X X 0081'LOOOSO* CALL *PR0E

X X 0084' LXI Hr<con»t>

175

012F

Kit OtAO» CALL iPO OD

* V?0 1 A3» L X I H r OC'OB

177

170 LPRINT "ROK UK0HC7OJIA UCZEL.NI ' r RO«

01C45

180 LPRINT "UKONCZONA UCZEJ..NIA ?UC*

'L00180: CALL

250 LPRINT "HIEJSCE PRACY"

L00250= CALL TF’ROE

TEST-** 025B' CALL

** 025Er LXI

* * 0261y CALL 0264 0023 2 9 Ó LPRINT ~

** 0264rL0Ô290 s CALL

** 0267r LXr

#* 026A* CALL

** 026D» LXI

** 0270* CALL 0273 0028 1000 END

’ 0273 rL01000 s CALL 0276 0028

X« 0276f CALL 03DC 0032

00000 Fatnl Error<s) 240/9 Bates Freer

$P01D H*TES*

«P02D • STANOWISKO :

iPROE H» <const)

«P91D H ? STA’i

*PV2D

«END

«END

-5STA«

A>DIR

9. ZASTOSOWAHIA HIKROKOMPUTERÓif

Zastosowania mikrokomputerów, dzięki ich właściwościom tekim jak miniaturyzacja, mały pobór mocy, specjalizacja architektury i konfiguracji, niskie koszty zakupu i eksploatacji, obsługa i programowanie przez bezpośredniego użytkownika itp., obejmują rzeczywiście wszystkie dziedziny życia ludzkiego /zarówno zwią­

zanego z pracą zawodową, jak i życiem domowym/.

Tradycyjny podział zastosowań informatyki /z punktu widzenia zaspokajanych potrzeb/ na:

- obliczenia naukowo-techniczne i zawodowe, - przetwarzanie danych gospodarczych, - sterowanie procesami technologicznymi, - wyszukiwanie informacji,

- dydaktyka komputerowa,

ugruntował się, znacznie rozszerzył swoje zakresy w ramach wy­

mienionych dziedzin, a jednocześnie dzięki właśnie Zastosowaniu mikrokomputerów, wyodrębniły się przynajmniej dnie nowe dziedzi­

ny zastosowań, które naznaó można«

' - informatyka domowa /obejmująca różnorodne czynności życia domowego związane zarówno z funkcjonowaniem gospodarstw domowych, jak również rozrywkę 1 wypoczynek/,

- obsługa informacyjna społeczeństwa /możliwa dzięki wyposa­

żeniu gospodarstwa domowego w mikrokomputer jako terminala inteligentnego systemów informacyjnych/.

Je3t to jak gdyby pionowy podział zastosowań. liależy jeszcze zwrócić uwagę na zjawisko poziomego ujęcia zastosowań. Tlerwszy krąg zastosowań informatyki dotyczył przede wszystkim przedsię­

biorstw produkcyjnych /wspomaganie i obsługa procesów wytwarza­

nia/. następnym kręgiem zastosowań było opanowanie przez infor­

matykę sektora obsługi ludności i usług dla ludności a zatem administracji, handlu, banków, komunikacji itd. /co jest logicz­

nym następstwem opanowania pierwszego kierunku zastosowali/.

X najszerszy krąg, związany z mikrokomputerami, to zastosowania domowe.

Pomiędzy wymienionymi kręgami istnieją powiązania funkcjo­

nalne i maszynowe, pozwalające na ich integrację. Informatyka domowa umożliwia połączenie wszystkich zastosowań.

Cechą charakterystyczną zastosowań mikrokomputerów jest za­

kres tych zastosowań ograniczony do pojedynczego człowieka, sta­

nowiska pracy. Cecha ta przejawia się we wszystkich wymienionych dziedzinach zastosowań.

O b l i c z e n i a n a u k o w o - t e c h n i c z n e , inżynierskie i innych zawodów obok tradycyjnych kierunków objęły szereg nowych zastosowań, wśród których najbardziej rozwinęły Się *

1/ Projektowanie wspomagane

Udział kosztów projektowania, Bzczególnie w przedsięwzięciach technicznych stale rośnie. Najlepszym przykładem jest sama mikroelektronika, -gdzie nakład pracy projektowej elementów VSLI sięga kilkudziesięciu osobolat, a sama złożoność projek­

tu powoduje, że nie można go stworzyć metodami ręcznymi. Kom­

puterowe wspomaganie projektowania nie ma w takich warunkach alternatywy i jest warunkiem rozwoju nauki i techniki w ogó­

le. Warunki umożliwiające komputerowe wspomaganie projektowa­

nia wymagają istnienia:

- języka specyfikacji zadania, projektowego, - systemu weryfikacji zadania,

- języka dialogu z komputerem,

- modelu zadania projektowego w komputerze.

