(dostępne również na stronie www.giodo.gov.pl)
Czy fundacje i stowarzyszenia zobowiązane są do zgłoszenia zbiorów danych osobowych Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Oso-bowych?
Obowiązek zgłoszenia zbioru danych do rejestracji Generalnemu Inspekto-rowi wynika z art. 40 ustawy o ochronie danych osobowych. Zgodnie z tym przepisem, administrator danych jest obowiązany zgłosić zbiór danych do reje-stracji Generalnemu Inspektorowi, a sytuacje, gdy jest z tego obowiązku zwol-niony, określone są w art. 43 ust. 1 ustawy.
Na mocy przepisu art. 43 ust. 1 pkt 4 ustawy stowarzyszenia zwolnione są z obowiązku zgłoszenia do rejestracji zbiorów danych osób w nich zrzeszonych, w myśl zaś art. 43 ust. 1 pkt 8 ustawy z obowiązku rejestracji zbioru danych zwolnieni są administratorzy danych przetwarzanych wyłącznie w celu wysta-wienia faktury, rachunku lub prowadzenia sprawozdawczości finansowej.
Zarówno fundacje, jak i stowarzyszenia są jednak zobowiązane do zgłoszenia do rejestracji zbiorów (innych niż zbiory danych osób zrzeszonych w stowa-rzyszeniu), takich, jak np.: zbiory danych darczyńców, osób, którym fundacja lub stowarzyszenie udziela pomocy lub wsparcia w związku z realizacją zadań statutowych. Podmioty te nie są jednak zobowiązane do zgłaszania General-nemu Inspektorowi zbiorów danych, które są przetwarzane wyłącznie w celu prowadzenia sprawozdawczości finansowej.
Jakie są wymagania formalne przy zgłaszaniu zbioru danych do reje-stracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych? Jakie dokumenty powinna mieć osoba zgłaszająca zbiór w imieniu spółki (czy GIODO wymaga wyciągu z KRS, pełnomocnictwa, upoważnień, okaza-nia dokumentów poświadczających tożsamość osób zgłaszających zbiór itp.) oraz jakie załączniki należy przedłożyć (instrukcja zarządzania sys-temem informatycznym, polityka bezpieczeństwa itp.)? Czy zgłoszenie może być dokonane za pośrednictwem poczty (zwykłej, poleconej)?
Co do zasady zgłoszenia zbioru danych dokonuje się przez złożenie jedynie wypełnionego formularza, którego wzór opublikowany został w rozporządze-niu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 grudnia 2008 r.
w sprawie wzoru zgłoszenia zbioru danych do rejestracji Generalnemu
Inspek-torowi Ochrony Danych Osobowych (Dz.U. Nr 229, poz. 1536). Wzór zgłosze-nia dostępny jest na stronie internetowej www.giodo.gov.pl. Jednakże, w celu wykazania umocowania osoby lub osób podpisujących zgłoszenie do reprezen-towania administratora danych, konieczne może być także złożenie dokumen-tów, z których takie umocowanie wynika (odpis z KRS, pełnomocnictwo).
Do przedstawienia innych dokumentów, które mogą mieć znaczenie w spra-wie, strona może zostać wezwana w toku postępowania rejestracyjnego.
Zgłoszenie zbioru danych do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych może być dokonane za pośrednictwem poczty bądź złożo-ne osobiście. Zgłoszenia można dokonać także drogą elektroniczną, z użyciem bezpiecznego podpisu elektronicznego. Zgłoszenia można również dokonać drogą elektroniczną bez użycia podpisu elektronicznego, a następnie uzupełnić zgłoszenie w formie papierowej. Aplikacja umożliwiająca skuteczne dokonanie zgłoszenia drogą elektroniczną znajduje się na stronie internetowej Generalne-go Inspektora Ochrony Danych Osobowych – w systemie „platforma e-GIO-DO” (www.giodo.gov.pl).
Czy obowiązek rejestracji dotyczy administratorów wykorzystujących dane pracowników (obecnych i byłych), a także kandydatów do pracy i innych osób świadczących na rzecz administratora usługi na podsta-wie umów zlecenia czy umów o dzieło?
