Media lokalne – prasa, telewizja, radio – przedstawiają procesy komunika-cyjne w mieście w większym stopniu w kategoriach konfliktu, sporu, protestu niż w kategoriach negocjacji, koncyliacji, dochodzenia do wspólnych stanowisk.
Jedynie informacyjne miejskie portale internetowe kładą większy nacisk na dia-log niż konflikt.
Odnosząc się do skutków działań komunikacyjnych, dziennikarze lokalni wskazują przede wszystkim na negatywne rezultaty komunikowania lub na brak możliwości porozumienia. Dziennikarze internetowi w większym stopniu niż prasowi i telewizyjni wskazują na pozytywne rezultaty komunikowania po-między obywatelami i różnymi podmiotami w mieście.
Media lokalne w największym stopniu interesują się procesami komunika-cyjnymi dotyczącymi:
1. wydatków z budżetu miejskiego,
2. infrastruktury miejskiej – komunikacyjnej, budowlanej, terenów zielonych, 3. bezpieczeństwa obywateli.
W opisie procesów komunikacyjnych przebiegających w mieście jedynie w minimalnym stopniu, bardzo rzadko, występują te instytucje, które są powołane do prowadzenia i inicjowania dialogu obywatelskiego. Jedynie w sporadyczny sposób dziennikarze przywołują MOWIS czy ciało o nazwie Rada Budżetu Oby-watelskiego, niezwykle rzadko wspominają organizacje pozarządowe. Częściej opisywane są działania komunikacyjne władz miejskich i samorządowych, fun-dacji, organizacji, firm, uczelni. Media lokalne w największym stopniu prezentu-ją procesy komunikacyjne inicjowane i prowadzone przez indywidualnych oby-wateli oraz małe, spontanicznie zawiązane grupy (mieszkańców, pracowników, rodziców itp.).
Dziennikarze lokalni bardzo rzadko używają określeń i nazw związanych ze sferą komunikacji i dialogu obywatelskiego (takich jak: organizacja pozarzą-dowa, społeczność lokalna, obywatel, konsultacje społeczne, debata, dialog obywatelski, sfera publiczna, społeczeństwo obywatelskie, polityka społeczna, strategia rozwoju). W publikacjach mediów lokalnych sporadycznie występują wyrażenia „budżet obywatelski (partycypacyjny)” oraz „organizacja pozarządo-wa”. Nasycenie publikacji wyrażeniami i terminami odnoszącymi się do sfery dialogu obywatelskiego jest nieznacznie większe w internecie niż w dyskursie prasowym, radiowym i telewizyjnym.
Geograficzne umiejscowienie procesów komunikacyjnych rozgrywających się w mieście wskazuje na małą ruchliwość dziennikarzy i nierównomierność
informacji na temat procesów dialogu i komunikacji w Krakowie; publikacje me-diów lokalnych skupiają się na zdarzeniach odbywających się w centrum miasta.
Opisana wyżej sytuacja jest niekorzystna z punktu widzenia rozwoju dialogu obywatelskiego w mieście i działalności jego instytucji. Jak bowiem wskazują opisane wyżej wyniki badań nad postrzeganiem dialogu przez obywateli, uzna-ją oni media lokalne za potencjalnie ważne źródło informacji i opinii na ten te-mat. Badania nad postrzeganiem dialogu przez organizacje pozarządowe do-wodzą natomiast, że w chwili obecnej raczej nie widzą one w mediach lokalnych istotnego źródła informacji, a co za tym idzie, uznać należy, że nie używają też kontaktów z mediami jako narzędzia wspierania własnej działalności.
W związku z tym można sformułować najważniejsze wnioski i rekomendacje:
1. Media lokalne w Krakowie w niewystarczającym stopniu prezentują zacho-dzące w mieście zdarzenia w kategoriach dialogu obywatelskiego. Dzien-nikarze lokalni w Krakowie niedostatecznie znają i prezentują organizacje i instytucje dialogu obywatelskiego.
Niezbędne jest organizowanie spotkań szkoleniowych oraz opracowanie materiałów informacyjnych dotyczących dialogu obywatelskiego. Treść mate-riałów szkoleniowych winna się skupiać na następujących zagadnieniach:
•
rola i funkcje dialogu obywatelskiego oraz jego znaczenie dla przebiegu pro-cesów demokratycznych oraz dla jakości życia w mieście,•
struktura i nazewnictwo instytucji dialogu obywatelskiego w mieście,•
istotność wypracowania słownika dotyczącego dialogu obywatelskiego i procesów komunikacyjnych w mieście (samorząd, organizacja pozarządowa, społeczność lokalna, obywatel, konsultacje społeczne, debata, dialog oby-watelski, budżet obywatelski lub partycypacyjny, sfera publiczna, społeczeń-stwo obywatelskie, polityka społeczna, strategia rozwoju).2. O ile materiały o charakterze relacji reporterskich wskazują na procesy komuni-kacyjne (nawet jeżeli nie występuje w nich słownictwo dotyczące dialogu oby-watelskiego), o tyle informacje dziennikarskie pozbawione są tej komponenty.
Niezbędne wydaje się dostarczanie dziennikarzom tego typu materiałów, które umożliwią ujmowanie także informacji w kategoriach wydarzeń komu-nikacyjnych (zatem: objaśniających procesy i zależności, przedstawiających indywidualnych aktorów, wskazujących na differentia specifica różnych pod-miotów dialogu obywatelskiego).
3. Dziennikarze w znacznie większej mierze skupiają się na sferze konfliktu, sporu, kontrowersji niż na konstruktywnych rezultatach działań komunika-cyjnych oraz demokratycznych procesach dochodzenia do konsensusu, roz-wiązywania problemów itp.
W materiałach informacyjnych przeznaczonych dla dziennikarzy oraz w ma-teriałach szkoleniowych należy kłaść nacisk na potencjalnie pozytywne, kon-struktywne rezultaty dialogu obywatelskiego.
4. Dziennikarze nie odwołują się do wiedzy eksperckiej. Wskazane jest zbudo-wanie bazy ekspertów mogących dostarczać dziennikarzom istotnej wiedzy na temat rozmaitych aspektów życia miejskiego, sytuując je w aspekcie dia-logu obywatelskiego i jego instytucji.
5. Dziennikarze są mało ruchliwi, nie wykazują zainteresowania dzielnicami od-dalonymi od centrum miasta ani zdarzeniami w gminach – także tych pod-miejskich, zamieszkiwanych obecnie przez osoby pracujące i studiujące w Krakowie, dojeżdżające na zakupy i w celu uczestnictwa w kulturze, dowożą-ce dzieci do szkół itp.
W informowaniu o dialogu obywatelskim na terenie Krakowa i okolic nale-ży w większym stopniu uwzględniać zdarzenia rozgrywające się w dzielnicach i gminach podmiejskich, prezentując je jako potencjalnie interesujący materiał dziennikarski oraz wskazując na ich ważność dla dialogu obywatelskiego.
ZAŁĄCZNIKI
Załącznik 1. MOWIS w strukturze organizacyjnej Wydziału Spraw Społecz-nychZałącznik 2. Wydział Spraw Społecznych – podział na wewnętrzne komór-ki organizacyjne oraz szczegółowy zakres działania, stan na dzień 19 września 2015 r.
Załącznik 3. Skład Krakowskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego –ka-dencje 2012–2014 i 2014–2016
Załącznik 4. Skład Komisji Dialogu Obywatelskiego w Krakowie
Załącznik 5. Skład Komisji Dialogu Obywatelskiego przy Radzie Miasta Kra-ków VII kadencji na lata 2014–2018