Mieszkania oddane do 1989 45 73 59 _ 62 154 29 58 103 81 80 152 896
użytku w gosp. uspol. 1990 4 31 26 123 120 130 116 93 92 160 134 180 1209
Ceny w tys.zt/1 m2 pow. użytkowej mieszkań»/ w budownictwie:
- spółdzielczym 1989 83,1 83,4 116,4 - 94,3 106,6 143,4 136,4 - 220,6 255,4 323,8 159,5
1990 - 423,2 1350,0 1293,2 1051,2 1127,1 1310,0 1579,9 1369,1 1902,5 2246,8 2480,5 .1647,0
- komunalnym 1989 100,9 50,9 - - - 173,3 138,5 - 138,5 - - 112,9 132,4
1990 749,5 * - - 1313,2 “ - 1313,2
- zakładów pracy 1989 - 73,8 - - - 104,8 66,4 - 194,6 - - 635,0 302,2
1990 1402,6 ~ - 1337,1 1361,2 - \ 1934,8 1238,8 1172,2 1776,1 1324,7
6.WARUNKI ŻYCIA LUDNOŚCI
Środki i koszty utrzymania •
Przeciętne wynagrodzenia 1989b 61,7 71,7 118,0 102,2 94,9 129,9 122,2 241,5 256,6 320,2 429,8 614,3 210,5 mieś. z zyskiem w tys. zł 1990b 598,6 755,7 1021,6 869,2 878,2 827,3 950,1 974,5 1050,6 1165,8 1345,2 1372,0= 975,2=
1990 = 595,3 766,1 1012,3 863,6 872,5 830,5 959,0 970,6 1045,-1 1159,9 1336,4 1365,4= 971,6=
w tym : przemysł 1989 62,5 74,0 124,5 105,9 97,7 138,3 123,8 255,6 266,3 329,7 457,2 642,3 220,7 1990 .621,8 811,3 1099,6 912,7 900,2 832,3 974,6 986,6 1045,5 1164,8 1383,9 1363,6= 1001,6=
budownictwo 1989 62,6 71,0 107,7 97,4 96,9 104,2 129,0 233,4 216,8 309,9 368,1 498,3 188,1 1990 552,9 592,9 917,1 805,2 818,9 775,2 950,7 908,4 965,7 1125,4 1176,0 1320,5= 903,2=
handel 1989 54,6 60,5 89,9 84,2 81,3 13,7 113,6 172,2 215,1 280,0 319,0 530,0 170,4
1990 492,5 568,3 718,3 686,1 807,2 823,0 857,8 914,8 1124,6 1200,9 1207,8 1499,8= 871,8=
Ogólnokrajowy wskaźnik wzrostu
cen detalicznych towarów 1989 111,0 107,9 108,1 109,8 107,2 106,1 109,5 139,5 134,4 154,8 122,4 117,7 351,1 i usług kons.(m-c poprz-100) 1990 178,6 123,9 104,7 108,1 105,0 103,4 103,6 101,8 104,6 105,7 104,9 104,0=
Stan beznieczeństwa publicznego
Przestępstwa stwierdzone 1989 444 293 726 696 584 826 564 470 561 537 978 1375 8054
1990 665 764 982 980 1299 1225 1355 721 883 1154 1367 1976 13374
w tym: włamania i kradzieże 1989 176 129 459 389 333 490 294 306 326 346 649 831 4727
1990 386 538 770 722 913 832 952 488 638 827 925 1313 9304
*/ W budynkach zakończonych. b/ W 4 podstawowych działach gosp. uspołecznionej. c/ W 5 podst.działar1" nosp. uspołecznionej. d/ Dane wstępne
\
-awiska.
.. -
Tablicaprzecilą'3 . WYKRESY
2400
Jednostki gospodarcze
Zarejestrowane - stan na kmieć miesiąca
m m
12« • 6«
____
#
L I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
pryu. Przedświtu Spółdzielnie Spółki jßi Osoby fizyiz.
Kredyty bankowe
Udzielone u mesiqpu u nld zt
VII VIII IX XI XII
Przychody ! wydatki ludności
VII VIII IX
Relacje wzrostu cen i płac
W mesiyu u stoajiku d) grudua 1999 r. u X
Kantorowy kurs dolara
PKO Jelenia Góra u zY
XI XII
I II VI VII VIII IX
frrzediż
Rynek pracy
U n 1611*11 - uieltofci prsciftne
VI VII VIII IX II III IV
Zitru*l«il :u przwyśle
WYKRESY
Sprzedaż produkcji przemysłowej
Wg fort ulasiości u tld zł
II III IV VII VIII IX
Sprzedaż detaliczna towarów
Sektor usotocmicny u nld zł
I II III IV V VI VII 'VIII IX X XI XII Tcu-meZyvnoScicue Tou Jyuiofcloue ftiojo alkoholowe
ł
Skup żywca rzeźnego
u wadze żywej u t
vi vii viii Tx"
Rynek mieszkaniowy
Nleitfania rozpoczgte i oddane do użytku wg Rktorćw
n ni nu ix x
Przestępstwa stwierdzone
Dane Uojeufcfekiej Konentfr Policji
VI VII VIII IX
Przeciętne wynagrodzenie
__________ W 5 działach sektora ustokcznicneen u Lys.zf
)
II.CHARAKTERYSTYKA SYTUACJI SPOŁECZNO - GOSPODARCZEJ
1.JEDNOSTKI GOSPODARCZE i FINANSOWE - STRUKTURA ORGANIZACYJNO-WLASNOSCIOWA
W grudniu br. zarejestrowano w "Systemie Regon" 313 jednostek gospodarczych, które prowadzą działalność w sferze produkcji materialnej, jest to o 11,3% mniej niż w listopadzie. W sektorze uspołecznionym w dalszym ciągu utrzymuje się stabilność liczby jednostek, których w grudniu br. powstało 4, w tym 2 przedsiębiorstwa państwowe i 2 spółdzielnie, są tot
- Zakłady Przemysłu Dziewiarskiego "MIRA" Zgorzelec - Zakłady Przemysłu Dziewiarskiego "SŁAWA" Bolesławiec - Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna Trzcińsko
- Produkcyjno Usługowa Spółdzielnia Pracy "Samopomoc Chłopska" Lwówek Śląski
/
Tabl.2 Jednostki gospodarczei/ zarejestrowane w systemie REGON w 1990 r.
