10. PRZEPISY ZWIĄZANE
10.1. Normy
PN-IEC 60364-4-41 Instalacje w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przeciwporażeniowa.
PN-IEC 60364-4-43 Instalacje w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed prądem przetężeniowym.
PN-IEC 60364-4-46 Instalacje w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Odłączanie izolacyjne i łączenie
PN-IEC 60364-4-47 Instalacje w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia
bezpieczeństwa. Środki ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym.
PN-IEC 60364-4-473 Instalacje w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Środki ochrony przed prądem przetężeniowym.
PN-IEC 60364-5-523 Instalacje w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego Obciążalności prądowe długotrwałe przewodów.
PN-IEC 60364-5-53 Instalacje w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Aparatura łączeniowa i sterownicza.
PN-IEC 60364-5-54 Instalacje w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Uziemienia i przewody ochronne.
PN-IEC 60364-5-56 Instalacje w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Instalacje bezpieczeństwa.
N-SEP-E-004 Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe
PN-93/E-90401 Kable elektroenergetyczne o izolacji z tworzyw termoplastycznych i powłoce polwinitowej na napięcie znamionowe 0,6/1kV.
PN-87/E-90054 Przewody jednożyłowe o izolacji polwinitowej
PN-74/E-90066 Przewody wielożyłowe o wspólnej izolacji poliwinitowej 10.2. Inne dokumenty
– Rozporządzenie Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlano-montażowych i rozbiórkowych. (Dz. Ust. nr 13 z 10.04.1972r).
– Warunki techniczne Wykonywania i odbioru Robót Budowlano-Montażowych . Część V-Instalacje elektryczne 1973r.
– Przepisy Budowy Urządzeń elektrycznych
SPECYFIKACJA TECHNICZNA
ST – 05
ROBOTY DROGOWE
(profilowanie podłoża, podbudowa, krawężniki i obrzeża, i nawierzchnia z kostki, ścieki)
SPIS TREŚCI
ST – 05 ROBOTY DROGOWE ... 66
1. WSTĘP... 68
1.1. Przedmiot Specyfikacji Technicznej ... 68
1.2. Zakres stosowania Specyfikacji Technicznej ... 68
1.3. Zakres robót objętych Specyfikacją Techniczną ... 68
1.4. Określenia podstawowe ... 68
1.5. Ogólne wymagania dotyczące robót... 68
2. MATERIAŁY ... 68
2.1. Rodzaje materiałów ... 68
2.2. Woda ... 69
2.3. Betonowa kostka brukowa... 69
2.4. Betonowe krawężniki i obrzeża... 70
2.5. Ława betonowa... 71
2.6. Płyty betonowe ażurowe... 71
3. SPRZĘT ... 72
3.1. Ogólne wymagania dotyczące robót... 72
3.2. Sprzęt używany do wykonywania następujących robót: ... 72
4. TRANSPORT... 72
4.1. Transport kruszywa ... 72
4.2. Transport kostki betonowej ... 72
4.3. Transport krawężników i obrzeża betonowych ... 72
4.4. Transport płyt i składowanie ... 73
4.5. Transport cementu i piasku... 73
5. WYKONANIE ROBÓT... 73
5.1. Profilowanie i zagęszczenie podłoża ... 73
5.2. Podbudowa tłuczniowa ... 74
5.3. Układanie kostki betonowej... 75
5.4. Ułożenie krawężnika, obrzeża i ławy betonowej ... 75
6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT ... 75
6.1. Profilowanie i zagęszczenie podłoża ... 76
6.2. Podbudowa tłuczniowa ... 76
6.3. Układanie kostki betonowej... 78
6.4. Krawężniki, obrzeża i ławy betonowe... 78
7. OBMIAR ROBÓT ... 79
7.1. Ogólne zasady obmiaru robót ... 79
7.2. Jednostka obmiarowa... 79
8. ODBIÓR ROBÓT ... 79
9. PODSTAWA PŁATNOŚCI ... 79
9.1. Ogólne ustalenia dotyczące podstawy płatności... 79
9.2. Cena jednostki obmiarowej ... 79
10. PRZEPISY ZWIĄZANE ... 79
10.1. Normy... 79
10.2. Inne dokumenty ... 80
1. WSTĘP
1.1. Przedmiot Specyfikacji Technicznej
Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót drogowych (profilowanie podłoża, podbudowa, krawężniki i obrzeża, i nawierzchnia z kostki) z prefabrykowanych elementów budowlanych związanych z budową przyłącza kanalizacji sanitarnej dla Ośrodka Szkoleniowo-Wypoczynkowego Politechniki Warszawskiej w miejscowości Grybów, gmina Grybów.
