Konto 011 – „Środki trwałe”
Służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej środków trwałych związanych z wykonywaną działalnością podstawową jednostki, które są umarzane w czasie. Środki trwałe z wyjątkiem gruntów umarzane są stopniowo wg metody liniowej. Przy dokonywaniu odpisów umorzeniowych jednostka stosuje stawki określone w wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych.
Na stronie Wn konta 011 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Ma - zmniejszenia stanu i wartości początkowej środków trwałych, z wyjątkiem umorzenia środków trwałych, które ujmuje się na koncie 071.
Na stronie Wn konta 011 ujmuje się w szczególności:
1) przychody nowych lub używanych środków trwałych pochodzących z zakupu gotowych środków trwałych lub inwestycji oraz wartość ulepszeń zwiększających wartość początkową środków trwałych;
2) przychody środków trwałych nowo ujawnionych;
3) nieodpłatne przyjęcie środków trwałych;
4) zwiększenia wartości początkowej środków trwałych dokonywane na skutek aktualizacji ich wyceny.
Na stronie Ma konta 011 ujmuje się w szczególności:
1) wycofanie środków trwałych z używania na skutek ich likwidacji, z powodu zniszczenia, zużycia, sprzedaży oraz nieodpłatnego przekazania;
2) ujawnione niedobory środków trwałych;
3) zmniejszenia wartości początkowej środków trwałych dokonywane na skutek aktualizacji ich wyceny.
Podstawą księgowania przychodu środków trwałych są takie dokumenty jak: faktura VAT lub rachunek, protokół odbioru obiektu powstałego w procesie inwestycyjnym, protokół zdawczo – odbiorczy, zestawienie różnic inwentaryzacyjnych czy akt darowizny.
Dowodem rozchodu środków trwałych mogą być protokoły postawienia w stan likwidacji, protokoły zdawczo – odbiorcze w przypadku przekazania nieodpłatnego, protokoły szkód czy zestawienie różnic inwentaryzacyjnych.
Ewidencja szczegółowa prowadzona jest według poszczególnych grup rodzajowych środków trwałych w księgach inwentarzowych oraz w programie „Rejestr środków trwałych” i w programie
„Rejestr mienia komunalnego”.
Ewidencja analityczna gruntów prowadzona jest w programie „Rejestr mienia komunalnego” w dziale „Rolnictwo i gospodarka gruntami”, natomiast na dzień 31.12 na podstawie zestawienia zmian stanu gruntów, dokonuje się zbiorczej ewidencji w księgach inwentarzowych i w programie „Rejestr środków trwałych”.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 011 umożliwia:
1) ustalenie wartości początkowej poszczególnych obiektów środków trwałych i ewentualnych ich zwiększeń oraz zmniejszeń;
2) ustalenie wartości poszczególnych grup środków trwałych;
3) ustalenie komórek organizacyjnych, w których znajdują się poszczególne środki lub osób odpowiedzialnych za ich stan;
4) obliczenie umorzenia i amortyzacji poszczególnych środków trwałych.
Konto 011 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków trwałych w wartości początkowej.
Konto 013 – „Pozostałe środki trwałe”
Służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej środków trwałych nie podlegających ujęciu na koncie 011, wydanych do używania na potrzeby działalności jednostki.
Podlegają one jednorazowemu umorzeniu w pełnej wartości w miesiącu przyjęcia do używania.
Ewidencji ilościowo – wartościowej podlegają te spośród pozostałych środków trwałych, których wartość początkowa jest wyższa niż 200 zł. Wyjątek stanowią obiekty o niższej wartości jednostkowej np. krzesła, stoły które uważane są za istotne.
Na stronie Wn konta 013 ujmuje się w szczególności:
1) pozostałe środki trwałe przyjęte do używania z zakupu lub inwestycji;
2) nadwyżki pozostałych środków trwałych w używaniu;
3) nieodpłatne otrzymanie pozostałych środków trwałych.
Na stronie Ma konta 013 ujmuje się w szczególności:
1) wycofanie pozostałych środków trwałych z używania na skutek likwidacji, zniszczenia, zużycia, sprzedaży, nieodpłatnego przekazania;
2) ujawnione niedobory pozostałych środków trwałych w używaniu.
Ewidencja szczegółowa prowadzona jest według lokalizacji wyposażenia w księdze inwentarzowej urzędu oraz w księdze zbiorczej, a także w programie „Rejestr wyposażenia”. Umożliwia ustalenie wartości początkowej pozostałych środków trwałych oddanych do używania oraz osób lub komórek organizacyjnych, w których znajdują się środki trwałe.
