Stosowanie rekomendacji EUCAST do interpretacji wyników oznaczania lekowrażliwości – aktualny stan wiedzy

(1)

STOSOWANIE REKOMENDACJI EUCAST DO INTERPRETACJI

WYNIKÓW OZNACZANIA LEKOWRAŻLIWOŚCI

 AKTUALNY STAN WIEDZY

APPLICATION OF THE EUCAST GUIDELINES IN THE INTERPRETATION OF ANTIBIOTIC SUSCEPTIBILITY

TESTING RESULTS  CURRENT KNOWLEDGE

Zakład Mikrobiologii i Epidemiologii Klinicznej,

Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów, Narodowy Instytut Leków w Warszawie, ul. Chełmska 30/34, 00-725 Warszawa, Tel.: 22 851 46 70, Fax: 22 841 29 49, e-mail: dzabicka@cls.edu.pl

Wpłynęło: 24.10.2017 Zaakceptowano: 17.11.2017 DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2017059

STRESZCZENIE: Interpretacja wyniku oznaczania lekowrażliwości dokonywana jest w Polsce w oparciu o zalecenia EUCAST (ang. European Committee on Antimicrobial Susceptibility Te-sting). W oznaczeniach lekowrażliwości – oprócz tabel interpretacji wartości granicznych mi-nimalnych stężeń hamujących (MIC) oraz wielkości stref zahamowania wzrostu EUCAST – sto-sowane są również inne dokumenty EUCAST, zalecenia polskiego zespołu roboczego ds. ozna-czania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST oraz opracowania publikowane przez KORLD (Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów). W niniejszej pra-cy omówiono zasady wykorzystywania tych dokumentów w rutynowej prapra-cy laboratorium mi-krobiologicznego oraz ich przydatność dla lekarzy.

SŁOWA KLUCZOWE: EUCAST, kliniczne wartości graniczne, mechanizmy oporności, oznacza-nie lekowrażliwości

ABSTRACT: In Poland, the interpretation of the results of the antibiotic susceptibility testing is based on EUCAST guidelines. Apart from the EUCAST breakpoint tables for interpretation of MICs and zone diameters, also the EUCAST expert rules, the guidelines of the Polish Working Group for Antibiotic Susceptibility Testing according to EUCAST and the methodic guidelines published by the National Reference Centre for Susceptibility Testing are used in susceptibili-ty testing. The paper describes both the guidelines and their usage in routine microbiological diagnostics.

KEY WORDS: antibiotic susceptibility testing, clinical breakpoints, EUCAST, resistance

WSTĘP

2]QDF]DQLH OHNRZUDĪOLZRĞFL GUREQRXVWURMyZ L]RORZD- Q\FK]PDWHULDáyZNOLQLF]Q\FKMHVWMHGQ\P]RVWDWQLFKHWD- SyZEDGDQLDPLNURELRORJLF]QHJRLPDQDFHOXRFHQĊSUR¿-OXZUDĪOLZRĞFLZ\KRGRZDQHJRSDWRJHQXQDOHNLVWRVRZDQH ZWHUDSLLDZHIHNFLH]DVWRVRZDQLHWHUDSLLFHORZDQHMZOH- F]HQLXSDFMHQWD1DRVWDWHF]Q\Z\QLNR]QDF]HQLDOHNRZUDĪ-OLZRĞFLDQW\ELRJUDPVNáDGDMąVLĊQDVWĊSXMąFHHWDS\ ͻ R]QDF]HQLH PLQLPDOQHJR VWĊĪHQLD KDPXMąFHJR DQJ PLQLPDO LQKLELWRU\ FRQFHQWUDWLRQ ± 0,& DQW\ELRW\- NyZ]]DVWRVRZDQLHPSDVNyZJUDGLHQWRZ\FKZV\V-WHPDFK DXWRPDW\F]Q\FK OXE PHWRG\ UR]FLHĔF]HĔ ZEXOLRQLHDOERZDJDU]HOXER]QDF]HQLHOHNRZUDĪ-OLZRĞFLPHWRGąG\IX]\MQRNUąĪNRZą Z\NU\FLHPHFKDQL]PyZRSRUQRĞFL]]DVWRVRZDQLHP PHWRGIHQRW\SRZ\FKOXEPROHNXODUQ\FK LQWHUSUHWDFMD Z\QLNX R]QDF]DQLD OHNRZUDĪOLZRĞFL LSU]\JRWRZDQLHRVWDWHF]QHJRUDSRUWX]EDGDQLD : 3ROVFH RG URNX LQWHUSUHWDFMD Z\QLNX R]QDF]D- QLDOHNRZUDĪOLZRĞFLMHVWGRNRQ\ZDQDZRSDUFLXRRERZLą-]XMąFH REHFQLH ]DUyZQR Z (XURSLH MDN L QD ĞZLHFLH UH-NRPHQGDFMH (XURSHMVNLHJR .RPLWHWX GV 2]QDF]DQLD /H-NRZUDĪOLZRĞFL DQJ (XURSHDQ &RPPLWWHH RQ $QWLPLFUR-ELDO 6XVFHSWLELOLW\ 7HVWLQJ ± (8&$67 6WRVRZDQLH ]DOH- FHĔWHJRWRZDU]\VWZDZ3ROVFHMHVWQDG]RURZDQHSU]H]]H-VSyá GV R]QDF]DQLD OHNRZUDĪOLZRĞFL ]JRGQLH ] ]DOHFHQLD-PL (8&$67 SRZRáDQ\ ZLRVQą URNX ] LQLFMDW\Z\ NRQVXOWDQWD NUDMRZHJR Z G]LHG]LQLH PLNURELRORJLL OHNDU-VNLHMSURIGUKDEQPHG:DOHULL+U\QLHZLF]LVNXSLDMąF\

(2)

NRQVXOWDQWDNUDMRZHJRSU]HZRGQLF]ąF\]HVSRáXRUD]NRQ- VXOWDQWyZZRMHZyG]NLFKZG]LHG]LQLHPLNURELRORJLLOHNDU-VNLHMDWDNĪHJURQRHNVSHUWyZ2EHFQLHZ\QLNR]QDF]DQLD OHNRZUDĪOLZRĞFLMHVWLQWHUSUHWRZDQ\ZRSDUFLXRQDVWĊSX- MąFHGRNXPHQW\GRVWĊSQHQDVWURQLHLQWHUQHWRZHM.UDMRZH- JR2ĞURGND5HIHUHQF\MQHJRGV/HNRZUDĪOLZRĞFL'UREQR- XVWURMyZ.25/'ZZZNRUOGHGXSOOXEQDVWURQLH(8-&$67ZZZHXFDVWRUJ

Ä7DEHOH LQWHUSUHWDFML ZDUWRĞFL JUDQLF]Q\FK PLQLPDO- Q\FKVWĊĪHĔKDPXMąF\FK0,&RUD]ZLHONRĞFLVWUHI]D-KDPRZDQLDZ]URVWX´±WDEHOH]DNWXDOQąGDWąZ\GDQLD ZWáXPDF]HQLXQDMĊ]\NSROVNLOXEZZHUVMLDQJLHOVNLHM VąGRVWĊSQLHQDVWURQLH(8&$67ZURNXZHUVMD RERZLą]XMąFDRGPDUFDURNX>@ Ä7DEHOH]ZDUWRĞFLDPLJUDQLF]Q\PLGODJU]\EyZCan-didaVSSLAspergillusVSS´±WDEHOH]DNWXDOQąGDWą

