CZĘŚĆ I ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE W RP
5. ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE W GMINIE
Wójt jest organem wykonawczym gminy. W przypadku, gdy gmina, w której siedziba władz znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy, władzę sprawuje burmistrz, natomiast w miastach powyżej 100 000 mieszkańców organem wykonawczym jest prezydent miasta153. Są oni organami właściwymi w sprawach zarządzania kryzysowego na terenie gminy154. W zakresie zarządzania kryzysowego kierują oni procesami monitorowania, planowania, reagowania i usuwania skutków zagrożeń na terenie podległej gminy.
Współpracują z Szefem Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w zakresie zapobiegania, przeciwdziałania i usuwania skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym. Ponadto realizują zadania z zakresu planowania cywilnego, przygotowują gminne plany zarządzania kryzysowego i realizują wytyczne do nich po zatwierdzeniu przez staroście. Biorą udział w organizacji zadań realizowanych na terenie powiatu z zakresu ochrony infrastruktury krytycznej. Dodatkowo wójt, burmistrz albo prezydent miasta nadzoruje proces szkoleń, ćwiczeń i treningów z zakresu zarządzania kryzysowego na terenie gminy155.
Powyższe zadania wójt, burmistrz albo prezydent miasta wykonuje przy pomocy komórki organizacyjnej urzędu gminy (miasta) właściwej w sprawach zarządzania kryzysowego156. Przykładowo w strukturze urzędu miasta Otwocka powołano Wydział Zarządzania Kryzysowego, Ochrony Ludności i Spraw Obronnych157, któremu przydzielone zostały podstawowe zadania z zakresu bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego.
5.2 Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego jest organem pomocniczym wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w zapewnieniu wykonywania zadań zarządzania kryzysowego.
Powoływany jest przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, który określa jego skład, organizację, siedzibę oraz tryb pracy158.
W skład Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego wchodzą wójt, burmistrz lub prezydent miasta, jako przewodniczący i osoby powołane spośród osób zatrudnionych w urzędzie gminy, gminnych jednostkach organizacyjnych lub jednostkach pomocniczych, pracowników zespolonych służb, inspekcji i straży, skierowanych przez przełożonych do wykonywania zadań w tym zespole, przedstawiciele społecznych organizacji ratowniczych oraz inne osoby
153 Art. 26 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz. U. z 1990 r. Nr 16, poz. 95, z późn. zm.).
154 Art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 89, poz. 590, z późn. zm.).
155 Art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 89, poz. 590, z późn. zm.).
156 Art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 89, poz. 590, z późn. zm.).
157 § 5 zarządzenia Nr 113/2004 Prezydenta Miasta Otwocka z dn. 29 września 2004 r. w sprawie nadania Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Miasta Otwocka z późniejszymi zmianami.
158 Art. 19 ust. 4 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 89, poz. 590, z późn. zm.).
5. ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE W GMINIE 5.1 Wójt, Burmistrz lub Prezydent Miasta
Wójt jest organem wykonawczym gminy. W przypadku, gdy gmina, w której siedziba władz znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy, władzę sprawuje burmistrz, natomiast w miastach powyżej 100 000 mieszkańców organem wykonawczym jest prezydent miasta153. Są oni organami właściwymi w sprawach zarządzania kryzysowego na terenie gminy154. W zakresie zarządzania kryzysowego kierują oni procesami monitorowania, planowania, reagowania i usuwania skutków zagrożeń na terenie podległej gminy.
Współpracują z Szefem Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w zakresie zapobiegania, przeciwdziałania i usuwania skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym. Ponadto realizują zadania z zakresu planowania cywilnego, przygotowują gminne plany zarządzania kryzysowego i realizują wytyczne do nich po zatwierdzeniu przez staroście. Biorą udział w organizacji zadań realizowanych na terenie powiatu z zakresu ochrony infrastruktury krytycznej. Dodatkowo wójt, burmistrz albo prezydent miasta nadzoruje proces szkoleń, ćwiczeń i treningów z zakresu zarządzania kryzysowego na terenie gminy155.
Powyższe zadania wójt, burmistrz albo prezydent miasta wykonuje przy pomocy komórki organizacyjnej urzędu gminy (miasta) właściwej w sprawach zarządzania kryzysowego156. Przykładowo w strukturze urzędu miasta Otwocka powołano Wydział Zarządzania Kryzysowego, Ochrony Ludności i Spraw Obronnych157, któremu przydzielone zostały podstawowe zadania z zakresu bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego.
5.2 Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego jest organem pomocniczym wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w zapewnieniu wykonywania zadań zarządzania kryzysowego.
Powoływany jest przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, który określa jego skład, organizację, siedzibę oraz tryb pracy158.