Wyszczególnienie a-stan w dn. 11 b-stan w dn. 31 XII
Ogółem
Działy
przemysł budownictwo rolnictwo handel pozostałe
OGÓŁEM a 1178 264 79 171 173 491
b 3128 618 244 191 1457 618
Przedsiębiorstwa a 239 92 14 68 6 59
państwowe b 245 95 16 66 6 62
Spółdzielnie a 212 31 2 74 92 13
b 213 32 4 75 92 10
Spółki j.g.u. a 53 23 8 1 9 12
b 65 30 9 2 9 15
z.0.0. a 47 23 8 1 6 9
w tym b 57 28 9 2 6 12
z udziałem a 4 3 - - - 1
kapitału zagr. b 8 6 - - - 2
akcyjne a 6 - - - - 3 3
b 8 2 - - 3 3
Spółki j.g.n. a 104 36 33 2 23 10
b 279 94 53 4 95 33
Z.0.0. a 95 34 31 2 18 10
b 263 91 50 4 10 32
w tym z udziałem a - - y- , —
-kapitału zagrań. b 9 6 i - 2
-akcyjne a 9 2 2 - 5
-b 10 2 2 - 6
-jawne a - - - -
-b 6 1 - - 4 1
Przedsiębiorstwa a 14 13 - - - 1
zagraniczne b 13 12 - - _ 1
Inne jedn.prowadzące a 93 17 9 23 7 37
dział.gospodarczą2/ b 1122 18 8 24 11 61
Osoby fizyczne
prowadzące działaln. a 463 52 13 3 36 359
gospodarczą b 2191 337 154 20 1244 436
w tym a - - — —
spółki cywilne b 203 29 15 3 130 9
1 w sferze produkcji materialnej. 2 Warsztaty szkolne, jednostki i zakłady budże
towe, organizacje społeczne, fundacje, stowarzyszenia, kluby, związki zawodowe
10 Charakterystyka sytuacji... - Jednostki gospodarcze i finansowe
W porównaniu do listopada br. występuje zmniejszenie liczby rejestrowanych podmiotów w sektorze prywatnym. Ogółem zarejestrowano 306 jednostek gospodarczych(tj.
o 12,6% mniej niż w ubiegłym miesiącu). W sektorze tym zwiększyła się tylko liczba zarejestrowanych spółek o 72,7%.
Największy spadek zanotowano w rejestracji działalności gospodarczej prowadzonej przez osoby fizyczne. W miesiącu grudniu br. zarejestrowano 287 jednostek (tj.o 15,3%
mniej niż w listopadzie). Mimo spadku rejestracji działalności gospodarczej przez osęby fizyczne wystąpił wzrost działalności gospodarczej w formie spółek cywilnych, których powstało 59 tj. o 31,1% więcej niż w listopadzie, z czego w przemyśle o 80,0%, budownictwie o 100,0%, natomiast w handlu wystąpiło zmniejszenie.o 34,4%.
W okresie I-XII liczba jednostek gospodarczych w sektorze uspołecznionym zmienia się nieznacznie . Liczba przedsiębiorstw państwowych wzrosła z 239 do 245, spółdzielni z 212 do 213 (7 spółdzielni w wyniku przekształceń zostało w m-cu grudniu zlikwidowa
nych), spółek z o.o. z 53 do 65. W ciągu 1990r. następuje prawie pięciokrotny wzrost rejestracji jednostek gospodarczych w sektorze prywatnym. Największy wzrost z 463 do 2191 obserwuje się w działalności gospodarczej prowadzonej przez osoby fizyczne z czego 203 w formie spółek cywilnych. Systematycznie też wzrasta liczba spółek j.g.n.
tj. ze 104 do 279.
Z danych Izby Skarbowej (tabl. 3) wynika, że w grudniu br. nasilił się proces likwidacji zakładów prywatnych. Zlikwidowano ogółem 632 zakłady tj. 97,5% więcej niż w listopadzie br., w rzemiośle o 97,0%, w handlu o 29,7% i usługach aż 212,2%.
