Multimedialny projekt wymaga integracji multimedialnego sprzętu, zawartości multimedialnej oraz specyficznych umiejęt
ności ludzkich. Kreatywność, estetyka oraz prawne aspekty są nowymi elementami, które należy uwzględniać. Źle przemyśla
na zawartość multimedialna może zniweczyć całą aplikacj ę. Pro- jektanci system ów inform atycznych m uszą nauczyć się pracować w nowych waiunkach i uwzględniać je w przyszłych planach projektowych i budżetowych. Stająoni przed nowymi zadaniami, a przede wszystkim przed:
■ zrozumieniem potrzeby integracji multimedialnych danych w skoordynowany strumień,
■ koniecznością zdobywania wiedzy, jak integrować dane z różnych źródeł w koherentną multimedialną aplikację,
■ integracją nowych kreatywnych umiejętności ludzkich w efektywne zespoły projektowe.
Multimedialny system musi być traktowany przez projek
tantów, z jednej strony, jako projekt z zakresu przetwarzania informacji dla konkretnego celu np. wspomagania decyzji z za
kresu marketingu, finansów itp., z drugiej zaś, jako medium, które zachęci użytkownika do korzystania z aplikacji (ważne stają się tutaj elementy estetyki, komunikacji itp.). Zazwyczaj wskazuje się na kilka alternatywnych podejść do realizacji pro
jektu multimedialnego [4, 11]:
1. Tworzenie całego projekty w ramach organizacji. Podejście to wymaga stworzenia w organizacji kompletnego zespołu . projektowego z umiejętnością integracji hardware i softwa
re oraz treści multimedialnej. Ma to sens w dużych korpora
cjach, gdzie istnieje stała potrzeba tworzenia, rozwijania
inform atyka 3/99 21
Tab. 1. Sposoby zarządzania multimedialnym projektem Rodzaj podejścia do
tworzenia projektu multimedialnego
Charakterystyczne kroki w ramach podejścia
Tworzenie projektu w organizacji („In- house”)
. tworzenie zespołu projektowego
. identyfikacja odbiorców przyszłego systemu . rozwój specyfikacji
. identyfikacja i wybór multimedialnego hardware . identyfikacja i wybór oprogramowania
. identyfikacja źródeł o zawartości multimedialnej . określenie prawnych aspektów i zezwoleń . testowanie aplikacji, modyfikacje
, wdrożenie, uaktualnianie Podejście mieszane . ustalenie zespołu projektowego
. przeprowadzenie analizy potrzeb . identyfikacja zadań zespołu
. identyfikacja zewnętrznych konsultantów . ustalenie specyfikacji aplikacji
. podpisanie kontraktu na wykonanie określonych zadań przez ekspertów zewnętrznych
„Outsourcing” - wykonanie projektu przez specjalistów spoza organizacji
. ustalenie zasad zarządzania multimedialnym projektem . identyfikacja multimedialnej aplikacji
. ocena, wybór zewnętrznych konsultantów
# określenie warunków kontraktu
. powołanie zespołu do monitorowania projektu
Zakup gotowego systemu multimedialnego
. identyfikacja wymagań multimedialnych
. identyfikacja multimedialnych systemów na rynku . porównywanie i testowanie multimedialnych produktów
dostępnych na rynku
. wybór multimedialnego produktu
. zakup, pewne modyfikacje w zakupionej multimedialnej aplikacji
multimedialnych aplikacji. W praktyce okazuje się jednak, że nawet w największych organizacjach korzysta się z po
mocy zewnętrznych konsultantów.
2. Podejście mieszane. Część projektu, tj. przeprowadzenie analizy potrzeb, identyfikowanie źródeł informacji, realizo
wana jest przez specjalistów z danej organizacji, natomiast pozostałe zadania powierzane są ekspertom zewnętrznym.
3. Outsourcing. Zazwyczaj mniejsze przedsiębiorstwa korzy
stają z tej formy zarządzania projektem multimedialnym.
Całość zadań, łącznie z analizą potrzeb i zadań, wykonywa
na jest przez ekspertów zewnętrznych.
4. Zakup gotowego systemu. Podejście to jest raczej adreso
wane do małych firm, które najprawdopodobniej nie będą mieć możliwości stworzenia zespołu projektowego w ra
mach istniejących zasobów personalnych i dla których jest to nieopłacalne.
W tworzeniu multimedialnego projektu szczególną uwa
gę poświęca się użytkownikowi, tak aby końcowy produkt maksymalnie odpowiadał jego potrzebom. Dlatego istotnym zadaniem menedżerów do spraw zarządzania projektem multi
medialnym jest dokładne rozpoznanie potrzeb przyszłych użyt
kowników, nawet takich, jak wielkość grupy, częstotliwość wykorzystywania systemu, wiek, wykształcenie, poziom kom
petencji użytkownika.
W tworzeniu zespołu projektowego należy przewidzieć czas na szukanie kreatywnych osób zdolnych do projektowania i tworzenia aplikacji multimedialnych. Największym zadaniem jest efektywne połączenie ról, zadań, opinii specjalistów z za
kresu przetwarzania infonnacji, inżynierów wiedzy, specjalistów z zakresu grafiki, reklamy, psychologii, ergonomii itp. Tabela 2 przedstawia kategorie oraz podział ról w zarządzaniu projektem multimedialnym [4].
