Tak Nie Czy potrafisz:
4.3. Rodzaje dachówek ceramicznych i cementowych
4.3.1. Materiał nauczania
Definicja dachówek ceramicznych i cementowych
Dachówki ceramiczne i cementowe są elementami pokryć dachowych przeznaczonymi do zakładkowego układania na dachach pochyłych.
Rodzaje dachówek ceramicznych Dachówki zakładkowe tłoczone
Dachówki zakładkowe tłoczone łączone są z sobą za pomocą systemu podłużnych i poprzecznych zakładek (zamków).
Rys. 17. Rysunek przedstawia kolejność układania dachówek zakładkowych [opracowanie własne].
Dachówki zakładkowe pasmowe
Dachówki te wyposażone są jedynie w podłużną zakładkę.
Zakładka podłużna
Zdjęcie 8. Dachówka zakładkowa pasmowa [www.ruppceramika.pl].
Zdjęcie 6. Dachówka zakładkowa tłoczona profilowana [www.ruppceramika.pl].
Zdjęcie 7. Dachówka zakładkowa tłoczona z płaską powierzchnią licową [opracowanie własne].
Zakładka podłużna
Brak zakładki poprzecznej (górnej)
Zakładka poprzeczna
Podczas wykonywania pokrycia z dachówek zakładkowych pasmowych możliwe jest stosowanie zakładów poprzecznych różnej szerokości. Dachówka górna tworzy zakład na dachówce dolnej o regulowanej wielkości.
Dachówki płaskie (karpiówki).
Dachówki tego rodzaju nie są wyposażone w zakładki poprzeczne i podłużne. Najczęściej mają kształt płaski. Krawędź przednia dachówki karpiówki może być prostokątna, zaokrąglona lub ścięta w szpic.
a) b) c)
Zdjęcie 9. Krawędź dachówek: a) prostokątna, b) ścięta, c) zaokrąglona [8, s. 47]
a) b) c) d)
Zdjęcie 10.Lico karpiówek może mieć widoczną strukturę: a) rowkowaną, b) wypukłą, c) chropowatą, d) gładką. [8, s. 47].
a) b) c)
d) e)
Otwory montażowe
Zaczep do zawieszania
dachówek na łatach
Rys. 18. Dachówki karpiówki: a) półokrągła, b) segmentowa, c) żłobkowana, d) prosta, e) gotycka [5, s. 23].
Dachówki esówki
Ten rodzaj dachówki przypomina kształtem literę „S”.
Zdjęcie 11. Dachówka esówka [8, s. 61].
Górny prawy oraz dolny lewy róg dachówki esówki jest ścięty. Dachówka tego rodzaju może mieć jeden tylko zaczep do zawieszania na łatach.
Dachówki mnich i mniszka
Dachówki tego rodzaju złożone są z dwóch elementów. Dolny element ukształtowany jest w kształcie rynny o równoległych lub skośnych krawędziach. Dachówka górna nakrywa dwie sąsiadujące ze sobą krawędzie dachówek dolnych.
c) a)
b)
Zdjęcie 12. Dachówki mnich i mniszka: a) mnich, b) mniszka, c) układ dachówek [8, s. 69].
Rodzaje dachówek cementowych Dachówka Podwójne-S
Dachówka z podwyższonym zamkiem bocznym, asymetrycznym profilem i zaokrągloną krawędzią dolną.
Rys. 19. Dachówka Podwójne-S – przekrój [6, s. 19].
Zdjęcie 13. Podwójne-S [6, s. 19].
Dachówka Frankfurter
Dachówka z podwyższonym zamkiem bocznym, symetrycznym profilem i zaokrągloną krawędzią dolną.
Rys. 20. Przekrój dachówki Frankfurter [6, s. 17].
Zdjęcie 14. Frankfurter [6, s. 17].
Dachówka Grecka
Dachówka z podwyższonym zamkiem bocznym, szerokim profilem środkowym i zaokrągloną krawędzią dolną.
Rys. 21. Dachówka Grecka - przekrój [www.braas.pl].
Zdjęcie 15. Grecka [www.braas.pl].
Dachówka Celtycka
Dachówka z podwyższonym zamkiem bocznym, harmonijnym falistym kształtem i zaokrągloną krawędzią dolną.
Rys. 22. Dachówka Celtycka - przekrój [www.braas.pl].
Zdjęcie 16. Celtycka [www.braas.pl].
Dachówka Staroniemiecka
Dachówka z podwyższonym zamkiem bocznym, symetrycznymi, podłużnymi żłobieniami i zaokrągloną krawędzią dolną.
a) b) Rys. 23. Dachówka Staroniemiecka - przekrój[6, s. 21].
c)
Zdjęcie 17. Dachówka Staroniemiecka: a) zamek boczny, b) podłużne żłobienia, c) zaokrąglona krawędź dolna [6, s. 21].