Z\GDQLD Z ZHUVML DQJLHOVNLHM Vą GRVWĊSQH QD VWURQLH (8&$67ZURNXZHUVMDRERZLą]XMąFDRG PDUFDURNX>@

Ä(NVSHUFNLH ]DVDG\ LQWHUSUHWDFML Z\QLNyZ R]QDF]D- QLDOHNRZUDĪOLZRĞFLGUREQRXVWURMyZ±]DOHFHQLD(8-&$67´±ZHUVMD]RVWDáDRSXEOLNRZDQDQDVWURQLH LQWHUQHWRZHMZURNXQDWRPLDVWGUXNLHPXND]DáD VLĊZURNXZF]DVRSLVPLH&OLQLFDO0LFURELROR- J\DQG,QIHFWLRQ]RVWDáDWDNĪHSU]HWáXPDF]RQDQDMĊ- ]\NSROVNL>@8]XSHáQLHQLHPMHVWGRNXPHQWZMĊ]\- NXDQJLHOVNLPÄ(8&$67H[SHUWUXOHVYHUVLRQLQ-WULQVLF UHVLVWDQFH DQG H[FHSWLRQDO SKHQRW\SHV WDEOHV 6HSWHPEHU´>@

Ä6WDQRZLVNR ]HVSRáX URERF]HJR GV R]QDF]DQLD OH-NRZUDĪOLZRĞFL ]JRGQLH ] ]DOHFHQLDPL (8&$67 ZVSUDZLHQDMF]ĊĞFLHM]JáDV]DQ\FKS\WDĔGRW\F]ąF\FK VWRVRZDQLD UHNRPHQGDFML (8&$67´ ± GRNXPHQW ]DNWXDOQDGDWąZURNXRSUDFRZDQLH]VW\F]-QLDURNX>@

Ä5HNRPHQGDFMH PHWRG\F]QH R]QDF]DQLD OHNRZUDĪ-OLZRĞFL L Z\NU\ZDQLD PHFKDQL]PyZ RSRUQRĞFL´ ± RSUDFRZ\ZDQH SU]H] .25/' RG URNX Z URNX RSXEOLNRZDQR ]DOHFHQLD RSUDFRZDQH ZODWDFK±>±@

=QDMRPRĞü ]DJDGQLHĔ ]DZDUW\FK Z Z\PLHQLRQ\FK SR-Z\ĪHM GRNXPHQWDFK MHVW QLH]EĊGQD GR SUDZLGáRZHM LQWHU-SUHWDFML Z\QLNyZ R]QDF]DQLD OHNRZUDĪOLZRĞFL L Z\GDQLD SU]H]PLNURELRORJDZLDU\JRGQHJRZ\QLNX:\QLNEDGDQLD PLNURELRORJLF]QHJRRSUyF]]DNZDOL¿NRZDQLDZ\KRGRZD- QHJRGUREQRXVWURMXGRNDWHJRULLZUDĪOLZRĞFL]DZLHUDF]Ċ- VWRUyZQLHĪGRGDWNRZHNRPHQWDU]HXáDWZLDMąFHGREyUSUD-ZLGáRZHMWHUDSLL3RQLHZDĪGREUDZVSyáSUDFDL]UR]XPLHQLH SRPLĊG]\PLNURELRORJDPLZ\NRQXMąF\PLEDGDQLDRUD]OH- NDU]DPLVWRVXMąF\PLDQW\ELRW\NLVąQLH]EĊGQHZFHOXRVLą- JQLĊFLDVXNFHVXWHUDSHXW\F]QHJRSRQLĪHMRPyZLRQR]DVD-G\ Z\NRU]\VWDQLD SRV]F]HJyOQ\FK GRNXPHQWyZ Z NROHM-Q\FKHWDSDFKR]QDF]DQLDOHNRZUDĪOLZRĞFL

TABELE INTERPRETACJI WARTOŚCI

GRANICZNYCH EUCAST

$NWXDOQH QD GDQ\ URN WDEHOH LQWHUSUHWDFML NOLQLF]Q\FK ZDUWRĞFLJUDQLF]Q\FK(8&$67GODEDNWHULLSXEOLNRZDQHVą QDMF]ĊĞFLHMZSLHUZV]\FKGQLDFKURNXSU]\F]\PNDĪGDNR-OHMQDZHUVMDR]QDF]RQDMHVWQXPHUHPRUD]GDWąRGNWyUHM RERZLą]XMH7HNVWSRG]LHORQ\MHVWQDUR]G]LDá\]NOLQLF]Q\- PLZDUWRĞFLDPLJUDQLF]Q\PLGODJUXSURG]DMyZOXEJDWXQ-NyZ GUREQRXVWURMyZ ] ]DFKRZDQLHP NROHMQRĞFL WDEHO GOD SRV]F]HJyOQ\FKNODVDQW\ELRW\NyZ>@

2EHFQLH NDWHJRULH ZUDĪOLZRĞFL Vą GH¿QLRZDQH SU]H] (8&$67QDVWĊSXMąFR ZUDĪOLZ\±GUREQRXVWUyMMHVWGH¿QLRZDQ\MDNRZUDĪOL- Z\ZRGQLHVLHQLXGRDNW\ZQRĞFLDQW\ELRW\NXSRZLą- ]DQHM]Z\VRNLPSUDZGRSRGRELHĔVWZHPVXNFHVXWH- UDSHXW\F]QHJRZSU]\SDGNX]DVWRVRZDQLDVWDQGDUGR-ZHMGDZNLOHNX ĞUHGQLRZUDĪOLZ\±GUREQRXVWUyMMHVWGH¿QLRZDQ\MDNR ĞUHGQLRZUDĪOLZ\ Z RGQLHVLHQLX GR DNW\ZQRĞFL DQ-W\ELRW\NX SRZLą]DQHM ] Z\VRNLP SUDZGRSRGRELHĔ-VWZHP VXNFHVX WHUDSHXW\F]QHJR DOH MHG\QLH ZWHG\ JG\PRĪOLZHMHVW]DVWRVRZDQLHZ\ĪV]\FKQLĪQRUPDO-QHGDZHNOHNXOXEMHĞOL]DNDĪHQLHSU]HELHJDZWDNLHM ORNDOL]DFMLZNWyUHMSUHSDUDWMHVW¿]\F]QLH]DJĊV]F]D-Q\QSGURJLPRF]RZH RSRUQ\±GUREQRXVWUyMMHVWGH¿QLRZDQ\MDNRRSRUQ\ ZRGQLHVLHQLXGRDNW\ZQRĞFLDQW\ELRW\NXSRZLą]DQHM ]Z\VRNLPSUDZGRSRGRELHĔVWZRQLHSRZRG]HQLDWHUD- SHXW\F]QHJRQDZHWZSU]\SDGNX]DVWRVRZDQLDPDN-V\PDOQ\FKGDZHNOHNX -HGQRF]HĞQLH(8&$67SU]\Mąá]DVDGĊĪHGODSDU\GURE- QRXVWUyM±DQW\ELRW\NZDUWRĞüJUDQLF]QDGODL]RODWyZZUDĪ-OLZ\FKQDWHQOHNQLHPRĪHE\üQLĪV]DQLĪHSLGHPLRORJLF]QD ZDUWRĞü JUDQLF]QD (&2)) DQJ HSLGHPLRORJLFDO FXW R൵ RGG]LHODMąFD SRSXODFMĊ V]F]HSyZ G]LNLFK F]\OL V]F]HSyZ EH]QDE\W\FKOXEZ\WZRU]RQ\FKZGURG]HPXWDFMLPHFKD-QL]PyZ RSRUQRĞFL Z\NU\ZDQ\FK PHWRGDPL IHQRW\SRZ\-PLRGV]F]HSyZ]PHFKDQL]PDPLRSRUQRĞFLQDWHQOHN 0HWRG\NĊRSUDFRZDQLDZDUWRĞFLJUDQLF]Q\FKSU]H](8-&$67SU]HGVWDZLRQRQD5\F 3RGVWDZĊGRRSUDFRZDQLDSU]H](XURSHMVNL.RPLWHWGV 2]QDF]DQLD/HNRZUDĪOLZRĞFLZDUWRĞFLJUDQLF]Q\FKVWDQRZL ZLHG]D R IDUPDNRNLQHW\FH ). L IDUPDNRG\QDPLFH )' GDQHJR OHNX VWRVRZDQHJR Z RNUHĞORQHM GDZFH VWDQGDUGR- ZHMRUD]PDNV\PDOQHM:V]\VWNLHLQIRUPDFMHROHNXNWy- UHE\á\Z\NRU]\VW\ZDQHGRRSUDFRZDQLDZDUWRĞFLJUDQLF]-Q\FK (8&$67 ]DZDUWR Z Ä5DWLRQDO GRFXPHQWV´ GRNX-PHQW\ 5' >@ 'RNXGRNX-PHQW\ WH ]DZLHUDMą FKDUDNWHU\VW\-NĊ DQW\ELRW\NX L GRGDWNRZH LQIRUPDFMH R OHNX WDNLH MDN GDZNL VWRVRZDQH Z OHF]HQLX ). )' V\PXODFMD SRSXOD-F\MQDLPRGHORZDQLH).)']JRGQLH]PHWRGą0RQWH&DUOR SR]ZDODMąFąSU]HZLG\ZDüRSW\PDOQ\VFKHPDWGDZNRZDQLD

