Marcin ēynda
Instytut Informacji Naukowej i Bibliologii Uniwersytet Mikoäaja Kopernika w Toruniue-mail: marcinzynda@wp.pl
„Drukarz Pomorski” (1933–1939) jako
narzödzie ksztaätowania ĈwiadomoĈci
i wäaĈciwych postaw drukarzy oraz
wzmacniania ich Zwiñzku Zawodowego
P
Ƿǣ¦ǤȏȐǦ Ǥȏ ȐǤȏ×Ȑ dzÏǦ Ï Ă ¦ͳǤ Ï ¸ ͳͻ͵͵Ǥ ä ¸Ï×äǦ ͳ ¦¦ ¦ÏÏʹͲĀ ͳͻͳͻǤ¦ Ȃ¸Ñǡ¸¦ ϐ¦¦Ǧ צǤ¦ÏĂǦ Ï©Ƿ¸ ĂÑdz ÏäϦÏǤǦ ¸ Ï ¦ Ï ¸ǡ Ă ĂÏ ¸ Ǧ ǤͳͻʹͻǤ ×ÑϦ ϸ¦¦ǡ¦ Ï ¦¦Ǥ ĂÑ Ï¦ × Ǧ ¦äǤÏä©Ï¦ × Ï¸Ƿ ǡ × Ï ǡ ¦¦dzǤǤǣHistorja oraz myäli i wskazania wydane z okazji 15-lecia FiljiTo-ruÑ Zwi¦zku Zawodowego Drukarzy i Pokrewnych Zawodów w PolsceǡÑȏͳͻ͵ͶȐǡǤ͵ǡǡ
ͳʹǡ͵ͲǢǤÑǡPrasa pomorska w Drugiej Rzeczypospolitej 1920ί1939: system
ǣǷǽǼʹǡ× Ï¸ ǡ¦ÏǦ ©×Ă Ï×ÏǤǦ ϸǡĂ Ï Ï Ï dz͵ǤǦ ¦ Ï ÏǡĂǷdz ÏǦ ÏÑǢ ĂǡĂǷÏ Ï ¸ Ǧ dzͶ¦Ǥ ϦǡǦ ä ͳͻ͵Ϋͳͻ͵ͻ Ǥ Ï ¦ Ǥ ÏÏ ¸ ǡ ͳͻ͵ͶǤȂ ¦Ǧ Ϧ × ͷǤĂÏ ǡ ÏǦ ¦¦Ǥ¸ ǡ×æǡ Ǧ ȋͳͻ͵ͶΫͳͻ͵ͷȌ ͳͻ͵͵Ϋͳͻ͵ Ï ä¸ ¦Ǥǡ ¦ ÏǦ ǡǤ×ÏȋǦ ʹ ϸǡÏÏǡǦ ĂĂÑ ¦ ¦Ǥͳͻ͵͵Ǥ ÏÏǷÏѦ × dzÏÏͳͻ͵ͻǤ
͵ Zarz¦d, Szan. Koledzy!ǡǷdzͳͻ͵͵ǡͳǡǤͳǤ Ͷ ĂǡǤͳǤ
ͷ ¦ Ï Ïä ¦
¸ ×Ƿdz ¦Ï×Ǧ ¦ ÑÏ Ï × × ǣW niedziel¸, dnia 4 marca…ǡǷdzͳͻ͵ͶǡʹǡǤ͵Ǣ
ProtokóÏ z Walnego Zebrania OddziaÏu…ǡǷdzͳͻ͵Ͷǡ͵ǡǤ͵ΫͶǢ Walne Zgromadzenie OddziaÏu PomorskiegoǡǷdzͳͻ͵ͷǡǤͷǢZ Walnego Zgroma-dzenia OddziaÏuǡǷdzͳͻ͵ǡǤͶǢProtokóÏ z Walnego Zebrania…ǡǷ