1.2. Zakres stosowania Specyfikacji Technicznej
Specyfikacja techniczna stanowi dokument przetargowy przy zleceniu i realizacji robót wymienionych w pkt. 1.1.
1.3. Zakres robót objętych Specyfikacją Techniczną
Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą zasad prowadzenia robót drogowych.
1.4. Określenia podstawowe
Określenia podstawowe są zgodne z obowiązującymi polskimi normami oraz danymi w specyfikacji technicznej ST00-pkt 1.4 „Wymagania ogólne”.
Podbudowa z tłucznia kamiennego – konstrukcja nawierzchni, w którą wchodzą warstwy jedna lub dwie z tłucznia i klińca kamiennego.
Kostka betonowa – wytwarzana z betonu metodą wibracyjną. Produkowana jest jako kształtka jednowarstwowa.
Betonowe krawężniki i obrzeża – są to prefabrykowane belki betonowe dla ciągu komunikacyjnego ograniczające jezdnię od chodnika oraz obrzeża ograniczające chodnik od terenów zielonych jest dostosowana do potrzeb rozwiązań projektowych.
Pozostałe określenia – są zgodne z obowiązującymi polskimi normami oraz wg specyfikacji technicznej ST00-„Wymagania ogólne” pt. 1.5.
1.5. Ogólne wymagania dotyczące robót
Ogólne wymagania dotyczące robót podano w Specyfikacji Technicznej ST00 – „Wymagania ogólne” pkt 1.5.
2. MATERIAŁY
Ogólne wymagania dotyczące materiałów ich składowania podano w specyfikacji technicznej ST00 –
„Wymagania ogólne” pt. 2.
2.1. Rodzaje materiałów 2.1.1. Kruszywo – tłuczeń
Materiały stosowane do podbudowy – tłuczeń i kliniec kamienny wg PN-S-96023 oraz PN-B-11112.
• tłuczeń od 31,5 – 63 mm
• kliniec do klinowania 0 – 31.5 mm
Inżynier może dopuścić do wykonania podbudowy z innego rodzaju kruszywa wybranego i dostosowanego do normy PN-S-96023, którego wymagania zostaną spełnione w specyfikacji technicznej oraz jakościowo zgodnie z wymogami normy PN-B-11112, która określa dla:
• klasy II - dla podbudowy zasadniczej
• klasy II i III - dla podbudowy pomocniczej.
Do jednowarstwowej podbudowy należy zastosować kruszywo gatunku co najmniej gat. II.
Wymagania dla kruszywa przedstawia poniższa tabela:
Tablica 1. Wymagania dla tłucznia i klińca wg PN-B-11112
lp. Własności Klasa II Klasa III
1 Ścieralność w bębnie Los Angeles, wg PN-B-06714-42 a) po pełnej liczbie obrotów % ubytku masy, nie więcej niż:
- w tłuczniu - w klińcu
b) po 1/5 pełnej liczby Obr. % ubytku masy w stosunku do ubytku masy po pełnej liczbie Obr. Nie więcej niż:
35 2 Nasiąkliwość wg PN-B-06714-18 -% m/m nie więcej niż:
a) dla kruszyw ze skał magmowych i przeobrażonych b) dla kruszyw ze skał osadowych
2,0 3,0
3,0 5,0 3 Odporność na działanie mrozu wg PN-B-06714-19 % ubytku masy nie więcej niż;
a) dla kruszyw ze skał magmowych i przeobrażonych b) dla kruszyw ze skał osadowych
4,0 5,0
10,0 10,0 4 Odporność na działanie mrozu według zmodyfikowanej metody bezpośredniej wg
PN-B-06714-19 i PN-B-11112 % ubytku nie więcej niż:
- w klińcu
Tablica 2.Wymagania dla tłucznia i klińca od warstwy podbudowy tłuczniowej wg PN -B-11112
L.p. Własności 1 Uziarnienie wg PN- B-06714-15
a) zawartość ziaren mniejszych niż 0,75 mm, odsianych na mokro
%m/m ni więcej niż:
- w tłuczniu - w klińcu
b) zawartość frakcji podstawowej % m/m nie mniej niż:
- w tłuczniu i klińcu 2 Zawartość zanieczyszczeń obcych wg PN-B-06714-12 % m/m nie więcej
niż:
- w tłuczniu i klińcu
0,2 0,3
3 Zawartość ziaren nieforemnych wg PN-B-06714-16 % m/m nie więcej niż:
- w tłuczniu
40 45
4 Zawartość zanieczyszczeń organicznych barwa cieczy wg PN-B-06714-16 nie więcej niż:
- w tłuczniu i klińcu, barwa cieczy nie ciemniejsza niż:
wzorcowa wzorcowa
2.2. Woda
Woda użyta do zagęszczenia i klinowania podbudowy może być ze studni lub z wodociągu – bez specjalnych wymagań.
