Rak p!askonab!onkowy cz'%ciowo rogowaciej$cy (carcinoma

cieczy jonowej i formalinie cieczy jonowej i formalinie

Przypadek 2. Rak p!askonab!onkowy cz'%ciowo rogowaciej$cy (carcinoma

planoepiteliale partim keratodes)

Fotografia 2. Pacjent, lat 57, z guzem j'zyka i dna jamy ustnej, przed zabiegiem

chirurgicznym.

Pacjent Bogus!aw W., lat 57, zosta! przyj'ty do szpitala z powodu du#ej zmiany zlokalizowanej na dnie jamy ustnej i przechodz$cej na praw$ stron' j'zyka. Zmiana na j'zyku zlokalizowana by!a na prawym brzegu w jego cz'%ci przedniej. Klinicznie wielko%& guza by!a trudna do ustalenia ze wzgl'du na znaczny obrz'k tkanek. W badaniu klinicznym stwierdzono znaczne naciekanie mi'%ni oraz powi'kszone w'z!y ch!onne po stronie prawej. W wywiadzie pacjent nie zg!asza! dolegliwo%ci bólowych. Mow' mia! utrudnion$ i niewyra+n$. Pacjent przyzna!, #e od 18 roku #ycia pali papierosy (oko!o 1 paczki dziennie) oraz nadu#ywa alkoholu. Przeprowadzono rozleg!y zabieg chirurgiczny, w trakcie którego wykonano hemiglosektomi' wraz z usuni'ciem fragmentu #uchwy i w'z!ów ch!onnych.

lek. stom. Agnieszka Pernak – Rozprawa Doktorska

Pobrany materia! zosta! przes!any do pracowni histopatologicznej w celu dalszej diagnostyki.

Przygotowano dwa zestawy preparatów, które nast'pnie utrwalono w 10% roztworze buforowanej formaliny – grupa kontrolna, oraz w cieczy jonowej – grupa badana. Po okresie utrwalania wykonano skrawki, które nast'pnie wybarwiono hematoksylin$ i eozyn$.

Utrwalacz: 10% roztwór buforowanej formaliny,

Barwienie: H+E, Powi'kszenie: 10x.

Utrwalacz: ciecz jonowa, Barwienie: H+E,

Powi'kszenie: 10x.

Nast'pnie przeprowadzono badanie immunochistochemiczne z u#yciem markerów przeciwko cytokeratynie CK oraz przeciwcia! monoklonalnych Ki-67.

lek. stom. Agnieszka Pernak – Rozprawa Doktorska

89 Utrwalacz: 10% roztwór buforowanej

formaliny,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a przeciwko CK,

Powi'kszenie: 10x.

Utrwalacz: ciecz jonowa,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a

przeciwko CK, Powi'kszenie: 10x.

Utrwalacz: 10% roztwór buforowanej formaliny,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a przeciwko Ki-67,

Powi'kszenie: 10x.

Utrwalacz: ciecz jonowa,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a przeciwko Ki-67,

Powi'kszenie: 10x.

Wyniki badania histopatologicznego by! nast'puj$cy:

Carcinoma planoepitheliale partim keratodes G2 /mat. I/. Metastase carcinomatosae in lymphonodis/mat. II/.

lek. stom. Agnieszka Pernak – Rozprawa Doktorska

Materia! utrwalony w wybranym tetrafluoroboranie 1-butylo-3-pentyloksymetyloimidazoliowym posiada intensywniejsze kolory ni# materia! utrwalony w 10% roztworze buforowanej formaliny. W badaniu immunohistochemicznym reakcja barwna dla przeciwcia!a przeciwko Ki-67 jest intensywniejsza w przypadku materia!u utrwalonego w badanej cieczy jonowej. Ponadto komórki wraz z j$drami w trakcie podzia!u s$ mniej obkurczone i !atwiejsze do identyfikacji.

Porównawcza ocena grupy kontrolnej wzgl'dem grupy badanej wykaza!a prawid!owy stopie, penetracji i utrwalenia materia!u badanego.

