LEKCJA 5
SPOSOBY RADZENIA SOBIE
ZE STRESEM
Sposoby radzenia sobie ze stresem
Jest wiele różnych strategii pomocy w sytuacjach stresowych. Wybór określonej strategii zależy zarówno od rodzaju bodźca stresowego (rodzaju stresora) oraz specyfiki osobniczej jednostki, która została poddana określonej sytuacji.
Strategie zaradcze wg Z. Ratajczaka
Strategia prewencyjna, którą można zastosować przed
nastąpieniem zagrożenia, ale może nastąpić w przewidywalnej przyszłości. Zapobieganie wydaje się być najbardziej sensowne, oszczędne a tym samym najbardziej optymalne. Jest się już psychicznie przygotowanym, a także jest czas, by lepiej się przygotować i wykorzystać później swoje zasoby w walce z zagrożeniem.
Strategie zaradcze wg Z. Ratajczaka (c.d.)
Strategia walki, ataku, aktywnego mierzenia się ze
stresującym czynnikiem bezpośrednio zagrażającym zdrowiu lub nawet życiu. Wydatek energetyczny i intelektualny jest w tym przypadku bardzo duży. Nie zawsze jest to strategia optymalna.
Strategie zaradcze wg Z. Ratajczaka (c.d.)
Strategia obrony (ochrony) siebie. Pozytywem tej strategii jest oszczędność sił i środków. Polega na ukrywaniu się, zasłanianiu i oczekiwaniu na moment, w którym zagrożenie zmniejszy się samo. To jednak może nie nastąpić.
Strategie zaradcze wg Z. Ratajczaka (c.d.)
Strategia ucieczki to powszechnie znany sposób radzenia
sobie w tzw. sytuacjach beznadziejnych, gdy już nic nie można zrobić, zmienić. Człowieka ogarnia wówczas poczucie bezradności, niemożności, a takie odczucia same w sobie tworzą syndrom rzeczywistej bezradności i rzeczywistego braku sił.
Strategie zaradcze wg R. S. Lazarusa
Poszukiwanie informacji. Bezpośrednie działanie.
Powstrzymywanie się od działania. Procesy intrapsychiczne.
Strategie radzenia sobie ze stresem
Skoncentrowanie na problemie – samodzielna lub
przeprowadzona z pomocą życzliwych osób analiza sytuacji polegająca na rozpoznaniu problemu oraz szukaniu
Strategie radzenia sobie ze stresem (c.d.)
Skoncentrowanie na emocjach – nie polega na rozwiązaniu samego problemu, lecz dostarczeniu sobie samemu ulgi emocjonalnej i rozładowaniu napięcia, które towarzyszy sytuacji stresowej np. krzyk, płacz czy pójście na spacer.
Strategie radzenia sobie ze stresem (c.d.)
Skoncentrowanie na unikaniu - to podejmowanie
działań zastępczych odwracających uwagę od źródła stresu np. uczestnictwo w imprezach towarzyskich, przerzucenie uwagi na sprzątanie w domu czy przeniesienie się w świat książki lub filmu.
Sposoby radzenia sobie ze stresem
rozmawiaj i słuchaj, komunikacja jest kluczem poprawnej interakcji;
zorganizuj się, przygotuj listę spraw, o których trzeba pamiętać;
planuj z wyprzedzeniem, przygotuj się do potencjalnej sytuacji stresowej, pomyśl co należałoby zrobić;
Sposoby radzenia sobie ze stresem (c.d)
znajdź czas dla siebie bo człowiek wypoczęty i szczęśliwy jest mniej podatny na stres;
dbaj o odporność organizmu poprzez zdrowy styl życia; dostrzegaj swoje dobre strony i możliwości;
wzmacniaj się przecież w innych sytuacjach sobie poradziłeś;
patrz na życie optymistycznie, w wielu sytuacjach działa samospełniające się proroctwo;
Sposoby radzenia sobie ze stresem (c.d.)
stres bywa zaraźliwy, często powoduje kontrreakcję; stres oswojony nie musi być twoim wrogiem;
otaczaj się ludźmi życzliwymi i bądź dla nich życzliwy; zwróć się o pomoc, przecież inni są po to żeby ci pomóc.