2.3. Betonowa kostka brukowa 2.3.1. Aprobata techniczna
Warunkiem dopuszczenia do stosowania betonowej kostki brukowej w drogownictwie jest posiadanie aprobaty technicznej, wydanej przez uprawnioną jednostkę.
2.3.2. Wygląd zewnętrzny
Struktura wyrobu powinna być zawarta, bez rys i pęknięć, plam i ubytków.
Powierzchnia górna kostki powinna być równa i szorstka a krawędzie równe i proste, wklęśnięcia nie powinny przekraczać 2 mm dla kostek o grub. ≤ 80 mm.
2.3.3. Kształt, wymiary i kolor kostki brukowej betonowej.
Tolerancja wymiarowa wynosi:
na długości ± 3 mm na szerokości ± 3 mm na grubości ± 3 mm
Aktualnie w kraju są produkowane kolory kostki: szary, ceglany, klinkierowy, grafitowy i brązowy.
2.3.4. Cechy fizyko – chemiczne kostek betonowych.
Betonowe kostki brukowe powinny mieć cechy fizyko – chemiczne określone w tablicy 1.
Tablica 1. Cechy fizyko – chemiczne kostki betonowej brukowej
Lp Cechy Wartość
1 Wytrzymałość na ściskanie po 28 dniach Moa, co najmniej a) średnia z sześciu kostek
b) najmniej pojedynczej kostki
60 50
2 Nasiąkliwość wodą wg PN-B-06250 % nie więcej niż: 5
3 Odporność na zamrażanie po 50 cyklach zamrażania wg PN-B-06250:
a) pęknięcia próbki
b) strata masy % nie więcej niż
c) obniżenie wytrzymałości na ściskanie w stosunku do wytrzymałości próbek nie zamrażanych % nie więcej niż
brak 5 20 4 Ścieralność na tarczy Boehmego wg PN-B-04111 mm nie więcej niż 4
2.4. Betonowe krawężniki i obrzeża 2.4.1. Stosowane materiały:
krawężniki betonowe, obrzeża betonowe, piasek na podsypkę, cement do podsypki i do zapraw, woda i materiały do wykonania ławy betonowej.
2.4.2. Krawężniki betonowe – klasyfikacja Klasyfikacja jest zgodna z BN-80/6775-03/01.
2.4.3. Krawężniki betonowe - wymagania techniczne
Kształt krawężników betonowych przedstawiono na rysunku l, a wymiary podano w tablicy l.
Dopuszczalne odchyłki wymiarów krawężników betonowych podano w tablicy 2.
krawężnik rodzaju:
wymiary krawężników: wysokość 30cm, szerokość 15 cm, długość 1,0 m.
Obrzeże betonowe
Wymiary: wysokość 30 cm, szerokość 8 cm, długość 50 cm, 75 cm, 100 cm.