dz ͳͻ͵ǡ ͶȀͷǡ Ǥ ͷǢ Z Walnego Zebrania OddziaÏuǡ Ƿ dz ͳͻ͵ͺǡ ͵ΫͶǡǤͶǢZ Walnego Zgromadzenia OddziaÏu PomorskiegoǡǷdzͳͻ͵ͻǡ ʹǡǤʹǤ ĂäZarz¦d¸ä¦Ǧ Ïǡ¦ÏצǦ × Ǥ Ă Ïǡ×ϸͶ ͳͻ͵ͶǤǡǦ Ă¦Ï¦ǡǦ
ͳͻ͵Ϋͳͻ͵ͺȌ ͳͻ͵ Ǥ ÏÏ ¸ ǡ ȂǤ ǡ¸¦ ͳͻ͵ͻǤǡ ͳͻ͵ͷΫͳͻ͵Ï ǡ Ǧ Ǥ Ƿdz ϸ ͺ¸ä ͶȂͳǤǦ ϸ ÏʹͶέͳ ǡ Ǧ ÏͻǡĂ Ă Ǥ Ǧ Ï ¦ Ï×Ǧ Ϧä ʹͷ¸ ͳͲǤ ¸Ă×ǡ¦ Ï × Ï¦Ǥ ÏĂ ¦ Ï © Ƿ Ǧ Ă dzǡ©Ƿ ä ×Ï× Ï¦ǡǦ ÑǤǤdzͳͳ©ǡæǦ Ƿdz¸¦ÏΫÏ ¦ǡĂǦ ¦ Ǥ × Ǧ Ϧ ǣ Ƿ ÏΫ ä©¸ÏĂÑä Ǧ ä ǡǡ Ă ¦Ǧ ÏĂĂ ÏǤ¦¦¸
Ï ä©ȋProtokóÏ z Walnego Zebrania OddziaÏu…ǡǷdzͳͻ͵Ͷǡ ͵ǡǤ͵ȌǤÏ×Āǡ ¦ ¸¸ ͳͻ͵Ǥ ×Ñϸ¦ ÏǡĂÏĂ䩸à Ï× ¸ ¦ ȋZ Walnego Zgromadzenia OddziaÏuǡ Ƿ dz ͳͻ͵ǡ Ǥ͵ΫͶȌǤ ͺ Ï ¸ Ǧ ǡ Ǥ ¸ä© × Ï © × × ǡ ͳͻ͵Ǥȋ× äȌϸǦ ĂǤ ͻ ͳͻ͵ͻǤϸ¦ ¸Ǧ ä ǣ͵ͳέʹͶ ǤÏĂ×Ï ǣ × Ï¸Ǥ©ǡ ÏǦ ǡĂ Ǥ ͳͲ ¸¸Ïä Ǧ
ÏͶ ͳͻ͵ͶǤǤProtokóÏ z Walnego Zebrania OddziaÏu…ǡ Ƿdzͳͻ͵Ͷǡ͵ǡǤ͵Ǥ
©ǡä ǣǦ dzͳʹǤ ¦Ă©ǡĂÏĂ × ×Ï©Ă¸ Ǧ ¦ ¸¦¦©Ǥ Ï × Ăä Ǧ ÏÑ ¦ä Ϧ ÏǤ¸ Ï ¸ ǡ×ĂǦ ϐ ¦ ¸ǡ ǤǷ¸ĂÑ Ǧ ǡ ǡ Ǧ Ǩdz ĂǷÏ ¸Ǥ ødzͳ͵ǤÏ äǡĂǦ ǡ×Ϧ Ï×ǡĂ © ×Ǥ ¸ © Ǧ × ÏÑ¦× ä©Ă Ϧ Ïä ǡ Ï ¸ ÏǣǷ©ÏǦ ĂÑä ©ä ×ä ×Ǥ ¦ ¸ © Ă dzͳͶǤ ¸ ϸǡĂ× Ǧ ©Ï䩦ǡ Ï×Ǥ Ï Ǧ ǡ ǤǦ Ï Ïצ ǡ× äǦ ĂͳͷǤ ×Ăǡ Ă ǷĂ Ï ¦© ä Ă Ǧ ǡ× ¦dzͳǤ Ă ¦× Ï ¦ ĂÏÏ Ï Ï ǤǦ Ï Ăä ¸ ǤǤÏǣǷǦ ͳʹ ĂǡǤͳǤ ͳ͵ Ƿdzͳͻ͵ͷǡͷǡǤǢͳͻ͵ǡͺȀͻǡǤʹǤ
ͳͶ Dawniej a dziäǡǷdzͳͻ͵ǡͳͲǡǤͶǢǤĂǣ Ǥǡ Pod znakiem konjunktury kryzysuǡǷdzͳͻ͵͵ǡͶǡǤʹǢǤǡWolna trybunaǡǷ
dzͳͻ͵ͷǡȀǡǤǢǤǡ Wi¸cej zainteresowaniaǡǷdzͳͻ͵ǡ ͶȀͷǡǤͺǤ
ͳͷ WezwanieǡǷdzͳͻ͵ǡͺȀͻǡǤͳǤ