Konto 013 może wykazywać saldo Wn, które wyraża wartość pozostałych środków trwałych znajdujących się w używaniu w wartości początkowej.
Konto 020 – „Wartości niematerialne i prawne”
Służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych, do których zalicza się w szczególności programy komputerowe o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok. Wyjątek stanowią programy Windows i Office, które nie podlegają ewidencji na koncie 020, ale zwiększają wartość zestawu komputerowego do którego zostały zakupione. Stanowią tym samym zwiększenie wartości środka trwałego lub pozostałego środka trwałego.
Na stronie Wn konta 020 ujmuje się wszelkie zwiększenia, a na stronie Ma - wszelkie zmniejszenia stanu wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych.
Ewidencja szczegółowa prowadzona jest w księdze inwentarzowej wg tytułów poszczególnych wartości niematerialnych i prawnych.
Konto 020 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan wartości niematerialnych i prawnych w wartości początkowej.
Konto 030 – „Długoterminowe aktywa finansowe”
Konto 030 służy do ewidencji długotrwałych aktywów finansowych, a w szczególności:
1) akcji i udziałów w obcych podmiotach gospodarczych;
2) akcji i innych długoterminowych papierów wartościowych, traktowanych jako lokaty o terminie wykupu dłuższym niż rok;
3) innych długotrwałych aktywów finansowych.
Na stronie Wn konta 030 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Ma zmniejszenia stanu długoterminowych aktywów finansowych.
Ewidencja szczegółowa prowadzona jest wg tytułów poszczególnych składników długoterminowych aktywów finansowych.
Konto 030 może wykazywać saldo Wn, które oznacza wartość długoterminowych aktywów finansowych.
Konto 071 – „Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych”
Służy do ewidencji zmniejszeń wartości początkowej środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych z tytułu ich umorzenia według stawek amortyzacyjnych.
Umorzenie księgowane na koncie 071 w korespondencji z kontem 400 nalicza się od wszystkich środków trwałych ewidencjonowanych na koncie 011 z wyjątkiem gruntów.
Umorzenie nalicza się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym te środki przyjęto do używania. Odpisów dokonuje się od wartości początkowej środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych na dzień 31 grudnia.
Na stronie Ma konta 071 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Wn - zmniejszenia umorzenia wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Konto 071 może wykazywać saldo Ma, które wyraża stan umorzenia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Konto 072 – „Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych”
Służy do ewidencji zmniejszeń wartości początkowej pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podlegających umorzeniu jednorazowo w pełnej wartości, w miesiącu wydania ich do używania.
Umorzenie jest księgowane w korespondencji z kontem 401.
Na stronie Ma konta 072 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Wn - zmniejszenia umorzenia wartości początkowej środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
Na stronie Wn konta 072 ujmuje się umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, zlikwidowanych z powodu zużycia lub zniszczenia, sprzedanych, przekazanych nieodpłatnie, a także stanowiących niedobór lub szkodę.
Na stronie Ma konta 072 ujmuje się odpisy umorzenia nowych, wydanych do używania pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych obciążających odpowiednie koszty, dotyczące nadwyżek pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, dotyczące pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych nieodpłatnie.
Konto 072 może wykazywać saldo Ma, które wyraża stan umorzenia wartości początkowej pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych umorzonych w pełnej wartości w miesiącu wydania ich do używania.
Konto 073 – „Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe"
Konto 073 służy do ewidencji odpisów aktualizujących długoterminowe aktywa finansowe.
Konto może wykazywać saldo Ma, które oznacza wartość odpisów aktualizujących długoterminowe aktywa finansowe.
Konto 080 – „Inwestycje (środki trwałe w budowie)”
Konto 080 służy do ewidencji kosztów inwestycji rozpoczętych oraz do rozliczenia kosztów inwestycji na uzyskane efekty.
W działach 010 „Rolnictwo i łowiectwo” i 400 „Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę” koszty inwestycyjne ujmowane są w wartościach netto.
Na stronie Wn konta 080 ujmuje się w szczególności:
1) poniesione koszty dotyczące inwestycji prowadzonych zarówno przez obcych wykonawców, jak i we własnym zakresie;
2) poniesione koszty dotyczące przekazanych do montażu, lecz jeszcze nieoddanych do używania maszyn, urządzeń oraz innych przedmiotów, zakupionych od kontrahentów oraz wytworzonych w ramach własnej działalności gospodarczej;
3) poniesione koszty ulepszenia środka trwałego (przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja lub modernizacja), które powodują zwiększenie wartości użytkowej środka trwałego.
