WYNIKI BADAŃ – PREZENTACJA UZYSKANYCH WYNIKÓW OCENY

Podczas wywiadu terenowego sporządzono indywidualne uproszczone karty oceny, aby móc przeprowadzić ocenę atrakcyjności i dostępności wybranych zabytkowych obiektów militarnych wyko-rzystywanych dla potrzeb turystyki (tab. 1). Z kolei do prezentacji wyników sporządzono zbiorczą kartę oceny (tab. 2).

Kompleks Bunkrów Blüchera zaklasyfikowano do grupy obiektów cechujących się bardzo wysoką atrakcyjnością i dostępnością turystyczną, natomiast twierdzę Wilczy Szaniec zaliczono do grupy obiektów reprezentujących wysoką atrakcyjność turystyczną.

Ogólny stan zagospodarowania obiektów powinien zachęcić turystów do przybycia w te niezwykłe histo-ryczne miejsca.

Rys. 3. Zagospodarowanie turystyczne Wilczego Szańca w Gierłoży

Źródło: zbiory własne

Fig. 3. Touristic development of Wilczy Szaniec in Gierłoża Source: own collection

WNIOSKI

Szczególnym rodzajem przestrzeni jest przestrzeń turystyczna. Jest ona związana z występowaniem specyficznych i najbardziej pożądanych przez czło-wieka form i walorów krajobrazowych lub antropo-genicznych elementów zagospodarowania przestrzeni (Podciborski 2016). W oparciu o przeprowadzone badania własne opracowano metodę oceny atrak-cyjności i dostępności zabytkowych obiektów mili-tarnych wykorzystywanych dla potrzeb turystyki.

Metodę zweryfikowano na wybranych obiektach

badawczych, co pozwoliło na sformułowanie nastę-pujących wniosków:

– wysoki poziom zagospodarowania przestrzeni tury-stycznej zawierającej w swej strukturze niepowtarzal-ne dla innych przestrzeni elementy antropogeniczniepowtarzal-ne związane z historią II wojny światowej powinien być motorem rozwoju ruchu turystycznego;

– opracowana metoda pozwala na przeprowadzenie oceny atrakcyjności i dostępności turystycznej do-wolnych historycznych obiektów militarnych;

– w oparciu o wyniki oceny można wskazać, które z ocenianych elementów przestrzeni pozytywnie

Tabela 2. Zbiorcza karta oceny Table 2. Collective assessment card

Lp.No

Kompleks Bunkrów Blüchera

Blucher’s Bunker Complex Twierdza Wilczy Szaniec

Wilczy Szaniec Fortress

A B C D E F

weightwaga wartość miernika

value of standard wartość A ∙ B

value A ∙ B waga

weight wartość miernika

value of standard wartość D ∙ E value D ∙ E

1 0,121 1 0,121 0,121 2 0,242

2 0,119 2 0,238 0,119 0 0,000

3 0,114 2 0,228 0,114 1 0,114

4 0,112 1 0,112 0,112 1 0,112

5 0,109 1 0,109 0,109 1 0,109

6 0,107 2 0,214 0,107 2 0,214

7 0,105 2 0,210 0,105 2 0,210

8 0,080 2 0,160 0,080 2 0,160

9 0,071 2 0,142 0,071 0 0,000

10 0,062 2 0,124 0,062 2 0,124

Σ 1,658 Σ 1,285

klasa I

class I klasa II

class II Klasa atrakcyjności

Attraction class Wartość

value I bardzo wysoka

I very high 1,500 ≤ x ≤ 2,000

II wysoka

II high 1,000 ≤ x < 1,500

III średnia

III acceptable 0,500 ≤ x < 1,000

IV niska

IV low 0,000 ≤ x < 0,500

Źródło: opracowanie własne Source: own study

wpływają na poziom zagospodarowania turystycz-nego, a także których elementów brakuje lub ich stan pozostawia wiele do życzenia.

Analizując atrakcyjność i dostępność Bunkrów Blüchera, należy stwierdzić, że większość z ocenia-nych elementów tego kompleksu otrzymała wysokie oceny. Ogólną ocenę obniżył jedynie fakt, iż obiekty tam położone pełniły w przeszłości różne funkcje.