ä© ¦Ï ÏǨ ä¸ ¦ Ă ä ǨdzǤÏϸ ä ǡ×ĂǦ Ï ä ¦ ÏǤ ¸ä Ï ǡĂÏ ¦ Ǧ ¦¦ǡ׸¸ ÏǦ ×ǣǷϦä Ǧ ǤÏ ¦ ¸ǡ×dzǢǷÏ ÏΫä ǡ× dzͳǤÏ ÏÏÏ×Ā×ÏϐǦ Ïä ¦ǡ¸ ǡĂ ¦Ñä¸ Ï ǷǦ dz Ǥ ¦Ï ÏÏ¸× Ñ Ǧ Ñǡ× Ï ǡĂä ÏĂǤǤǦ Ï ×¦ Ï ͳͺǤĂ Ï Ï¦ Ǧ ¦Ñǡ× ää¦ ¸ǣǷ ¸Ï ÏǡǦ ä ǡǡĂϐÏǦ ¸dzͳͻǤ¸Ă¦Ǧ ¦ ¸¦ ¦ Ăä Ǥ ǷĂdzǷdzʹͲ ¦ ¸¦ ǡ×Ǧ ¦ǡÏä ϸÏǡ ÏÏ ©Ï¦ Ǥ ¦ Ϧ©¸ä Ï Ǧ ¦Ñ Ï Ǧ ʹͳǡ×ǡĂä ÏǦ ¦¦ ǡ×Ï ¦ÏǤ Ă ¦ÏÏ ÏÑ ¦ ǡǦ ͳ Ƿdzͳͻ͵ͶǡͳǡǤ͵ǢͺǡǤǢͳͻ͵ǡʹȀ͵ǡǤ͵Ǥ
ͳͺ PÏacenie i przesyÏanie wkÏadekǡǷdzͳͻ͵ǡǡǤͳǢO regularne pÏacenie wkÏadekǡǷdzͳͻ͵ǡͶȀͷǡǤͶǤ
ͳͻ Z Walnego Zgromadzenia OddziaÏuǡǷdzͳͻ͵ǡͳǡǤͶǢǤĂ Na walne zgromadzenieǡǷdzͳͻ͵ͻǡͳǡǤͳǤ
ʹͲ PÏac¦cy regularnie wkÏadki…ǡǷdzͳͻ͵ǡͶȀͷǡǤǢǤǡWi¸cej zainteresowaniaǡǷdzͳͻ͵ǡͶȀͷǡǤͺǤ
Ă ÏĂ ×Ǥǡ Ï Ï ¦ ¦¸Ǧ Ïä ¦ǡ ϸ¦ Ï× ǣǷϐ©ä©× ǡ ¦ ¸ ǡ ¦ ×Ï ǤȏǥȐ¦ä¸¸¸Ǧ dzʹʹǤ×æÏÏ ¦¸¦ ¦Ǧ ÑǡÏ¸Ă¦ Ï ¦¸Ǧ Ϧʹ͵Ǥ ¦ Ï ĂÏ Ƿdz ǤÏǣǷǦ Ï¦Ñ Ï¸ǡ Ïä©dzʹͶǤ ä© × Ï Ǥ Ƿ× dz × ¦Ïǡ©¸ ä Ǧ ¸ ¸ ¸¦ Ǧ ×ǡ Ă Ï Ƿ dzʹͷǤ Ï ǡ ¦ Ƿä© Ǧ ¸dz ǡĂ ×ǡ׸Ǧ ¸¦ ʹǤ צ¦¸ Ïǡ× ä Ïצǡ Ï Ƿ dzǡ ¦ ʹǤ ×Ï ¦ ¦Ǧ ¸ ¸ ¦ × ¸ ÏǣǷ¸Ñ¦ä ȏǥȐǦ ʹʹ ǤǡDok¦d idziemy?ǡǷdzͳͻ͵ǡͶȀͷǡǤǤ
ʹ͵ W sprawie dyscypliny organizacyjnejǡǷdzͳͻ͵ǡʹȀ͵ǡǤͶǢWal-ka na kilku frontachǡǷdzͳͻ͵ǡͶȀͷǡǤͷǢ ǤǤǡZ nowymi siÏami – do dal-szej pracyǡǷdzͳͻ͵ǡͶȀͷǡǤʹǤ
ʹͶ Ƿdzͳͻ͵ͺǡȀͺǡǤͷǤ
ʹͷ OstrzeĂenie przed wyjazdem do CheÏmnaǡ Ƿ dz ͳͻ͵ͷǡ ͷǡ Ǥ ͳǢ OstrzeĂenie przed wyjazdem do Grudzi¦dzaǡǷdzͳͻ͵ͷǡȀǡǤͳǢStrajk drukarzy w OodziǡǷdzͳͻ͵ǡͳͲǡǤͳǤ
ʹ Strajk w obronie Umowy Zbiorowejǡ Ƿ dz ͳͻ͵͵ǡ ͵ǡ Ǥ ͳǢ Strajk w drukarni RzemieälniczejǡǷdzͳͻ͵ͷǡͺȀͻǡǤͶǤ
