korozją.

 Dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń leśnych.

 Rodzaje połączeń ruchowych.

 Rodzaje połączeń spoczynkowych.

 Elementy budowy pilarki spalinowej.

 Układy w pilarce spalinowej.

 Zasada działania silników spalinowych.

BHP(4)4. określić choroby zawodowe występujące w zawodzie operatora maszyn

leśnych; P C

BHP(5)1. ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku

pracy operatora maszyn leśnych; P

BHP(5)2. dokonać charakterystyki czynników szkodliwych występujących w

środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P

C

BHP(5)3. określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w

pracy operatora maszyn leśnych; P

C

BHP(5)4. rozpoznać źródła czynników szkodliwych w środowisku pracy operatora

maszyn leśnych; P A

BHP(6)1. zidentyfikować czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące

w środowisku pracy; P A

BHP(6)2. wyjaśnić działanie czynników szkodliwych na organizm człowieka w

środowisku pracy operatora maszyn leśnych; PP

B

BHP(6)3. dokonać analizy skutków oddziaływania czynników szkodliwych na

organizm człowieka; PP

D

BHP(6)4. ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu

pracy; PP C

BHP(7)1. zastosować zasady organizacji stanowiska pracy podczas wykonywania

zadań z zakresu gospodarki leśnej; P C

BHP(7)2. zorganizować stanowisko pracy operatora maszyn leśnych zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

P C

BHP(8)1. zidentyfikować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej; P A BHP(8)2. dobrać środki ochrony indywidualnej do zadań wykonywanych w

gospodarce leśnej; P C

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M2.J1. Obsługiwanie i konserwacja maszyn leśnych

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

BHP(8)4. dobrać środki ochrony zbiorowej do zadań wykonywanych w

gospodarce leśnej; P C

BHP(9)1. zinterpretować przepisy prawa dotyczące ochrony

przeciwpożarowej i ochrony środowiska; P B

BHP(9)2. zinterpretować zasady bezpieczeństwa i higieny

pracy w zakładzie pracy; P B

BHP(9)3. przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy

podczas wykonywania zadań zawodowych; P C

BHP(9)4. przestrzegać zasad ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań

zawodowych;

P C

BHP(10)1. zidentyfikować stany zagrożenia zdrowia i życia; P A

BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; P

C

BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; P

C

W dokumencie PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZYN LEŚNYCH, O STRUKTURZE MODUŁOWEJ (Stron 12-107)