Zarządzanie logistyką biomasy w oparciu o system MHG ERP

Zarządzanie logistyką biomasy można prowadzić wykorzystując system MHG ERP utworzony na bazie modułów uwzględniających potrzeby i specyfikę elektrociepłowni. Model został opracowany przez fińską firmę www.mhgsystems.com [87]. System łączy urządzenia przenośne, internet, mapy i satelitarny system lokalizujący w jeden system pozwalający zarządzać logistyką biomasy. Model korzysta z krajowych i lokalnych map rastrowych lub profesjonalnych map wektorowych opartych na systemie Google Maps. System składa się z modułów pokazanych na Rys. 2.

Rys. 2. System MHG do zarządzania logistyką biomasy [87].

Każdy moduł stanowi proces lub zdarzenie, np. pozyskiwanie biomasy, belowania, załadunek na samochód, transport, przechowywanie itd. Modułem mogą być również procesy, takie jak suszenie, nawilżanie, czy reakcje chemiczne towarzyszące wstępnej przeróbce biomasy. Kalkulacja kosztów i obliczenia energetyczne w poszczególnych modułach i dla całości procesu są również poddane szczegółowej analizie. Każdy moduł jest wykonany jako niezależny moduł w postaci „czarnej skrzynki” z zestawem wejść i wyjść. Biomasa przepływa z jednego modułu do drugiego za pośrednictwem odpowiedniego łącznika [88]. Schemat logistyki biomasy dla odbiorcy energetycznego pokazano na Rys. 3. Modelowanie rozpoczyna

98

się od zdefiniowania funkcji logistycznych dostaw biomasy, takich jak właściciela lasu, liczby gospodarstw uczestniczących w pozyskiwaniu biomasy, średnich wydajności, terminów zbiorów i parametrów fizyko-chemicznych biomasy. Model uwzględnia codzienne dane pogodowe, które obejmują temperaturę powietrza, wilgotność powietrza, prędkość wiatru, opady deszczu i opady śniegu. Informacje te są wykorzystywane do obliczania procesu wstępnego suszenia biomasy. Użytkownik określa także bezpieczną zawartość wilgoci do belowania i minimalną temperaturę, poniżej której praca na polu staje się niemożliwa. Łańcuch logistyczny kończy się na odbiorcy, który określa wymagane parametry fizyko-chemiczne biomasy oraz jej koszt. Arkusz kalkulacyjny zawiera specyfikację urządzeń, dostarcza danych do obliczania czasu obsługi dla każdej wymaganej operacji. Gdy wszystkie parametry są zidentyfikowane, model oblicza koszty, zapotrzebowanie na energię oraz emisje (kg C/Mg) w odniesieniu do suchej masy biomasy.

Rys. 3. Schemat logistyki biomasy do elektrociepłowni.

Model został stworzony przy użyciu modelu obiektowego MHG System [88]. Gromadzenie i układ zasilania dzieli się na dwa działania: (1) zbieranie i magazynowanie biomasy oraz (2) przygotowanie i transportu biomasy z pola lub lasu do elektrociepłowni. Dane wejściowe są dostępne w poszczególnych modułach. Równania opisujące zmiany biomasy oraz

99

operacje są wbudowane w programie. Powyższe informacje mogą być w każdej chwili zmodyfikowane przez użytkownika, tworząc nowe dane wejściowe lub nowe równania. Przykładowy schemat raportowania i ścieżki CO2 pokazano na Rys. 4 i Rys. 5.

Rys. 4. Logistyka dostaw biomasy i jej raportowanie [87].

Rys. 5. Raporty dla floty dotyczące emisji CO2 [87]. Roczne zużycie paliwa l/km

100

Wykorzystanie takiego narzędzia logistycznego pozwala na zmniejszenie zużycia paliwa o ok. 8-10 % i jest doskonałym narzędziem poprawiających zachowania kierowców podczas jazdy. Raportowanie miesięczne odnośnie emisji CO2 odbywa się automatycznie do klienta przez kierowcę, flotę lub łańcuch dostaw. Dostawca biomasy może należeć do tej samej sieci co elektrociepłownia, nabywa obszary do wycinki, sprzedaje odpady pochodzące z wyrębu i pozostałe resztki do elektrociepłowni i używa systemu MHG do zarządzania, fakturowania oraz księgowania (Rys. 6).