ʹ Komunikaty Zarz¦duǡǷdzͳͻ͵͵ǡͶǡǤͳǢWykreälenie z listy czÏon-kówǡǷdzͳͻ͵ǡʹȀ͵ǡǤͳǤ
Ï Ñ Ă ¦× ©dzʹͺǤ¸Ǧ ä ¦ ÏĂ ÏǦ ǡ×ϸǡĂǷ×Ïǡ ÏĂǡĂǦ ǡÏä© ǡø©ǤO Ǧ dzʹͻǤ Ă Ï Ï¦Ǧ Ϋ ¦ Ï Ǥ × Ï ¦Ǧ ͵Ͳ ÏǤ ¸ Ǧ Ï ¦ Ǥ ÏÑϦ Ǧ ä Ǥ ¸ Ǧ Ï ¸ © Ǧ ǡ Ǥ × ¦ ×Ǥ ¦ æ ¦ Ï Ǧ ¸ ǣǷ ǡǦ ©¦ ǡ © ǡ Ă©¸Ǧ ×dz͵ͳǤĂϸä¸Ăǡ¦ Ϧ × × Ƿ× dzǡ×Ă Ƿ × dzǡä¦ ¸ ä¦Ǧ ¸×͵ʹǤ Ƿdz ͳͻ͵͵Ϋͳͻ͵ͻÏĂǦ ¸¸¦¦ ÏǤ
ʹͺ Okryli si¸ haÑb¦ǡǷdzͳͻ͵ͷǡȀǡǤ͵Ǥ ʹͻ Oamistrajk!ǡǷdzͳͻ͵ǡͺǡǤͳͲǤ
͵Ͳ Wysokoä© zapomóg zwi¦zkowych na terenie OddziaÏu PomorskiegoǡǷǦ
dzͳͻ͵͵ǡʹǡǤͳǢWysokoä© wkÏadki i zapomóg zwi¦zkowychǡǷdz ͳͻ͵ǡʹȀ͵ǡǤʹΫͶǢWkÏadki i äwiadczenia, obowi¦zuj¦ce na terenie OddziaÏu
Pomorskie-goǡǷdzͳͻ͵ͻǡʹǡǤ͵Ǥ
͵ͳ O zast¸pstwo w czasie urlopów pracowniczychǡǷdzͳͻ͵ͶǡͷǡǤͶǢ
ǤĂOstrzeĂenie przed pracowaniem nadgodzinǡǷdzͳͻ͵ǡͳͲǡǤͳǤ
͵ʹ W sprawie pomocy gwiazdkowejǡǷdzͳͻ͵ǡͺǡǤʹǢW sprawie pomocy gwiazdkowej bezrobotnymǡǷdzͳͻ͵ǡͳͲǡǤͳǢObchód gwiazd-kowyǡǷdzͳͻ͵ǡͳǡǤͷǢObchód gwiazdkowyǡǷdzͳͻ͵ͺǡ
ϸ ǡ ÏÏ×ĂÏ©ää© ×ǤÏ ä Ǧ Ăä Ï ¦ǡĂ ¸ Ǧ Ï ǤĂ ¸ ǡĂ ÏǦ ¦ ¦Ă¦ ¦ ¦ ×Ǥ ¸ ×Ï Ǧ Ï Ï ǡ¦ ǡæÏæ Ǧ Ï Ï ä Ǥ Ï ¸ ÏÏ ǡ¸Ǧ ¦ Ϧ¸ ÏǦ ¦Ǥ × ǷǦ dz ¸ ¦ ×ǡ Ăä ¦ ǡ¸Ǧ × Ï×Ǥ Ǧ Ă ¦ ȂǦ ¸ ǡĂ© × Ǥ ¦ ǡ ©ǡ ĂǷdz ÏÏĂ ÑǤ © ä©ÏǦ ǡÏæ ¦Ǧ Ǥ
„Drukarz Pomorski” [Pomeranian Printer] (1933–1939) as a instrument of forming of awareness and proper attitudes of printers and strengthening their Trade Union
Abstract Ƿ ǣ dzǦ ͳͻ͵͵Ϋͳͻ͵ͻǤ ϐ ͳͻ͵Ǥ Ǥ Ǥ