Na stronie Ma konta 080 ujmuje się wartość uzyskanych efektów inwestycyjnych, a w szczególności:
1) środków trwałych;
2) wartość sprzedanych i nieodpłatnie przekazanych inwestycji.
Na koncie 080 księguje się również rozliczenie kosztów dotyczących zakupów gotowych środków trwałych.
Koszty inwestycji, które nie dały efektu gospodarczego, podlegają odpisaniu nie później niż do końca roku obrotowego, w którym ustalono, że inwestycja nie dała efektu lub odstąpiono od jej kontynuowania.
Ewidencja szczegółowa do konta 080 jest prowadzona dla poszczególnych zadań inwestycyjnych, w sposób umożliwiający ustalenie kosztów nabycia lub wytworzenia poszczególnych obiektów środków trwałych.
Konto 080 może wykazywać saldo Wn, które oznacza koszty niezakończonych inwestycji.
Konto 101 – „Kasa”
Służy do ewidencji krajowej gotówki znajdującej się w kasie jednostki.
Na stronie Wn konta 101 ujmuje się wpływy gotówki oraz nadwyżki kasowe, a na stronie Ma - rozchody gotówki i niedobory kasowe.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 101 umożliwia ustalenie:
1) stanu gotówki w walucie polskiej;
2) wartości gotówki powierzonej poszczególnym osobom za nią odpowiedzialnym.
Konto 101 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan gotówki w kasie.
Wszystkie operacje gotówkowe dokonane za pośrednictwem kasy ujmowane są w dniu ich dokonania w raportach kasowych. W zależności od liczby operacji raport kasowy może być sporządzony codziennie, lub za okresy kilkudniowe lub dłuższe, przy czym okresy te nie mogą wykraczać poza dany miesiąc. W jednostce sporządza się następujące rodzaje raportów kasowych:
1) sumy do wypłaty – ujmuje się w nich wypłaty gotówki z konta budżetu podstawowego jednostki, udokumentowane fakturami lub rachunkami; w danym dniu następuje pobranie gotówki z rachunku budżetu do kasy w wysokości wypłaconych kwot;
2) sumy do odprowadzenia – ujmuje się w nich wpłaty dokonane do kasy (np. z tytułu poszczególnych podatków), które są następnie odprowadzane na rachunek budżetu. Na koncie 101 obroty te ewidencjonowane są w kwocie zbiorczej, wynikającej ze sporządzonego raportu kasowego;
3) pogotowie kasowe – ujmuje się w nim wypłaty gotówki z kasy w ciągu każdego miesiąca, które mogą być dokonane do ustalonej wysokości pogotowia. Następnie dokonywane jest uzupełnienie pogotowia kasowego do wymaganej wysokości;
4) sumy depozytowe;
5) ZFŚS.
Każdy rodzaj raportu sporządzony przez kasjera podlega oddzielnej numeracji i jest ewidencjonowany na oddzielnym koncie analitycznym.
W kasie znajduje się określona wysokość niezbędnego zapasu gotówki (pogotowia kasowego), która jest uzupełniana na bieżąco do wysokości ustalonej kwoty.
Środki pieniężne w kasie podlegają inwentaryzacji na ostatni dzień roku obrotowego oraz podlegają kontroli przez Skarbnika Gminy dwa razy w ciągu roku.
Konto 130 – „Rachunek bieżący jednostki”
Konto 130 służy do ewidencji stanu środków pieniężnych oraz obrotów na rachunku bankowym z tytułu wydatków i dochodów (wpływów) budżetowych.
Na stronie Wn konta 130 ujmuje się wpływy środków pieniężnych z tytułu zrealizowanych przez jednostkę dochodów budżetowych, w korespondencji z kontem 221, kontem zespołu 7 lub innym właściwym kontem.
Na stronie Ma konta 130 ujmuje się zrealizowane wydatki budżetowe zgodnie z planem finansowym jednostki, jak również środki pobrane do kasy na realizację wydatków budżetowych w korespondencji z właściwymi kontami 1, 2, 3, 4, 7 lub 8.
Zapisy na koncie 130 są dokonywane na podstawie dokumentów bankowych, w związku z czym musi zachodzić pełna zgodność zapisów między jednostką a bankiem.
Na koncie 130 obowiązuje zachowanie zasady czystości obrotów, co oznacza, że do błędnych zapisów, zwrotów nadpłat, korekt wprowadza się dodatkowo techniczny zapis ujemny.
Konto 130 może służyć również do ewidencji dochodów i wydatków realizowanych bezpośrednio z rachunku bieżącego budżetu.