Ponieważ multimedia są relatywnie nową technologią ist
nieje również wiele prawnych aspektów, które należy spraw
dzić, chociażby opatentowanie prezentacji, ochronę przed kopiowaniem dźwięku, obrazów itp. Menedżerowie, mający nad
zór nad projektowaniem interaktywnych systemów multime
dialnych, muszą mieć również świadomość istnienia różnych grup decydentów i pracowników w przedsiębiorstwie. Dlatego już na samym początku ważne jest ustalenie dostępu do da
nych i sposobu zabezpieczania zasobów informacyjnych.
Pomimo znacznej redukcji kosztów związanych z wytwarza
niem sprzętu multimedialnego nakłady na tworzenie aplikacji multimedialnych są nadal jeszcze wysokie, a do najczęstszych barier w tworzeniu systemów multimedialnych zalicza się:
1. Wysokie koszty pozyskiwania, rozwoju, dostarczania ma
teriałów multimedialnych. Aplikacje multimedialne wyma
gają zaangażowania ludzi różnych profesji oraz gromadzenia szerokiego spektrum materiałów. Koszty planowania,
pro-Tab. 2. Podział ról w zarządzaniu projektem multimedialnym
K ierow nik projektu Odpowiedzialny za treści przekazyw ane w aplikacji, efektywną komunikację, koordynację zadań osób w spółpracujących w ram ach projektu, planowanie budżetu
Asystent kierownika projektu
O dpowiedzialny za wykonanie i koordynację szczegółowych zadań w ram ach projektu
A dm inistrator projektu O dpowiedzialny za zawieranie kontraktów, zakupy, zatw ierdzenia, zezw olenia Projektant Tworzy ogólną opraw ę systemu: proponuje interfejs, rodzaj grafiki, interpretuje
projekt w drzewo decyzyjne lub drzewo diagramów
G rafik Realizuje szczegóły w zakresie projektu ekranu, menu, anim acji, naw igacji po ekranie, interakcji
Specjalista ds.
pozyskiwania obrazów
O dpowiada za pozyskiwanie i digitalizację obrazów, dokum entów, fotografii
Producenci wideo, audio
O dpowiedzialni za odtwarzanie, nagrywanie, przetw arzanie dźw ięku, wideo
Programiści Odpowiedzialni za łączenie różnych elem entów m ultim edialnych w interaktywną aplikację multim edialną
Użytkownicy Decydenci, klienci, którzy służą rad ą podczas rozw oju aplikacji
Specjaliści z zakresu testow ania aplikacji
Testow anie program u, dostarczanie uwag na temat potrzeb w zakresie modyfikacji systemu
Tab. 3. Z e s t a w i e n i e k o s z t ó w p r o d u k c ji i cz as u t w o r z e n ia s y s t e m ó w m u l t i m e d i a l n y c h
Komponenty multimedialne
Typ Koszt produkcji Czas produkcji
Wideo , w studio
dukcji, dostarczania takich aplikacji są wysokie. Szczegól
nie wysokie koszty związane sąz wytwarzaniem grafiki, wi
deo i audio. Tworzenie aplikacji multimedialnych zazwyczaj wiąże się z koniecznością rozszerzania dotychczasowej in
frastruktury informacyjnej w przedsiębiorstwie, a często z zakupem nowego sprzętu i oprogramowania.
2. Trudności z uzyskaniem wysokiej jakości produktu. Pro
dukcja wysokiej jakości wideo i audio wymaga profesjonal
nego sprzętu i wysoko wykwalifikowanej kadry.
3. Prawa autorskie. Nieuregulowanych jest nadal wiele prawnych aspektów wykorzystywania materiałów multimedialnych 4. Wysokie koszty wytwarzania produktów multimedialnych 5. Brak standardów w zakresie dostarczania i wymiany da
nych multimedialnych oraz brak czytelnych standardów dla aplikacji tworzonych w przedsiębiorstwach.
przestrzeni - ewolucja multimedialnych systemów informacyj
nych, w : C z . Da n il o w ic z, Multimedialne i sieciowe systemy informacyjne, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1998.
[3] Cox N., Ma n l e yC., Ch e aF., L A N Tintes Guide to Multimdia Networking, Osborne McGraw-Hill, Berkeley, California 1995.
[4] En g l a n dE., Fin n e y A., Managing multimedia, Addison-We
sley, New York 1996.
[5] Fu r h tB., Sm o l ia r S ., Zh a n gH., Video and Image Processing in Multimedia Systems, Kluwer Academic Publisher, Boston 1995.
[6] Je ffc o a te J ., Multimedia in Practice, Prentice Hall, New York 1995.
[7] Ka p l a n R.M., Inteligent Multimedia Systems, W iley &Sons, Inc., New York 1997.
[8] Neal J., Shapiro S., Knowledge-Based Multimedia Systems, In:
J. Buford, Multimedia systems, Addison-Wesley, New York 1994.
[9] Ol sza k C., Sr o k aH., Zarys metodologii tworzenia systemów multimedialnych dla potrzeb współczesnej organizacji, AE, Katowice 1997.
[10] Poro w O., So ł d e kJ., Tr e t ia k o w a T ., Podejście adaptacyjne w zarządzaniu systemami gospodarczymi, w : W . Ab r a m o w ic z (e d),
Business Information Systems’98, Poznań 1998.
[11] Sz u pr o w ic zB ., Multimedia Tools fo r Managers, Amacom, New York 1997.
[ 1 2 ] St e in m e t zR., Multimedia Technologie, Springer Verlag, Berlin 1995.
dr inż. Celina Olszak jest pracownikiem Katedry Informatyki Akademii Ekonomicznej w Katowicach.
23
Informatycznych
Borys Stokalski