(3)

SUHSDUDWX X LQG\ZLGXDOQHJR SDFMHQWD RUD] GDQH NOLQLF]QH LNOLQLF]QHZDUWRĞFLJUDQLF]QH>@'DZNLOHNXRUD]ZDU- WRĞFLJUDQLF]QHQLH]ZLą]DQH]RNUHĞORQ\PJDWXQNLHPGURE-QRXVWURMyZ NWyUH ]RVWDá\ RSUDFRZDQH QD SRGVWDZLH GD-Q\FKRIDUPDNRNLQHW\FHLIDUPDNRG\QDPLFHGODRNUHĞORQHM GDZNL RUD] SRVWDFL OHNX SDUHQWHUDOQD OXE GRXVWQD UyZ- QLHĪVąSXEOLNRZDQHFRURNXZDNWXDOQ\FKWDEHODFKLQWHU- SUHWDFMLZDUWRĞFLJUDQLF]Q\FK(8&$67:DUWRĞFLJUDQLF]-QH QLH]ZLą]DSUHWDFMLZDUWRĞFLJUDQLF]Q\FK(8&$67:DUWRĞFLJUDQLF]-QH ] RNUHĞORQ\P JDWXQNLHP GUREQRXVWURMyZ Z\QLNDMąFH]PRGHORZDQLD).)'VąVWRVRZDQHGRLQWHU- SUHWDFMLZ\QLNyZR]QDF]DQLDOHNRZUDĪOLZRĞFLZSU]\SDG-NXZ\KRGRZDQLDGUREQRXVWURMyZQDOHĪąF\FKGRJDWXQNyZ GOD NWyU\FK(XURSHMVNL.RPLWHWGV2]QDF]DQLD/HNRZUDĪ-OLZRĞFL QLH RSXEOLNRZDá NOLQLF]Q\FK ZDUWRĞFL JUDQLF]Q\FK =JRGQLH]]DOHFHQLDPLMHĞOLZWDEHODFK(8&$67GODGDQH-JROHNXGRVWĊSQHVąZDUWRĞFLJUDQLF]QHIDUPDNRNLQHW\F]QR IDUPDNRG\QDPLF]QHQLH]ZLą]DQH]RNUHĞORQ\PJDWXQNLHP QDOHĪ\R]QDF]\ü0,&DQW\ELRW\NX

MHĞOLZDUWRĞü0,&MHVWUyZQDOXEQLĪV]DQLĪZDUWRĞü JUDQLF]QD ).)' QD Z\QLNX QDOHĪ\ ]DZU]Hü LQIRU-PDFMĊ ĪH GOD SRGDQHM GDZNL DQW\ELRW\NX L ]ZLą]D- Q\FK]QLąZDUWRĞFLIDUPDNRNLQHW\F]QRIDUPDNRG\QD-PLF]Q\FKOHNPRĪHE\üVNXWHF]Q\DOHNRQLHF]QHMHVW PRQLWRURZDQLHSRVWĊSyZOHF]HQLD MHĞOLZDUWRĞü0,&MHVWZ\ĪV]DQLĪZDUWRĞüJUDQLF]QD ).)'QDOHĪ\RGUDG]Lü]DVWRVRZDQLHOHNX

=DOHFDQH MHVW UyZQLHĪ VSUDZG]HQLH QD VWURQLH LQWHUQH-WRZHM (8&$67 G\VWU\EXFML ZDUWRĞFL PLQLPDOQ\FK VWĊĪHĔ KDPXMąF\FKGODGDQHMSDU\OHN±GUREQRXVWUyMDE\SRUyZ- QDüF]\Z\KRGRZDQ\L]RODWZ\ND]XMHZDUWRĞFL0,&FKD-UDNWHU\VW\F]QHGODV]F]HSyZG]LNLFK6WDQRZLWRGRZyGĪH V]F]HS QLH PD QDE\W\FK PHFKDQL]PyZ RSRUQRĞFL FR MHVW GRGDWNRZąSU]HVáDQNąPRĪOLZRĞFLRVLąJQLĊFLDVXNFHVXWHUD- SHXW\F]QHJR:SU]\SDGNXJG\ZWDEHODFKEUDNMHVWZDUWR- ĞFLJUDQLF]Q\FK).)'GODGDQHJROHNX(XURSHMVNL.RPL-WHWGV2]QDF]DQLD/HNRZUDĪOLZRĞFLSURSRQXMHR]QDF]HQLH 0,&VSUDZG]HQLHZED]LH(8&$67G\VWU\EXFMLZDUWRĞFL 0,&GODWHJRLSRGREQ\FKJDWXQNyZL±MHĞOLZDUWRĞüPLQL- PDOQHJRVWĊĪHQLDKDPXMąFHJR]DZLHUDVLĊZ]DNUHVLHZDUWR- ĞFLGODV]F]HSyZG]LNLFK±NRQLHF]QHMHVWSRGDQLHLQIRUPD- FMLĪHXSDFMHQWDSUDZGRSRGREQHMHVWZ\OHF]HQLH]DNDĪH- QLD=HVSyá5RERF]\GVR]QDF]DQLDOHNRZUDĪOLZRĞFL]JRG-QLH ] ]DOHFHQLDPL (8&$67 ]DOHFD Z SU]\SDGNDFK EUDNX ZDUWRĞFL JUDQLF]Q\FK ).)' GOD GDQHJR OHNX VSUDZG]H- QLHUyZQLHĪF]\GODGDQHMJUXS\GUREQRXVWURMyZVąRSXEOL- NRZDQHZDUWRĞFLJUDQLF]QHDPHU\NDĔVNLHJRNRPLWHWXVWDQ- GDU\]DFML&/6,DQJ&OLQLFDO/DERUDWRU\6WDQGDUG,QVWLWX-WH L ± MHĞOL WDNLH Vą ± ]DVWRVRZDQLH ZDUWRĞFL JUDQLF]Q\FK &/6,>@:WDNLFKSU]\SDGNDFKQDZ\QLNXEDGDQLDPLNUR- ELRORJLF]QHJRQDOHĪ\ZVND]DüGODNWyU\FKOHNyZVWRVRZD- QRZDUWRĞFLJUDQLF]QH&/6,:DUWRZW\PPLHMVFXSU]\SR- PQLHüĪHNOLQLF]QHZDUWRĞFLJUDQLF]QH&OLQLFDO/DERUDWR-U\ 6WDQGDUG ,QVWLWXWH Vą VWRVRZDQH Z ZLHOX NUDMDFK ĞZLD- WDDZ3ROVFHE\á\Z\NRU]\VW\ZDQHSRZV]HFKQLHSU]H]UR-NLHPF]\OLSU]HGZSURZDG]HQLHP]DOHFHĔ(8&$67 $NWXDOQHUHNRPHQGDFMH&OLQLFDO/DERUDWRU\6WDQGDUG,QVWL-WXWH GOD SRGVWDZRZ\FK JUXS GUREQRXVWURMyZ Vą ± SRGRE-QLH MDN ]DOHFHQLD (XURSHMVNLHJR .RPLWHWX GV 2]QDF]DQLD /HNRZUDĪOLZRĞFL±SXEOLNRZDQHFRURNXZVW\F]QLXDGOD GUREQRXVWURMyZZ\PDJDMąF\FKOXEU]DGNRL]RORZDQ\FKFR NLOND ODW > @ 'RNXPHQW\ &/6, Vą EDUG]R REV]HUQH RSUyF]WDEHO]NOLQLF]Q\PLZDUWRĞFLDPLJUDQLF]Q\PL]DZLH- UDMąUyZQLHĪZVND]yZNLPHWRG\F]QHR]QDF]DQLDOHNRZUDĪ-OLZRĞFLLZ\NU\ZDQLDPHFKDQL]PyZRSRUQRĞFLRUD]V]HUHJ ZVND]yZHNWHUDSHXW\F]Q\FK1LHVWHW\UHNRPHQGDFMHWHGR- VWĊSQHVąRGSáDWQLHFRRJUDQLF]DPRĪOLZRĞüLFKSRZV]HFK-QHJRVWRVRZDQLD