Tablica l. Wymiary krawężników betonowych
Wymiary krawężników w cm
Typ krawężnika Rodzaj krawężnika
1 b h c d r
30 min. 3 min. 12
U 100 15 max. 7 max. 15 1,0
Tablica 2. Dopuszczalne odchyłki wymiarów krawężników betonowych
Tablica 3. Wymiary obrzeży betonowych Wymiary obrzeży, cm Rodzaj obrzeża
1 b h r
75 90 100 8 30 3
Tablica 4. Dopuszczalne odchyłki wymiarów obrzeży Dopuszczalna odchyłka, m Rodzaj wymiaru
Gatunek 1 Gatunek 2
1 ±8 ± 12
b, h ±3 ±3
Tablica 5. dopuszczalne wady i uszkodzenia krawężników betonowych Dopuszczalna wielkość wad i
uszkodzeń Rodzaj wad i uszkodzeń
Gatunek 1 Gatunek 2
Wklęsłość lub wypukłość powierzchni krawężników mm 2 3
ograniczających powierzchnie
górne (ścieralne), mm niedopuszczalne
ograniczających pozostałe
Tablica 6. Dopuszczalne wady i uszkodzenia obrzeży
Dopuszczalna wielkość wad i uszkodzeń
Rodzaj wad i uszkodzeń
Gatunek 1 Gatunek 2
Ławy betonowe zwykłe w gruntach spoistych wykonuje się bez szalowania, przy gruntach sypkich należy stosować szalowanie.
Ławy betonowe z oporem wykonuje się w szalowaniu. Beton rozścielony w szalowaniu Lu bezpośrednio korycie powinien być wyrównywany warstwami. Betonowanie ław należy wykonywać zgodnie z normą PN-B-06251, przy czym należy wykonywać co 50 m szczeliny dylatacyjne wypełnione bitumem.
Ustawienie krawężników na ławie betonowej wykonuje się na podsypce cementowo – piaskowej o grub. 5 cm po zagęszczeniu.
Piasek na podsypkę cementowo-piaskową powinien odpowiadać wymaganiom PN-B-06712, a do zaprawy cementowo-piaskowej PN-B-06711.
Cement na podsypkę i do zaprawy cementowo-piaskowej powinien być cementem portlandzkim odpowiadającym wymaganiom PN-B-19701.
Woda powinna być odmiany „l" i odpowiadać wymaganiom PN-B-32250.
Ustawienie krawężników zgodnie z normą BN-64-/8845-02 2.6. Płyty betonowe ażurowe.
Płyty winny być wykonane z betonu B-40 jako wibroprasowane o wymiarach 90 x 60 cm
3. SPRZĘT
3.1. Ogólne wymagania dotyczące robót
Ogólne wymagania i ustalenia dotyczące sprzętu określono w Specyfikacji Technicznej ST00 –.pkt3.
3.2. Sprzęt używany do wykonywania następujących robót:
3.2.1. Profilowanie
Wykonawca powinien wykazać się następującym rodzajem sprzętu:
- równiarki i spycharki uniwersalne ze skośnym ustawieniem lemiesza. Inżynier może wykonywanie korytowania i profilowania podłoża z zastosowaniem spycharki z lemieszem prostopadłym do kierunku pracy maszyny.
- Walce statyczne, wibracyjne lub płyty wibracyjne.
Stosowanie sprzętu nie może spowodować niekorzystnego wpływu na właściwości gruntowe podłoża.
3.2.2. Sprzęt do wykonywania podbudowy
Do układania podbudowy z tłucznia powinien być użyty sprzęt:
- równiarki - rozsypywarki
- walce statyczne gładkie
- walce wibracyjne lub wibracyjne zagęszczarki - szczotki mechaniczne
- walce ogumione lub stalowe do końcowego dogęszczenia
- przewoźne zbiorniki do wody i urządzenia di rozpryskiwania wody.
3.2.3. Sprzęt do robót drogowych brukarskich
Do układania przy małych powierzchniach –ręcznie a przy dużych powierzchniach można stosować mechaniczne urządzenia do układania, które składa się z wózka i chwytaka sterowanego hydrauliczne.
Do zagęszczenia stosuje się wibratory płytowe z osłoną z tworzywa sztucznego.
3.2.4. Sprzęt do układania krawężników , obrzeży i ław betonowych Do wytwarzania betonu :
- betoniarki do betonu , zapraw i przygotowania podsypki cementowo – piaskowej - wibratory płytowe
- ubijaki ręczne i mechaniczne
4. TRANSPORT
Ogólne wymagania i ustalenia dotyczące transportu określono w Specyfikacji Technicznej ST00 pkt.4 4.1. Transport kruszywa
Kruszywo należy przewozić dowolnymi środkami transportu, , które należy zabezpieczyć przed zanieczyszczeniami, zmieszaniem z innymi materiałami, nadmiernym wysuszeniem o raz zawilgoceniem.