Tradycyjne systemy CAD /Computer Aided Design/ zastępowane są dzięki mikrokomputerom systemami CIE /Computer Integrated Engineering/. Ten najwyższy stopień automatyzacji projektowa­

nia poprzedzają poziomy niższe tzn. wspomaganie projektowanie oraz wykonywanie obliczeń inżynierskich dla potrzeb projekto­

wania.

2/ Jako przykład gwałtownego rozwoju zastosowań' zawodowych zwią­

zanych z wykorzystaniem mikrokomputerów można wymienić medy­

cynę, Zastosowania informatyki w medycynie mają długą trady­

cję, dopiero jednak zastosowanie mikrokomputerów spowodowało, że ich zakres obejmuje:

- wspomaganie medycznej działalności naukowej, - wspomaganie praktyki medycznej,

- diagnostykę,

- nadzór nad ciężko chorymi,

- sterowanie urządzeniami analitycznymi,

“ .wykorzystanie w protezach i innych urządzeniach zastępują­

cych funkcjonowanie określonych narządów.

181

Jest to zatem bardzo szeroki zakres od badań naukowych /statystyki medyczne ale również modele mięśni, komórek ner­

wowych, serca itp., modele symulacyjne ich funkcjonowania/

poprzez praktykę lekarską /diagnostyka, zbieranie i analiza informacji z badań analitycznych, zarządzanie szpitalem/ do bezpośredniego zastosowania w leczeniu /nadzorowanie chorych w intensywnym leczeniu czyli obserwowania stanu zdrowia pa­

cjenta w sposób ciągły/, ' informowanie a także opisywanie przebiegu leczenia, sterowanie urządzeniami medycznymi, wspo­

maganie czynności wykrywanych przez trwale upośledzonych np.

syntetyzatory mowy, czytniki pisma, maszyny do pisania dla niewidomych itp./. Medycyna jest przykładem wszechstronnego, zintegrowanego zastosowania mikrokomputerów w określonej dziedzinie, rozszerzającego w sposób nieporównywalny do dzia­

łania tradycyjnego, jakość, skuteczność, niezawodność, efek­

tywność, nowych, wspomaganych mikrokomputerem rozydązań.

3/ 1‘radycyjne pakiety obliczeń inżynierskich, obejmujące zbiory powszechnie stosowanych algorytmów, doskonale spełniające swoje zadania w tradycyjnej informatyce /ich potrzeba i efek­

tywność nigdy nie były kwestionowane/ znalazły się prawie w całości w oprogramowaniu użytkowym, mikrokomputerów. Są to podstawowe algorytmy statystyki, ekonometrii, matematyki i z reguły obejmują:

- obliczenia statystyczne, - działania na macierzach, - całkowanie,

- różniczkowanie,

- działania na wielomianach, - aproksymację i interpolację.

Możliwości zastosowania określonego algorytmu ograniczone są z jednej strony zasobami mikrokomputera-, z drugiej stro­

ny wielkością problemu użytkownika. Użytkownik mikrokompute - rów mając do dyspozycji języki wysokiego rzędu może zakres obliczeń dostosowywać i rozszerzać odpowiednio do swoich po­

trzeb.

P r z e t w a r z a n i e d a n y c h g o s p o d a r ­ c z y c h na mikrokomputerach rozpatrywać można równie*

w dwóch płaszczyznach:

- co jest nowego w stosunku do tradycyjnych zastosowali,

- oo z zastosowań tradycyjnych przeniesiono na mikrokompute­

ry.

1/ Niewątpliwie nowa jakość związana z mikrokomputerami mieści się w tzw. biurotyce /lub automatyzacji prac biurowych/. Jest to dziedzina, której tradycyjna informatyka nie była w stanie opanować w związku z trudnością doprowadzenia mocy oblicze­

niowych do stanowiska biurowego, różnorodnością czynności wy­

konywanych na takim stanowisku, a obejmującą obok obliczeń również problemy komunikacji, przesyłania informacji, prze­

twarzanie tekstów, pisanie na maszynie itp., i związaną z nią różnorodnością urządzeń technicznych wspierających te czynno­

ści. Wszystkie te różnorodne urządzenia powinny w formie zin­

tegrowanej znaleźć się na jednym stanowisku pracy. Do pracow­

ników biura - użytkowników systemu, zalicza się zarówno kie­

rowników, jak i urzędników oraz pracowników sekretariatu.

Czynności wykonywane w ramach automatyzacji biura przez posz­

czególne grupy pracowników prezentuje tablica 1 5. O skali problemu w USA świadczą następujące liczby: koszty pracy urzędników i sekretarek w USA stanowią 34 % ogólnych kosztów pracy /około 400 mld dolarów/ a liczba tej grupy pracowników wynosi około 15 min. Jest to zatem obszar dużych potencjalnie efektów usprawnienia tych prac.

