• Nie Znaleziono Wyników

Ważniejsze dane ekonomiczne 73

Tabl. VI. Wskaźniki finansowe podmiotów gospodarczych u w okresie styczeń - listopad (dok.)

Wyszczególnienie

BUDOWNICTWO a 99,8 0,1 -1,4 132,3 1223,3 37,5

b 98,2 2,1 0,5 130,6 77,1 35,6

Sektor publiczny a 94,8 5,6 2,0 207,0 64,6 45,8

b 94,0 7,9 3,6 185,4 54,9 36,4

Sektor prywatny a 100,6 -0,8 -2,0 123,3 159,1 34,9

b 98,7 1,3 - 125,6 96,3 35,3

HANDEL I NAPRAWY a 99.5 0,5 - 114,4 91,3 36,5

b 98,5 1,4 0,9 110,6 37,5 27,3

w tym:

Handel hurtowy i komisowy a 100,2 -0,4 -0,7 102,1 -66,0 39,2

b 98,2 1,7 1,3 105,6 21,6 18,6

Handel detaliczny; naprawy a 98,9 1,2 0,5 134,3 55,5 35,1

artykułów przeznaczenia b 98,4 1,6 0,7 125,5 56,8 35,1

osobistego i użytku dom.

HOTELE I RESTAURACJE a 99,0 1,0 0,5 93,9 49,4 37,3

b 103,1 -3,3 -3,4 118,3 -3,3 31,3

TRANSPORT, SKŁADO- a 98,6 1,8 1,0 110,4 46,4 30,0

WANDĘ I ŁĄCZNOŚĆ b 99,4 0,6 -0,1 138,6 111,9 56,4

OBSŁUGA NIERUCHO- a 97,8 2,2 1,2 329,0 43,4 32,0

MOŚCI I FIRM b 94,9 5,1 4,1 273,6 20,4 18,2

POZOSTAŁA DZIAŁAŁ- a 95,8 4,2 4,2 145,4 -

-NOŚĆ USŁUGOWA, b 97,6 2,5 1,4 121,8 43,9 32,1

KOMUNALNA, SO-

CJALNAIINDYWI-DUALNA

J

v Dane dotyczą tzw. Jednostek dużych”. v Relacja kosztów z całokształtu działalności do przychodów ogółem. 3/ Relacja salda wyniku finansowego brutto do przychodów ogółem. 4/ Relacja salda wyniku finansowego netto do przychodów ogółem.

5/ Relacja majątku obrotowego do zobowiązań krótkoterminowych.

ANEKS

Male przedsiębiorstwa w Polsce

Badanie działalności gospodarczej małych zakładów osób fizycznych i spółek cywilnych o liczbie pracujących do 5 osób Główny Urząd Statystyczny prowadzi od 1990 r. Uzyskiwane z tych badań wyniki publikowane są w wydawnictwach GUS. Ostatnie opracowanie pt. Działalność gospodarcza małych przedsiębiorstw w 1996 r."

ukazało się w czerwcu ubiegłego roku i jest kolejną publikacją na temat zmian, jakie zachodzą w zbiorowości małych firm.

Dane wynikowe nie zawierają doszacowań w zakresie poszczególnych kategorii ekonomicznych z tytułu nierejestrowalnej w tej zbiorowości gospodarki ukrytej, które są uwzględniane w rachunkach dla całej gospodarki narodowej.

Liczba przedsiębiorstw.

Obserwowany od końca lat 80-tych proces transformacji polskiej gospodarki charakteryzował się między innymi gwałtownym wzrostem liczby nowych przedsiębiorstw w sektorze prywatnym. Były to głównie małe przedsiębiorstwa - zakłady osób fizycznych oraz spółki cywilne, prowadzące w przeważającej mierze działalność handlową.

W 1996 r. ponownie zaobserwowano wzrost liczby małych podmiotów gospodarczych. Szacuje się, że zbiorowość ta w 1996 r. zwiększyła się o ok. 19% w porównaniu do roku poprzedniego i wynosiła ok. 1255 tys.

jednostek.

Wśród małych przedsiębiorstw dominują zakłady osób fizycznych. Stanowią one ok. 92% populacji, pozostałe 8% - to spółki cywilne. Największy udział zakładów osób fizycznych obserwuje się w transporcie, ochronie zdrowia i budownictwie (po ok. 95%), natomiast spółek cywilnych - w działalności związanej z górnictwem i kopalnictwem oraz zaopatrywaniem w energię elektryczną, gaz i wodę (odpowiednio - ok. 19 i 11%).