Przypadek 3. Rak p!askonab!onkowy rogowaciej$cy (carcinoma planoepiteliale

keratodes)

lek. stom. Agnieszka Pernak – Rozprawa Doktorska

Pacjent Jan L., lat 60, zosta! przyj'ty do szpitala z powodu zmiany wielko%ci 4,0 cm w okolicy prawego trójk$ta zatrzonowcowego o charakterze rozrostowym, wypuk!y o brodawkowatej powierzchni. W badaniu klinicznym stwierdzono nacieczenie wyrostka z'bodo!owego po stronie prawej oraz rozlan$ zmian' na powierzchni policzka w wielko%ci oko!o 3,0 cm. W'z!y ch!onne po stronie prawej powi'kszone, niebolesne i nieprzesuwalne wzgl'dem pod!o#a. W wywiadzie pacjent poda!, #e zmiana znajdowa!a si' pod protez$ i nie bola!a. Zg!osi! si' do lekarza stomatologa w celu dopasowania lu+nej protezy. Pacent nie pali, a alkohol spo#ywa okazjonalnie. Przeprowadzono rozleg!y zabieg chirurgiczny, w trakcie którego wyci'to fragment #uchwy w wielko%ci 11,0 x 7,0 x 6,0 cm z towarzysz$c$ b!on$ %luzow$, tkankami mi'kkimi wraz z fragmentem migda!ka, %liniank$ pod#uchwow$ oraz cztery w'z!y ch!onne, z których najwi'kszy mia! %rednic' 2,5 cm. Pobrany materia! zosta! przes!any do pracowni histopatologicznej w celu dalszej diagnostyki. Przygotowano preparaty, które nast'pnie utrwalono w 10% roztworze buforowanej formaliny – grupa kontrolna, oraz w cieczy jonowej – grupa badana. Po okresie utrwalania wykonano skrawki, które nast'pnie wybarwiono hematoksylin$ i eozyn$.

Utrwalacz: 10% roztwór buforowanej formaliny,

Barwienie: H+E, Powi'kszenie: 10x.

Utrwalacz: ciecz jonowa, Barwienie: H+E,

lek. stom. Agnieszka Pernak – Rozprawa Doktorska

Nast'pnie przeprowadzono badanie immunochistochemiczne z u#yciem ocenianych markerów.

Utrwalacz: 10% roztwór buforowanej formaliny,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a przeciwko CK,

Powi'kszenie: 10x.

Utrwalacz: ciecz jonowa,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a przeciwko CK,

Powi'kszenie: 10x.

Utrwalacz: 10% roztwór buforowanej formaliny,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a przeciwko Ki-67,

Powi'kszenie: 10x.

Utrwalacz: ciecz jonowa,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a przeciwko Ki-67,

lek. stom. Agnieszka Pernak – Rozprawa Doktorska

Wyniki badania histopatologicznego by! nast'puj$cy: Carcinoma planoepitheliale keratodes G2.

Zmiana usuni"ta w granicach tkanek niezmienionych – najmniejszy margines zdrowych tkanek wynosi 0,8cm (margines tylny) i 0,5cm (margines boczny).

W towarzysz#cych dwóch w"z!ach ch!onnych wyk!adniki reaktywnego pobudzenia (hyperplasia follicularis). W utkaniu migda!ka zwracaj# uwag" poszerzone krypty zawieraj#ce kolonie Promieniowca promienicy.

$linianka pod%uchwowa oraz drobne gruczo!y &linowe z wyk!adnikami przewlek!ego zapalenia oraz zanikiem w!óknistym i t!uszczakowatym. /mat. III –guz %uchwy/

Hyperplasia follicularis et sinus histiocytosis in lymphonodis No 2 /mat. I w"ze! ch!onny, pi"tro górne/ Metastasis carcinomatosa in uno lymphonodo.

Hyperplasia follicularis et sinus histiocytosis in uno lymphonodo. /mat. II w"z!y ch!onne/

Porównawcza ocena mikroskopowa materia!u utrwalonego w tetrafluoroboranie 1-butylo-3-pentyloksymetyloimidazoliowym i 10% roztworze buforowanej formaliny posiada wykaza!a zdecydowane ró#nice w rutynowym barwieniu H+E. Komórki nie s$ obkurczone tak jak w przypadku materia!u utrwalonego w formalinie. Dodatkowo lepiej widoczny jest podzia! komórkowy w materiale utrwalonym w cieczy jonowej. Natomiast intensywniejsze kolory widoczne w materiale utrwalonym w wybranym tetrafluoroboranie s$ równie# obserwowane w

lek. stom. Agnieszka Pernak – Rozprawa Doktorska

pozosta!ych typach barwie,. Badanie immunohistochemiczne w reakcji barwnej przeciwko CK oprócz reakcji dodatniej obecno%& przeciwcia! monoklonalnych przeciw cytokeratynie wykaza!o intensywniejsze wybarwienie komórek nacieku zapalnego w materiale utrwalonym w badanej cieczy jonowej.

