476
RecenzjeN O T A T K I B I B L I O G R A F I C Z N E
. r ’ .; V v • - ' ■ f
iG. iP. M a t w i j e w s k a j a , U czen ije o czislie na sried n iew iek a w om bliżniem
i sried n iem w o sto k ie . Iz d a tie lstw o „F A N ” U zb iek sk o j S S R , T a szk ien t 1967, ss. 341. W y d a n a p o d eg id ą In stytu tu M a tem a tyk i im. W . I. R o m a n owsiki ego A k a d e m ii
N auk U zb e ck ie j S R R p u b lik a c ja h istory czn a ma te m a t n au cza n ia o lic z b ie n a
B lisk im i Ś red n im W sChocM e, ¡zastała p r z y g o to w a n a w ra m a ch w ie lo le tn ie g o pla n u ba d a ń h istorii m a tem a ty k i w itym in sty tu cie p o d k ie ru n k ie m ak a dem ika S. C h . S i - ra d żin ow a . C elem 'tej p ra cy b y ło u o g ó ln ie n ie iznanych ju ż fa k t ó w i n a p o d s ta w ie n o w e g o m a te ria łu o d tw o r z e n ie stanu n au cza n ia o lic z b ie n a B lisk im i 'Średnim W sch o d zie iw w ie k a c h śred n ich ¡(arytm etyka te orety czn a i p ra k ty czn a oraz algebra). T a k ie u ję c ie p r o b le m u w y m a g a ło o m ów ie n ia p reh istorii n a u cza n ia w ty m za kresie i d la te g o znadzną u w a g ę u d z ie lo n o w y n ik o m u zy sk a n y m w m a tem a ty ce sta ro ży tn ej G r e c ji i In dii. W k o ń c o w e j części p r a c y w y k a za n o .jaki w p ły w m ia ły p r a c e u czon y ch w sc h o d n ic h w d zie d zin ie m a tem aty k i n a r o z w ó j n a u k i e u ro p e js k ie j w X I I — X V I I w . M ateria łem w y jś c io w y m do op isa n ia n ie k tó r y c h ro z d z ia łó w t e j p r a c y b y ły d o k o n a n e p r z e z a u to rk ę p r z e k ła d y a ra b sk ich r ę k o p is ó w m a tem a ty czn y ch . P r a c a została n api sana n a p od sta w ie 'dan ych czerp a n y ch z 'literatury ora z m a teria ły w ie lu arab sk ich r ę k o p is ó w I X —X I I I w . P r a c a sk łada się z n a stę p u ją c y ch r o z d z ia łó w : liczb a i w ie l k o ść w d a w n e j G re cji, matemaityfka n a B lisk im i Ś re d n im W sch odzie- w w ie k a c h
śred n ich ¡(przytoczono t u m i n . k ró tk ie d a n e b io -b ib lio g r a fic z n e 66 m a te m a ty k ó w
i a stron om ó w w s c h o d n ie g o śred n iow iecza ), a ry tm etyk a te o re ty cz n a n a ś r e d n io w ie c z n y m W sch odzie, a ry tm e ty k a p ra k ty czn a , a lgeb ra , n au cza n ie o irra cjon a lizm ie, te o r ia stosu nk u w ie lk o ś c i, r o z w ó j p o j ę d a lic z b y , o w p ły w ie p r a c u czo n y ch w s c h o d n ic h n a r o z w ó j m a tem a ty k i w E u ropie. P r a c a z a w ie ra b o g a ty w y k a z litera tu ry ,
sk ła d a ją ę y się z ¡1030 p o z y c ji, w tyjm 31913 w jęz. r o s y js k im a p o zo s ta łe w ję z y k a ch
o b c y c h ((m in . w jęz. p o ls k im : A vncen na , 1'963). W t r e ś d p r a c y u m ieszcz on o r e p r o
d u k c je fr a g m e n tó w n ie k tó r y c h a rch iw a ln y ch p r a c rę k o p iśm ie n n y ch a n a k o ń cu p o d a n o r e je s t r nazwiisk. K sią żk a jest przezn a czon a g łó w n ie d la h istory k ów .
J. K .
M arie B o a s , T h e S cien tific Renaissance,. 1450—1630. C ollin s, L o n d o n 1962,
ss. 380, r y c . 1(8.
A u to r k a , p o c h o d z ą c a z e S p rin g field , w y k ła d a h istorię i lo g ik ę w Indiana. P o
c z ą tk o w o stu d iow a ła chem ię, ¡stąd ¡zapew ne je j p u b lik a c ja z 11958 ¡r. n osi ¡tytuł R o b ert
B o y le i chemia X V I I w ieku . P ó ź n ie j d o p ie ro zm ien iła s w o je zain teresow a n ia.
N auka odrodzenia n a le ży d o 'serii to m ik ó w (G reckie początki w sp ółczesn ej nauki, Od Galileusza d o N ew ton a , Nauka w ie k u rozum ow ania, F izyk a X I X w iek u , Biologia X I X w iek u , F izyk a X X w iek u , Biologia X X w ieku ), w y d a w a n y c h p rze z m ęż a au tork i
dra A . R . H alla, z k tó r y m też p r z y g o to w u je do dru k u n ie zn an e p ism a N ew ton a. v
K sią żk a sk ła d a się z jed en astu ro zd zia łó w . P ie rw szy m a
'Charakter
w p ro w a d ze n ia i p o ru s za n a stę p u ją ce k w e stie : n a u k a i n au czan ie, p o p u la ry z a c ja w ie d zy , h u m a n iz m , hum an izm i n au ka, hum an izm i w ied za śred n iow ieczn a , naiuka i n a w ig a cja ,
k a rtog ra fia , in stru m en ty n a w ig a cy jn e , zagadnienia ¡astronom iczne, ruichy
d a ł
n ie b iesk ich , m a tem a ty k a astronom iczna, M ik o ła j z K u zy , F eu erb ach , R eg iom on tan u s. W r o zd zia le II autortoa (kreśli r o z w ó j b otan ik i, zoo log ii, o r n itolo g ii, e m b rio lo g ii (G essn er, R a n d elet, B e lo n , C esalpinu s i in.). N a stęp n e d w a ro zd zia ły (iMI i IV ) są p o ś w ię c o n e osią g n ięciom ¡astronomii, w szczegółn olśd zaś r e a k c ji w y w o ła n e j odk ry cie m K op e rn ik a ¡(rew olu cja fcop em ik a ń sk a ); d o te g o tem atu a u tork a n a w ią z u je też
