2000 – Tadeusz Różewicz, Matka odchodzi (1999) 2001 – Czesław Miłosz, To (2000)
2002 – Ewa Lipska, Sklepy zoologiczne (2001)
2003 – Walery Pisarek, Nowa retoryka dziennikarska (2002) 2004 – Maciej Maleńczuk, Chamstwo w Państwie (2003) 2005 – Janusz Głowacki, Z głowy (2004)
2006 – Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość (2005) 2007 – Ryszard Kapuściński, Ten Inny (2006) 2008 – Henryk Waniek, Sprawa Hermesa (2007) 2009 – Jacek Dehnel, Balzakiana (2008)
2010 – Olga Tokarczuk, Prowadź swój pług przez kości umarłych (2009) 2011 – Aleksander Nawarecki, Lajerman (2010)
2012 – Zbigniew Białas, Korzeniec (2011)
Śląska FotograFia prasowa
B
iblioteka Śląska od 2003 roku ogłasza konkurs Śląska Fotografia Prasowa. W rywalizacji uczestni-czy kilkudziesięciu fotoreporterów z województw śląskiego, dolnośląskiego i opolskiego, a także z regionu morawsko-śląskiego (od 2009 roku, gdy do organizacji przedsięwzięcia włączył się Syndykat Dziennikarzy Re-publiki Czeskiej). Celem konkursu jest nie tylko wybór fotografii doskonałych pod względem artystycznym i warsztatowym, ale także integracja środowiska twórcze-go oraz ukazanie zmieniającetwórcze-go się obrazu Śląska.W skład jury Śląskiej Fotografii Prasowej wchodzą m.in.: prof. Jan Malicki – dyrektor Biblioteki Śląskiej, prof. Marian Oslislo, a także przedstawiciele Syndyka-tu Dziennikarzy Republiki Czeskiej w Ostrawie oraz Związku Polskich Artystów Fotografików.
the silesian press photography contest
S
ince 2003 the Library organises the Silesian Press Photography Contest. Several dozens of journal-ists from the Silesian Voivodeship, Lower Sile-sian Voivodeship and Opolskie Voivodeship as well as from the Moravian-Silesian Region (the latter since 2009 when the organising committee was joined by the Syndicate of Czech Journalists) take part annually.It is the goal of the competition to not only promote artistically and technically perfect photographs, but also to integrate the creative circles and to present the chang-ing picture of Silesia.
The jury is comprised of professor Jan Malicki – Director of the Silesian Library, professor Marian Oslislo as well as representatives of the Syndicate of Czech Journalists in Ostrava and the Association of Polish Art Photographers.
Works that qualify to the finals are exhibited in the main hall of the Silesian Library. The visitors can vote and thus decide on the Readers Prize. The jury, in turn, awards three main prizes and since 2010 an extra
Wręczenie nagród w konkursie Śląska Fotografia Prasowa (2011) Award Ceremony of the Silesian Press Photography Contest (2011)
Jury konkursu Śląska Fotografia Prasowa (2011), od lewej: Piotr Zaczkowski, Witold Englender, Katarzyna Łata-Wrona, Zbigniew Podsiadło, prof. Marian Oslislo Jury of the Silesian Press Photography Contest (2011).
From the left: Piotr Zaczkowski, Witold Englender, Katarzyna Łata-Wrona, Zbigniew Podsiadło, prof. Marian Oslislo
Prace zakwalifikowane do finału prezentowane są w holu głównym Biblioteki Śląskiej. Osoby oglądające wystawę, biorąc udział w głosowaniu, wybierają zdję-cie, które otrzymuje Nagrodę Czytelników Biblioteki Śląskiej. Jury konkursu przyznaje trzy nagrody główne, a także – od 2010 roku – Nagrodę im. Jana Suchana.
W 2011 roku po raz pierwszy wręczono Wielki Splen-dor Śląskiej Fotografii Prasowej, honorujący twórców o ogromnym dorobku.
Wśród zwycięzców kolejnych edycji konkursu Ślą-ska Fotografia Prasowa znajdują się uznani fotoreporterzy, współpracujący na co dzień z prasą regionalną i ogólno-polską, m.in.: Józef Wolny, Marta Błażejowska, Tomasz Jodłowski, Arkadiusz Gola, Radosław Kaźmierczak, Jacenty Dędek, Roman Koszowski oraz Ireneusz Dorożański.
mięDzynaroDowy przegląD eksliBrisu Drzeworytni
-czegoi linorytniczegoim. pawła stellera
P
rzeglądy ekslibrisu odbywają się w Katowicach już od 1992 roku. Organizatorem dwóch pierwszych edycji (1992, 1996) była Wojewódzka Bibliote-ka Publiczna, a następnych (2001, 2004, 2006, 2008, 2010) – Biblioteka Śląska, kontynuująca zadanie popu-laryzowania tradycyjnych technik graficznych i podtrzy-mywania zwyczaju oznaczania księgozbiorów znakami własnościowymi.Spotkania twórców cieszą się uznaniem grafików w Polsce i za granicą. W dotychczasowych edycjach uczestniczyło kilkuset autorów ekslibrisów z ponad 80 krajów Europy, Azji i Ameryki. Nadesłane prace oceniane są przez jury, w którego skład wchodzą artyści, profesoro-wie Akademii Sztuk Pięknych, a także historycy sztuki.