W skład Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego wchodzą wójt, burmistrz lub prezydent miasta, jako przewodniczący i osoby powołane spośród osób zatrudnionych w urzędzie gminy, gminnych jednostkach organizacyjnych lub jednostkach pomocniczych, pracowników zespolonych służb, inspekcji i straży, skierowanych przez przełożonych do wykonywania zadań w tym zespole, przedstawiciele społecznych organizacji ratowniczych oraz inne osoby
153 Art. 26 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz. U. z 1990 r. Nr 16, poz. 95, z późn. zm.).
154 Art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 89, poz. 590, z późn. zm.).
155 Art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 89, poz. 590, z późn. zm.).
156 Art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 89, poz. 590, z późn. zm.).
157 § 5 zarządzenia Nr 113/2004 Prezydenta Miasta Otwocka z dn. 29 września 2004 r. w sprawie nadania Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Miasta Otwocka z późniejszymi zmianami.
158 Art. 19 ust. 4 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 89, poz. 590, z późn. zm.).
zaproszone przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w zależności od potrzeb159. Schemat organizacyjny GZZK przedstawiony został na Ryc. 6.
Ryc. 6. Schemat organizacyjny Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego opracowanie własne na podstawie ustawy o zarządzaniu kryzysowym160
Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego dokonuje oceny występujących i potencjalnych zagrożeń mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo publiczne i prognozowanie tych zagrożeń.
Jednocześnie jest upoważniony do przekazywania do wiadomości publicznej informacji związanych z zagrożeniami. Przygotowuje propozycje działań, opiniuje i przedstawia wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta wnioski dotyczące wykonania, zmiany lub zaniechania działań ujętych w gminnym planie zarządzania kryzysowego161.
Nie w każdej gminie zorganizowano miejski/gminny zespół zarządzania kryzysowego, określany przez ustawę o zarządzaniu kryzysowym, jako organ opiniodawczo - doradczy. Zespół powołano chociażby w Otwocku, wspierając tym samym prezydenta w sprawach inicjowania i koordynowania działań w zakresie zarządzania kryzysowego162. Ustanowiono obszar odpowiedzialności MZZK na: ocenę występujących i potencjalnych zagrożeń, mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo publiczne i prognozowanie tych zagrożeń, przygotowanie propozycji
162 § 1 zarządzenia Nr 54/2011 Prezydenta Miasta Otwocka z dn. 12 kwietnia 2011 r. w sprawie powołania Miejskiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego.
zaproszone przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w zależności od potrzeb159. Schemat organizacyjny GZZK przedstawiony został na Ryc. 6.
Ryc. 6. Schemat organizacyjny Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego opracowanie własne na podstawie ustawy o zarządzaniu kryzysowym160
Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego dokonuje oceny występujących i potencjalnych zagrożeń mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo publiczne i prognozowanie tych zagrożeń.
Jednocześnie jest upoważniony do przekazywania do wiadomości publicznej informacji związanych z zagrożeniami. Przygotowuje propozycje działań, opiniuje i przedstawia wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta wnioski dotyczące wykonania, zmiany lub zaniechania działań ujętych w gminnym planie zarządzania kryzysowego161.
Nie w każdej gminie zorganizowano miejski/gminny zespół zarządzania kryzysowego, określany przez ustawę o zarządzaniu kryzysowym, jako organ opiniodawczo - doradczy. Zespół powołano chociażby w Otwocku, wspierając tym samym prezydenta w sprawach inicjowania i koordynowania działań w zakresie zarządzania kryzysowego162. Ustanowiono obszar odpowiedzialności MZZK na: ocenę występujących i potencjalnych zagrożeń, mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo publiczne i prognozowanie tych zagrożeń, przygotowanie propozycji
i wniosków dotyczących wykonania, zmiany lub zaniechania działań ujętych w Miejskim Planie Zarządzania Kryzysowego, przekazywanie do wiadomości publicznej informacji o zagrożeniach, opiniowanie Planu Zarządzania Kryzysowego oraz realizowanie wynikających z niego zadań163. Prezydent miasta wprowadził zarządzeniem sposób organizacji i tryb pracy Zespołu. Efekt prac Zespołu zgodnie z wydanym zarządzeniem to m. in.: Miejski Plan Zarządzania Kryzysowego, Plany ćwiczeń oraz dokumentacja ich przeprowadzenia, zarządzenia, decyzje, wytyczne i polecenia, protokoły z posiedzeń, schemat łączności zarządzania kryzysowego, schemat obiegu informacji, raporty, sprawozdania, harmonogramy i inne dokumenty164.