Odnotowano również wzrost liczby zakładów nowouruchomionych - 1554 jednostki - co w porównaniu do ubiegłego miesiąca stanowiło wzrost o 44,4%. W grudniu ilość zakładów, które zawiesiły swoją działalność, wynosiła 1909 jednostek. W stosunku do listopada jest to spadek o 0,5%, spadek wystąpił również w usługach o 6,7%, w rze
miośle i handlu wystąpił wzrost 2,9% i o 3,8%.
Tabl. 3. Zakłady prywatne w 1990 r. x
Wyszczególnienie
Zlikwidowane Nowo uruchomione
--- -- jj 0 zawieszonej
działalności
XII I-XII XII I-XII stan na -
31 XII
30 XI 1990-100
OGÓŁEM 632 3353 1554 8711 1909 99,5
Rzemiosło 197 1418 447 2192 911 102,9
Handel 179 858 839 5121 328 103,8
Usługi 256 1077 268 1398 670 93,3
Źródłoi dane Izby Skarbowej w Jeleniej Górze
Począwszy od 1990 roku rozpoczęła się prywatyzacja punktów sprzedaży detalicznej w sektorze uspołecznionym. Z miesiąca na miesiąc coraz większa liczba sklepów przeka
zywana była prywatnym właścicielom. Zmiany w stanie sieci punktów sprzedaży w niektórych organizacjach handlowych przedstawia poniższe zestawienie i
Charakterystyka sytuacji... - Jednostki gospodarcze i finansowe 11
Stan w dniu
1 I 30 VI 31 XII
Woj. Przedsiębiorstwo Handlu Wewnętrznego 287 248 49
Przeds. Hurtu Spożywczego 101 96 49
Powszechne Spółdzielnie Spożywców "Społem"i
Jelenia Góra 106 87 36
Bolesławiec 53 51 24
Kamienna Góra 66 55 21
Kowary 59 49 34
Lubań 57 52 39
Lwówek Śląski 29 29 19
Mirsk 49 48 49
Zgorzelec 86 65 40
Gminne Spółdzielnie "Samopomoc Chłopska"i
Jelenia Góra 62 57 21
Bolesławiec 69 69 62
Kamienna Góra 64 60 33
Lubań 39 32 29
Lwówek Śląski 51 43 33
Pieńsk 44 37 33
Zgorzelec 46 38 32
Woj.Spółdzielnia Ogrodniczo-Pszczelarska 70 61 32
f
Z prezentowanych jednostek największy ubytek sklepów w grudniu odnotowano w Gminnej Spółdzielni "SCh" w Kamiennej Górze (o 29 sklepów tj. o 46,8%) i w PHS
(o 12 sklepów tj. o 19,7%) oraz w PSS "Społem"i w Zgorzelcu (o 9 sklepów tj. o 18,4%) i w Lubaniu (o 4 sklepy tj. o 9,3%). Na tym samym poziomie co w poprzednim miesiącu utrzymuje się liczba sklepów w WPHW, w PSS "Społem" w« Kowarach i Mirsku oraz w Gminnych Spółdzielniach "SCh" w: Lubaniu i Zgorzelcu. W ostatnim miesiącu
zwiększyła się liczba sklepów 1 w dwóch PSS "Społem"i w Bolesławcu o 2 sklepy tj.
o 9,1% i w Lwówku Śląskim o 3 sklepy tj. o 18,8%. W skali całego roku prywatyzacja postępowała najszybciej w WPHW - zlikwidowano 238 sklepów tj. 82,9%. W PSS "Społem"
najszybciej likwidowano lub przekazywano prywatnym właścicielom sklepy wi Kamiennej Górze (45 sklepów tj. 68,2%), Jeleniej Górze (70 sklepów tj. 66,0%), w Bolesławcu (29 sklepów tj. 54,7%) i w Zgorzelcu (46 sklepów tj. 53,5%). W bieżącym roku prywaty
zacji nie poddała się PSS "Społem" w Mirsku;liczba sklepów z początku roku utrzymała się na tym samym poziomie. W Gminnych Spółdzielniach "SCh" proces prywaty
zacji przebiegał następująco» największy ubytek sklepów odnotowano w Jeleniej Górze (41 sklepów tj. 63,1%) i w Kamiennej Górze (31 sklepów tj. 54,7%).
2.RYNEK FINANSOWY
2.1 RYNEK PIENIĘŻNO-KREDYTOWY W grudniu nastąpiło dalsze rozszerzenie przedziału stopy procentowej .
W poszczególnych bankach stopa procentowa (w stosunku rocznym) kształtowała się następującoi
Bank Zachodni 55 - 86 %
Bank PKO 20 - 75 %
Banki Spółdzielcze i BGZ 55 - 100 % Bank Rozwoju Rolnictwa SA
w Poznaniu - Oddz. w J.G. 68 - 77 % Łódzki Bank Rozwoju 64 - 69 %
Tabl. 4. Udzielone kredyty bankowe w 1990 r.