Oba utrwalacze wykazuj$ prawid!owy stopie, utrwalenia badanego materia!u.

Przypadek 4. Rak p!askonab!onkowy cz'%ciowo rogowaciej$cy (carcinoma

planoepiteliale partim keratodes)

Fotografia 4. Pacjent, lat 62, guz #uchwy po stronie lewej, sytuacja po pobraniu wycinka

diagnostycznego.

Pacjent Stefan K., lat 62, zosta! przyj'ta do szpitala z powodu zmiany zlokalizowanej po lewej stronie w bezz'bnej #uchwie. Zmiana mia!a charakter wygórowany z owrzodzeniem w cz'%ci centralnej, wielko%ci oko!o 5,0 cm. W

lek. stom. Agnieszka Pernak – Rozprawa Doktorska

badaniu klinicznym stwierdzono wyra+ne ograniczenie zmiany do wyrostka z'bodo!owego z jego nacieczeniem. W'z!y ch!onne po stronie lewej wyczuwalne, nieznacznie powi'kszone i niebolesne. Z wywiadu nie uda!o si' ustali& przyczyny powstania zmiany, poniewa# pacjent rzuci! palenie par' lat wcze%niej, a alkoholu prawie nie spo#ywa. W badaniu histopatologicznym pobranego wcze%niej wycinka ze zmiany, stwierdzono Carcinoma planoepitheliale partim keratodes G1. Przeprowadzono zabieg chirurgiczny, w trakcie którego wyci'to fragment trzonu #uchwy wraz z towarzysz$cymi tkankami mi'kkimi w wielko%ci 7,0 x 3,5 x 2,5 cm. Pobrany materia! zosta! przes!any do pracowni histopatologicznej w celu dalszej diagnostyki.

Przygotowano preparaty, które nast'pnie utrwalono w 10% roztworze buforowanej formaliny – grupa kontrolna, oraz w cieczy jonowej – grupa badana. Po okresie utrwalania wykonano skrawki, które nast'pnie wybarwiono hematoksylin$ i eozyn$.

Utrwalacz: 10% roztwór buforowanej formaliny,

Barwienie: H+E, Powi'kszenie: 10x.

Utrwalacz: ciecz jonowa, Barwienie: H+E,

lek. stom. Agnieszka Pernak – Rozprawa Doktorska

Nast'pnie przeprowadzono badanie immunochistochemiczne z u#yciem markerów przeciwko cytokeratynie CK oraz przeciwcia! monoklonalnych Ki-67.

Utrwalacz: 10% roztwór buforowanej formaliny,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a przeciwko CK,

Powi'kszenie: 10x.

Utrwalacz: ciecz jonowa,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a przeciwko CK,

Powi'kszenie: 10x.

Utrwalacz: 10% roztwór buforowanej formaliny,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a przeciwko Ki-67,

Powi'kszenie: 10x.

Utrwalacz: ciecz jonowa,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a przeciwko Ki-67,

lek. stom. Agnieszka Pernak – Rozprawa Doktorska

Wyniki badania histopatologicznego by! nast'puj$cy:

Carcinoma planoepitheliale partim keratodes G2 /mat. I/. Zmiana usuni"ta w granicach tkanek niezmienionych.

Materia! utrwalony w tetrafluoroboranie 1-butylo-3-pentyloksymetyloimidazoliowym posiada intensywniejsze kolory we wszystkich trzech typach barwienia.