5.3 Gminne (Miejskie) Centrum Zarządzania Kryzysowego
Gminne (Miejskie) Centra Zarządzania Kryzysowego tworzone są przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta tylko w przypadku, gdy uznają to za konieczne165. Ustawa nie obliguje wójta, burmistrza albo prezydenta miasta do tworzenia Gminnego (Miejskiego) Centrum zarządzania kryzysowego.
Gminne Centra Zarządzania Kryzysowego mają z zadanie całodobowe alarmowanie członków gminnego zespołu zarządzania kryzysowego, a w sytuacjach kryzysowych pełnią całodobowy dyżur w celu zapewnienia przepływu informacji na potrzeby zarządzania kryzysowego na terenie gminy oraz realizują zadania stałego dyżuru na potrzeby podwyższania gotowości obronnej państwa. Współdziałają również z centrami zarządzania kryzysowego organów administracji publicznej, z podmiotami realizującymi monitoring środowiska oraz z podmiotami prowadzącymi akcje ratownicze, poszukiwawcze i humanitarne. Ponadto w ramach swoich działań nadzorują prawidłowe funkcjonowanie systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania ludności166.
W gminach miejsko-wiejskich, na podstawie porozumienia zawartego między jednostkami samorządu terytorialnego, może być tworzone wspólne centrum zarządzania kryzysowego obejmujące zasięgiem działania obszar obu jednostek samorządu terytorialnego167.
163 § 5 zarządzenia Nr 54/2011 Prezydenta Miasta Otwocka z dn. 12 kwietnia 2011 r. w sprawie powołania Miejskiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego.
164 § 7 załącznika do zarządzenia Nr 54/2011 Prezydenta Miasta Otwocka z dn. 12 kwietnia 2011 r. w sprawie powołania Miejskiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego.
165 Art. 18 ust. 4, art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 89, poz. 590, z późn. zm.).
166 Art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 89, poz. 590, z późn. zm.).
167 Art. 18 ust. 4, art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 89, poz. 590, z późn. zm.).
i wniosków dotyczących wykonania, zmiany lub zaniechania działań ujętych w Miejskim Planie Zarządzania Kryzysowego, przekazywanie do wiadomości publicznej informacji o zagrożeniach, opiniowanie Planu Zarządzania Kryzysowego oraz realizowanie wynikających z niego zadań163. Prezydent miasta wprowadził zarządzeniem sposób organizacji i tryb pracy Zespołu. Efekt prac Zespołu zgodnie z wydanym zarządzeniem to m. in.: Miejski Plan Zarządzania Kryzysowego, Plany ćwiczeń oraz dokumentacja ich przeprowadzenia, zarządzenia, decyzje, wytyczne i polecenia, protokoły z posiedzeń, schemat łączności zarządzania kryzysowego, schemat obiegu informacji, raporty, sprawozdania, harmonogramy i inne dokumenty164.
5.3 Gminne (Miejskie) Centrum Zarządzania Kryzysowego
Gminne (Miejskie) Centra Zarządzania Kryzysowego tworzone są przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta tylko w przypadku, gdy uznają to za konieczne165. Ustawa nie obliguje wójta, burmistrza albo prezydenta miasta do tworzenia Gminnego (Miejskiego) Centrum zarządzania kryzysowego.
Gminne Centra Zarządzania Kryzysowego mają z zadanie całodobowe alarmowanie członków gminnego zespołu zarządzania kryzysowego, a w sytuacjach kryzysowych pełnią całodobowy dyżur w celu zapewnienia przepływu informacji na potrzeby zarządzania kryzysowego na terenie gminy oraz realizują zadania stałego dyżuru na potrzeby podwyższania gotowości obronnej państwa. Współdziałają również z centrami zarządzania kryzysowego organów administracji publicznej, z podmiotami realizującymi monitoring środowiska oraz z podmiotami prowadzącymi akcje ratownicze, poszukiwawcze i humanitarne. Ponadto w ramach swoich działań nadzorują prawidłowe funkcjonowanie systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania ludności166.
W gminach miejsko-wiejskich, na podstawie porozumienia zawartego między jednostkami samorządu terytorialnego, może być tworzone wspólne centrum zarządzania kryzysowego obejmujące zasięgiem działania obszar obu jednostek samorządu terytorialnego167.
163 § 5 zarządzenia Nr 54/2011 Prezydenta Miasta Otwocka z dn. 12 kwietnia 2011 r. w sprawie powołania Miejskiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego.
164 § 7 załącznika do zarządzenia Nr 54/2011 Prezydenta Miasta Otwocka z dn. 12 kwietnia 2011 r. w sprawie powołania Miejskiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego.
165 Art. 18 ust. 4, art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 89, poz. 590, z późn. zm.).
166 Art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 89, poz. 590, z późn. zm.).
167 Art. 18 ust. 4, art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 89, poz. 590, z późn. zm.).