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 4 ustawy, z obowiązku rejestracji zwolnieni są m.
in. administratorzy danych przetwarzanych w związku z zatrudnieniem oraz świadczeniem im usług na podstawie umów cywilnoprawnych. Zwolnienie wynienione w tym przepisie dotyczy w szczgólności zbiorów obecnych i by-łych pracowników, a także kandydatów do pracy oraz osób świadczących ad-ministratorowi usługi na podstawie umów cywilnoprawnych (np. na podstawie umowy zlecenia czy umowy o dzieło).
Czy zbiory danych osobowych umieszczone w Internecie należy zgłaszać do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych?
Zgodnie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, z obowiązku rejestracji zbioru danych zwolnieni są administratorzy danych powszechnie dostępnych. Przesłanka ta jest spełniona, jeżeli z danymi zawartymi w zbiorze może się zapoznać – bez szczególnego nakładu sił i środków – nieograniczony krąg podmiotów. Zazna-czyć należy, że administrator danych jest zwolniony z obowiązku rejestracji je-dynie wtedy, gdy powszechnie dostępne są wszystkie, a nie tylko niektóre dane zawarte w zbiorze danych.
Reasumując: w przypadku udostępniania wszystkich danych przetwarzanych w zbiorze nieograniczonemu kręgowi podmiotów, jakim są użytkownicy In-ternetu, administrator danych nie jest zobowiązany do zgłoszenia tego zbioru do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych (art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy).
Czy spółka zajmująca się pośrednictwem pracy i gromadząca w związ-ku z prowadzoną działalnością informacje o osobach poszuzwiąz-kujących pracy musi zgłosić zbiór Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych do rejestracji?
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 4 ustawy z obowiązku zgłoszenia zbioru danych do rejestracji zwolnieni zostali administratorzy danych „przetwarzanych w związ-ku z zatrudnieniem u nich, świadczeniem im usług na podstawie umów cywil-noprawnych, a także dotyczących osób u nich zrzeszonych lub uczących się”.
Z przywołanego przepisu skorzystać mogą jednak wyłącznie administratorzy danych dotyczących kandydatów do pracy, których są potencjalnymi pracodaw-cami (gdy jest bezpośrednia relacja: kandydat do pracy – pracodawca). Z uwagi na to, iż relacje takie nie zachodzą w przypadku podmiotów zajmujących się pośrednictwem pracy na zlecenie pracodawców, podmioty te są zobowiązane zgłosić zbiór, zawierający dane tej kategorii osób – do rejestracji Generalnemu Inspektorowi.
Czy mam obowiązek zgłoszenia do rejestracji zbioru danych, jeśli są to aplikacje kandydatów do pracy, przechowywane za zgodą kandyda-tów, do celów rekrutacji?
Zbiór kandydatów do pracy (potencjalnych pracowników administratora danych) zwolniony będzie z obowiązku jego zgłoszenia do rejestracji na pod-stawie art. 43 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie danych osobowych. Przepis ten w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 maja 2004 r., po nowelizacji ustawy o ochronie danych osobowych 22 stycznia 2004 r., stanowi, iż z obowiązku zgłoszenia zbioru danych do rejestracji zwolnieni są administratorzy danych
„przetwarzanych w związku z zatrudnieniem u nich, świadczeniem im usług na podstawie umów cywilnoprawnych, a także dotyczących osób u nich zrze-szonych lub uczących się”.
Zwolnienie z obowiązku zgłoszenia zbioru danych do rejestracji nie oznacza automatycznie zwolnienia ich administratora z konieczności przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych i dopełnienia innych, określonych prawem obowiązków.
Czy po zgłoszeniu zbioru danych osobowych do rejestracji Generalne-mu Inspektorowi otrzymam jakieś zaświadczenie? Od którego momen-tu mogę rozpocząć gromadzenie danych w zgłoszonym zbiorze?