Oceniają oni oryginalność pomysłu, technikę oraz dosko-nałość wykonania. Ekslibrisy zakwalifikowane do finału prezentowane są na wystawie oraz w katalogu, a następ-nie trafiają do zbiorów graficznych Biblioteki Śląskiej.
prize named after Jan Suchan. In 2011 the first Wielki Splendor Śląskiej Fotografii Prasowej [Great Marvel of Silesian Press Photography] was awarded to honour artists with outstanding creative output.
Among the winners of the prizes are established photo journalists who work for regional and national press, such as Józef Wolny, Marta Błażejowska, Tomasz Jodłowski, Arkadiusz Gola, Radosław Kaźmierczak, Jacenty Dędek, Roman Koszowski or Ireneusz Dorożański.
international reviewoF wooDcutter’s anD lino
-leum ex-liBris printnameDaFter paweł steller
T
he ex-libris reviews have taken place in Kato-wice since as early as 1992. The first two edi-tions (in 1992 and 1996) were organised by the Voivodeship Public Library and the remaining ones (in 2001, 2004, 2006, 2008 and 2010) by the Silesian Library with the aim of cultivating and propagating the traditional graphical forms and the custom of marking personal library assets with bookplates.The meetings are highly regarded by authors from Poland and abroad. The editions up to date have gath-ered several hundred artists from 80 countries of Europe, Asia and Americas. The ex-librises are reviewed by the jury consisting of artists, professors of the Academy of Fine Arts and art historians. The criteria taken into account are originality, technique and workmanship.
The works that qualify to the finals make their way to the exhibition, the catalogue, and, finally, to the graphical collection of Silesian Library.
VII Międzynarodowy Przegląd Ekslibrisu Drzeworytniczego i Linorytniczego im. Pawła Stellera (2010)
7th International Review of Woodcutter’s and Linoleum Ex-Libris Print named after Paweł Steller (2010)
wystawy
W
nętrza trzech budynków Biblioteki Śląskiej stale służą jako miejsca ekspozycji o zróż-nicowanym charakterze i dużej rozpiętości tematycznej. Znaczącą część propozycji wystawowej sta-nowią pokazy przygotowywane na podstawie zbiorów książnicy. Często organizowane są wystawy okoliczno-ściowe związane z istotnymi wydarzeniami kultural- nymi i rocznicami. W ten sposób upamiętniono powsta-nie Solidarności czy 90. urodziny Tadeusza Różewicza.Warto wspomnieć także cykle wystaw poświęconych (często zapomnianym) postaciom, które odegrały ważną rolę w dziejach regionu.
Ekspozycje stwarzają możliwość zobaczenia wybra-nych kolekcji biblioteczwybra-nych. Przedstawiane są przede
exhiBitions
T
hree buildings of the Library are constantly used as exhibition spaces for works of various tech-niques and a wide thematic range. A lion’s share of such exhibitions is based on the collections of the Li-brary. Apart from these, exhibitions marking important cultural events and anniversaries are organised for such occasions as the anniversary of Solidarity movement formation or the 90th birthday of Tadeusz Różewicz.We should also mention regular exhibitions devoted to the (often half-forgotten) people who played an im-portant role in the life and development of our region.
Exhibitions create an opportunity to see selected library collections. We tend to choose such works that not only possess some educational value, but are also
Wystawa Jerzy Giedroyć i Dziupla „Kultury” (2009) Exhibition Jerzy Giedroyć and the Hollow of “Kultura” (2009)
Wystawa Stany Zjednoczone Ameryki w polskiej historiografii i publicystyce 1764–1919 (2009) Exhibition The United States of America in Polish Historiography and Journalism 1764–1919 (2009)
wszystkim zbiory, które mają nie tylko wartość poznaw-czą, ale są również atrakcyjne pod względem wizualnym, takie jak chociażby plakaty filmowe, grafika czy dawne widokówki. Odbywają się też pokazy cymeliów Biblio-teki Śląskiej. Częstymi tematami wystaw są: historia książki, typografia i sztuka edytorska. Szczególną wagę przywiązuje się do popularyzowania osiągnięć w dziedzi-nie projektowania książek dla dzieci.
Na osobne wyróżnienie zasługują wystawy prac na-desłanych na konkursy: Śląska Fotografia Prasowa oraz Międzynarodowy Przegląd Ekslibrisu Drzeworytniczego i Linorytniczego im. Pawła Stellera, a także
prezentacja książek nominowanych do na-grody Śląski Wawrzyn Literacki.
Współpraca z innymi ośrodkami kul-tury, stowarzyszeniami oraz placówkami badawczymi pozwala na przygotowanie wystaw interdyscyplinarnych, o zróżnico-wanej tematyce, a przy tym odznaczających się wysokim poziomem merytorycznym.
attractive aesthetically, such as film posters, graphics or old postal cards. We also organise separate exhibitions of most precious Library books. Com-mon thematic exhibitions include such topics as book history, typography and the editorial art with special at-tention paid to the art of publishing children’s books.
As was mentioned above, the finalists of contests (Silesian Press Photography Award, International Re-view of Woodcutter’s and Linoleum Ex-Libris Print named after Paweł Steller) and books nominated for Śląski Wawrzyn Literacki are also separately exhibited.
Thanks to the cooperation with other cultural cen-tres and institutions as well as research facilities we are able to offer exhibitions of interdisciplinary character on a wide range of topics. In all cases we take pride in the high professional level of our undertakings.
Wystawa Mistrzowie ilustracji (2010), przygotowana przez Wydawnictwo Dwie Siostry
Exhibition Masters of Illustration (2010), presented by the publishing house Dwie Siostry
Wystawa Przybyli, odeszli... są: Żydzi polscy (2011) Exhibition They came, they gone... they are: Polish Jews (2011)