3.1. Wychowanie przedszkolne w latach 2017 – 2019
W gminie Piaseczno są 74 przedszkola, które zapewniają 4156 miejsc (stan na 2019 rok).
W przedszkolach występuje niedobór przygotowanych miejsc - do przedszkoli uczęszcza 5029 dzieci.
Niedobór miejsc w przedszkolach nie gwarantuje rodzicom, możliwości swobodnej pracy zawodowej, czyli takiej bez obaw o zapewnienie opieki nad dziećmi.
Liczba dzieci w przedszkolach rośnie systematycznie od 2017 roku. Liczba przedszkoli oraz oddziałów również zwiększyła się w 2019 względem 2017, natomiast zauważalnie spadła liczba dostępnych miejsc, która zmniejszyła się o 1/5. Jest to sytuacja niewątpliwie niekorzystna z punktu widzenia zapewnienia edukacji przedszkolnej, a co za tym idzie odpowiedniego przygotowania dzieci do nauki na etapie szkoły podstawowej.
Tabela 7. Przedszkola w latach 2017 – 2019 (Miasto i Gmina Piaseczno).
2017 2018 2019
Przedszkola ogółem 73 74 74
Oddziały 268 275 294
Miejsca 5 359 5 528 4 156
Dzieci w przedszkolach 4 888 4 921 5 029
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.
Zwiększenie liczby miejsc i oddziałów w przedszkolach jest odpowiedzią na rosnącą liczbę dzieci w wieku przedszkolnym. W związku z reformą edukacji, dzieci rozpoczynają edukację szkolną w wieku 7 lat, dlatego też liczebność tej grupy jest szczególnie istotna dla ewentualnych zmian w szkołach
podstawowych. Na podstawie analizy danych opracowanych przez Główny Urząd Statystyczny zauważyć można systematyczny wzrost liczby dzieci w wieku przedszkolnym. Na przestrzeni lat 2017- 2019 liczba ta wzrosła o 141 dzieci.
16 Rysunek 11. Liczba dzieci w przedszkolach w latach 2017 - 2019
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.
W roku 2020 w gminie Piaseczno funkcjonowała następująca liczba placówek przedszkolnych:
• placówki publiczne, dla których organem prowadzącym jest gmina Piaseczno: 10
• placówki publiczne, prowadzone przez inne niż gmina osoby prawne i fizyczne: 16
• zespół szkolno-przedszkolny, dla którego organem prowadzącym jest gmina Piaseczno: 1
• placówki niepubliczne: 33
• inne formy wychowania przedszkolnego: 95
Sama liczba dostępnych miejsc w przedszkolach, a w tym wypadku zauważalne problemy w zapewnieniu wszystkim dzieciom opieki na etapie edukacji przedszkolnej, jest równie ważna jak
infrastruktura dostępnych placówek. Temat ten został szczegółowo omówiony w dalszej części raportu na podstawie wywiadów z dyrektorami i nauczycielami placówek.
3.2. Szkolnictwo podstawowe w latach 2017 – 2019
O przypisaniu dzieci do określonej szkoły podstawowej decyduje m.in. miejsce zamieszkania (tzw.
obwód szkoły). Oferta edukacji na poziomie podstawowym poszerzona została również o ofertę szkół prywatnych, które odpowiadają na coraz wyższe oczekiwania rodziców, a podstawę programową uzupełniają o pakiet zajęć pozalekcyjnych. Tego typu rozwiązanie wprowadzone na każdym etapie edukacji może w przyszłości korzystnie wpłynąć na poprawę późniejszych szans na rynku pracy. Nauka w szkołach
5 Informacja o stanie realizacji zadań oświatowych w gminie Piaseczno za rok szkolny 2019/2020
4 888 4 921
Liczba dzieci w przedszkolach w latach
2017 - 2019
17 prywatnych związana jest z ponoszeniem wysokich kosztów przez rodziców, nie mniej jednak sama oferta wpływa na wzrost oczekiwań wobec oferty państwowych szkół podstawowych i średnich.
W 2019 roku do szkół podstawowych uczęszczało 9590 uczniów, co stanowi wzrost o 90 w stosunku do 2018 oraz o 1415 względem roku 2017. Sytuacja związana ze wzrostem liczby uczniów
w szkołach podstawowych spowodowana jest strukturą ludności (wzrost udziału liczby uczniów w pierwszych klasach w całości uczniów w szkołach podstawowych) oraz zmianą systemu edukacji z 2017
roku w ramach której zlikwidowano gimnazja oraz powrócono do systemu, w której nauka w szkołach podstawowych trwa 8 lat.
Tabela 8. Szkoły podstawowe - ogólne dane
Szkoły podstawowe 2017 2018 2019
Absolwenci - - 1096
Oddziały w szkołach 427 501 517
Ogółem szkoły łącznie 20 20 21
Uczniowie 8175 9500 9590
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.
