Inicjatywa szkoleniowa NIK – przewodniczącego Zarządu EUROSAI
Najwyższa Izba Kontroli – przewodniczący Zarządu Europejskiej Organiza-cji Najwyższych Organów Kontroli EUROSAI1 oraz duński Rigsrevisionen, któ-ry przewodzi Komisji INTOSAI ds. Standardów Zawodowych2, zorganizowały w Warszawie jesienią 2009 r. seminarium na temat międzynarodowych
standar-1 Ang. European Organisation of Supreme Audit Institutions. Więcej patrz: <www.eurosai.
org> oraz A. Kukuła: EUROSAI – Europejska Organizacja Najwyższych Organów Kontroli, „Kontrola Państwowa” nr 2/2008.
2 Ang. INTOSAI Professional Standards Committee (PSC), powołana do życia zgodnie z Planem strategicznym INTOSAI na lata 2005–2010, przyjętym na XVIII Kongresie INTOSAI w Budapeszcie w 2007 r., opracowuje wspólne ramy dla wszystkich standardów i wytycznych INTOSAI, a także promu-je ich stosowanie przez najwyższe organy kontroli. Wszystkie standardy zamieszczane są na specjalnie do tego utworzonej stronie: <www.issai.org>.
Uczestnicy seminarium, w pierwszym rzędzie szefowie NOK, które zorganizowały spotkanie: Jacek Jezierski – prezes NIK i Henrik Otbo – audytor generalny Urzędu Kontroli Państwowej Danii (siódmy i szósty od prawej).
Fot. Marek Brzeziński, NIK
dów najwyższych organów kontroli pt. Raising Awareness of International Stan-dards of Supreme Audit Institutions (ISSAI)3.
Seminarium było skierowane do wszystkich członków EUROSAI, jednej z siedmiu grup regionalnych INTOSAI4, a zwłaszcza wyższej kadry kierowni-czej najwyższych organów kontroli (NOK) – wiceprezesów i dyrektorów depar-tamentów kontrolnych. Najwyższą Izbę Kontroli reprezentowali: Jacek Jezierski – prezes NIK i przewodniczący Zarządu EUROSAI; Jacek Kościelniak – wice-prezes; Paweł Banaś i Jacek Mazur – doradcy prezesa; Bożena Sułkowska i El-żbieta Matuszewska – doradcy w Departamencie Strategii Kontrolnej.
W spotkaniu uczestniczyło 49 osób z 26 europejskich NOK5, a także z NOK Brazylii jako przedstawiciela podkomisji INTOSAI ds. kontroli wykonania za-dań i zarazem członka OLACEFS – organizacji zrzeszającej najwyższe organy kontroli z krajów Ameryki Łacińskiej i Karaibów6, oraz z NOK Królestwa Bah-rajnu – przedstawiciela Arabskiej Organizacji Najwyższych Organów Kontroli ARABOSAI7, który przybył jako obserwator.
Referat na temat znaczenia standardów INTOSAI z perspektywy EUROSAI wygłosił prezes Jacek Jezierski, a z punktu widzenia Komisji INTOSAI ds. Stan-dardów Zawodowych – Henrik Otbo, Audytor Generalny duńskiego Rigsrevisio-nen. O strukturze standardów i ich znaczeniu dla NOK, a także o standardach dotyczących konkretnych rodzajów kontroli wypowiedzieli się przedstawiciele:
Inicjatywy INTOSAI ds. Rozwoju (IDI), Komisji INTOSAI ds. Standardów Zawodowych, grupy ds. przejrzystości i rozliczalności, podkomisji: ds. wytycz-nych do audytu fi nansowego, kontroli zgodności, kontroli wykonania zadań, standardów kontroli wewnętrznej, a także Grupy Roboczej INTOSAI ds. Kontro-li Środowiska8. Doświadczenia w stosowaniu standardów w poszczególnych kra-jach zreferowali przedstawiciele: NIK (Paweł Banaś – doradca prezesa), NOK Finlandii oraz Bośni i Hercegowiny.
3 Seminarium odbyło się 28-29 października 2009 r. Program, lista uczestników, prezentacje i sprawozdanie (w jęz. angielskim) dostępne są na stronie <www.eurosai2008.pl> .
4 Ang. International Organisation of Supreme Audit Institutions – Międzynarodowa Organizacja Najwyższych Organów Kontroli. Więcej patrz: <www.intosai.org>.
5 Austria, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Estonia, Federacja Rosyjska, Eu-ropejski Trybunał Obrachunkowy, Finlandia, Gruzja, Hiszpania, Holandia, Islandia, Macedonia, Malta, Niemcy, Norwegia, Polska, Republika Czeska, Republika Słowacka, Serbia, Szwajcaria, Szwecja, Turcja, Węgry, Włochy.
6 Ang. Organization of Latin American and Carribean Supreme Audit Institutions.
7 Ang. Arab Organization of Supreme Audit Institutions.
8 Więcej na temat struktury organizacyjnej INTOSAI patrz: E. Miękina: INTOSAI – Międzynaro-dowa Organizacja Najwyższych Organów Kontroli, „Kontrola Państwowa” nr 2/2008.
