Wydatki na gospodarkę mieszkaniową

Wydatki na gospodarkę mieszkaniową w 2010 roku w poszczególnych woje-wództwach znacznie wzrosły w stosunku do wydatków z roku 1999, a tym samym wzrosła równieŜ kwota w przeliczeniu na jednego mieszkańca.

NajwyŜsze wydatki na gospodarkę mieszkaniową w przeliczeniu na jednego mieszkańca w roku 1999 wystąpiły w województwie podkarpackim (2,03 zł) i za-raz po nim w województwie podlaskim (1,97 zł).

W roku 2010 najwyŜsze wydatki w przeliczeniu na jednego mieszkańca wystą-piły w województwie pomorskim (16,27 zł) i województwie łódzkim (5,70 zł).

NajniŜsze wydatki na gospodarkę mieszkaniową w przeliczeniu na jednego mieszkańca w roku 1999 wystąpiły w województwie lubuskim i wyniosły 0,11zł.

W roku 2010 najniŜsze wydatki w omawianej kwestii wystąpiły w wojewódz-twie kujawsko-pomorskim i wyniosły 0,12 zł.

RóŜnica pomiędzy najniŜszymi, a najwyŜszym wydatkami w przeliczeniu na jednego mieszkańca w roku 1999 wyniosła 1,92 zł, zaś w roku 2010 róŜnica ta wyniosła 16,15 zł.

NajwyŜsze wydatki w przeliczeniu na jednego mieszkańca dotyczące woje-wództwa podkarpackiego w 1999 roku spowodowane były przede wszystkim ubytkami w zasobach mieszkaniowych w roku 1999. Ponadto bardzo wysoki odse-tek ludności wiejskiej na Podkarpaciu wymusza konieczność inwestowania w in-frastrukturę techniczną i społeczną na wsi w skali znacznie większej, niŜ w regio-nach bardziej zurbanizowanych, bo tylko tą drogą moŜna poprawić jakość Ŝycia mieszkańców wsi. Ma to waŜne znaczenie ekonomiczne, bo koszty infrastruktury na wsi, zarówno na etapie inwestycji, jak teŜ bieŜącego utrzymania, są na ogół znacznie wyŜsze niŜ w miastach ze względu na rozproszoną zabudowę wsi. Ponad-to sytuacja finansowa samorządów gmin wiejskich jest gorsza niŜ samorządów miast ze względu na niski poziom dochodów własnych, zaleŜnych głównie od wpływów z podatków płaconych przez mieszkańców. W rezultacie wyposaŜenie obszarów wiejskich w składniki infrastruktury jest ciągle duŜo gorsze w porówna-niu z obszarami zurbanizowanymi. Problem ten ma na Podkarpaciu znacznie więk-szy wymiar niŜ w większości regionów w Polsce.

W roku 2010 najwyŜsze wydatki na gospodarkę mieszkaniową w przeliczeniu na jednego mieszkańca wystąpiły w województwie pomorskim i było to spowodo-wane przede wszystkim bardzo wysokim wskaźnikiem budownictwa mieszkanio-wego i liczby wybudowanych mieszkań na 1000 zawartych małŜeństw wg woje-wództw w 2010 r.⁵⁶ oraz wysokimi nakładami inwestycyjnymi na jednego miesz-kańca w województwie pomorskim wynoszącymi 5.843 zł w roku 2010.

56 Korniłowicz J., Stan mieszkalnictwa w Polsce, Referat wygłoszony na Forum Mieszkal-nictwa i Rewitalizacji _Rybnik 21-22 maja 2009, s. 9.

NajniŜsze wydatki w przeliczeniu na jednego mieszkańca w 1999 roku wystą-piły w województwie lubuskim. Spowodowane to było najmniejszym zapotrzebo-waniem mieszkań w tym regionie kraju (zasoby mieszkaniowe w województwie lubuskim w roku 1999 wynosiły 350,5 tys. mieszkań – według BDR – GUS, zaso-by mieszkaniowe wg lokalizacji za rok 1999). W roku 2010 najniŜsze wydatki w przeliczeniu na jednego mieszkańca wystąpiły w województwie kujawsko-pomorskim i było to spowodowane głównie poprzez najniŜszy wskaźnik ruchu budowlanego (2,7) występujący w województwie kujawsko-pomorskim⁵⁷.

Tabela 15. Wydatki na gospodarkę mieszkaniową w latach 1999 i 2010 w danej jednostce terytorialnej (w mln zł)

Jednostka terytorialna

Wydatki na gospodarkę mieszkaniową

Liczba mieszkańców

Wydatki w przeliczeniu

na jednego mieszkańca

(w zł)

1999 2010 1999 2010 1999 2010

Dolnośląskie 3,53 1,49 2917139 2877840 1,21 0,52

Kujawsko-pomorskie 3,91 0,24 2068864 2069543 1,89 0,12

Lubelskie 3,40 1,75 2209083 2151895 1,54 0,81

Lubuskie 0,11 1,02 1007967 1011024 0,11 1,00

Łódzkie 3,75 14,45 2637438 2534357 1,42 5,70

Małopolskie 3,33 6,05 3217865 3310094 1,04 1,83

Mazowieckie 4,32 5,76 5112652 5242911 0,85 1,10

Opolskie 0,41 0,24 1074205 1028585 0,38 0,24

Podkarpackie 4,27 0,43 2098771 2103505 2,03 0,21

Podlaskie 2,39 0,28 1212269 1188329 1,97 0,23

Pomorskie 0,67 36,44 2166230 2240319 0,31 16,27

Śląskie 1,67 6,56 4776856 4635882 0,35 1,41 Świętokrzyskie 0,60 0,53 1302518 1266014 0,46 0,42 Warmińsko-mazurskie 1,62 7,79 1424772 1427241 1,14 5,46