Pewnym minusem były także nieutwardzone ciągi komunikacyjne. Do pozytywnych elementów prze-strzeni twierdzy Wilczy Szaniec zaliczyć można z kolei m.in.: jej funkcyjną spójność składającą się z ponad 20 elementów, usytuowanie tam informacji tury-stycznej oraz dostępność do usług przewodnickich, gastronomicznych i parkingu. Niewystarczające oka-zało się natomiast oznakowanie i opis obiektów oraz kierunku zwiedzania, a także jakość ciągu komunika-cyjnego. W badaniach wykazano, że na obszarze Wil-czego Szańca brakowało jednak dostatecznej dbałości o przestrzeń, a obiekty wchodzące w jego skład były zaniedbane, co w sposób znaczący obniżyło ocenę.

Zaproponowana metoda może posłużyć do oceny dowolnego obiektu muzealnego, bez względu na miejsce jego lokalizacji. Pozwala na określenie klasy danego obiektu – w prezentowanym badaniu kompleks Bunkrów Blüchera zakwalifikowano jako obiekt militarny I klasy atrakcyjności i dostępno-ści, natomiast twierdza Wilczy Szaniec znalazła się w II klasie na tle ocenianych elementów.

PIŚMIENNICTWO

Adamczewski, L. (1995). Milczące ślady (Silent tracks).

Oficyna Wydawnicza Głos Wielkopolski, Poznań.

Babicz-Zielińska, E., Rybowska, A., Obniska, W. (2008).

Sensoryczna ocena jakości żywności (Sensory as-sessment of food quality). Wydawnictwo Akademii Morskiej, Gdynia, s. 56.

Barnowski, M. (2013). Ożywiamy grozę wojny, aby bu-dować pokój (We revive the horror of war to build peace). Powiat Słupski 11–12, 38.

Finney, P. (2007). Miniature. Finding the Führer Bun-ker, Rethinking History 11(2), 287–291.

Jędryka, T., Kozłowski, T. (1986). Materiały do ćwiczeń z analizy sensorycznej (Materials for exercises with sensory analysis). Akademia Ekonomiczna w Krako-wie, Kraków, s. 32

Jędrysiak, T., Mikos von Rohrscheidt, A. (2011). Militar-na turystyka kulturowa (Military cultural tourism).

Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.

Kociszewski, P. (2018). Turystyka militarna: zagospo-darowanie zasobów i funkcja turystyczna w zarzą-dzaniu obiektami (Military tourism: management of resources and a tourist function in facility man-agement). Turystyka Kulturowa 1, 274–293

Kowalczyk, A. (2008). Współczesna turystyka kulturo-wa, w: Turystyka kulturowa. Spojrzenie geograficz-ne (Contemporary cultural tourism, in: Cultural tourism. Geographical view). Red. A., Kowalczyk.

Uniwersytet Warszawski, Warszawa.

Lawin, M., Stasiak, A. (2009). Obiekty historyczno-woj-skowe, w: Geografia turystyki Polski. Przewodnik do ćwiczeń krajoznawczych (Historical and mili-tary objects, in: Geography of Polish tourism. Guide to sightseeing exercises). Red. A., Stasiak. PWE, Warszawa, ss. 129–130

Le Tissier, T. (2005). The third reich then and now. After the battle, London.

Mikos v. Rohrscheidt, A. (2018). Raport dotyczący Szla-ku Fortyfikacji Mazurskich (Report on the route of Masurian Fortifications). Turystyka Kulturowa 2, 148–273.

Platt, K. (1992). The Representation of the past. Muse-ums and heritage in the post-modern world, Rout-ledge, London.

Podciborski, T. (2016). Metoda oceny atrakcyjności tu-rystyczno-rekreacyjnej wsi warmińskich (A method of assessing the tourist and recreational attractive-ness of Warmian villages). Zeszyty Naukowe Wyż-szej Szkoły Ekonomiczno-Społecznej w Ostrołęce 1(20), 22–31.

Rekuć, I. (2016). Atrakcyjność turystyczna zamku w Lidzbarku Warmińskim w kontekście prac restau-ratorskich i przebudowy obiektu (Tourist attraction of the castle in Lidzbark Warmiński in the context of restoration works and reconstruction of the build-ing). Zapiski z Pogranicza 4, 57–70.

Rydz, E., Jażewicz, I. (2009). Development of seaside set-tlement in Baltic coastal zone on the example of Ust-ka community, Baltic Coastal Zone 13, 5–20.

THE ASSESSMENT OF ATTRACTIVENESS AND ACCESSIBILITY OF HISTORIC