sądami administracyjnymi i organami administracji
W okresie objętym Informacją Rzecznik Praw Obywatelskich wniosła następującą skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego:
V.511.85.2014 z dnia 21 marca 2014 r. – skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego utrzymującą w mocy decyzję Starosty o odmowie wydania M. M. prawa jazdy w zakresie kategorii C i CE.
W styczniu 2011 r. wydano M. M. dokument prawa jazdy potwierdzający jego uprawnienie do kierowania pojazdami kat. A, B, C, BE i CE. W marcu 2013 r. Sąd Rejonowy orzekł wobec M. M. zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych z wyłączeniem kat. C i CE na okres dwóch lat. Starosta wydał decyzję o cofnięciu M. M. uprawnienia do prowadzenia pojazdów mechanicznych z wyłączeniem kat. C i CE. W lipcu 2013 r. M. M. wystąpił do Starosty z wnioskiem o wydanie prawa jazdy w zakresie kategorii C i CE. Starosta odmówił jednak wydania przedmiotowego uprawnienia.
W ocenie Rzecznika w niniejszej sprawie przyjęto błędną wykładnię przepisów ustawy o kierujących pojazdami. Ustawa ta rozróżnia osoby ubiegające się o uprawnienia od osób, które takie uprawnienia posiadają. Zastosowany w sprawie przepis ustawy dotyczy osób, które dopiero ubiegają się o wydanie prawa jazdy, a nie ma zastosowania wobec osób, które posiadają określone uprawnienia do prowadzenia pojazdów. Zgodnie z obowiązującymi przepisami to sąd karny, a nie organ administracji orzeka o zakazie prowadzenia pojazdów, ustalając jednocześnie jakiego rodzaju pojazdów zakaz dotyczy. Dopiero to orzeczenie sądu stanowi podstawę do cofnięcia uprawnień do prowadzenia pojazdów w orzeczonym zakresie. Organ administracji nie może rozszerzać zakazu orzeczonego przez sąd karny na uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie szerszym niż to orzeczono w wyroku sądu karnego. Jeżeli sąd karny orzekł zakaz prowadzenia pojazdów w określonym zakresie, a starosta cofnął uprawnienia tylko w zakresie tej kategorii, to odmowa wydania prawa jazdy w zakresie innych kategorii nie znajduje uzasadnienia prawnego, stanowiąc niedopuszczalne rozszerzenie wyroku karnego i pozbawienie obywatela możliwości realizacji uprawnień przyznanych wcześniejszą decyzją administracyjną.
75
Rzecznik Praw Obywatelskich wniosła następujące skargi kasacyjne do Naczelnego Sądu Administracyjnego:
V.7108.103.2014 z dnia 18 marca 2014 r. – skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oddalającego skargę na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej utrzymujące w mocy postanowienie Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w przedmiocie nałożenia kary porządkowej za bezzasadną odmowę przedłożenia w postępowaniu kontrolnym żądanych przez organ informacji.
Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej nałożył na lekarza karę porządkową w związku z nieprzedstawieniem przez niego, bez uzasadnionej przyczyny, żądanych przez organ informacji – imion, nazwisk, adresów pacjentów, na rzecz których lekarz świadczył usługi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę lekarza, stwierdzając w uzasadnieniu wyroku, iż dane pacjentów obejmujące imię, nazwisko i adres, nie są objęte tajemnicą medyczną.
W ocenie Rzecznika sąd pierwszej instancji dokonał błędnej wykładni art. 40 ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, zgodnie z którym lekarz ma obowiązek zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu. Nie można bowiem zgodzić się z twierdzeniem, iż dane identyfikacyjne pacjentów znajdują się poza zakresem tajemnicy medycznej. Sąd błędnie zinterpretował także art. 26 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, poprzez jego błędną wykładnię polegającą na uznaniu, iż na podstawie tego przepisu należy odróżnić dane identyfikujące pacjenta od stanowiących dokumentację medyczną danych o stanie zdrowia pacjenta i udzielonych świadczeniach, podczas gdy dane pozwalające na ustalenie tożsamości pacjenta stanowią część dokumentacji medycznej. Sąd pierwszej instancji zaniechał także uwzględnienia okoliczności mających istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy tj. braku dostatecznego wyjaśnienia przez organy przesłanek uzasadniających adekwatność nałożonej kary, co doprowadziło do bezzasadnego oddalenia skargi.
IV.816.2.2014 z dnia 24 marca 2014 r. – skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oddalającego skargę na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych wydaną w przedmiocie zezwolenia na nabycie nieruchomości przez cudzoziemca.
Rzecznik Praw Obywatelskich wnosi o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu do ponownego rozpoznania.
Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę cudzoziemca na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych wydaną w przedmiocie zezwolenia na nabycie nieruchomości.