Jak wynika z danych udostępnionych przez Główny Urząd Statystyczny liczba uczniów klas pierwszych rośnie na przestrzeni lat 2017-2019. W związku z rosnącą liczbą również dzieci w wieku przedszkolnym należy w przyszłości spodziewać się dalszego wzrostu uczniów szkół podstawowych.
Informacje te sugerują konieczność stałego monitorowania efektów kształcenia i dalszego dostosowywania oferty do rosnących potrzeb edukacyjnych, wynikających z dynamicznych zmian społecznych i biznesowych. Monitorować obszar należy również z uwzględnieniem przyrostu naturalnego, który jednak w ostatnich latach maleje, co w przyszłości może skutkować spadkiem dzieci w przedszkolach oraz szkołach podstawowych.
Tabela 9. Uczniowie klas pierwszych w szkołach podstawowych
Szkoły podstawowe 2017 2018 2019
Uczniowie ogółem 8175 9500 9590
Uczniowie w 1 klasie 1055 1266 1178
(%) 12,91% 13,33% 12,28%
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.
W roku 2020 w gminie Piaseczno funkcjonowała następująca liczba placówek kształcących na poziomie szkoły podstawowej:
• placówki publiczne, dla których organem prowadzącym jest gmina Piaseczno: 10
18
• placówki publiczne, prowadzone przez inne niż gmina osoby prawne i fizyczne: 1
• zespół szkolno-przedszkolny, dla którego organem prowadzącym jest gmina Piaseczno: 1
• placówki niepubliczne: 76
Potwierdzeniem efektywności kształcenia w szkołach podstawowych są wyniki egzaminów, w tym egzaminów ósmoklasisty. W przypadku Piaseczna wyniki te wskazują na odpowiednie dostosowanie infrastruktury edukacyjnej. Średni wynik egzaminów ósmoklasisty dla wybranych przedmiotów jest wyraźnie wyższy od średniego wyniku uzyskanego w skali całego kraju. Uczniowie w Piasecznie uzyskują również lepsze wyniki niż średnia uzyskana dla województwa mazowieckiego.
Tabela 10. Średni wynik egzaminów ósmoklasisty w latach 2019 i 2020
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych CKE https://mapa.wyniki.edu.pl/MapaEgzaminow/
W przypadku wyników uzyskanych z języka polskiego i angielskiego widać, iż osiągnięte w 2020 wartości są niższe niż te w 2019. W przypadku matematyki wynik uzyskany w 2020 jest nieznacznie wyższy niż w 2019 roku. Podobnie sytuacja wygląda w odniesieniu do całości kraju. Uwzględnić jednak należy, że wartość spadków w przypadku języka polskiego w całym kraju nie jest tak istotna jak dla Piaseczna, natomiast w przypadku matematyki, wartość wzrostu jest większa w skali kraju. Sytuacja dotycząca
6 Informacja o stanie realizacji zadań oświatowych w gminie Piaseczno za rok szkolny 2019/2020
2019 2020 2019 2020 2019 2020
Dolnośląskie 61,22 58,83 43,49 44,51 60,03 54,96
Kujawsko-Pomorskie 60,49 56,21 41,50 42,57 54,53 50,20
Lubelskie 63,70 60,08 44,39 46,21 56,13 52,01
Lubuskie 60,76 56,44 41,69 41,93 58,39 52,56
Łódzkie 63,33 57,97 45,03 46,93 58,22 53,72
Małopolskie 66,99 62,03 50,17 50,92 61,50 56,90
Mazowieckie 67,29 62,10 49,81 50,60 64,50 59,32
Opolskie 60,89 59,96 43,50 44,64 58,52 53,96
Podkarpackie 64,45 60,77 46,35 47,77 57,12 52,84
Podlaskie 60,33 57,58 45,69 46,81 57,88 53,62
Pomorskie 61,58 57,83 44,13 45,48 58,30 53,75
Śląskie 64,12 59,29 44,74 45,67 60,24 55,24
Świętokrzyskie 63,48 58,55 44,08 45,82 56,84 52,41
Warmińsko-Mazurskie 57,53 54,89 40,75 41,73 53,98 50,00
Wielkopolskie 61,04 56,90 43,07 44,06 56,28 51,53
Zachodniopomorskie 59,09 55,25 40,02 42,52 56,71 52,31
Średnia PL 62,27 58,42 44,28 45,51 58,07 53,46
Piaseczno 73,74 65,88 57,00 57,61 74,93 69,86
Język polski Matematyka Język angielski
19 uzyskanych wyników, może być spowodowana faktem samej konstrukcji egzaminu i trudności pytań, ponieważ występujące w przypadku Piaseczna zjawiska, mają również odzwierciedlenie w całym kraju.
Niższe wyniki nie są więc jednostkowym przypadkiem spowodowanym obniżeniem poziomu kształcenia w samym Piasecznie.
20