Wyszczególnienie a - sektor uspołe
czniony
b - sektor prywatny
XII
ilość wartość w min zł
XI 1990-100 I 1990-100 ilość wartość ilość wartość
0 G 0 L E M a 172 716722 99,4 194,4 57,3 5 razy
b 1035 51620 110,8 109,6 9 razy 39 razy
Bank Zachodni a 129 389415 111,2 114,5 50,2 305,0
b 511 36694 118,8 131,3 511 razy 2446 razy
Bank PKO a 9 315016 75,0 41 razy 128,6 29 razy
b 54 716 169,0 159,5 18 razy 21 razy
Banki Spółdzielcze a 29 10553 67,4 66,2 80,6 185,1
i BGZ b 393 9990 89,1 63,2 370,8 8 razy
Bank Rozwoju Rolnictwa
SA w Poznaniu a 3 625 300,0 20 razy
.
Oddział Jelenia Góra b 61 1379 305,0 260,2 .
Łódzki Bank Rozwoju a 2 1113 200,0 22,3 .
b 16 2841 145,5 119,1 • • .
Źródłoi dane poszczególnych banków.
W Banku Zachodnim i w Banku Rozwoju'Rolnictwa SA zanotowano wzrost ilości i wartości udzielonych kredytów w sektorze uspołecznionym jak i prywatnym. Spadek
ilości i wartości udzielonych kredytów dla obu sektorów wystąpił w Bankach Spółdzielczych. Zmniejszyła się również ilość udzielonych kredytów przez Bank PKO jednostkom sektora uspołecznionego.
Wpłaty i wypłaty ludności zanotowane przez banki na terenie województwa ujmuje tabl.5.
Charakterystyka sytuacji... - Rynek finansowy 13
Tabl. 5. Podstawowe pozycje wpłat i wypłat w ujęciu planu kasowego w 1990 r.
Wyszczególnienie
Utarg towarowy 384521 2764947 115,9 285,6 329,3 498,2 Opłaty za usługi 52679 384262 107,2 378,3 622,0 732,4 Podatki, opłaty
i składki ubezp. 42542 269060 95,9 428,0* 720,1 704,3 WYPŁATY
Wynagrodzenia osobowe 226788 170427 123,4 247,2 293,1 470,7 Skup produktów rolnych 7332 141536 50,5 98,2 ' 138,1 301,9 Wypłaty sektora uspoł.
na rzecz sektora pryw. 137372 729848 112,0 601,7 778,2 772,9 Źródło: dane Oddziału Wojewódzkiego NBP.
Po stronie przychodów ludności z tytułu wynagrodzeń za pracę odnotowano wzrost o 23,4% w porównaniu do listopada, a z tytułu skupu produktów rolnych spadek o 49,5%.
Po stronie wydatków wzrosły następujące pozycje: utarg towarowy o 15,9% i opłaty za usługi o 7,2%, natomiast spadły o 4,1% podatki, opłaty i składki ubezpieczeniowe.
Oszczędności zgromadzone na rachunkach bankowych ludności na koniec grudnia wy
niosły 245 mld zł, co stanowi wzrost o 11,9% w stosunku do poprzedniego miesiąca i o 180,4%, w porównaniu do stycznia. Stan oszczędności na kontach walutowych ludności na koniec miesiąca w przeliczeniu na dolary wyniósł 42791 tys. USD i zwiększył się o 2,3% w stosunku do listopada.
Obciążenia sektora uspołecznionego na rzecz budżetu przedstawia tabl.6.
Tabl. 6. Obciążenia z tytułu podatków i dywidendy w min zł w okresie I - XI 1990 r.
0 G 0 Ł E M 1053481 194271 503045 153824 55983 37245 109113 Przemysł« 918383 181376 448972 114755 46625 29086 97569
Budownictwo 35192 200 16119 6627 2991 1430 7825
Rolnictwo 7985 283 2716 2530 67 575 1814
Transport 8834 80 1405 3862 1976 336 1175
Łączność 3131 9 - 3122 -
-Handel 55206 12297 18755 16064 1578 5782 730
Gospodarka
komunalna 24750 26 15078 6864 2746 36
-=/Metoda zakładowa
14 Charakterystyka sytuacji... - Rynek finansowy
W okresie 11 miesięcy podatek dochodowy stanowił 47,8% ogółu obciężert podatkowych, co stanowi wzrost udziału o 0,5 punkta w stosunku do poprzedniego okresu. Udział dywidendy w obciążeniach ogółem wyniósł 10,4% i zmniejszył się w stosunku do poprzedniego miesiąca o 1,3 pkt. Dochody z tytułu podatków od jednostek przemysłowych stanowiły 87,2% ogółu dochodów i zmniejszyły się o 1,6 pkt.
2.2 RYNEK PAPIERÓW
WARTOŚCIOWYCH Na rynku papierów wartościowych zanotowano i
- sprzedaż obligacji państwowych wynoszącą 1013 min zł tj. o 704 min zł więcej niż w listopadzie; wartość obligacji sprzedanych od początku roku wyniosła 2194 min zł, - wartość weksli zgłoszonych do redyskonta osiągnęła kwotę 129 mld zł
i zwiększyła się w stosunku do listopada o 112 mld zł; od początku roku zgłoszono 299 weksli na wartość 312 mld zł.