: WDEHODFK (8&$67 RSUyF] ZDUWRĞFL JUDQLF]Q\FK XPLHV]F]RQRUyZQLHĪXZDJLLNRPHQWDU]H]DZLHUDMąFHGR- GDWNRZHLQIRUPDFMHSU]\GDWQHZLQWHUSUHWDFMLZ\QLNXR]QD- F]DQLDOHNRZUDĪOLZRĞFLRGQRV]ąFHVLĊGRRJUDQLF]HĔ]DVWR-VRZDQLD ZDUWRĞFL JUDQLF]Q\FK OXE ZVND]XMąFH PHWRG\NĊ

Farmakodynamika Interakcje lek – drobnoustrój Farmakokinetyka dla określonej dawki leku Interakcje lek – pacjent

Dane kliniczne: zakażenia wywoływane przez dany

gatunek lub grupę drobnoustrojów Wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów Kliniczne wartości graniczne zawarte w tabelach EUCAST Dystrybucja wartości MIC dla szczepów dzikich – wyznaczenie

wartości ECOFF

(4)

NWyUDSRZLQQDE\üVWRVRZDQDGRR]QDF]HQLDOHNRZUDĪOLZR- ĞFL3U]\NáDG\WHJRW\SXNRPHQWDU]\SU]HGVWDZLRQRZ7D- EHOL>@:WáXPDF]HQLXWDEHO]ZDUWRĞFLDPLJUDQLF]Q\- PL(8&$67QDMĊ]\NSROVNL]DZDUWHVąUyZQLHĪGRGDWNR- ZHSU]\SLV\GRSROVNLHJRWáXPDF]HQLDVWDQRZLąFHX]XSHá- QLHQLHNRPHQWDU]\L]DZLHUDMąFHUHNRPHQGDFMHRSUDFRZD-QH SU]H] =HVSyá 5RERF]\ GV R]QDF]DQLD OHNRZUDĪOLZRĞFL ]JRGQLH ] ]DOHFHQLDPL (XURSHMVNLHJR .RPLWHWX GV 2]QD- F]DQLD/HNRZUDĪOLZRĞFL:SU]\SDGNXUR]ELHĪQRĞFLSRPLĊ- G]\WUHĞFLąNRPHQWDU]\(8&$67LWUHĞFLą]DZDUWąZSU]\-SLVDFK GR WáXPDF]HQLD SROVNLHJR UHNRPHQGDFMH ]DZDUWH ZSU]\SLVDFKQDOHĪ\WUDNWRZDüMDNRQDGU]ĊGQH

7DEHOH ] ZDUWRĞFLDPL JUDQLF]Q\PL (8&$67 RSXEOLNR- ZDQHZURNX]DZLHUDMąSRUD]SLHUZV]\RSUyF]ZDU- WRĞFLJUDQLF]Q\FKGODQRZ\FKJDWXQNyZOXEJUXSGUREQR-XVWURMyZ L ]PLHQLRQ\FK ZDUWRĞFL JUDQLF]Q\FK GOD Z\EUD-Q\FK SDU GUREQRXVWUyM ± DQW\ELRW\N UyZQLHĪ GRNáDGQLH SU]HMU]DQHLRSUDFRZDQHQDQRZRQDSRGVWDZLHREHFQLHGR-VWĊSQ\FKGDQ\FKZDUWRĞFLJUDQLF]QHGODZV]\VWNLFKOHNyZ ] JUXS\ FKLQRORQyZ >@ 3RGREQ\ SU]HJOąG ZDUWRĞFL JUD-QLF]Q\FKSU]HSURZDG]DQ\MHVWREHFQLHGODNDUEDSHQHPyZ LDPLQJOLNR]\GyZGODWHJRWHĪZQDMEOLĪV]\FKSXEOLNDFMDFK WDEHO ] ZDUWRĞFLDPL JUDQLF]Q\PL QDOHĪ\ VLĊ VSRG]LHZDü ]PLDQZDUWRĞFLJUDQLF]Q\FKUyZQLHĪGODW\FKGZyFKJUXS OHNyZ

: WUDNFLH URNX SRPLĊG]\ NROHMQ\PL Z\GDQLDPL WDEHO ]ZDUWRĞFLDPLJUDQLF]Q\PL(XURSHMVNL.RPLWHWGV2]QD-F]DQLD/HNRZUDĪOLZRĞFLSXEOLNXMHWDNĪHQDVZRMHMVWURQLH LQWHUQHWRZHMGRNXPHQW\X]XSHáQLDMąFH]DZLHUDMąFHZDUWR-ĞFLJUDQLF]QHQRZHOXE]PLHQLRQHNWyUH]RVWDQąZáąF]RQH GRNROHMQHJRZ\GDQLDWDEHOQSZURNXE\áRWRÄ$G-GHQGXP-XO\WR(8&$67EUHDNSRLQWVWDEOHVY 5HYLVHGEUHDNSRLQWVIRUFHIWDUROLQHDQGStaphylococcus

au-reus´ -DNLFK ]PLDQ QDOHĪ\ VLĊ VSRG]LHZDü Z NROHMQ\P

Z\GDQLXWDEHOPRĪQDWDNĪHZQLRVNRZDüQDSRGVWDZLHSX- EOLF]Q\FKNRQVXOWDFMLRNWyU\FK(8&$67LQIRUPXMHUyZ-QLHĪQDVZRMHMVWURQLHLQWHUQHWRZHM :DUWRSU]\SRPQLHüĪH±]JRGQLH]]DOHFHQLDPL=HVSR- áX5RERF]HJRGVR]QDF]DQLDOHNRZUDĪOLZRĞFL±ZLQWHUSUH- WDFMLZ\QLNyZR]QDF]DQLDOHNRZUDĪOLZRĞFLV]F]HSyZL]ROR- ZDQ\FK]PDWHULDáyZNOLQLF]Q\FKQDOHĪ\VWRVRZDüQDMEDU-G]LHMDNWXDOQHWDEHOH(8&$67ZZHUVMLDQJLHOVNRMĊ]\F]QHM OXEWDEHOHZWáXPDF]HQLXQDMĊ]\NSROVNLMHĞOLWDNDZHUVMD MXĪ]RVWDáDRSXEOLNRZDQD