Zgodnie z brzmieniem art. 46 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych administrator danych może, z zastrzeżeniem ust. 2, rozpocząć ich przetwarza-nie w zbiorze danych po zgłoszeniu tego zbioru Generalnemu Inspektorowi, chyba że ustawa zwalnia go z obowiązku zgłoszenia. Zaświadczenie o zareje-strowaniu zbioru może być wydane na żądanie administratora danych (art. 42 ust. 3 ustawy).
Stosownie jednak do art. 46 ust. 2 ustawy, administrator danych ujawnia-jących pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania re-ligijne lub filozoficzne, przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową, jak również danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym oraz danych dotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatów karnych, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub ad-ministracyjnym jest zabronione, może rozpocząć ich przetwarzanie w zbiorze danych dopiero po zarejestrowaniu zbioru, chyba że ustawa zwalnia go z obo-wiązku zgłoszenia zbioru do rejestracji. Zaświadczenie o zarejestrowaniu ta-kiego zbioru, zawierającego dane szczególnie chronione, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych wydaje administratorowi danych niezwłocznie po dokonaniu rejestracji zbioru (art. 42 ust. 4 ustawy).
Jeśli zatem zbiór danych osobowych zgłoszony do rejestracji Generalnemu Inspektorowi nie zawiera danych podlegających szczególnej ochronie, wymie-nionych w art. 27 ust. 1 ustawy, to administrator danych może rozpocząć ich przetwarzanie (np. gromadzenie danych) po dokonaniu zgłoszenia zbioru Ge-neralnemu Inspektorowi do rejestracji. Jeśli jednak zbiór danych osobowych zawiera dane podlegające szczególnej ochronie, to gromadzenie danych w zbio-rze nie jest możliwe aż do momentu zarejestrowania zbioru pzbio-rzez Generalnego Inspektora.
Czy biblioteki szkolne podlegają obowiązkowi zgłoszenia zbiorów do re-jestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych?
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 4 ustawy z obowiązku rejestracji zbioru danych zwolnieni są administratorzy danych przetwarzanych w związku z zatrudnie-niem u nich, świadczezatrudnie-niem im usług na podstawie umów cywilnoprawnych, a także danych dotyczących osób u nich zrzeszonych lub się uczących. Jeżeli zatem biblioteki szkolne przetwarzają wyłącznie dane uczniów, pracowników szkoły lub świadczących szkole usługi na podstawie umów cywilnoprawnych,
to zwolnione są one z obowiązku zgłoszenia do rejestracji przedmiotowego zbioru danych. Gdy jednak w zbiorach znajdą się dane osób innych, niż wy-mienione w art. 43 ust. 1 pkt 4 ustawy, to należy je zgłosić do rejestracji Gene-ralnemu Inspektorowi.
Czy należy zgłosić do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Da-nych Osobowych zbiór daDa-nych osób zamawiających usługę newsletter?
Zbiór danych osób zamawiających za pośrednictwem strony internetowej wiadomości newsletter należy zgłosić do rejestracji Generalnemu Inspekto-rowi. Specyfiką Internetu jest to, że aby zamówić newsletter danego serwisu należy wpisać na jego stronie swój adres e-mail, który w rozumieniu ustawy o ochronie danych osobowych stanowi dane osobowe. Osoby zainteresowane otrzymywaniem bezpłatnych treści redakcyjnych (newsletter) z założenia po-dają dobrowolnie swój adres e-mail w serwisie.
Pozyskane w ten sposób adresy e-mail stanowią zbiór danych osobowych, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym zbiór danych rozumiany jest jako każdy posiadający strukturę zestaw danych o charakterze osobowym, dostępnych według określonych kryteriów, niezależnie od tego, czy zestaw ten jest rozproszony lub podzielony funkcjonalnie.
Biorąc pod uwagę cel, dla którego dane osobowe są gromadzone oraz jego przeznaczenie, stwierdzić należy, że nie zachodzą w tym przypadku przesłanki wskazane w art. 43 ust. 1 ustawy, zwalniające z obowiązku zgłoszenia zbioru danych osobowych do rejestracji.