Spotkanie warszawskie miało trzy podstawowe cele. Pierwszy – to upo-wszechnienie wśród europejskich NOK struktury i założeń międzynarodowych standardów najwyższych organów kontroli (w skrócie nazywanych ISSAI od an-gielskiej nazwy: International Standards of Supreme Audit Institutions), a także wytycznych dobrego zarządzania (tzw. INTOSAI Guidelines on Good Governan-ce) dla administracji publicznej. Tematykę tę przybliżyły uczestnikom wykłady plenarne, które odbyły się pierwszego dnia.
Drugim celem seminarium było umożliwienie europejskim NOK wymiany doświadczeń we wdrażaniu i stosowaniu standardów, czemu służyły warsztaty w drugim dniu spotkaniu. Ich tematyka objęła cztery rodzaje kontroli: fi nansową, zgodności, wykonania zadań i środowiska. Uczestnicy mogli wybrać dwa tema-ty, zatem dyskusje odbywały się w małych grupach.
Wzajemne dzielenie się doświadczeniami pozwoliło osiągnąć trzeci cel se-minarium – uzyskanie istotnych informacji o potrzebach NOK związanych ze standardami i ich wdrażaniem. Ułatwią one Komisji INTOSAI ds. Standardów Zawodowych monitorowanie stosowania standardów w poszczególnych krajach, a wiedza ta umożliwi przewodniczącemu EUROSAI inicjowanie konkretnych działań wspierających w tym procesie najwyższe organy kontroli będące człon-kami organizacji.
Seminarium miało istotne znaczenie z punktu widzenia polskiej prezydencji w EUROSAI również dlatego, że jego założenia były zbieżne z postanowieniami Strategii szkoleniowej EUROSAI na lata 2008–20119. Spełniło bowiem wszystkie trzy priorytety zawarte w Strategii, dotyczące szkoleń, wymiany wiedzy i infor-macji, a także rozwoju instytucjonalnego10 oraz udowodniło, że ten ostatni prio-rytet może również być skutecznie realizowany przez współpracę z INTOSAI i wykorzystanie dorobku metodycznego tej organizacji. Najwyższa Izba Kontro-li, jako przewodniczący Zarządu EUROSAI – wybrany na trzyletnią kadencję na VII Kongresie EUROSAI w Krakowie w 2008 r. – przywiązuje ogromną wagę do realizacji zakładanych celów.
W tym kontekście, seminarium było istotnym przykładem synergii między INTOSAI a jej europejską grupą regionalną. Jako działanie pilotażowe, kształ-tujące model szkolenia, może stać się w przyszłości inspiracją dla pozostałych grup regionalnych. O tym, że jest to realne założenie, świadczy obecność przed-stawicieli ARABOSAI w charakterze obserwatorów.
9 Realizacja tej strategii jest jednym celów obecnej prezydencji EUROSAI.
10 Więcej na temat Strategii szkoleniowej EUROSAI na lata 2008–2011 zob. E. Miękina: Strategia szkoleniowa EUROSAI, „Kontrola Państwowa” nr 6/2008.
Pełniąc funkcję przewodniczącego Zarządu EUROSAI, NIK zmierza do lepszego wykorzystania w Europie dotychczasowego dorobku metodycznego INTOSAI. Wzmocnienie współpracy z tą organizacją jest także jednym z celów polskiej prezydencji.
Intencją Najwyższej Izby Kontroli – organizatora seminarium – było za-pewnienie członkom EUROSAI odpowiednich narzędzi, technik i wiedzy, nie-zbędnych do wdrożenia standardów i wytycznych INTOSAI w poszczególnych krajach, które z kolei mogą się przyczynić do ulepszenia działań europejskich najwyższych organów kontroli i wzmocnienia ich w wypełnianiu funkcji kon-trolnej.
Warto zaznaczyć, że EUROSAI to najbardziej różnorodna organizacja spo-śród wszystkich grup regionalnych INTOSAI, zrzeszająca organy kontroli o róż-nych modelach funkcjonowania, zakresach zadań i potrzebach. Organizatorzy stanęli przed niełatwym zadaniem opracowania tematyki szkolenia, która okaza-łaby się przydatna z punktu widzenia każdego europejskiego NOK. Odpowied-nie wyważeOdpowied-nie teorii (sesje plenarne) i praktyki (warsztaty w grupach) pozwoliło skonstruować program seminarium tak, aby sprostał on temu wyzwaniu, zgodnie z mottem INTOSAI Experiencia mutua omnibus prodest11.
oprac. Ewa Miękina Wydział Współpracy z Zagranicą Departament Organizacyjny NIK
*
11 „Wzajemne doświadczenia przynoszą korzyść wszystkim”.
Maria Sieklucka
PODSTAWY PRAWNE DZIAŁALNOŚCI