WYKRYWANIE MECHANIZMÓW OPORNOŚCI

: URNX (8&$67 RSXEOLNRZDá QD VZRMHM VWURQLH LQWHUQHWRZHMÄ(XURSHDQJXLGHOLQHVIRUGHWHFWLRQRIUHVLVWDQ-FH PHFKDQLVPV DQG VSHFL¿F UHVLVWDQLQWHUQHWRZHMÄ(XURSHDQJXLGHOLQHVIRUGHWHFWLRQRIUHVLVWDQ-FH RI FOLQLFDO DQGRU HSLGHPLRORJLFDOLPSRUWDQFH9HUVLRQ'HFHPEHU´ >@'RNXPHQWWHQ]RVWDáRSUDFRZDQ\SU]H]VSHFMDOQLHSR- ZRáDQąJUXSĊHNVSHUWyZL]DZLHUDá]ELyULQIRUPDFMLPHWR-G\F]Q\FK RUD] LQWHUSUHWDF\MQ\FK GRW\F]ąF\FK Z\NU\ZD-QLD QDMZDĪQLHMV]\FK ] SXQNWX ZLG]HZ\NU\ZD-QLD HSLGHPLRORJLF]-QHJRPHFKDQL]PyZRSRUQRĞFLXEDNWHULL*UDPGRGDWQLFK L*UDPXMHPQ\FK:URNX]RVWDáDRSXEOLNRZDQDXDN- WXDOQLRQDZHUVMDWHJRGRNXPHQWXZHUVMDRSUDFRZD-QDSU]H]WĊVDPąJUXSĊHNVSHUWyZ>@2PDZLDQHZW\FK

Enterobacteriaceae – amoksycylina/kwas

klawu-lanowy (wyłącznie nieskomplikowane zakażenia dróg moczowych)

Wskazówka – wartość graniczna odnosi się wy-łącznie do pałeczek Enterobacteriaceae izolowa-nych z nieskomplikowaizolowa-nych zakażeń dróg mo-czowych

Enterobacteriaceae – ampicylina

Należy ignorować słaby wzrost, który czasami może wystąpić w streﬁe zahamowania wzrostu

Wskazówka metodyczna – jak należy dokonywać odczytu strefy zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej

Enterobacteriaceae – amoksycylina

Wrażliwość przewidywana z oznaczenia wrażliwo-ści na ampicylinę

Informacja – wynik oznaczania wrażliwości na ampicylinę wskazuje interpretację dla amoksy-cyliny

Enterobacteriaceae – cefuroksym i.v. Escherichia coli, Klebsiella spp. i Proteus mirabilis

Wskazówka – wartość graniczna odnosi się wy-łącznie do zastosowania postaci parenteralnej leku do leczenia zakażeń wywołanych przez wy-mienione gatunki

Cefuroksym forma doustna (wyłącznie niepowi-kłane zakażenia układu moczowego)

Wskazówka – wartość graniczna ma zastosowa-nie w przypadku leczenia zastosowa-niepowikłanych zaka-żeń układu moczowego z użyciem doustnej po-staci leku

Salmonella spp. – peﬂoksacyna (badanie

przesie-wowe)

Wskazówka – krążek peﬂoksacyny 5 μg może być użyty do badania przesiewowego wrażliwości

Sal-monella spp. na cyproﬂoksacynę Enterobacteriaceae – kolistyna

Wyłącznie oznaczanie minimalnego stężenia ha-mującego MIC

Wskazówka metodyczna – wiarygodne wyniki oznaczania wrażliwości uzyskiwane są jedynie z użyciem podanej metody

tych w tabelach EUCAST. Opracowano na pod-stawie [1, 2].

(5)

433

UHNRPHQGDFMDFK PHFKDQL]P\ RSRUQRĞFL SU]HGVWDZLRQR Z7DEHOL>±@:SU]\SDGNXPHFKDQL]PyZRSRUQRĞFL WDNLFKMDNRSRUQRĞüQDNROLVW\QĊXSDáHF]HN*UDPXMHPQ\FK F]\ RSRUQRĞü QD PHW\F\OLQĊ X JURQNRZFyZ Z\NU\ZDQLH PHFKDQL]PyZRSRUQRĞFL]]DVWRVRZDQLHPUHNRPHQGRZD-Q\FK PHWRG MHVW QLH]EĊGQH GR SUDZLGáRZHM LQWHUSUHWDFML Z\QLNXR]QDF]DQLDOHNRZUDĪOLZRĞFL:SU]\SDGNXLQQ\FK PHFKDQL]PyZQSZ\WZDU]DQLDNDUEDSHQHPD]XSDáHF]HN

Enterobacteriaceae Z\NU\FLH PHFKDQL]PX RSRUQRĞFL QLH

ZSá\ZD QD RVWDWHF]Q\ Z\QLN EDGDQLD PLNURELRORJLF]QH-JRDOHMHVWQLH]EĊGQHGRZGURĪHQLDRGSRZLHGQLFKSURFHGXU NRQWUROL]DNDĪHĔZV]SLWDODFKL]DNáDGDFKRSLHNXĔF]ROHF]- QLF]\FK=HZ]JOĊGXQDIDNWĪHGRNXPHQW\(8&$67]D-ZLHUDMą]ELyUZV]\VWNLFKPHWRGIHQRW\SRZ\FKX]QDZDQ\FK ]DZLDU\JRGQHZFHOXZ\NU\ZDQLDZ\PLHQLRQ\FKPHFKD- QL]PyZRSRUQRĞFLZW\PWDNĪHPHWRG\NWyUHQLHVąVWR- VRZDQHZ3ROVFHGRNXPHQWWHQQLHE\áWáXPDF]RQ\QDMĊ- ]\NSROVNL:VND]yZNLPHWRG\F]QHZ\NU\ZDQLDPHFKDQL- ]PyZRSRUQRĞFL]DUyZQRRSLVDQ\FKZUHNRPHQGDFMDFK(X-URSHMVNLHJR.RPLWHWXGV2]QDF]DQLD/HNRZUDĪOLZRĞFLMDN LWDNLFKNWyUHZQLFKQLH]RVWDá\XZ]JOĊGQLRQHQSRSRU-QRĞüZ\VRNLHJRVWRSQLDQDDPLQRJOLNR]\G\XHQWHURNRNyZ PHFKDQL]PRSRUQRĞFLQDPDNUROLG\OLQNR]DPLG\LVWUHSWR-JUDPLQ\W\SX0/6_B PRĪQD]QDOHĨüZUHNRPHQGDFMDFK.UD- MRZHJR2ĞURGND5HIHUHQF\MQHJRGV/HNRZUDĪOLZRĞFL'URE-QRXVWURMyZ SXEOLNRZDQ\FK Z ODWDFK ± L GRVWĊS-Q\FKQDVWURQLHLQWHUQHWRZHM.25/'>±@:URNX SODQRZDQHMHVWRSUDFRZDQLHLRSXEOLNRZDQLHQDVWURQLHLQWHU- QHWRZHM.25/']ELRUF]HJRGRNXPHQWX]DZLHUDMąFHJRRER- ZLą]XMąFHZ3ROVFHZ\W\F]QHZ\NU\ZDQLDZV]\VWNLFKLVWRW-Q\FK PHFKDQL]PyZ RSRUQRĞFL X EDNWHULL *UDPGRGDWQLFK L*UDPXMHPQ\FKZW\PZVND]DQLHPHWRGZUD]]LFKGR-NáDGQ\P RSLVHP ]DVDG LQWHUSUHWDFML X]\VNDQ\FK Z\QLNyZ LV]F]HSyZVWRVRZDQ\FKGRNRQWUROLMDNRĞFLZ\NRQ\ZDQ\FK R]QDF]HĔ

EKSPERCKIE ZASADY INTERPRETACJI EUCAST

2SXEOLNRZDQ\ Z MĊ]\NX SROVNLP GRNXPHQW Ä(NVSHUF-NLH ]DVDG\ LQWHUSUHWDFML Z\QLNyZ R]QDF]DQLD OHNRZUDĪOL-ZRĞFLGUREQRXVWURMyZ±]DOHFHQLD(8&$67:HUVMD´ REHMPXMHLQIRUPDFMHRRSRUQRĞFLQDWXUDOQHMLZ\MąWNRZ\FK IHQRW\SDFKRSRUQRĞFLRUD]SRJUXSRZDQ\ZWDEHODFK]ELyU

Nazwa mechanizmu opor-ności

Zalecenia EUCAST i doku-ment KORLD

Wpływ na interpretację wy-niku antybiogramu

Wykrywanie dla celów kon-troli zakażeń

Wykrywanie dla nadzoru zdrowia publicznego

Karbapenemazy u

Entero-bacteriaceae

EUCAST 2013 i 2017 rok KORLD 2017 rok

Nie wpływa na ostateczny wynik badania

Tak Tak

ESBL u Enterobacteriaceae EUCAST 2013 i 2017 rok

KORLD 2009 rok

Tak Tak

Nabyte AmpC u

Enterobac-teriaceae

Tak Tak

Oporność na polimyksy-ny (kolistynę) u

Enterobac-teriaceae

EUCAST 2017 rok Wykrycie niezbędne do

wy-dania wyniku

Tak Tak

Karbapenemazy u

Pseudo-monas aeruginosa i Acineto-bacter spp.