Wielkopolskie 4,52 3,83 3339749 3419426 1,35 1,12

Zachodniopomorskie 1,49 2,69 1696925 1693072 0,88 1,59

Źródło: opracowanie własne na podstawie budŜetów jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2002 i 2003-2010 (GUS), Banku Danych Regionalnych GUS – dochody i wydatki budŜetów jednostek samorządu terytorialnego za lata 1999-2010 oraz sprawozdania rocznego z wykonania budŜetu jednostek samorządu terytorialnego za lata 1999-2010 (Ministerstwo Finansów)

57 TamŜe, s. 9.

Wykres 19. Wydatki na gospodarkę mieszkaniową a liczba zawieranych małŜeństw w 1999 i 2010 roku w poszczególnych województwach

0

MałŜeństwa zawarte w 1999r. MałŜeństwa zawarte w 2010r.

Wydatki na gospodarkę mieszkaniową w 1999r. Wydatki na gospodarkę mieszkaniową w 2010r.

tys. mln. zł

Źródło: opracowanie własne na podstawie Roczników Statystycznych Rzeczypospolitej Polskiej za lata 1998-2010 oraz Małych Roczników Statystycznych GUS za lata 1998-2010 oraz budŜetów jed-nostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2002 i 2003-2009 (GUS), Banku Danych Regional-nych GUS – dochody i wydatki budŜetów jednostek samorządu terytorialnego za lata 1999-2010 oraz sprawozdania rocznego z wykonania budŜetu jednostek samorządu terytorialnego za lata 1999-2010 (Ministerstwo Finansów)

W 8 województwach Polski obserwowany był wzrost wydatków budŜetowych przy jednoczesnym wzroście liczby zawieranych małŜeństw. W 5 województwach wydatki zarówno w roku 1999 jak i w roku 2010 były takie same bądź pozostały na zbliŜonym poziomie, natomiast liczba zawieranych małŜeństw wzrosła (kujawsko-pomorskie, opolskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie). Wśród tych 5 wo-jewództw znalazły się wowo-jewództwa, które miały najniŜsze wydatki na gospodarkę mieszkaniową w przeliczeniu na jednego mieszkańca. W dwóch 2 województwach (warmińsko-mazurskie i zachodniopomorskie) obserwowany był wzrost wydatków na gospodarkę mieszkaniową przy jednoczesnym spadku liczby zawieranych mał-Ŝeństw. W jednym województwie (dolnośląskie) zarówno wydatki budŜetowe jak i liczba zawieranych małŜeństw były wyŜsze w roku 1999. Sytuacja ta ma znaczą-cy wpływ za zawieranie małŜeństw, a co za tym idzie deznaczą-cyzję o wspólnym Ŝyciu.

Zwiększona liczba mieszkań, izb oraz korzystne warunki mieszkalnictwa skłaniają

młodych ludzi do legalizowania związku poprzez zawarcie małŜeństwa. Jest to niezwykle waŜne, poniewaŜ sytuacja taka stwarza warunki sprzyjające rozwojowi młodego pokolenia (wykres 19).

Wykres 20. Wydatki na gospodarkę mieszkaniową a współczynnik dzietności w 1999 i 2010 roku w poszczególnych województwach

0,0

Współczynnik dzietności w 1999 r. Współczynnik dzietności w 2010 r.

Wydatki na gospodarkę mieszkaniową w 1999 r. Wydatki na gospodarkę mieszkaniową w 2010 r.

mln. zł

Źródło: opracowanie własne na podstawie Roczników Statystycznych Rzeczypospolitej Polskiej za lata 1998-2010 oraz Małych Roczników Statystycznych GUS za lata 1998-2010 oraz budŜetów jed-nostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2002 i 2003-2009 (GUS), Banku Danych Regional-nych GUS – dochody i wydatki budŜetów jednostek samorządu terytorialnego za lata 1999-2010 oraz sprawozdania rocznego z wykonania budŜetu jednostek samorządu terytorialnego za lata 1999-2010 (Ministerstwo Finansów)

W 5 województwach Polski (lubelskie, lubuskie, małopolskie, mazowieckie, warmińsko-mazurskie) zmalał poziom współczynnika dzietności przy jednocze-snym wzroście wydatków budŜetowych na gospodarkę mieszkaniową. W 5 woje-wództwach (łódzkie, mazowieckie, pomorskie, śląskie, wielkopolskie, zachodnio-pomorskie) współczynnik dzietności w roku 2010 wrósł w stosunku do roku 1999, a wydatki na gospodarkę mieszkaniową równieŜ wzrosły. W 4 województwach (opolskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie) współczynnik dzietności w roku 1999 był wyŜszy niŜ w roku 2010, przy zbliŜonej wysokości wydatków budŜetowych na gospodarkę mieszkaniową w roku 1999 i 2010. W województwie dolnośląskim wydatki były wyŜsze w roku 1999, zaś współczynnik dzietności

wzrósł. Oznacza to, Ŝe korzystna gospodarka mieszkaniowa moŜe stanowić zachętę dla młodych ludzi do zawierana małŜeństw, jednak nie jest na tyle istotnym czyn-nikiem, Ŝeby wpłynąć na decyzje prokreacyjne przyszłych rodziców (wykres 20).