Fot. Grzegorz Haber, NIK
zacieśnienie współpracy krajów leżących między Morzami Adriatyckim, Bałtyckim i Czarnym, przede wszystkim w obszarach dotyczących energii, transportu, komuni-kacji cyfrowej i gospodarki.
POSIEDZENIE ZARZĄDU INTOSAI I EUROSAI
10 listopada 2020 r. prezes Najwyższej Izby Kontroli Marian Banaś wziął udział w 74. posiedzeniu Zarządu Międzynarodowej Organizacji Najwyższych Organów Kon-troli (INTOSAI), które z powodu pandemii Covid-19 odbyło się zdalnie.
Podczas spotkania omówiono postępy w realizacji celów i inicjatyw INTOSAI. Przyję-to raporty z działalności przewodniczącego Zarządu INTOSAI, wiceprzewodniczących i sekretarza generalnego organizacji. Zarząd zatwierdził także raporty komisji meryto-rycznych oraz sekretariatów organizacji regionalnych, w tym Europejskiej Organizacji Najwyższych Organów Kontroli (EUROSAI), której NIK jest wiceprzewodniczącym.
INTOSAI liczy ponad 200 członków – są to najwyższe organy kontroli (NOK) z całego świata – a w skład Zarządu, który kieruje organizacją, wchodzą oprócz NIK, m.in. NOK USA, Austrii, Rosji, Portugalii, Zjednoczonych Emiratów Arabskich oraz Japonii.
NIK działa w ramach wielu grup, komisji i inicjatyw INTOSAI. Jest m.in. członkiem Komisji ds. Standardów i jej Komitetu Sterującego, jak również przewodniczy pracom Podkomisji ds. Standardów Kontroli Wewnętrznej. Obie opracowują nowoczesne stan-dardy i metody kontroli, będące wytycznymi dla międzynarodowej społeczności NOK.
Najwyższa Izba Kontroli bierze także udział m.in. w działaniach Komisji INTOSAI ds. Rozwoju Instytucjonalnego, Komisji ds. Wymiany Wiedzy oraz inicjatywach Komi-sji Nadzorczej INTOSAI ds. Aktualnych Kwestii i Wyzwań. Aktywność tej ostatniej koncentruje się na wsparciu kontrolerów w czasie pandemii.
Posiedzenie Zarządu EUROSAI odbyło się dwa dni później, 12 listopada 2020 r. W jego trakcie omówiono m.in. pilotowany przez Izbę Program staży (EUROSAI Secondment Programme), który umożliwia pracownikom najwyższych organów kontroli zrzeszonych w EUROSAI odbywanie ich u odpowiedników w innych państwach. NIK koordynuje realizację jego pierwszej edycji i jest przewodniczącym komisji konkursowej oceniającej zgłoszenia do programu.
W trakcie spotkania rozmawiano też o inicjatywach Grupy Projektowej EUROSAI ds. Covid-19. Powołano ją w czerwcu 2020 r. Należy do niej 31 NOK. Obecnie trwają prace nad tworzeniem zespołów zadaniowych, które będą zajmować się tematami szcze-gółowymi. Do tej pory odbyła się seria webinariów i dyskusji dotyczących globalnych praktyk w reakcji na pandemię, w trakcie których NIK przedstawiła sytuację w Polsce oraz swoje doświadczenia kontrolne. To właśnie Izba była pierwszym najwyższym orga-nem kontroli w Europie, który rozpoczął kontrolę gotowości organów państwa do dzia-łania w obliczu realnego zagrożenia epidemią.
30-LECIE POWOŁANIA EUROSAI
W 2020 r. przypada 30-lecie powstania Europejskiej Organizacji Najwyższych Orga-nów Kontroli (EUROSAI). Z tej okazji w Ankarze zasadzono 65 europejskich dębów – Zarządowi organizacji przewodniczy obecnie prezes Trybunału Obrachunkowego Re-publiki Turcji Seyit Ahmet Baş. Drzewa ofiarowano wszystkim członkom EUROSAI oraz grupom roboczym, zespołom zadaniowym i byłym przewodniczącym Zarządu.
Symbolizują głęboką współpracę i wspólne osiągnięcia.
Najbardziej aktyw-nym członkom przyzna-no certyfikaty. Najwyż-sza Izba Kontroli, jako instytucja od wielu lat aktywnie uczestniczą-ca w prauczestniczą-cach organiza-cji, otrzymała trzy dęby wraz z certyfikatami:
za całokształt prac nad rozwojem EUROSAI; za prace w Grupie Robo-czej EUROSAI ds. Kon-troli Środowiskowych (przewodnictwo NIK
w grupie w latach 1999–2008 i kolejne od 2020 roku); za przewodniczenie EUROSAI w latach 2008–2011.
EUROSAI tworzy obecnie 50 członków – 49 najwyższych organów kontroli państw europejskich oraz Euro pejski Trybunał Obrachunkowy. NIK uczestniczyła w kongresie założycielskim EUROSAI. Już w latach 1993–1999 była po raz pierwszy członkiem Za-rządu. Tę samą funkcję sprawowała ponownie przez dziewięć lat, od roku 2005. Podczas VII Kongresu, który odbył się w 2008 r. w Krakowie, Izba przejęła funkcję Przewodni-czącego Zarządu EUROSAI na lata 2008–2011. Podczas polskiej prezydencji opraco-wano pierwszy w historii organizacji Plan Strategiczny EUROSAI na lata 2011–2017.
NIK odpowiadała także za prace nad Międzynarodowymi Standardami Najwyższych Organów Kontroli (ISSAI) oraz za ich promowanie w Europie.
Od 2017 roku NIK, jako wiceprzewodniczący EUROSAI, odpowiada razem z Na-rodowym Urzędem Kontroli Szwecji za realizację drugiego celu strategicznego Or-ganizacji – Pomoc NOK w wykorzystywaniu nowych możliwości i rozwiązywaniu nowych wyzwań przez wsparcie i zapewnianie rozwoju ich potencjału instytucjo-nalnego (SG2).
Najwyższa Izba Kontroli jest zaangażowana w prace grup zadaniowych i roboczych EUROSAI. (red.)
Ryszard Szawłowski urodził się 23 listo-pada 1929 roku w Wilnie. Studia praw-nicze odbył po wojnie na Uniwersytecie Warszawskim; pod koniec lat 50. uzyskał stopień doktora. Po opublikowaniu na Za-chodzie krytycznego artykułu o finansach komunistycznej Polski nie miał w kraju perspektyw dalszego rozwoju naukowe-go. Zdecydował się wówczas na emigra-cję, z której wrócił dopiero po przełomie demokratycznym.
W latach 1961–1964 był stypendystą Fundacji im. Aleksandra von Humboldta.
Później wykładał na wielu zagranicznych uczelniach. Bardzo ważny dla Ryszar-da Szawłowskiego okazał się kanadyjski
Uniwersytet w Calgary (lata 1966–1977);
został tam profesorem, zajął się również naukami politycznymi. Po 1977 r. pracował jako niezależny uczony. Samodzielne prace badawcze prowadził w ok. 30 krajach. Za-owocowały one licznymi publikacjami, m.in. dotyczącymi prawa międzynarodo-wego, praw człowieka, historii Polski, np.
„Wojna polsko-sowiecka 1939” (niektóre wydał pod pseudonimem Karol Liszewski).
W ostatnich latach postanowił przybliżyć postać polskiego prawnika i twórcy poję-cia ludobójstwo – poświęcił mu książkę
„Rafał Lemkin. Biografia intelektualna”.
Profesor był członkiem Kolegium NIK w latach 1995–2001. Wcześniej, w czasie