Nie wpływa na ostateczny wynik badania Tak Tak Oporność na metycyli-nę u Staphylococcus aureus (MRSA) EUCAST 2013 i 2017 rok KORLD 2009 rok

Wykrycie niezbędne do wy-dania wyniku Tak Tak Oporność na glikopeptydy u S. aureus EUCAST 2013 i 2017 rok KORLD 2009 rok

Wykrycie niezbędne do wy-dania wyniku Tak Tak Oporność na wankomycynę u Enterococcus faecium i Enterococcus faecalis EUCAST 2013 i 2017 rok KORLD 2009 rok

Wykrycie niezbędne do wy-dania wyniku Tak Tak Niewrażliwość na penicylinę u Streptococcus pneumoniae EUCAST 2013 i 2017 rok KORLD 2009 rok

Wykrycie niezbędne do wy-dania wyniku

Nie Tak

(6)

]DVDGVWRVRZDQ\FKZRGF]\FLHLQWHUSUHWDF\MQ\P>@=DVD- G\RGF]\WXLQWHUSUHWDF\MQHJRZVND]XMąNWyUHZ\QLNLR]QD-F]DQLDZUDĪOLZRĞFLSRZLQQ\E\üPRG\¿NRZDQHZ]ZLą]NX ]REQLĪRQąZUDĪOLZRĞFLąQDLQQHDQW\ELRW\NL]GDQHMJUX-S\2SUDFRZDQLHWR]DZLHUDUyZQLHĪZVWĊS]RPyZLHQLHP ZDĪQ\FK PHFKDQL]PyZ RSRUQRĞFL L LFK ZSá\ZX QD LQWHU-SUHWDFMĊ Z\QLNX R]QDF]DQLD ZUDĪOLZRĞFL QD DQW\ELRW\NL EHWDODNWDPRZHDPLQROLNR]\G\FKLQRORQ\RUD]PDNUROLG\ OLQNR]DPLG\LVWUHSWRJUDPLQ\

=DVDG\HNVSHUWyZPDMą]DVWRVRZDQLHZNRĔFRZ\PHWD-SLH R]QDF]DQLD OHNRZUDĪOLZRĞFL GR ZHU\¿NDFML Z\QLNyZ R]QDF]HĔ0,&OXERWU]\PDQ\FKPHWRGąG\IX]\MQRNUąĪNR- Zą]LQWHUSUHWRZDQ\FK]]DVWRVRZDQLHPWDEHOZDUWRĞFLJUD- QLF]Q\FK(8&$67LXZ]JOĊGQLDMąF\FKZ\NU\WHPHFKDQL-]P\RSRUQRĞFL:HU\¿NDFMDWDNDREHMPXMąFDVSUDZG]HQLH QDWXUDOQ\FK RSRUQRĞFL QD DQW\ELRW\NL Z\KRGRZDQHJR JD-WXQNXRUD]RGF]\WLQWHUSUHWDF\MQ\SR]ZDODVWZLHUG]LüF]\ X]\VNDQ\ Z\QLN MHVW SUDZLGáRZ\ L PRĪOLZ\ Z SU]\SDGNX GUREQRXVWURMXZ\KRGRZDQHJR]PDWHULDáXNOLQLF]QHJRRUD] ±MHĞOL]DFKRG]LWDNDSRWU]HED±F]\PRĪOLZHMHVWRGSRZLHG-QLHMHJR]PRG\¿NRZDQLH :URNXXND]DáVLĊGRNXPHQWZZHUVMLDQJLHOVNLHM Ä(8&$67H[SHUWUXOHVYHUVLRQ,QWULQVLFUHVLVWDQFHDQG H[FHSWLRQDOSKHQRW\SHVWDEOHV6HSWHPEHU´]DZLH-UDMąF\XDNWXDOQLRQHLQIRUPDFMHRRSRUQRĞFLQDWXUDOQHMRUD] Z\MąWNRZ\FKIHQRW\SDFKRSRUQRĞFL>@:\W\F]QHWH]DVWĊ-SXMą Ä(NVSHUFNLH ]DVDG\ LQWHUSUHWDFML Z\QLNyZ R]QDF]D-QLDOHNRZUDĪOLZRĞFLGUREQRXVWURMyZ±]DOHFHQLD(8&$67 :HUVMD ´ Z ]DNUHVLH LQIRUPDFML ]DZDUW\FK Z WDEHODFK ± >@ =H Z]JOĊGX QD áDWZRĞü NRU]\VWDQLD ] WHJR RSUD-FRZDQLDGRNXPHQWWHQQLH]RVWDáSU]HWáXPDF]RQ\QDMĊ]\N SROVNL

ZALECENIA ZESPOŁU ROBOCZEGO

DS. OZNACZANIA LEKOWRAŻLIWOŚCI

ZGODNIE Z ZALECENIAMI EUCAST

=JRGQLH]UHNRPHQGDFMDPL(XURSHMVNLHJR.RPLWHWXGV 2]QDF]DQLD /HNRZUDĪOLZRĞFL Z NDĪG\P NUDMX SRZLQLHQ E\ü ]HVSyá HNVSHUWyZ QDG]RUXMąF\FK VWRVRZDQLH ]DOHFHĔ (8&$67 L RSUDFRZXMąF\ Z\W\F]QH NUDMRZH 'RNXPHQW ] URNX Ä6WDQRZLVNR =HVSRáX 5RERF]HJR GV R]QD-F]DQLD OHNRZUDĪOLZRĞFL ]JRGQLH ] ]DOHFHQLDPL (8&$67 ZVSUDZLHQDMF]ĊĞFLHM]JáDV]DQ\FKS\WDĔGRW\F]ąF\FKVWR- VRZDQLDUHNRPHQGDFML(8&$67VW\F]QLD´]DZLH- UDXDNWXDOQLRQHGRVWDQXZLHG]\ZURNX]DOHFHQLD]H-VSRáXRSUDFRZDQHZODWDFK±>@-HVWWRREV]HUQH RSUDFRZDQLH ]DZLHUDMąFH RGSRZLHG]L QD V]HUHJ S\WDĔ GR-W\F]ąF\FK PHWRG\NL R]QDF]DQLD OHNRZUDĪOLZRĞFL GRERUX DQW\ELRW\NyZ LQWHUSUHWDFML Z\QLNyZ NRPHQWDU]\ GR Z\-QLNyZ EDGDĔ PLNURELRORJLF]Q\FK RUD] ZVND]DĔ WHUDSHX-W\F]Q\FK:GRNXPHQFLHZ\MDĞQLRQRUyZQLHĪZąWSOLZRĞFL