Ograniczenie nabywania nieruchomości przez cudzoziemców wprowadzone zostało w imię bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego. Równocześnie jednak ustawodawca wprowadził wiele wyjątków od wymogu uzyskania zezwolenia – korzystają z niego m.in. nabywcy samodzielnego lokalu mieszkalnego. Wnioskodawca
76
w niniejszej sprawie nie mógł skorzystać z tego zwolnienia, gdyż mieszkanie, które pragnie nabyć, położone jest w strefie nadgranicznej. Ustawodawca założył jednak, że wartość w postaci porządku publicznego czy obronności z reguły nie jest zagrożona wówczas, gdy cudzoziemiec nabywa nieruchomość z powodów rodzinnych. Sąd podkreślił, że domagając się udzielenia zgody na nabycie nieruchomości w Polsce skarżący wskazał na przesłankę pozostawania w zalegalizowanym w Wielkiej Brytanii związku partnerskim z obywatelem polskim, co w jego ocenie wyczerpuje przesłankę, o jakiej mowa w art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Zgodnie z tym przepisem zezwolenie na nabycie nieruchomości jest wydawane na wniosek cudzoziemca, jeśli wykaże on, że zachodzą okoliczności potwierdzające jego więzi z Polską. Wbrew stanowisku prezentowanemu przez organ oraz sąd administracyjny, z regulacji ustawowej nie wynika, aby wolą ustawodawcy było zawężenie przesłanki opartej na więzi osobistej z obywatelem polskim do jednej tylko okoliczności, a mianowicie, do zawarcia związku małżeńskiego z obywatelem polskim. Brak poszanowania życia osobistego i rodzinnego osoby, która nie pozostaje w związku małżeńskim, ale realizuje swoje życie rodzinne w innej formie, i odmienne traktowanie jej z tego względu, prowadzi do dyskryminacji tej osoby w aspekcie jej prawa do prywatności.
Postępowanie administracyjne z udziałem Rzecznika Praw Obywatelskich:
I.7005.1.2014 z dnia 24 lutego 2014 r. – wniosek do Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o stwierdzenie nieważności decyzji Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz utrzymującej ją w mocy decyzji Dyrektora Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
W przedmiotowej sprawie Rzecznik stwierdza, że obie decyzje rażąco naruszają art.
64 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego, na podstawie którego organ wzywa wnioskodawcę do usunięcia w określonym terminie braków we wniosku.
Wnioskodawca zwrócił się w maju 2008 r. do ARiMR z wnioskiem o przyznanie płatności do gruntów rolnych na 2008 rok. Organ wezwał wnioskodawcę do usunięcia braków formalnych wniosku na podstawie art. 64 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego. Wnioskodawca stawił się w wyznaczonym terminie w siedzibie Agencji w celu uzupełnienia wniosku, jednak został poinformowany, że wniosek pozostanie bez rozpoznania. Następnie, decyzją z czerwca 2009 r. Kierownik Biura Powiatowego ARiMR odmówił wnioskodawcy przyznania płatności na rok 2008.
W ocenie Kierownika Biura rolnik nie spełniał warunku posiadania działek rolnych o łącznej powierzchni nie mniejszej niż 1 ha.
77
Wojewódzkie Sądy Administracyjne wydały następujące orzeczenia w sprawach ze skarg Rzecznika Praw Obywatelskich:
RPO-700138-XVIII/12 z dnia 12 grudnia 2012 r. – skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego o stwierdzenie nieważności par. 9 ust. 5 Statutu Żłobka Miejskiego w K., stanowiącego załącznik do Uchwały Nr XV/266/11 Rady Miasta K.
z dnia 26 października 2011 r. w sprawie uchwalenia Statutu Żłobka Miejskiego, zmienionej uchwałą z dnia 21 grudnia 2011 r.
Skarga uwzględniona (wyrok z dnia 6 grudnia 2013 r., sygn. akt IV SA/Gl 85/13).
RPO-729346-IV/13 z dnia 17 lipca 2013 r. – skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na postanowienia uchwały Rady Miasta P. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Miasta P.
Postępowanie umorzone (postanowienie z dnia 15 stycznia 2014 r., sygn. akt II SA/Wa 2259/13).
RPO-730962-I/13 z dnia 26 września 2013 r. – skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na bezczynność Prezydenta Miasta w sprawie nierozpoznania wniosku o udostępnienie informacji publicznej.
Skarga uwzględniona (wyrok z dnia 10 grudnia 2013 r., sygn. akt IV SAB/Wr 189/13).
RPO-730031-XIX/13 z dnia 30 września 2013 r. – skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego o utrzymaniu w mocy decyzji Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w L.
wydanej z upoważnienia Wójta Gminy L. o odmowie przyznania jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka.
Skarga uwzględniona (wyrok z dnia 5 grudnia 2013 r., sygn. akt III SA/Gd 856/13).
RPO-720920-IV/12 z dnia 15 października 2013 r. – skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na bezczynność Wojewody w przedmiocie potwierdzenia prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
Skarga oddalona (wyrok z dnia 8 stycznia 2014 r., sygn. akt II SAB/Wr 121/13).
RPO-722155-IV/13 z dnia 21 października 2013 r. – skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na przewlekłość postępowania Wojewody.
Skarga uwzględniona (wyrok z dnia 21 stycznia 2014 r., sygn. akt II SAB/Wr 124/13).
RPO-723083-IV/13 z dnia 6 listopada 2013 r. – skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na bezczynność Wojewody.
78
Skarga uwzględniona (wyrok z dnia 5 lutego 2014 r., sygn. akt II SAB/Wr 125/13).
RPO-723658-IV/13 z dnia 10 grudnia 2013 r. – skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na przepis uchwały Rady Miejskiej w L. w sprawie zmiany uchwały w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Miasta L.
Skarga uwzględniona (wyrok z dnia 5 marca 2014 r., sygn. akt III SA/Gd 38/14).
79
VI. Wnioski do Trybunału Konstytucyjnego. Zgłoszenia udziału