4.2. Transport kostki betonowej
Kostka betonowa przewożona jest na paletach od producenta. Kostka na palecie ułożona jest warstwowo po uzyskaniu wytrzymałości betonu min.0,7 wytrzymałości projektowej. Po ułożeniu kostki na palecie pakuje się ją folią i spina taśmą stalową, co gwarantuje bezpieczny transport i chroni przed uszkodzeniem kostki.
4.3. Transport krawężników i obrzeża betonowych
mogą być przewożone dowolnymi środkami transportu. Należy układać je w pozycji pionowej z nachyleniem w kierunku jazdy.
Powinny być zabezpieczone przed przemieszczeniem się i uszkodzeniami w czasie transportu a górna warstwa nie powinna wystawać ze środka transportowego więcej niż 1/3 wysokości.
4.4. Transport płyt i składowanie
Płyty betonowe mogą być przewożone dowolnymi środkami transportowymi po osiągnięciu przez beton wytrzymałości minimum 0,5 R. W czasie transportu płyty betonowe powinny być
zabezpieczone przed przemieszczeniem się i uszkodzeniami, a górna warstwa nie powinna wystawać poza ściany środka transportu więcej niż 1/3 wysokości tej warstwy.
Płyty betonowe mogą być składowane na otwartej przestrzeni, na podłożu wyrównanym i
odwodnionym, z zastosowaniem podkładek i przekładek ułożonych w pionie jedna nad drugą. Płyty betonowe należy układać na płask w stosach, po 10 warstw w stosie.
4.5. Transport cementu i piasku
Przewóz cementu powinien się odbywać zgodnie z normą BN-88/6731-08. Piasek w czasie transportu powinien być zabezpieczony przed wysypywaniem się a kruszywo drobne przed rozpylaniem.
Masę zalewową należy pakować w bębny blaszane lub beczki.
5. WYKONANIE ROBÓT
Ogólne zasady prowadzenia robót podano w Specyfikacji Technicznej ST00 pkt.5 5.1. Profilowanie i zagęszczenie podłoża
Wykonawca powinien przystąpić do profilowania i zagęszczenia podłoża bezpośrednio przed rozpoczęciem robót związanych z wykonaniem konstrukcji drogi lub obiektu budowlanego.
Wcześniejsze przystąpienie do wykonania profilowania i zagęszczania podłoża, jest możliwe wyłącznie za zgodą Inżyniera w korzystnych warunkach atmosferycznych.
W wykonanym korycie oraz po wyprofilowanym i zagęszczonym podłożu nie może odbywać się ruch budowlany, niezwiązany bezpośrednio z wykonaniem pierwszej warstwy nawierzchni.
Przed przystąpieniem do profilowania podłoże powinno być oczyszczone ze wszelkich
zanieczyszczeń. Po oczyszczeniu powierzchni podłoża należy sprawdzić, czy istniejące rzędne terenu umożliwiają uzyskanie po profilowaniu zaprojektowanych rzędnych podłoża zaleca, się, aby rzędne terenu przed profilowaniem były o co najmniej 5 cm wyższe niż projektowane rzędne podłoża.
Jeżeli powyższy warunek nie jest spełniony i występują zaniżenia poziomu w podłożu przewidzianym do profilowania, Wykonawca powinien spulchnić podłoże na głębokość
zaakceptowaną przez Inżyniera, dowieźć dodatkowy grunt spełniający wymagania obowiązujące dla górnej strefy korpusu, w ilości koniecznej do uzyskania wymaganych rzędnych
wysokościowych i zagęścić warstwę do uzyskania wartości wskaźnika zagęszczenia, określonych w tablicy 1.
Do profilowania podłoża należy stosować równiarki. Ścięty grunt powinien być wykorzystany w robotach ziemnych lub w inny sposób zaakceptowany przez Inżyniera.
Bezpośrednio po profilowaniu podłoża należy przystąpić do jego zagęszczania. Zagęszczanie
podłoża należy kontynuować do osiągnięcia wskaźnika zagęszczenia nie mniejszego od podanego w tablicy 1. Wskaźnik zagęszczenia należy określać zgodnie z BN-77/8931-12.