LQWHUSUHWDF\MQH Z\QLNDMąFH ] QLHMHGQR]QDF]QRĞFL QLHNWy-U\FK ]DSLVyZ Z GRNXPHQWDFK (8&$67 L ZVND]DQR MDND LQWHUSUHWDFMD RERZLą]XMH Z 3ROVFH : FHOX XáDWZLHQLD LQ- WHUSUHWDFMLZ\QLNyZR]QDF]DQLDOHNRZUDĪOLZRĞFLZSUDNW\- FHUXW\QRZHMSUDF\ZODERUDWRULXPPLNURELRORJLF]Q\P]D-OHFHQLD]HVSRáXGRW\F]ąFHLQWHUSUHWDFMLZ\QLNXRUD]WUHĞFL NRPHQWDU]\GRZ\QLNyZEDGDĔPLNURELRORJLF]Q\FK]RVWD-á\]DPLHV]F]RQHZWDEHODFKZDUWRĞFLJUDQLF]Q\FK(8&$67 ZSU]\SLVDFKGRWáXPDF]HQLDSROVNLHJR=DOHFHQLD=HVSRáX 5RERF]HJRGVR]QDF]DQLDOHNRZUDĪOLZRĞFL]JRGQLH]]DOH- FHQLDPL(8&$67VąFRURNXSU]HJOąGDQHL±MHĞOL]DFKR- G]LWDNDSRWU]HED±XDNWXDOQLDQHWDNDE\]DZLHUDá\RGQLH- VLHQLDGRQDMQRZV]\FK]DOHFHĔRUD]RG]ZLHUFLHGODá\DNWXDO-Q\VWDQZLHG]\1DMEOLĪV]DDNWXDOL]DFMDVSRG]LHZDQDMHVWQD SRF]ąWNXURNX

INTERPRETACJA WYNIKÓW OZNACZANIA

LEKOWRAŻLIWOŚCI GRZYBÓW ZGODNIE

Z ZALECENIAMI EUCAST

1DVWURQLHLQWHUQHWRZHM(8&$67Z]DNáDGFHRR]QDF]D- QLXOHNRZUDĪOLZRĞFLJU]\EyZRSXEOLNRZDQHVąRSUDFRZD- QHSU]H]VSHFMDOQ\]HVSyáHNVSHUWyZZVND]yZNLPHWRG\F]- QHLFKDUDNWHU\VW\NLOHNyZGODNWyU\FKRSUDFRZDQRZDUWR- ĞFLJUDQLF]QHRUD]WDEHOHZDUWRĞFLJUDQLF]Q\FK2]QDF]D- QLHOHNRZUDĪOLZRĞFLJU]\EyZREHMPXMHR]QDF]HQLHZDUWR- ĞFL0,&]]DVWRVRZDQLHPX]QDQ\FKPHWRGUHNRPHQGRZD-QDPHWRGDPLNURUR]FLHĔF]HĔOHNXZEXOLRQLHDSURERZDQD SU]H])'$DQJ)RRGDQG'UXJ$GPQLVWUDWLRQPHWRGDG\-IX]ML ] SDVND ] JUDGLHQWHP DQW\ELRW\NX GOD OHNyZ VWRVR-ZDQ\FKZWHUDSLLLQZD]\MQ\FK]DNDĪHĔJU]\ELF]\FK,=* LLQWHUSUHWDFMĊZ\QLNyZZRSDUFLXRDNWXDOQHWDEHOHZDUWR-

ĞFLJUDQLF]Q\FK(8&$67GODJU]\EyZ]URG]DMyZCandi-

daVSSLAspergillusVSSZURNXZHUVMDRERZLą-]XMąFD RG PDUFD URNX >@7DEHOH ]DZLHUDMą ZDU-WRĞFLPLQLPDOQ\FKVWĊĪHĔKDPXMąF\FKGODDPIRWHU\F\Q\% RUD]OHNyZ]JUXS\D]ROLLHFKLQRNDQG\Q:NDĪGHM]WDEHO GODJU]\EyZ]URG]DMXCandidaL]URG]DMXAspergillus za- ZDUWHVąUyZQLHĪZDUWRĞFLJUDQLF]QHQLH]ZLą]DQH]JDWXQ-NLHPNWyUH]RVWDá\RSUDFRZDQHQDSRGVWDZLHGDQ\FK). )'LPDMąFH]DVWRVRZDQLHZSU]\SDGNXZ\KRGRZDQLDJD- WXQNXGODNWyUHJRZWDEHODFKEUDNMHVWNOLQLF]Q\FKZDUWR-ĞFLJUDQLF]Q\FK

STOSOWANIE ZALECEŃ EUCAST

DO INTERPRETACJI OZNACZANIA

LEKOWRAŻLIWOŚCI W WETERYNARII

: URNX ]RVWDá SRZRáDQ\ .RPLWHW :HWHU\QDU\MQ\ GV2]QDF]DQLD/HNRZUDĪOLZRĞFLG]LDáDMąF\MDNRSRGNRPL-WHW (8&$67 NWyUHJR ]DGDQLHP MHVW RSUDFRZDQLH ZDUWRĞFL

(7)

JUDQLF]Q\FK GR LQWHUSUHWDFML Z\QLNyZ R]QDF]HĔ OHNRZUDĪ-OLZRĞFL V]F]HSyZ EDNWHU\MQ\FK L]RORZDQ\FK RG ]ZLHU]ąW L ] Ī\ZQRĞFL RUD] GUREQRXVWURMyZ Z\ZRáXMąF\FK ]RRQR]\ .RPLWHWSU]\MąáWĊVDPąPHWRG\NĊNWyUDE\áDVWRVRZDQDGR RSUDFRZDQLD NOLQLF]Q\FK ZDUWRĞFL JUDQLF]Q\FK GOD V]F]H-SyZL]RORZDQ\FKRGF]áRZLHND3LHUZV]HRSUDFRZDQLHWDEHO ]ZDUWRĞFLDPLJUDQLF]Q\PLQLHXNDĪHVLĊMHGQDNQDMSUDZGR- SRGREQLHMZF]HĞQLHMQLĪ]DNLONDODWSRQLHZDĪZ\PDJD]H-EUDQLDZLHOXGDQ\FKRIDUPDNRNLQHW\FHLIDUPDNRG\QDPLFH OHNyZRUD]NOLQLF]QHMVNXWHF]QRĞFLWHUDSLLZRGQLHVLHQLXGR UyĪQ\FK JDWXQNyZ ]ZLHU]ąW RUD] G\VWU\EXFML ZDUWRĞFL 0,& SRV]F]HJyOQ\FKJDWXQNyZEDNWHULL2EHFQLHGRLQWHUSUHWDFML Z\QLNyZVWRVRZDQHVąHSLGHPLRORJLF]QHZDUWRĞFLJUDQLF]QH (&2))SR]ZDODMąFHRGUyĪQLüV]F]HS\G]LNLHRGV]F]HSyZ ]QDE\W\PLPHFKDQL]PDPLRSRUQRĞFL1DGDOPRĪQDUyZQLHĪ VWRVRZDüDNWXDOQHUHNRPHQGDFMH&/6,OXEUHNRPHQGDFMHWR- ZDU]\VWZQDXNRZ\FKQSUHNRPHQGDFMHIUDQFXVNLH]DZLHUD-MąFHZHWHU\QDU\MQHZDUWRĞFLJUDQLF]QH

PODSUMOWANIE

3UDZLGáRZD LQWHUSUHWDFMD Z\QLNyZ R]QDF]DQLD OHNRZ-UDĪOLZRĞFL Z\PDJD FLąJáHJR GRNV]WDáFDQLD L DNWXDOL]DFML ZLHG]\ZRSDUFLXRGRNXPHQW\SXEOLNRZDQHQDVWURQLHLQ- WHUQHWRZHM(XURSHMVNLHJR.RPLWHWXGV2]QDF]DQLD/HNRZ- UDĪOLZRĞFLRUD]VWURQLH.UDMRZHJR2ĞURGND5HIHUHQF\MQH- JRGV/HNRZUDĪOLZRĞFL'UREQRXVWURMyZ3RGVWDZĊVWDQR-ZL ]QDMRPRĞü DNWXDOQ\FK WDEHO ] ZDUWRĞFLDPL JUDQLF]Q\-PL(8&$67RUD]V]HUHJXLQQ\FKGRNXPHQWyZWDNLFKMDN Ä=DOHFHQLD=HVSRáX5RERF]HJRGVR]QDF]DQLDOHNRZUDĪOL-ZRĞFL]JRGQLH]]DOHFHQLDPL(8&$67´F]\UHNRPHQGDFML .25/'Z\NU\ZDQLDPHFKDQL]PyZRSRUQRĞFL1RZHZHU-VMHWDEHO(8&$67]ZDUWRĞFLDPLJUDQLF]Q\PLGRVWĊSQHVą FRURNXZVW\F]QLXQDVWURQLHLQWHUQHWRZHM.RPLWHWXLSR- ZLQQ\E\üVWRVRZDQHGRLQWHUSUHWDFMLZ\QLNyZRGPRPHQ-WXLFKRSXEOLNRZDQLD

KONFLIKT INTERESÓW: nie zgłoszono.