Ewidencja szczegółowa do kont 130 jest prowadzona wg podziałek klasyfikacji budżetowej dochodów i wydatków budżetowych. Na potrzeby jednostki wprowadzono dodatkowe konta analityczne:
1) konto 130////00 – służy ono ewidencji m.in. mylnych wpłat w korespondencji z kontem 240, a także rozrachunków z Urzędami Skarbowymi (na koniec każdego kwartału następuje przeksięgowanie dochodów na konto 130 z odpowiednią klasyfikacją);
2) konto 130////01 – służy ono do ewidencji rozrachunków z tytułu podatku VAT z Urzędem Skarbowym,
3) konto 130////02 – służy ono do ewidencji wydatków niewygasających.
Dochody i wydatki ujmowane na kontach 130 stanowią podstawę sporządzenia sprawozdań jednostkowych urzędu. W przypadku sprawozdania Rb - 27S do danych wynikających z kont 130 dodatkowo uwzględnia się:
1) kwoty odsetek bankowych ujętych na koncie 141 „Środki pieniężne w drodze” naliczanych na koniec okresów sprawozdawczych,
2) kwoty udziałów w PDOF z konta 720.
Dane wykazywane są w sprawozdaniach w wartościach netto. W przypadku sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług VAT (np. opłaty za ścieki, wodę, czynsze za mieszkania), na dochód budżetu składają się dochód netto i podatek VAT. Na koncie 130 – dochody, kwota netto ujmowana jest na koncie analitycznym stanowiąc dochód budżetu, natomiast podatek VAT ujmowany jest na odrębnym koncie i nie jest doliczany do dochodu budżetu. Pod datą ostatniego dnia roku budżetowego tak ujmowany podatek VAT przenoszony jest na konto 130////01.
Na koniec roku obrotowego salda kont 130 – „dochody” przenoszone są na stronę Wn konta 800, natomiast 130 – „wydatki” przenoszone są na stronę Ma konta 800.
Konto 135 - "Rachunek środków funduszy specjalnego przeznaczenia"
Konto 135 służy do ewidencji środków funduszy specjalnego przeznaczenia, a w szczególności zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i innych funduszy, którymi dysponuje jednostka.
Na stronie Wn konta 135 ujmuje się wpływy środków pieniężnych na rachunki bankowe, a na stronie Ma - wypłaty środków z rachunków bankowych.
Ewidencja szczegółowa do konta 135 umożliwia ustalenie stanu środków każdego funduszu.
Konto 135 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych na rachunkach bankowych funduszy.
Konto 139 – „Inne rachunki bankowe”
Służy do ewidencji operacji dotyczących środków pieniężnych, wydzielonych na innych rachunkach bankowych niż rachunki bieżące i inwestycyjne oraz specjalnego przeznaczenia. W szczególności na koncie tym prowadzi się ewidencję obrotów na wyodrębnionych rachunkach bankowych akredytyw bankowych otwartych przez jednostkę budżetową, czeków potwierdzonych, sum depozytowych, sum na zlecenie.
Na koncie 139 księguje się operacje na podstawie dowodów bankowych, zachodzi pełna zgodność zapisów jednostki z zapisami bankowymi.
Konto 139 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych znajdujących się na innych rachunkach bankowych.
Konto 141 – „Środki pieniężne w drodze”
Służy do ewidencji środków pieniężnych w drodze.
Na stronie Wn konta 141 ujmuje się zwiększenia stanu środków pieniężnych w drodze, a na stronie Ma - zmniejszenia stanu środków pieniężnych w drodze.
Na koncie tym ujmuje się w szczególności przepływy pieniężne między kasą a rachunkiem bankowym. Wpłatę gotówki do kasy księguje się zapisem Wn 101 Ma 141, a odprowadzenie wpłat do banku księguje się Wn 141 Ma 101.
Konto 141 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych w drodze.
Konto 201 – „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”
Służy do ewidencji rozrachunków i roszczeń z tytułu dostaw, robót i usług, w tym również zaliczek na poczet dostaw, robót i usług oraz kaucji gwarancyjnych. Na koncie 201 nie ujmuje się należności jednostek zaliczanych do dochodów budżetowych, które są ujmowane na koncie 221.
Konto 201 obciąża się za powstałe należności i roszczenia oraz za spłatę i zmniejszenie zobowiązań, a uznaje się za powstałe zobowiązania oraz spłatę i zmniejszenie należności i roszczeń.
Ewidencja szczegółowa do konta 201 jest prowadzona wg poszczególnych kontrahentów. W jednostce przyjęto zasadę, że powstanie zobowiązania i jego uznanie na koncie 201, ujmuje się w tym samym dniu, w momencie dokonania zapłaty na rzecz kontrahenta.