Rys. 6. Wykorzystanie modelu MHD przez dostawcę paliwa [87].

Wykonawca określonej wycinki (Rys. 7) otrzymuje informacje o obszarze wyrębu od dostawcy paliwa bezpośrednio na inteligentny telefon komórkowy smartphone lub przesyła je z systemu do swojego GPS-a, laptopa lub każdego innego urządzenia, które utrzymuje uniwersalne standardy GPX. Wykonawca wyrębu może otrzymać informacje o obszarze wyrębu na szereg rożnych urządzeń, tj. inteligentny telefon komórkowy – smartphone, przenośny komputer osobisty czy GPS. Wiadomość ta zawiera informacje o:

• obszarze wyrębu w ha,

• drodze do celu z systemem naprowadzania (GPS), • ciężarówkach i magazynach,

101

Rys. 7. Wykorzystanie modelu przez wykonawcę wycinki [87].

Przewoźnik otrzymuje tą samą informację co osoba dokonująca zbioru i jego kierowca. Co więcej może on otrzymać instrukcje przez telefon komórkowy, gdzie umieścić magazyny. Kierowca przewozi odpady z wycinki i pozostałe resztki na pobocze drogi, zaznacza pozycje przy użyciu GPS. Może również zmierzyć i sfotografować sterty. Wszystkie te dane są przechowywane w pamięci jego telefonu lub komputera osobistego przy pomocy aplikacji Mobile MHG. Na koniec dnia przesyła dane do sieci (Serwera MHG), gdzie są one widoczne dla dostawcy paliwa i ciepłowni (Rys. 8).

102

Moduł MHG Mobile jest prostym oprogramowaniem, które jest instalowane w telefonie komórkowym. Dzięki temu przewoźnik może szybko i bez problemu zebrać informacje z magazynów i wysłać je do sieci. Elektrociepłownia kupuje odpady pozostałe z wycinki, czy inną biomasę od dostawcy paliwa należącego do tej samej sieci, co pokazano na Rys. 9. W zależności od modelu prowadzonego biznesu, dokładne informacje dotyczące magazynowania wysłane przez dostawców, pośredników i kontrahentów będą widoczne w systemie.

Rys. 9. Wykorzystanie modelu przez odbiorcę końcowego [87].

Osoba zajmująca się zrębkowaniem ma dostęp do swoich zapasów magazynowych i może sama zaplanować prace w zależności od tego jak pilne jest zamówienie lub/i maksymalnego zysku. Osoba zajmująca się zrębkowaniem może przesłać zapasy, które będą zrębkowane w nadchodzących tygodniach do swojego oprogramowania z mapy lub GPS. Dzięki temu niepotrzebny jest dostęp do internetu. Elektrociepłownia i dostawca paliwa mogą również naprowadzać osobę zrębkującą poprzez wysłanie SMS lub email (lub przez użycie funkcji alarmu), które byłyby przesłane na telefon komórkowy (MHG Mobile) lub auto-GPS (MHG Tracking). Wykonawca zrębkowania i przewoźnik często współpracują dzięki czemu mogą zoptymalizować system pracy i trasy transportu. Przewoźnik może również transportować paliwo do terminali i elektrociepłowni niezależnie od funkcji jaką pełni w sieć dostaw. Dokładna lokalizacja magazynów jest wysyłana do oprogramowania z mapy, które wybiera najkorzystniejsza trasę pomiędzy nimi.

103

Informacje użytkowników systemu przechowywane są na serwerach (Rys. 10), które są obsługiwane i strzeżone przez profesjonalistów. Scentralizowany system przechowywania danych umożliwia dostęp do nich w każdym miejscu i o każdej porze pod warunkiem posiadania dostępu do internetu. Wszelkie informacje są zapisywane wraz z kopiami. Prowadzenie biura odbywa się bez użycia dokumentów papierowych- nie ma ryzyka zgubienia dokumentów z ważnymi informacjami [88].

104

3.2. Zarządzanie logistyką biomasy z wykorzystaniem sztucznej