PIŚMIENNICTWO

1. Europejski Komitet ds. Oznaczania Lekowrażliwości (EUCAST). Tabele

interpre-tacji wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących (MIC) oraz wielko-ści stref zahamowania wzrostu. Wersja 6.0, obowiązująca od 1 stycznia 2016 roku. KORLD (online) 2016; http://korld.edu.pl/pdf/eucast/EUCAST_breakpo-ints_tlumaczenie_versja_6_2016.pdf

2. European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing. Breakpoints tables for interpretation of MICs and zone diameters. Version 7.1, valid from 2-17-03-10. EUCAST (online) 2017; http://www.eucast.org/ﬁleadmin/src/me-dia/PDFs/EUCAST_ﬁles/Breakpoint_tables/v_7.1_Breakpoint_Tables.pdf

agents. Breakpoints tables for interpretation of MICs. Version 8.1, valid from 2017-03-01. EUCAST (online) 2017; http://www.eucast.org/ﬁleadmin/src/media/PDFs/EUCAST_ﬁles/AFST/Clinical_breakpoints/Antifungal_breakpoint-s_v_8.1_March_2017.pdf

4. Leclercq R, Cantón R, Brown DFJ et al. Eksperckie zasady interpretacji wyni-ków oznaczania lekowrażliwości drobnoustrojów – zalecenia EUCAST. Wer-sja 2.0. KORLD (online) 2013; http://www.korld.edu.pl/pdf/eucast/Expert_ru-les_v.2.0_2013.pdf

5. EUCAST expert rules version 3.1. Intrinsic resistance and exceptional phenoty-pes tables. EUCAST (online) 2016; http://www.eucast.org/ﬁleadmin/src/media/ PDFs/EUCAST_ﬁles/Expert_Rules/Expert_rules_intrinsic_exceptional_V3.1.pdf 6. Hryniewicz W, Żabicka D. Stanowisko Zespołu Roboczego ds. oznaczania

le-kowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie najczęściej zgłasza-nych pytań dotyczących stosowania rekomendacji EUCAST. 1 stycznia 2016. KORLD (online) 2016; http://korld.edu.pl/pdf/eucast/StanowiskaZespo-%C5%82uRoboczego_2016.pdf

7. Gniadkowski M, Żabicka D, Hryniewicz W. Rekomendacje doboru testów do oznaczania wrażliwości bakterii na antybiotyki i chemioterapeutyki 2009. Ozna-czanie wrażliwości pałeczek Gram-ujemnych. KORLD (online) 2009; http:// korld.edu.pl/pdf/02-Rek2009-Paleczki_z_rodziny_Enterobacteriaceae.pdf

8. Kuch A, Żabicka D, Hryniewicz W. Rekomendacje doboru testów do

oznacza-nia wrażliwości bakterii na antybiotyki i chemioterapeutyki 2009. Oznacza-nie wrażliwości Enterococcus spp. KORLD (online) 2009; http://korld.edu.pl/ pdf/04-Rek2009-Enterokoki.pdf

9. Literacka E, Żabicka D, Gniadkowski M, Hryniewicz W. Test Carba NP

i CarbAcine-to – szybkie testy do wykrywania nabytych karbapenemaz u pałeczek

Enterobac-teriaceae, Pseudomonas spp. oraz Acinetobacters pp. Rekomendacje 2015. KORLD

(online) 2015; http://korld.edu.pl/pdf/TestCarbaNPrekomendacje2015.pdf 10. Łętowska I, Olender A. Rekomendacje doboru testów do oznaczania

wrażli-wości bakterii na antybiotyki i chemioterapeutyki 2010. Oznaczanie wrażliwo-ści pałeczek Gram-dodatnich z rodzaju Corynebacterium spp. KORLD (online) 2010; http://korld.edu.pl/pdf/Rekom2010Corynebact-aktualna.pdf

11. Skoczyńska A, Żabicka D, Hryniewicz W. Rekomendacje doboru testów do oznaczania wrażliwości bakterii na antybiotyki i chemioterapeutyki 2009. Oznaczanie wrażliwości Neisseria meningitidis i Haemophilus inﬂuenzae. KORLD (online) 2009; http://korld.edu.pl/pdf/05-Rek2009-Haemophilus_Neisseria.pdf 12. Żabicka D, Izdebski R, Hryniewicz W. Rekomendacje doboru testów do ozna-czania wrażliwości bakterii na antybiotyki i chemioterapeutyki 2009. Ozna-czanie wrażliwości ziarniaków Gram-dodatnich z rodzaju Streptococcus spp. KORLD (online) 2009; http://korld.edu.pl/pdf/03-Rek2009-Streptococcus_

pneumoniae_i_Streptococcus..pdf

13. Żabicka D, Hryniewicz W. Rekomendacje doboru testów do oznaczania wrażli-wości bakterii na antybiotyki i chemioterapeutyki 2010. Oznaczanie wrażliwo-ści ziarniaków Gram-dodatnich z rodzaju Staphylococcus spp. KORLD (online) 2010; http://korld.edu.pl/pdf/Rekomendacje_2010_gronkowce.pdf 14. Żabicka D, Baraniak A, Literacka E, Gniadkowski M, Hryniewicz W. Wykrywanie

karbapenemaz – zalecenia 2017. KORLD (online) 2017; http://www.korld.edu. pl/pdf/Wykrywanie_karbapenemaz-zalecenia_2017_strona.pdf

15. EUCAST. Rational documents form EUCAST; http://www.eucast.org/docu-ments/rd/

16. Clinical and Laboratory Standards Institute. Performance standards for

antimi-crobial susceptibility testing. 27th_{informational supplement, 2017. CLSI}

docu-ment M100-S27. CLSI (online); https://clsi.org/

17. Clinical and Laboratory Standards Institute. Methods for antimicrobial dilution and disk susceptibility testing of infrequently isolated or fastidious bacteria.

CLSI document M43, 3rd_{edition, 2016. CLSI (online); https://clsi.org/}

18. EUCAST. EUCAST guidelines for detection of resistance mechanisms and spe-cific resistance of clinical and/or epidemiological importance. Version 1.0. De-cember 2013. EUCAST (online) 2013; http://www.eucast.org/fileadmin/src/ media/PDFs/EUCAST_files/Resistance_mechanisms/EUCAST_detection_of_ resistance_mechanisms_v1.0_20131211.pdf

19. EUCAST. EUCAST guidelines for detection of resistance mechanisms and spe-cific resistance of clinical and/or epidemiological importance. Version 2.0. July 2017. EUCAST (online) 2017; http://www.eucast.org/fileadmin/src/media/PDFs/EUCAST_files/Resistance_mechanisms/EUCAST_detection_of_re-sistance_mechanisms_170711.pdf