Około 43% małych przedsiębiorstw prowadzi działalność handlową, przy czym w ostatnich 3-4 latach obserwuje się zmniejszenie ich udziału w ogólnej liczbie jednostek. W badanej populacji co siódme przedsiębiorstwo prowadzi działalność przemysłową, a co dziesiąte - transportową i budowlaną. Systematycznie zwiększa się również liczba firm zajmujących się obsługą nieruchomości i prowadzeniem interesów (ok. 11%), prywatnych gabinetów lekarskich, stomatologicznych i punktów weterynaryjnych (obecnie 4% wszystkich małych przedsiębiorstw).

Wśród małych przedsiębiorstw, firmy "młode" prowadzące w momencie badania działalność gospodarczą nie dłużej niż rok, stanowiły w 1996 r. około 15% wszystkich firm, a do grupy "najstarszych" przedsiębiorstw działających na rynku ponad 5 lat, należało blisko 34% wszystkich małych przedsiębiorstw.

Aneks

75

Liczba przedsiębiorstw

wg podstawowego rodzaju działalności w 1996 r.

w tys. przedsiębiorstw

Przemysł

I

|

Handel Gastronomia Transport Ochrona zdrowia Pozostałe

03 Liczba pracujących.

W sektorze małych przedsiębiorstw znajduje pracę około 2 139 tys. osób. Prawie połowa miejsc pracy związana jest z działalnością handlową. Jednakże od 1994 r. obserwuje się powolny spadek udziału tej liczby w całej zbiorowości (1994 r. - 49,8%, 1995 r. - 47,8%, 1996 r. - 47,1%).

Liczba pracujących wg podstawowego rodzaju działalności przedsiębiorstw w 1996 r.

76 Aneks

W przedsiębiorstwach przemysłowych i budowlanych pracowało w 1996 r. - podobnie jak w roku poprzednim - odpowiednio: 15% i 9% ogółu pracujących w małych firmach.

Przeciętna liczba pracujących w zakładach osób fizycznych była w roku 1996 identyczna jak w roku poprzednim i wynosiła 1,6 osoby na 1 zakład. W spółkach cywilnych pracowało przeciętnie dwa razy więcej osób niż średnio w zakładach osób fizycznych, niezależnie od rodzaju prowadzonej działalności.

Około 74% wszystkich małych przedsiębiorstw stanowiły jednostki, w których pracował wyłącznie właściciel lub współwłaściciele i pomagający członkowie rodzin. Największy odsetek takich przedsiębiorstw związany jest z działalnością: w zakresie ochrony zdrowia, obsługi nieruchomości i edukacji, a najmniejszy z działalnością hotelarską, gastronomiczną oraz przemysłową.

Przychody.

Największy udział w uzyskanych przychodach dla całej populacji mają przedsiębiorstwa prowadzące działal­

ność handlową (ok. 82% wszystkich przychodów małych jednostek). Na pozostałe 18%, w największym stopniu składają się przychody uzyskane przez firmy prowadzące działalność przemysłową (ok. 6%) oraz budowlaną i transportową (po ok. 3%).

Przychody wg podstawowych rodzajów działalności podmiotów w 1996 r.

w mld zł 140

Przemysł

i

Handel

!

Tran

sport Ochrona zdrowia Pozostałe

a

W poszczególnych grupach podmiotów, wyróżnionych ze względu na rodzaj prowadzonej działalności, obserwuje się duże zróżnicowanie wysokości osiąganych przychodów. W 1996 r. przy przeciętnych przychodach na 1 pracującego wynoszących 73 tys. zł, najwyższe odnotowano w hurtowniach i punktach sprzedaży detalicznej (113 tys. zł).

Aneks

77

W badanym okresie spółki cywilne w przeliczeniu na 1 zakład jak i na 1 pracującego osiągnęły wyższe przychody niż zakłady osób fizycznych. Szczególne wyraźne zróżnicowanie widoczne jest w wartości przychodów przypadających na 1 zakład (prawie trzy razy więcej).

Koszty.

Analiza kosztów ogółem ponoszonych przez małe podmioty gospodarcze na przestrzeni ostatnich trzech lat wskazuje na zmniejszenie się ich udziału w przychodach. W 1996 r. stanowiły one przeciętnie ok. 80%

przychodów. Poziom ponoszonych kosztów przez małe przedsiębiorstwa jest - podobnie jak w przypadku przychodów - bardzo zróżnicowany. Z punktu widzenia rodzaju prowadzonej działalności, najwyższe koszty na 1 pracującego ponosiły w 1996 r. przedsiębiorstwa handlowe (ok. 104 tys. zł), a najniższe odnotowano w ochronie zdrowia (ok. 7 tys. zł) i leśnictwie (ok. 8 tys. zł).

Powiązane dokumenty