Zatem zbiór danych zawierający adresy e-mail osób, które chcą otrzymywać newsletter, należy zgłosić Generalnemu Inspektorowi do rejestracji.
Czy zgłaszając zbiór danych osobowych do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych należy podać informacje o powierzeniu danych osobowych oraz o ich udostępnianiu?
Zgłoszenie Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych zbio-ru do rejestracji dokonuje się poprzez wypełnienie formularza stanowiącego załącznik do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 grudnia 2008 r. w sprawie wzoru zgłoszenia zbioru danych do re-jestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych. Część B punkt 3 wniosku dotyczy umowy powierzenia przetwarzania danych osobo-wych, przy czym jest rozgraniczenie na dokonane już powierzenie oraz na za-miar jego dokonania. Administrator danych powinien zatem zaznaczyć odpo-wiedni punkt.
Powierzenie przetwarzania danych uregulowane jest w art. 31 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. Polega ono na tym, że ad-ministrator danych powierza w drodze pisemnej umowy ich przetwarzanie – w całości lub w części – innemu podmiotowi. Oznacza to, że administrator nie musi osobiście wykonywać wszystkich czynności związanych z procesem prze-twarzania danych osobowych. W praktyce umowa powierzenia przeprze-twarzania danych zawierana jest np. w celu dochodzenia wierzytelności lub w związku ze zleceniem innemu podmiotowi realizacji części zadań administratora (tzw.
outsourcing).
Umowa powierzenia powinna być zawarta na piśmie oraz wskazywać zakres i cel przetwarzania danych. Pamiętać należy, że podmiot przetwarzający dane na podstawie umowy powierzenia zawartej z administratorem danych nie staje się ich administratorem. Nie spoczywają na nim obowiązki, którymi ustawo-dawca obciążył administratora danych, m. in. obowiązek zgłoszenia zbioru da-nych do rejestracji. Podmiot ten jest jednak zobowiązany do podjęcia środków zabezpieczających przetwarzane dane.
Natomiast informacja o udostępnianiu danych odbiory danych jest zawar-ta w pkt 13 części D wniosku o rejestrację. Udostępnianie danych osobowych określić można jako wszelkie działania stwarzające innym osobom możliwość zapoznania się z danymi. Udostępnianie może zatem polegać na przekazie ust-nym, pisemust-nym, za pomocą powszechnych środków przekazu, poprzez sieć komputerową, itp. Nie oznacza to jednak, że umożliwienie zapoznania się z da-nymi osobowymi jakiemukolwiek podmiotowi jest udostępnianiem danych, o którym mowa w pkt 13 zgłoszenia. Musi ono nastąpić na rzecz odbiorcy da-nych, którym jest każdy, komu udostępnia się dane osobowe, z wyłączeniem:
osoby, której dane dotyczą, osoby upoważnionej do przetwarzania danych, przedstawiciela administratora danych mającego siedzibę w państwie trzecim, przetwarzającego dane przy wykorzystaniu środków technicznych znajdują-cych się na terytorium RP, podmiotu który przetwarza dane na podstawie umo-wy powierzenia zawartej z administratorem, a także organów państwoumo-wych i organów samorządu terytorialnego, którym dane są udostępniane w związku z prowadzonym postępowaniem (art. 7 pkt 6 ustawy).
W związku z powyższym nie należy mylić pojęcia powierzenia danych z pojęciem udostępniania danych. Podkreślić należy, że w rozumieniu ustawy o ochronie danych osobowych podmiot, któremu powierzono przetwarzanie danych nie jest odbiorcą danych. W związku z tym informację o powierzeniu przetwarzania danych oraz o podmiocie, któremu powierzono to przetwarza-nie administrator danych wpisuje wyłączprzetwarza-nie w punkcie 3 zgłoszenia. Natomiast
w punkcie 13 wpisać należy jedynie dane identyfikacyjne odbiorców lub kate-gorie odbiorców, przy czym pamiętać należy o wymienionych wyżej podmio-tach, wyłączonych spod definicji „odbiorcy danych”.