Na koniec każdego kwartału, przypisuje się do danego okresu zobowiązania z tytułu niezapłaconych faktur, których zapłata nastąpiła w następnym kwartale. Podstawę zapisów stanowią dokumenty ujęte w księgach rachunkowych do 8 dnia następnego miesiąca.
Konto 201 może mieć dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności i roszczeń, a saldo Ma - stan zobowiązań.
Konto 221 – „Należności z tytułu dochodów budżetowych”
Konto 221 służy do ewidencji należności z tytułu dochodów budżetowych.
Na stronie Wn konta 221 ujmuje się przypisane należności z tytułu wymagalnych w danym roku dochodów budżetowych i zwroty nadpłat.
Na stronie Ma konta 221 ujmuje się wpłaty należności z tytułu dochodów budżetowych, odpisy (zmniejszenia) uprzednio przypisanych należności oraz przeniesienie należności krótkoterminowych do długoterminowych na konto 226.
Na koncie 221 ujmuje się również należności z tytułu podatków pobieranych przez właściwe organy.
Zapisy z tego tytułu są dokonywane na koniec okresów sprawozdawczych na podstawie sprawozdań z ewidencji podatkowej (zaległości i nadpłaty).
Wpłaty należności oraz zwroty nadpłat ujmuje się na koncie 221 pod datą wyciągu bankowego, potwierdzającego zaistnienie danej operacji. Natomiast ewidencja przypisów i odpisów na koncie 221, następuje na koniec każdego miesiąca, na podstawie zestawień sporządzanych przez odpowiednie działy ewidencji podatkowej. Tak samo ujmowane są odsetki od zaległości podatkowych oraz koszty upomnienia: (przypisywane są na koniec każdego miesiąca, do wysokości dokonanych wpłat w danym okresie).
Kwota zaległości i nadpłat wykazywana w sprawozdaniach finansowych urzędu, wynika ze sprawozdań wydziałów podatkowych.
Ewidencja szczegółowa do konta 221 prowadzona jest według podziałek klasyfikacji budżetowej i wg dłużników (w poszczególnych wydziałach podatkowych).
Konto 221 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności z tytułu dochodów budżetowych, a saldo Ma - stan zobowiązań jednostki budżetowej z tytułu nadpłat w tych dochodach.
Konto 224 – „Rozliczenie dotacji budżetowych oraz płatności z budżetu środków europejskich”
Konto 224 służy do ewidencji rozliczenia przez organ dotujący udzielonych dotacji budżetowych, Na stronie Wn konta 224 ujmuje się wartość dotacji przekazanych przez organ dotujący, w korespondencji z kontem 130;
Na stronie Ma konta 224 ujmuje się wartość dotacji uznanych za wykorzystane i rozliczone, w korespondencji z kontem 810 oraz wartość dotacji zwróconych w tym samym roku budżetowym, w korespondencji z kontem 130.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 224 zapewnia możliwość ustalenia wartości przekazanych dotacji według jednostek.
Rozliczone i przypisane do zwrotu dotacje, które organ dotujący zalicza do dochodów budżetowych, są ujmowane na koncie 221.
Konto 225 – „Rozrachunki z budżetami”
Służy do ewidencji rozrachunków z budżetami w szczególności z tytułu: podatku VAT, podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku zryczałtowanego.
Na stronie Wn konta 225 ujmuje się nadpłaty oraz wpłaty do budżetu, a na stronie Ma - zobowiązania wobec budżetów i wpłaty od budżetów.
Ewidencja szczegółowa do konta 225 zapewnia możliwość ustalenia stanu należności i zobowiązań według każdego z podatków. Ponadto w urzędzie prowadzona jest ewidencja analityczna w zakresie podatku VAT naliczonego i podatku VAT należnego. Na koniec każdego miesiąca podatek należny i naliczony przeksięgowuje się na konto zbiorcze dotyczące rozliczania podatku VAT. Saldo danego konta jest zgodne z kwotą z deklaracji podatku VAT, po uwzględnieniu zwrotów z Urzędu Skarbowego.
Grosze VAT-u wynikające z zaokrągleń przy rozliczaniu podatku VAT ujmowane są jako wydatki lub zwrot wydatków.
Konto 225 może mieć dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności, a saldo Ma - stan zobowiązań wobec budżetów.
Konto 226 – „Długoterminowe należności budżetowe”
Służy do ewidencji długoterminowych należności lub długoterminowych rozliczeń z budżetem. Na koncie tym ujmuje się należności zahipotekowane.
Na stronie Wn konta 226 ujmuje się w szczególności długoterminowe należności, w korespondencji
Na stronie Wn konta 226 ujmuje się w szczególności długoterminowe należności, w korespondencji