Mikroskopowa ocena porównawcza obu utrwalaczy wykazuje prawid!owy stopie, utrwalenia struktur komórkowych. Jednak#e materia! utrwalony w cieczy jonowej wykazuje mniejszy stopie, obkurczenia komórek w porównaniu do materia!u utrwalonego w formalinie, co jest to szczególnie dobrze widoczne w zestawieniu bada, immunohistochemicznych. J$dra komórkowe s$ wyra+nie zaznaczone o zaokr$glonym kszta!cie z widocznymi procesami mitozy.

lek. stom. Agnieszka Pernak – Rozprawa Doktorska

Przypadek 5. Rak p!askonab!onkowy rogowaciej$cy (carcinoma planoepiteliale

keratodes)

Fotografia 5. Pacjent, lat 53, guz szcz'ki obejmuj$cy wyrostek z'bodo!owy, podniebienie

twarde, po stronie prawej.

Pacjent Henryk N., lat 53, zosta! przyj'ty do szpitala z powodu guza zlokalizowanego na podniebieniu w wielko%ci 5,0 x 6,0 cm. Zmiana mia!a charakter wygórowany z ogniskowymi owrzodzeniami na jej powierzchni. W badaniu klinicznym stwierdzono znaczn$ deformacj' wyrostka z'bodo!owego prawego, podniebienia twardego w cz'%ci centralnej spowodowanego mas$ guza. W'z!y ch!onne po stronie prawej powi'kszone i niebolesne. Z wywiadu ustalono, i# przyczyn$ powstania zmiany by!o nadu#ywanie alkoholu i palenie papierosów. Pacjent skar#y! si' na problemy z prze!ykaniem. Przeprowadzono rozleg!y zabieg chirurgiczny, w trakcie którego usuni'to guz wraz fragmentami ko%ci szcz'ki i tkankami mi'kkimi. Pobrany materia! zosta! przes!any do pracowni histopatologicznej w celu dalszej diagnostyki.

lek. stom. Agnieszka Pernak – Rozprawa Doktorska

Utrwalacz: 10% roztwór buforowanej formaliny,

Barwienie: H+E, Powi'kszenie: 10x.

Utrwalacz: ciecz jonowa, Barwienie: H+E,

Powi'kszenie: 10x.

Nast'pnie przeprowadzono badanie immunochistochemiczne z u#yciem markerów przeciwko cytokeratynie CK oraz przeciwcia! monoklonalnych Ki-67.

Utrwalacz: 10% roztwór buforowanej formaliny,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a przeciwko CK,

Powi'kszenie: 10x.

Utrwalacz: ciecz jonowa,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a przeciwko CK,

Powi'kszenie: 10x.

lek. stom. Agnieszka Pernak – Rozprawa Doktorska

100 Utrwalacz: 10% roztwór buforowanej

formaliny,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a przeciwko Ki-67,

Powi'kszenie: 10x.

Utrwalacz: ciecz jonowa,

Barwienie: reakcja immunohistochemiczna z u#yciem przeciwcia!a przeciwko Ki-67,

Powi'kszenie: 10x.

Wyniki badania histopatologicznego by! nast'puj$cy:

Carcinoma planoepitheliale partim keratodes G2 /mat. I/. W obr"bie tkanek mi"kkich dominuje proces zapalny o du%ym nasileniu, cz"&ciowo ziarninuj#cy, cz"&ciowo martwiczy. Na obrze%u tkanki obecny naciek zapalny o do&' du%ym

nasileniu.Lymphonodulitis reactiva /mat. IV – w"ze! szyi/ Wybrany tetrafluoroboran utrwali! materia! w równym stopniu jak 10% roztwór buforowanej formaliny. Kolory uzyskane w kolejnych trzech barwieniach s$ intensywniejsze w przypadku materia!u utrwalonego w cieczy jonowej, o czym %wiadczy intensywny karmazynowy kolor per!y rogowej oraz br$zowe zabarwienie przeciwcia! monoklonalnych. Ponadto materia! utrwalony w tetrafluoroboranie 1-butylo-3-pentyloksymetyloimidazoliowym wykazuje mniejszy stopie, obkurczenia komórek w porównaniu z materia!em utrwalonym w formalinie. J$dra komórkowe s$ wyra+nie widoczne wraz z elementami podzia!u we wszystkich trzech barwieniach.

lek. stom. Agnieszka Pernak – Rozprawa Doktorska

101

W dokumencie Zastosowanie cieczy jonowych w diagnostyce histopatologicznej wybranych nowotworów głowy i szyi (Stron 89-103)