Oprogramowanie systemu automatyzacji biura wyróżnia na­

stępujące grupy programów:

programy tworzenia dokumentów, umożliwiające bezpośrednie wprowadzenie dokumentu do kartoteki, edycje oraz korektę tekstu dokumentów,

- programy poczty elektronicznej, pozwalające na-szybką, pa- pierooszczędną wymianę informacji między pracownikami biu­

ra,

- programy organizacji i wyszukiwanie w kartotekach, ułatwia­

jące obsługę kartotek, indeksowanie, wyszukiwanie z nich informacji,

- programy wyprowadzania informacji,

- programy obliczeniowe dotyczące np. rozliczeń zużycia mate­

riałów, delegacji, obliczeń statystycznych i ekonomicznych, - programy instruktarzowe, jak nauka obsługi systemu, maszy­

nopisanie, oraz

- programy systemowe związane z utrzymaniem kartotek i

opro-183

Struktura ozasu pracy pracowników biura

Tablica 15

przeciętny wskaźnik struk- j

.tury czasu pracy w

Czynności ,

jPisanle 9,8 17,2 17,8 5,5 |

I Korespondenci a 6,1 5,0 2,7 0,1 I

|Zatwierdzanie 1,8 2,5 2,4 3,9 i

¡Wyszukiwanie inform. 3,0 6,4 6,4 - !

j Czytanie 8,7 7,4 6,3 1,7 !

!Telefon 13,8 12,3 11,3 10,5 j

¡Obliczanie 2,3 5,8 9,6 - i

jOmawianie spraw z sekretarką 2,9 2,1 1,0

- j

¡Planowane spotkania 13,1 6,7 3,8 - !

jnieplanowane spotkania IŁsoeenle 1 sortowanie

dokumen-8,5 5,7 3,4 - |

1 tow - - - 2,6 |

|Pisani* na maseynl* — > - 37,0 j

¡Omawianie spraw t kierownikiem i - - - 4,3 j

{Stenografowanie - - - 5,5 |

¡Przygotowywanie poczty - - - 1,4 t

¡Kalendarz spotkań - - - 2,6 ;

¡Odbiór poozty - - •- 2,2 {

j Planowanie 4,7 .5,5 2,9 - j

¡Podróże 13,1 6,6 2,2 - I

jKopiowanie 0,1 0,6 1.4 6,2 i

¡Korzystanie ze sprzętu 1 0,1 1.3 9,9 1,3 j

jl n n e 3,1 6,6 11.7 1,8 j

groaonenia automatyesnego biura.

Zastosowanie mikrokomputerów w prnoueh biurowyoh stwarza realne podstawy awiększenia wydojnońei prnoy w tym zakrooit.

2/ Z tradycyjnych zastosowań informatyki w przetwarzaniu danych gospodarczych przeniesiono na mikrokomputery wszystkie zasto sowania /oczywiście z uwzględnieniem specyfiki tych zastoso­

wań, tzn. małe, autonomiczne, stanowiskowe systemy/. Wymienić tutaj można systemy:

- gospodarki materiałowej, - gospodarki finansowej, - gospodarki kadrowo-płacowej, - rozrachunków,

- fakturowania, itp.

System ewidencji finansowo-kosztowej opracowany na mikro­

komputer PSPD-90 przez producenta MERA-KFAP w Krakowie posia­

da następujące możliwości.

System ewidencji finansowo-kosztowej zwany F-K, jest sy­

stemem uniwersalnym, może hyc eksploatowany w jednostkach gospodarczych różnego szczebla i branż, Jak przedsiębiorstwa przemysłowe, budowlane, spółdzielnie typu produkcyjnego, usługowego itp.

Jest on zorientowany na mikrokomputer FSFD-90 wyposażony w pamięć wewnętrzną 8 K, drukarkę wierszową i monitor, opro­

gramowany Jest przy wykorzystaniu systemu operacyjnego SOJK.

F-K bazuje na 9-cio znakowym symbolu konta analitycznego.

Podstawowe zbiory systemu mogą obejmować:

- Kartoteka analityczna - do 5 000 pozycji /kont analitycz­

nych/, mieści się na Jednym dysku, - Dekrety miesiąca - do 7 500 pozycji, co obejmuje jeden

dysk,

- Zbiór rozrachunków - do 15 000 pozycji - maksimum dwie dyskietki.

Przetwarzanie w systemie F-K odbywa się okresowo, okresem jest miesiąc obliczeniowy, natomiast zbiór transakcyjny może być tworzony sukcesywnie, w miarę powstawania zaszłości gos­

podarczych.

System jest prosty w obsłudze, dokładny "przewodnik" po jego programach stanowi Instrukcja operatorska. Z tych wzglę­

dów może być obsługiwany przez pracownika działu księgowości.

Główne zadania systemu F-K sprowadzają się do:

- założenia bilansu otwarcia dla poszczególnych kont anali­

tycznych na dzień 1.1. - dla wejścia systemu do eksploata­

185

W dokumencie Programowanie mikrokomputerów : (pod kontrolą systemu operacyjnego CP/M) (Stron 177-188)