2.3 RYNEK WALUTOWY Kurs dolara ustalony przez Narodowy Bank Polski nadal nie uległ zmianie. Kurs kantorowy w porównaniu z listopadem br. uległ niewielkim zmianom.
Tabl. 7. Kursy walut obcych w kantorze Banku Państwowego PKO w Jeleniej Górze w 1990r Stan na koniec miesiąca
Wyszczególnienie
USD DEM
Kupno Sprzedaż Kupno Sprzedaż
Styczeń 9310 9800 5500 5700
Luty 9310 9800 5550 5900
Marzec 9500 9800 5540 5710
Kwiecień 9700 9800 5710 5770 '
Maj 9700 9800 5750 5830
Czerwiec 9500 9800 5660 5770
Lipiec 9450 9600 5650 5800
Sierpień 9400 9550 5920 6140
Wrzesień 9470 9550 6020 6180
Październik 9470 9550 6130 6380
Listopad 9500 9680 6500 6600
Grudzień 9448 9600 6270 6450
Na koniec miesiąca kurs kupna USD był wyższy o 1,5% w stosunku do stycznia, a kurs sprzedaży obniżył się o 2,0%.
Tabl. 8. Kursy walut w kantorach (stan na koniec grudnia)
Kantory
USD DEM
Kupno Sprzedaż Kupno Sprzedaż
Bolesławiec 9500 9650 6400 6550
Lubań 9500 9650 6400 6550
Jelenia Góra 9500 9650 6440 6550
W kantorach prywatnych kurs kupna USD był wyższy od kursu ustalonego przez NBP o 2,0% (utrzymał się na poziomie listopada), a sprzedaży niższy o 0,4 %. Markę kupo wano o 168 zł i sprzedawano o 64 zł drożej od kursu NBP.
3. RYNEK PRACY
W dalszym ciągu utrzymuje się spadek przeciętnego zatrudnienia. W grudniu w 5 podstawowych działach gospodarki narodowej wyniosło ono 71240 osób i było niższe o 2,2% (o 1611 osób) niż w listopadzie. W odniesieniu do stycznia odnotowano spadek zatrudnienia o 14,6%, a w stosunku do grudnia ub. roku jest to spadek rzędu 19%.
W dalszym ciągu najwyższe tempo spadku ilości zatrudnionych występuje w handlu uspołecznionym, zarówno w odniesieniu do listopada i stycznia br. jak i do grudnia roku ubiegłego (o 3,5%, 37,2% i 39,0%). (por. tabl. 9.).
Tabl. 9. Przeciętne zatrudnienie w podstawowych działach sektora uspołeczn. w 1990r.
XII I - XII
Wyszczególnienie w osobach XI 1990
= 100
I 1990 - 100
XII 1989
= 100
w osobach I- XII 1989=100
OGÓŁEM 71240 97,8 85,4 81,4 78219 87,7
Przemysł 55503 97,9 86,8 84,5 59662 90,0
Budownictwo 3390 96,6 89,4 88,7 3521 87,7
Transport 3112 98,8 81,8 76,7 3543 85,1
Łączność 1757 99,6 99,0 99,5 1780 100,1
Handel 7478 96,5 62,8 61,0 9713 74,9
Uwaga. Dane nie obejmują jednostek zwanych umownie "małymi"
Zmniejszaniu się zatrudnienia w gospodarce województwa towarzyszy wzrost rejestro
wanego bezrobocia. Na koniec grudnia w województwie zarejestrowanych było 24377 bezrobotnych, co w porównaniu z poprzednim miesiącem daje wzrost o 3,8% (o 898
osób).-W odniesieniu do stycznia jest to 26-krotny wzrost liczby bezrobotnych (o 23453 osoby). W wyniku zwolnień grupowych bez pracy było 4628 osób (w tym 2561 kobiet), co stanowi 19,0% ogółu bezrobotnych . W grudniu wśród poszukujących pracy zarejestrowa
nych było 2113 absolwentów różnych typów szkół.Największy udział w tej grupie bezro
botnych mają absolwenci zasadniczych szkół zawodowych - 62,5% (1321 osób), najmniej
szy - absolwenci szkól wyższych - 3,5% (73 osoby). Osoby, które dotychczas nigdzie nie pracowały (bez absolwentów) stanowiły 5,2% (1266 osób), zaś 3,2% (784 osoby) - to osoby, które nie pracowały w ciągu ostatnich 4 lat. Najwięcej bezrobotnych było w grupie wiekowej 25-54 lata, 16011 osób (65,7%), w tym 7397 kobiet (30,3%), najmniej w grupie 55 i więcej lat, 707 osób (2,9%), w tym 261 kobiet (1,1%).
W dalszym ciągu największy udział w ogólnej liczbie bezrobotnych ma rejon Jeleniej Góry (31,9%), najmniejszy zaś rejon Zgorzelca (13,3%) (por. tabl.10).
Najczęściej występujące zawody wśród bezrobotnych to, ślusarz, kierowca, mechanik samochodowy, tkacz, księgowa i górnik.