Dachówka Tegalit
Płaska dachówka zakładkowa.
Rys. 24. Dachówka Tegalit – przekrój [www.braas.pl].
Zdjęcie 18. Tegalit [www.braas.pl].
Tabela 2. Parametry dachówek cementowych [opracowanie własne].
Nazwa Wymiary (mm) Masa (kg)
Podwójne – S 332 x 420 4,30
Frankfurter 330 x 420 4,30
Grecka 330 x 420 4,50
Celtycka 330 x 420 4,30
Staroniemiecka 330 x 420 4,30
Tegalit 330 x 420 4,30
4.3.2. Pytania sprawdzające
1) Jakie znasz rodzaje dachówek ceramicznych zakładkowych tłoczonych?
2) Jak nazywają się zakładki w dachówce zakładkowej tłoczonej pasmowej?
3) Jaką istotną cechę posiada dachówka esówka, która ją wyróżnia od innych dachówek zakładkowych?
4) Jaką powierzchnię licową mogą mieć dachówki karpiówki?
5) Jakie jest przeznaczenie otworów w dachówce karpiówce?
6) Do czego służą zaczepy w dachówce karpiówce?
7) Ile może mieć zaczepów dachówka ceramiczna eska?
8) Jakie znasz kształty dachówek karpiówek?
9) Z ilu elementów składa się dachówka mnich i mniszka?
10) Jak nazywa się dachówka cementowa z podłużnymi żłobieniami?
11) Jakie znasz rodzaje dachówek cementowych profilowanych?
12) Jak nazywa się płaska dachówka cementowa?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1Spośród przedstawionych Ci w sposób nie uporządkowany dachówek ceramicznych i cementowych wybierz i uporządkuj dachówki w następującej kolejności:
1. ceramiczna zakładkowa tłoczona profilowana,
2. ceramiczna karpiówka z krawędzią zaokrągloną i gładką powierzchnią licową, 3. mnich i mniszka,
4. cementowa Podwójne – S, 5. cementowa Staroniemiecka.
Wskaż cechy techniczne dachówek zadane w sposobie wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) z palety drewnianej z dachówkami ceramicznymi wybrać dachówkę zakładkową tłoczoną, profilowaną i położyć ją na stole; określić elementy charakterystyczne dachówki,
5) z palety drewnianej z dachówkami ceramicznymi wybrać dachówkę: karpiówkę z krawędzią zaokrągloną, karpiówkę z gładką powierzchnią licową; uzasadnić swój wybór,
6) z palety drewnianej z dachówkami ceramicznymi wybrać dachówkę mnich i mniszkę i położyć ją na stole; określić elementy składowe tego rodzaju pokrycia dachowego,
7) z palety drewnianej z dachówkami cementowymi wybrać cementową Podwójne – S i położyć ją na stole; podać wymiary oraz ciężar dachówki,
8) z palety drewnianej z dachówkami cementowymi wybrać dachówkę Staroniemiecką i położyć ją na stole; jakimi charakterystycznymi elementami wyróżnia się ta dachówka?
9) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 10) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
11) zaprezentować efekty swojej pracy, 12) dokonać samooceny pracy
13) uporządkować stanowisko pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− dachówki cementowe na palecie drewnianej (po 4 sztuki każdego rodzaju),
− katalogi producentów dachówek cementowych,
− norma PN – EN 1304 – Dachówki ceramiczne,
− norma PN – EN 490 – Dachówki i kształtki dachowe cementowe,
− rękawice ochronne,
− literatura.
Ćwiczenie 2
Na palecie z dachówkami ceramicznymi znajdują się dachówki zakładkowe tłoczone profilowane. Wybierz dziewięć dachówek jednego rodzaju. Ułóż dachówki na stole obok siebie na zakładach bocznych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) z palety drewnianej z dachówkami ceramicznymi wybrać dachówki wymienione w treści ćwiczenia,
5) sprawdzić czy wszystkie dachówki mają wspólne cechy dla tego rodzaju dachówek, 6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy, 10) uporządkować stanowisko pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− dachówki ceramiczne na palecie drewnianej,
− katalogi producentów dachówek ceramicznych,
− instrukcje montażu pokryć dachowych ceramicznych,
− norma PN-EN 1304 – Dachówki ceramiczne,
− rękawice ochronne,
− literatura.
3) określić istotną cechę dachówki esówki, która ją wyróżnia od innych
dachówek zakładkowych?
11) określić rodzaje dachówek cementowych profilowanych?
12) podać nazwę płaskiej dachówki cementowej?