Tablica l. Minimalne wartości wskaźnika zagęszczenia podłoża (Is) Minimalna wartość Is dla:
Innych dróg Strefa korpusu Autostrad i dróg
ekspresowych Ruch ciężki i bardzo ciężki
W przypadku, gdy gruboziarnisty materiał tworzący podłoże uniemożliwia przeprowadzenie badania zagęszczenia, kontrolę zagęszczenia należy oprzeć na metodzie obciążeń płytowych.
Należy określić pierwotny i wtórny moduł odkształcenia podłoża według BN-64/8931-02.
Stosunek wtórnego i pierwotnego modułu odkształcenia nie powinien przekraczać 2,2.
Wilgotność gruntu podłoża podczas zagęszczania powinna być równa wilgotności optymalnej z
Jeżeli po wykonaniu robót związanych z profilowaniem i zagęszczeniem podłoża nastąpi przerwa w robotach i Wykonawca nie przystąpi natychmiast do układania warstw nawierzchni, to powinien on zabezpieczyć podłoże przed nadmiernym zawilgoceniem, na przykład przez rozłożenie folii lub w inny sposób zaakceptowany przez Inżyniera.
Jeżeli wyprofilowane i zagęszczone podłoże uległo nadmiernemu zawilgoceniu, to do układania kolejnej warstwy można przystąpić dopiero po jego naturalnym osuszeniu.
Po osuszeniu podłoża Inżynier oceni jego stan i ewentualnie zaleci wykonanie niezbędnych napraw. Jeżeli zawilgocenie nastąpiło wskutek zaniedbania Wykonawcy, to naprawę wykona on na własny koszt.
5.2. Podbudowa tłuczniowa
Przygotowanie podłoża pod podbudowę tłuczniową powinno spełniać wymagania określone w pkt 5.1 „Profilowanie i zagęszczenie podłoża".
Podbudowa tłuczniowa powinna być ułożona na podłożu zapewniającym Nie przenikanie drobnych cząstek gruntu do warstwy podbudowy. Na gruncie spoistym, pod podbudową tłuczniową powinna być ułożona warstwa odcinająca lub wykonane ulepszenie podłoża.
W przypadku zastosowania pomiędzy warstwą podbudowy tłuczniowej a spoistym gruntem podłoża warstwy odcinającej albo odsączającej, powinien być spełniony warunek nie przenikania cząstek drobnych.
Podbudowa powinna być wytyczona w sposób umożliwiający jej wykonanie zgodnie z dokumentacją projektową lub według zaleceń Inżyniera, z tolerancjami określonymi w niniejszych specyfikacjach.
Paliki lub szpilki do prawidłowego ukształtowania podbudowy powinny być wcześniej
przygotowane. Paliki lub szpilki powinny być ustawione w osi drogi i rzędach równoległych do osi drogi lub w inny sposób zaakceptowany przez Inżyniera.
Rozmieszczenie palików lub szpilek powinno umożliwiać naciągnięcie sznurków lub linek do wytyczenia robót w odstępach nie większych niż co 10 m. Minimalna grubość warstwy podbudowy z tłucznia nie może być po zagęszczeniu mniejsza od 1,5-krotnego wymiaru największych ziaren tłucznia. Maksymalna grubość warstwy podbudowy po zagęszczeniu nie może przekraczać 20 cm. Podbudowę o grubości powyżej 20 cm należy wykonywać w dwóch warstwach.
Kruszywo grube powinno być rozłożone w warstwie o jednakowej grubości, przy użyciu układarki albo równiarki. Grubość rozłożonej warstwy luźnego kruszywa powinna być taka, aby po jej zagęszczeniu i zaklinowaniu osiągnęła grubość projektowaną.
Zagęszczanie podbudowy o przekroju daszkowym powinno rozpocząć się od krawędzi i stopniowo przesuwać się pasami podłużnymi, częściowo nakładającymi się w kierunku osi jezdni. Zagęszczenie podbudowy o jednostronnym spadku poprzecznym powinno rozpocząć się od dolnej krawędzi i przesuwać się pasami podłużnymi, częściowo nakładającymi się, w
kierunku jej górnej krawędzi.
Po zagęszczeniu cały nadmiar kruszywa drobnego należy usunąć z podbudowy szczotkami tak, aby kruszywo grube wystawało nad powierzchnię od 3 do 6 mm.
Następnie warstwa powinna być przywałowana walcem statycznym gładkim o nacisku jednostkowym nie mniejszym niż 50 kN/m, albo walcem ogumionym w celu dogęszczenia kruszywa poluzowanego w czasie szczotkowania.