16 Charakterystyka sytuacji... - Rynek pracy.
Tabl. 10. Bezrobotni według rejonów w grudniu 1990 r. (stan na koniec miesiąca)
Rejony
OGÓŁEM 24377 100,0 1476 100,0 18944 100,0
w tym kobiety 11314 46,4 6960 36,7
Jelenia Góra 7784 31,9 368 24,9 6216 32,8
Bolesławiec 5674 23,3 272 18,4 4716 24,9
Kamienna Góra 3494 14,3 261 17,7 2736 14,4
Lubań 4198 17,2 229 15,5 2742 14,5
Zgorzelec 3227 13,3 347 23,5 2534 13,4
Źródłoi dane Wojewódzkiego Biura Pracy
W grudniu, w stosunku do listopada, odnotowano spadek liczby ofert pracy o 15,9%.' Zgłoszono łącznie 424 oferty pracy z czego 76,9% (326 ofert) na stanowiska robot
nicze. Na jedną ofertę pracy przypadało 57 bezrobotnych (dla porównaniai w listopa - dzie - 47, w październiku - 40, w czerwcu - 44, a w styczniu - 3). (por. tabl ).
Najwięcej bezrobotnych na jedną ofertę pracy było w rejonie Lubania (135), najmniej - w rejonie Kamiennej Góry (23). Najwięcej ofert pracy dotyczyło zawodówi murarz, stolarz, szwacz, sprzątaczka i pomoc kuchenna.
Tabl. 11. Oferty pracy wg rejonów w grudniu 1990 r. (stan na koniec miesiąca)
Rejony
OGÓŁEM 424 100,0 326 100,0 57
w tym kobiety 152 35,8 119 36,5 74
Jelenia Góra 93 22,0 73 22,4 84
Bolesławiec 71 16,7 64 19,6 80
Kamienna Góra 151 35,6 108 33,2 23
Lubań 31 7,3 31 9,5 135
Zgorzelec 78 ■18,4 50 15,3 41
Źródło i dane Wojewódzkiego Biura Pracy
Do pracy skierowano od początku roku 5054 osoby, a z ewidencji bezrobotnych skreślono 3339 osób. Na przekwalifikowanie do innego zawodu przygotowano 159 miejsc, które wykorzystano w 83,0%, kierując na przyuczenie 132 osoby. Do robót intrwencyj- nych skierowano 1476 osób (o 11,2% więcej niż w poprzednim miesiącu).
Uprawnionych do pobierania zasiłków było w grudniu 18944 osoby (o 2,5% więcej niż w listopadzie). Z dniem 1 grudnia 1990 r. prawo do pobierania zasiłku utraciło 2899 osób w tym 1465 kobiet. Od początku roku z Funduszu Pracy udzielono 612 pożyczek dla bezrobotnych na podjęcie działalności gospodarczej oraz 210 pożyczek dla zakładów pracy na utworzenie dodatkowych miejsc pracy.
4. RYNEK TOWAROWY
W grudniu zaopatrzenie w artykuły żywnościowe kształtowało się w sposób zróżnico
wany. Wystarczające były dostawy podstawowych artykułów brakowało natomiast, i to nie tylko w okresie przedświątecznym, mięsa i wędlin lepszego gatunku. Zaobserwowano znaczny wzrost zarówno dostaw jak i sprzedaży artykułów pochodzenia zagranicznego oferowanych przez spółki handlowe. Podobnie jak w ubiegłych miesiącach jednostki handlowe stosują bonifikaty na posezonową sprzedaż artykułów konfekcyjnych. Ponadto w okresie przedświątecznym niektóre prywatne jednostki stosowały również bonifikaty na artykuły trwałego użytku (lodówki, zamrażarki, telewizory). Podstawowe informacje dotyczące sprzedaży detalicznej na rynku wewnętrznym sektora uspołecznionego przed
stawia tablica 12.
Tabl. 12. Sprzedaż detaliczna towarów i jej struktura w 1990r.
Sprzedaż
Wyszczególnienie
XII I-XII XII I - XII
w min zł
XI 1990 -100
I 1990 -100
1990 1989 1990 1989
V odsetkach
OGOLEH 234465 2156245 112,0 183,2 100,0 100,0 100,0 100,0
Żywność 92283 902146 113,6 175,7 39,4 39,2 41,8 34,1
Napoje alkoholowe 45018 333915 142,5 298,4 19,2 15,2 15,5 14,0 Towary nieżywnościowe 97164 920184 100,7 160,9 41,4 45,6 42,7 51,9
W grudniu wartość sprzedaży detalicznej wyniosła 234,5 mld zł i była wyższa o 25,1 mld zł tj. o 12,0% niż w listopadzie. W ciągu miesiąca najwyższy wzrost sprzedaży wystąpił w przypadku napojów alkoholowych o 42,5% i żywności o 13,6%.
Sprzedaż towarów nieżywnościowych, w ciągu miesiąca, utrzymywała się mniej więcej na tym samym poziomie, wzrosła zaledwie o 0,7%. W porównaniu do stycznia br.
sprzedaż wzrosła o' 83,2%, a najwyższą dynamiką charakteryzowała się sprzedaż napojów alkoholowych o 198,4%. Dynamika sprzedaży żywności i towarów nietywnościo- wych w stosunku do stycznia wynosiła odpowiednio, o 75,7% i 60,9%.
W ciągu roku sprzedaż wyniosła 2156,2 mld zł i była wyższa od sprzedaży w 1989 r.
o 1590,7 mld zł tj. o 281,3%. Struktura sprzedaży w porównaniu z rokiem ubiegłym znacznie się różniła. W 1989 r. największy udział w sprzedaży ogółem stanowiła sprzedaż towarów nieżywnościowych 51,9%, a żywności 34,1 % W roku bieżącym nato
miast sprzedaż towarów nieżywnościowych i żywności utrzymywała się na podobnych poziomach i wynosiła odpowiednio, 42,7% i 41,8%. Udział w sprzedaży ogółem napojów alkoholowych w 1989 r. wyniósł 14,0 % a w roku bieżącym 15,5%.
18 Charakterystyka sytuacji... - Rynek towarowy
Struktura sprzedaży zmieniała się z miesiąca na miesiąc. Ciągle podwyżki cen zmie
niały relacje wydatków; wzrastały wydatki na żywność, co powodowało zmniejszenie zakupów towarów nieżywnościowych. W ciągu roku udział obrotów zrealizowanych przez jednostki handlowe w ogólnej wartości sprzedaży detalicznej towarów sektora uspołecznionego wyniósł 81,3%. Pozostałą sprzedaż - 18,7% zrealizowały jednostki niehandlowe poprzez własną sieć sklepów i placówek gastronomicznych oraz sprzedając towar bezpośrednio z magazynów lub w ramach tzw. sprzedaży obwoźnej .
Tablica nr 13 przedstawia dane na temat zapasów w uspołecznionych jednostkach handlowych.
Tabl. 13. Zapasy towarów w uspołecznionych jednostkach handlowych w 1990r.
Stan w dniu 31 XII
Wyszczególnienie
Punkty sprzedaży detalicznej»/
Magazyny hurtoweb/
w min zł
30 XI 1990-100
31 XII
1989-100 w min zl
30 XI 1990-100
31 XII 1989-100
0 G 0 Ł E M 122373 91,3 170,4 32354 81,6 112,3
Żywność 34573 94,6 193,2 16003 81,0 101,4
Napoje alkoholowe 4270 69,9 126,9 2182 73,0 47,6
Towary nieżywnościowe 83530 91,3 165,2 14169 83,8 168,1
a/Ceny detaliczne. b/Ceny hurtowe.
W grudniu wartość zapasów w punktach sprzedaży detalicznej wyniosła 122,4 mld zł i była o 11,7 mld zl tj. o 8,7 % niższa niż na koniec listopada. W magazynach hurto
wych wartość zapasów zmalała o 7,3 mld zl tj. o 18,4%. W punktach sprzedaży detalicz
nej i w magazynach hurtowych we wszystkich towarach wystąpił spadek zapasów w porów
naniu z listopadem. Największy spadek zarówno w punktach sprzedaży jak i w magazynach hurtowych odnotowano w zapasach napojów alkoholowych, odpowiednioi o 30,1% i 27,0%.
W porównaniu z grudniem ubiegłego roku w punktach sprzedaży detalicznej zapasy ogółem wzrosły o 70,4%, przy czym w najwyższym stopniu wzrosły zapasy żywności (o 93,2%) i towarów nieżywnościowych (o 65,2%). W magazynach hurtowych natomiast zapasy ogółem wzrosły tylko o 12,3%, przy czym najwyższy wzrost odnotowano w przypad
ku towarów nieżywnościowych o 68,1%. Zapasy żywności wzrosły zaledwie o 1,4%, a napojów alkoholowych, w porównaniu z rokiem ubiegłym, zmalały o 52,4%.
Struktura zapasów w punktach sprzedaży detalicznej, podobnie jak w poprzednich miesiącach odbiegała od struktury sprzedaży. Największy udział w zapasach stanowiły towary nieżywnościowe - 68,2%, najmniejszy napoje alkoholowe - 3,5%. W przypadku sprzedaży również największy udział stanowiły towary nieżywnościowe (41,4%). Udział sprzedaży napojów alkoholowych w sprzedaży ogółem wyniósł 19,2%.
Charakterystyka sytuacji... - Rynek towarowy 19
Przeciętny zapas towarów w jednostkach handlowych wystarczał na 29 dni. Wskaźnik rotacji zapasów w dniach przedstawia poniższe zestawienie i
Wskaźnik rotacji w dniach
■ I XI XII
OGÓŁEM 34 35 29
Żywność 25 25 23
Napoje alkoholowe 20 ' 13 7
Towary nieżywnościowe 48 54 46
W porównaniu z listopadem zwiększeniu uległa rotacja wszystkich towarówi żywności o 2 dni, napojów alkoholowych o 6 dni i towarów nieżywnościowych o 8 dni. W porówna
niu do stycznia br. rotacja żywności i towarów nieżywnościowych ulega przyśpieszeniu o 2 dni, a napojów alkoholowych aż o 13 dni.
Porównując stan zapasów w handlu ze stanem oszczędności ludności nadal zauważa się zmianę relacji na niekorzyść handlu. Na koniec grudnia na 1000 zł oszczędności zgro
madzonych w PKO i Banku Spółdzielczym przypadało towarów w handlu uspołecznionym za 706 zł, podczas gdy na koniec stycznia analogiczna relacja wynosiła 1455 zł.