Co najmniej na 3 dni przed rozpoczęciem robót, Wykonawca powinien wykonać odcinek próbny w celu:
- stwierdzenia czy sprzęt budowlany do rozkładania i zagęszczania kruszywa jest właściwy,
- określenia grubości warstwy materiału w stanie luźnym koniecznej do uzyskania wymaganej grubości warstwy po zagęszczeniu,
- ustalenia liczby przejść sprzętu zagęszczającego, potrzebnej do uzyskania wymaganego wskaźnika zagęszczenia.
Na odcinku próbnym Wykonawca powinien użyć takich materiałów oraz sprzętu do rozkładania i zagęszczania, jakie będą stosowane do wykonania podbudowy.
Podbudowa po wykonaniu, a przed ułożeniem następnej warstwy, powinna być utrzymywana w dobrym stanie. Jeżeli Wykonawca będzie wykorzystywał, za zgodą Inżyniera, gotową podbudowę do ruchu budowlanego, to jest obowiązany naprawić wszelkie uszkodzenia podbudowy,
spowodowane przez ten ruch. Koszt napraw wynikłych z niewłaściwego utrzymania podbudowy obciąża Wykonawcę robót.
5.3. Układanie kostki betonowej
Z uwagi na różnorodność kształtów i kolorów produkowanych kostek, możliwe jest ułożenie dowolnego wzoru - wcześniej ustalonego w dokumentacji projektowej lub zaakceptowanego przez Inżyniera.
Kostkę układa się na podsypce lub podłożu piaszczystym w taki sposób, aby szczeliny między kostkami wynosiły od 2 do 3 mm. Kostkę należy układać ok. 1,5 cm wyżej od projektowanej niwelety chodnika, gdyż w czasie wibrowania (ubijania) podsypka ulega zagęszczeniu.
Po ułożeniu kostki szczeliny należy wypełnić piaskiem, a następnie zamieść powierzchnię ułożonych kostek przy użyciu szczotek ręcznych lub mechanicznych i przystąpić do ubijania nawierzchni. Do ubijania ułożonej nawierzchni z kostek brukowych, stosuje się wibratory płytowe z osłoną z tworzywa sztucznego dla ochrony kostek przed uszkodzeniem i zabrudzeniem.
Wibrowanie należy prowadzić od krawędzi powierzchni ubijanej w kierunku środka i jednocześnie w kierunku poprzecznym kształtek. Do zagęszczania nawierzchni z betonowych kostek
brukowych nie wolno używać walca.
Po ubiciu nawierzchni należy uzupełnić szczeliny materiałem do wypełnienia i zamieść nawierzchnię.
5.3.1. Podsypka
Na podsypkę należy stosować piasek odpowiadający wymaganiom PN-B-06712. Grubość podsypki po zagęszczeniu powinna zawierać się w granicach od 3 do 5 cm. Podsypka powinna być zwilżona wodą, zagęszczona i wyprofilowana.
5.4. Ułożenie krawężnika, obrzeża i ławy betonowej 5.4.1. Wykonanie koryta
Koryto pod podsypkę (ławę) należy wykonywać zgodnie z PN-B-06050.
Wymiary wykopu powinny odpowiadać wymiarom ławy w planie z uwzględnieniem w szerokości dna wykopu ew. konstrukcji szalunku.
5.4.2. Podłoże lub podsypka (ława)
Podłoże pod ustawienie obrzeża może stanowić grunt rodzimy.
5.4.3. Ustawienie betonowych krawężników i obrzeży chodnikowych
Betonowe krawężniki i obrzeża, chodnikowe należy ustawiać na wykonanym podłożu w miejscu i ze światłem (odległością górnej powierzchni krawężnika i obrzeża, od ciągu komunikacyjnego) zgodnym z ustaleniami dokumentacji projektowej. Zewnętrzna ściana obrzeża, powinna być obsypana piaskiem, żwirem lub miejscowym gruntem przepuszczalnym, starannie ubitym .Spoiny nie powinny przekraczać szerokości l cm. Należy wypełnić je
piaskiem lub zaprawą cementowo-piaskową w stosunku 1:2. Spoiny przed zalaniem należy
piaskiem lub zaprawą cementowo-piaskową w stosunku 1:2. Spoiny przed zalaniem należy