Sprzedaż pasz treściwych i nawozów sztucznych dla rolnictwa przedstawiają dwie kolejne tablice.
Tabl, 14. Sprzedaż i zapasy pasz treściwych i nawozów sztucznych przez Gminne Spółdzielnie "Samopomoc Chłopska" w 1990 r.
Sprzedaż Zapasy
stan w dniu 31 XII Wyszczególnienie
XII I - XII
w XII XI W I-XII W 31 XII 30 XI
tonach 1989 1990 tonach 1989- tonach 1989 1990
-100 -100 -100 - 100 - 100
Papze treściwe 809 69,0 138,8 8626 49,2 180 36,4 114,6 Nawozy sztuczne 1293 30,6 129,7 17698 29,7 2857 73,0 84,1
azotowe 693 34,8 117,3 7910 33,3 412 30,0 47,9
fosforowe 185 13,9 158,1 3694 19,7 743 51,3 81,9
potasowe 159 27,1 104,6 3412 31,2 1314 193,8 106,7
wieloskładnikowe « 256 82,3 186,9 2682 44,0 388 93,7 97,7 Wapno nawozowe 284 16,8 111,8 8743 35,4 556 54,4 106,5 a/ Fosforan amonu i polifoska.
20 Charakterystyka sytuacji... - Rynek.towarowy
W grudniu sprzedaż pasz treściwych w sieci magazynów GS wyniosła 809 ton i była o 38,8% wyższa niż w poprzednim miesiącu i o 31% niższa niż w grudniu ubiegłego roku.
W porównaniu do listopada zapasy zwiększyły się do poziomu 180 ton, tj. o 14,6%.
Od początku roku gminne spółdzielnie sprzedały 8626 ton pasz, tj. o 50,8 % mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.
Sprzedaż nawozów sztucznych przez gminne spółdzielnie w grudniu wyniosła 1293 tony, co stanowi 30,6 % sprzedaży z grudnia ub. roku i 129,7 % z listopada br. W okresie dwunastu miesięcy sprzedano 17698 ton nawozów sztucznych, z czego 44,7% stanowiła sprzedaż nawozów azotowych, których w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku sprzedano o 66,7% mniej. W dalszym ciągu utrzymuje się spadek sprzedaży wszyst
kich rodzajów nawozów, w stosunku do ubiegłego roku spadek wynosi 70,3%.
Zapasy nawozów sztucznych w magazynach gminnych spółdzielni na koniec grudnia wyniosły 2857 ton i były o 15,9% niższe niż w listopadzie br. oraz o 2,2 razy wyższe niż sprzedaż w grudniu.
Uzupełnieniem powyższych informacji jest sprzedaż pasz i nawozów odbiorcom indywidualnym i jednostkom rolniczym bezpośrednie?" przez producentów mających swą siedzibę na terenie województwa. Zakupu pasz i nawozów w magazynach GS dokonują przede wszystkim odbiorcy z terenu naszego województwa, natomiast producenci wykazu
jąc sprzedaż, uwzględniają wszystkich odbiorców niezależnie od ich miejsca zamieszka
nia lub siedziby.
Tabl. 15. Sprzedaż pasz i nawozów przez producentów w 1990 r.
Wyszczególnienie
XII I-XII XII
w tonach XI 1990-100 Z-dy Przemysłu Zbożowo-Młynarskiego PZZ»/ 550 25369 91,7
Przetwórnie pasz PGR«/ 172 1527 204,8
Fabryka Nawozów Fosforowych "Ubocz"b/ 1039 84589 26,1 Wojcieszowskie Z-dy Przem.Wapienniczego«/ 2975 56803 120,0 Jel. Kopalnie Surowców Mineralnych«/ 1032 42313 45,9
Okręgowe Spółdzielnie Mleczarskie«/ 592 11819 89,6
a/ Sprzedaż pasz. b/ Sprzedaż nawozów fosforowych, c/ Sprzedaż wapna nawozowego.
Indywidualni odbiorcy i jednostki rolnicze nabywają bezpośrednio u producentów więcej pasz niż za pośrednictwem gminnych spółdzielni. Udział GS w obrocie paszami w okresie dwunastu miesięcy wyniósł 18,2% (utrzymywał się na podobnym poziomie w ciągu całego roku). Znaczny udział w sprzedaży pasz w postaci zboża i jego przet
worów mają Zakłady Przemysłu Zbożowo - Młynarskiego "PZZ", który w okresie I - XII wyniósł 53,6%. Sprzedaż nawozów fosforowych i wapna nawozowego była realizowana głównie przez producenta, z pominięciem pośrednictwa gminnych spółdzielni. W okresie I - XII udział GS w sprzedaży nawozów fosforowych wyniósł 4,2%, a w sprzedaży wapna
worów mają Zakłady Przemysłu Zbożowo - Młynarskiego "PZZ", który w okresie I - XII wyniósł 53,6%. Sprzedaż nawozów fosforowych i wapna nawozowego była realizowana głównie przez producenta, z pominięciem pośrednictwa gminnych spółdzielni. W okresie I - XII udział GS w sprzedaży nawozów fosforowych wyniósł 4,2%, a w sprzedaży wapna